Het Zwitserse Savognin
maakt zijn eigen sneeuw!
Besparen op energie
kan op vele manieren
en
deQhavenloodsJ
Een maf idee
Volop informatie verkrijgbaar bij O.N.S.
Schoolwerktuin-seizoen
feestelijk afgesloten
Bood
schappen
doen begint
in De
Havenloods
AU - TRAITEUR
Voor de Torro in Hellevoetdais vragen wij een:
De bedrijfsleider
De
Hebt n interesse?
MIEMING BARWIES
Tirol Oostenrijk 10 dagen
v.a.749.-
DE HAVENLOODS - DONDERDAG 13 OKTOBER 1983
41-376
STADSKRONIEK- SCHIEDAM
We stonden voor de zijwand van het Stadskantoor, een eindeloze witte
vlakte recht de hoogte in. „Je zou hier krammen moeten hebben om
tegenop te klimmen", zei Yvonne Hontelé. Yvonne behoort tot het
groeiend aantal Nederlanders, dat aan terreintochten doet. Ze nemen
voor duur geld de trein naar Oostenrijk of Zwitserland om daar met
bergschoenen aan naar boven te trekken.
Dit schijnt leuk te zijn. Ze passe
ren gletsjers, ze vallen net niet in
spleten, zij slapen in kleine wappe
rende tentjes, terwijl buiten de
sneeuwjacht loeit en zij genieten
daarvan bovenmate. Yvonne vertel
de trots, dat zij zich een week gele
den nog in de rivier de Roer had
staan te wassen.
Om dit soort ervaringen op te
doen, kun je in Nederland slecht
terecht. Gevaar en spanning is er
Zo'n pijl die ineens de andere kant
opwijst, brengt de automobilist in
verwarring en daar kan de sportie
ve wandelaar van profiteren -hoe
wel het in paniek uitwijken toch
ook weer slachtoffers kan maken.
Ik legde dit aan Yvonne voor, maar
volgens haar heb ik de essentie van
het werkelijk zware wandelen niet
nauwelijks bijDie vind je in Schie- begrepen. De tegenstander is dan
dam bijvoorbeeld alleen op Rotter-
damsedijk en Broersvest, waar het
niets ontziend autoverkeer zich
zo vlug mogelijk door de versmal
de rijbanen tracht te wringen.
Dat is interessant terrein voor de
sportieve wandelaarje hebt te ma
ken met een bewegende vijand die
als het moet kan doden, er zijn
misleidende lichten, maar voor de
tegenstander ook misleidende pijl
en, want toe de aanleg van de tram
destijds begon, zijn de oude stre
pen en geschilderde aanwijzingen
nooit goed weggehaald.
niet de onberekenbare automobi
list, maar het terrein. Je wilt bij
voorbeeld een berghelling opko
men, zonder dat daar van gemeen
tewege een trap is aangebracht. De
sport gaat dan ook haast onmerk
baar in bergbeklimmen over. De
Nederlanse liefhebbers van die
sport kunnen binnen onze grenzen
nauwelijks terecht. Vandaar dat je
het moet doen met Ersatz-hellin-
gen.
En daar was volgens Yvonne het
Stadskantoor heel geschikt voor.
Zij suggereert tegen de beide zij
wanden aan een rotsprofiel te met
selen. Geïnteresseerden bergbe
klimmers kunnen dan proberen
het stadskantoor op hun eigen ma
nier te bedwingen. En, voegde
Yvonne, er aan toe, ze-willen er
nog voor betalen ook. Zo verdient
het rotsprofiel zichzelf terug. Je
zou dat in samenwerking met een
kunstenaar -krijgen we als gemeen
te ook nog een artistieke prijs- en
ene bergbeklimmer moeten ont
werpen. Yvonne stelt namelijk
voor verschillende stroken te ma
ken met uiteenlopende graden van
moeilijkheid, zodat beginners en
gevorderden hun hart aan het
Stadskantoor kunnen ophalen.
Dit is nu een maf idee. Maar op
zich is het niet maffer dan dat
monsterlijke bouwwerk op die
plaats neer te zetten. En wethou
der Reinier Scheeres -creatief in
het aanboren van inkomstenbron
nen- heeft ook al eens voorgesteld
op het Stadkantoor lichtreclames
aan te brengen. Dan zie ik nog lie
ver een rotsprofiel.
Bovendien: de aanblik van bergbe
klimmers die het Stadskantoor be
dwingen, zou menig Schiedammer
op een idee kunnen brengende ge
meente krijg de laatste tijd te wei
nig weerwerk van de burgerij, vind
Uan van der Horst
De benodigde ingre
diënten voor een ge
slaagde wintersport
vakantie zijn bergen
en sneeuw. Maar welk
een ramp is het voor
de enthousiaste skiër
wanneer hij na een
tocht van zo'n dui
zend kilometer wel
de bergen voor zich
teleurstellen, hetgeen na
tuurlijk niet inhoudt dat
er in Savognin geen echte
sneeuw valt.
Integendeel, met zjjn
2713 meter hoge Piz
Cartas en 2670 meter
hoge Piz Martegnas biedt
Savognin een familie-ski-
25 verschillende afdalin
gen, variërend van licht
tot zwaar. Naast een
aantal goede hotels biedt
ziet opdoemen maar gebied aan met 80 km
r eenrenareerde metan*
tevens moet constate-
SCHIEDAM - Een ieder die zich afvraagt op welke
wijze bezuinigd kan worden op de maandelijkse gas-
en hchtrekening kan zich voor nadere informatie
hieromtrent wenden tot de afdeling Voorlichting van
de Openbare Nutsbedrijven Schiedam. Bij deze afde
ling zqn namelijk allerhande folders verkrijgbaar met
tips die kunnen leiden tot een dalend verbruik van gas
en stroom.
Oorzaak van de eerste stij- Hierbij wordt zowel aan
gingen van energie-ver- dacht geschonken aan al-
bruik waren de, in de ja- lerhande vormen van iso-
ren vijftig, grote verande- leren als de aanschaf en
ringen in de woningbouw, het gebruik van geisers,
Vooral de doorzonkamer boilers en dergelijke,
met grote ramen, die veel Voor wie wil weten hoe
licht naar binnen maar het beste op stroom be-
ook veel warmte naar spaard kan worden zijn
buiten lieten, maakten eveneens de nodige fol-
het noodzakelijk geduren- ders verkrijgbaar,
de de wintermaanden
harder te stoken Naast dlt gratis verkrijg-
Tegelijk ontstond tevens b^e ^informatiemateriaal
de tendens niet alleen de VI
woonkamer doch ook de
overige vertrekken te ver
warmen. Dit alles was
mogelijk door de op dat
moment betrekkelijk
goedkope prijs die voor
de levering van energie
betaald moest worden.
Ommezwaai
Nadat de prijzen voor
zijn bij de O.N.S. tevens
het „Kien op stroom
spel" (f 1,50 per stuk) en
het kaartspel „Minder
aan, beter uit" (a f 1 ,->
te koop.
Daar de gemeente van
mening is dat vooral par
ticuliere woningbezitters
nog onvoldoende weten
welke besparingen een
goede isolatie op kan le-
dat de grazige
weiden nog even
groen zijn als in de
zomermaanden en
dat zijn wintersport
oord een nog verre
van winterse indruk
maakt. Wat dat be
treft hoeven we maar
even terug te denken
aan de kerstperiode
van vorig jaar, waarin
in veel wintersport
plaatsen de skivakan
tie 'groen' begon en -
uiteraard met uitzon
dering van de hoger
gelegen gebieden -
zelfs ook nog 'groen'
eindigde.
Om deze eigenlijk ka-
tastrofale en humeu
rig makende situatie
te voorkomen heeft
het Zwitserse plaatsje
Savognin het heft in
eigen hand genomen
en een installatie la
ten aanleggen waar
mee het nu zijn eigen
sneeuw maakt!
geprepareerde pisten:
uitstekend gemarkeerd,
breed gebaand en afwis
selend. Het hele skige
bied is praktisch 'boom
loos' en zowel de begin
nende als de gevorderde
skiërs komen er volop
aan hun trekken.
:e in
gi
gantische operatie. De
Bergbahnen investeerden
een bedrag van 3,5 mil
joen Zwitserse franken, sneeuw moet de tempe-
een moderne gecompu
teriseerde boekingscen
trale. Op aanvraag^ krijgt
ploegden de helling om
over een lengte van bijna
4 kilometer, legde daar
een uitgebreid buizen
stelsel voor water- en
persluchttransport in en
dekte de piste weer keu
rig toe. Zichtbaar bleven
alleen 73 aansluitpunten
voor de sneeuwkanon
nen. In het dal bij het
begin van de stoeltjeslift
werd in de berghelling
een soort bunker ge
bouwd waarin de impo
sante water- en pers-
luchtpompen een plaats
kregen.
Het dak van de bunker
werd gecamoufleerd met
enkele tennisbanen, die
in de winter als schaats-
piste dienst doen.
Slim
onder de aansluitende De ouders kunnen dan
sleeplift Tigignas-Somt- ongestoord het prachtige
van het water van de gant. Het hoogteverschil skigebied in trekken waar
Julia, het riviertje dat op bedragt 657 meter. gekozen kan worden uit
de Julier Pas ontspring
en dwars door Savognin RpkpndhpiH
Stroomt. Het water BeKenane|0
wordt via een leiding De nu bijna 5 jaar oude
door het pompstation kunstsneeuwinstallatie in
gevoerd en dient als basis Savognin heeft het dorp
voor de kunstmatige vooral in eigen land veel appartementen en cha-
jneeuw. bekendheid gegeven.
De kunstsneeuw onder- Zowel in zomer en win-
scheidt zich in kleur en ter is het merendeel van
kwaliteit nauwelijks van de vakatiegangers van
echte sneeuw, behalve Zwitserse afkomst. On-
dan dat de kunstsneeuw danks de gunstige ligging
veel langer houdbaar is. (veel zon), de goede
De kristallen zijn rond in skimogelijkheden en de
plaats van stervormig en technische facüiteiten
zorgen daardoor voor een zoals boven omschreven
dichter sneeuwdek. Wan- heeft het dorp geen
neer de Nandro-Berg- vlucht genomen naar het
bannen sneeuw gaan massa-toerisme. Door het
maken dan hebben ze behouden van het eigen
daarvoor wel de mede- karakter in zowel stijl,
werking van de natuur sfeer en mentaliteit is
voor nodig: voor goede Savognin vooral geschikt
voor familie-vakanties.
In dat verband is zeker
de Pinocchio-club voor
de gastenkinderen vanaf
2 1/2 jaar vermeldens
waard. Deze in de ski-
school geïntegreerde
crèche biedt de kinderen
de mogelijkheid om skiën
te leren, maar ook om
gewoon zoals op de peu
ter- en kleuterschool
men binnen enkele dagen
een lijst thuis gestuurd
met die huizen die voor
de gewenste periode ,vrij'
zijn en wat het moet kos
ten. Inlichtingen: Kur-
und Verkehrsverein CH-
7451 Savognin, Graubün
4181 741267 of 741488.
Voor informatiemateriaal
kan men ook terecht bij
het Zwitsers Verkeersbu-
Het VW beschikt over reau te Amsterdam, tel
020 - 222033
ratuur circa 3 graden
onder nul zijn en er niet
meer dan windkracht 2
staan. De vochtigheids
graad van de lucht moet
circa 50 tot 60 procent
bedragen. Per seizoen
maakt men in Savognin
ongeveer 15 nachten
sneeuw. Voor de be-
sneeuwbare lengte van
3650 meter en een der vakkundige leiding
breedte van 100 meter binnen te spelen. Het
heeft men dan ook een dagverblijf heeft uitge-
hele nacht nodig. Wan- breide voorzieningen om
neer het bedrijf in volle de kinderen aangenaam
gang is dan betekent dat, te verpozen. Tevens be-
dat er zo'n 20 sneeuwka- schikt het over een keu
nonnen tegelijkertijd ken zodat de kinderen er
sneeuw 'spuiten'. tussen de middag kunnen
De kunstmatig be- overblijven.
sneeuwde piste (nog-
maals: alleen wanneer de
echte 'sneeuwgoden het
dorp in de steek laten')
ligt onder de stoeltjeslift
Tigignas en voor een deel
SAVOGNIN IN HET KORT
avognin:
ïlt 900 i
(1173-2713 m) in het kanton Graubünden
tenbedden;
beschikt over circa 6.000 gas-
verschillende afda-
- Pisten: 80 km geprepareerd, 25 ven
lingen, langste afdaling 12 kilometer;
- Skipas: 6 dagen voor volwassenen Sfr. 115,-, voor
kinderen Sfr. 75,-. (Voor 13 dagen respectievelijk
Sfr. 180,-en 120,-). In januari speciale arrangementen:
skiles en liftabonnement Sfr. 173,-, kinderen Sfr.
130,-.
- Speciale arrangementen: vóór kerstmis, in januari en
na 10 maart zevendaags arrangement voor f. 625,-,
inbegrepen goed hotel met halfpension, skipas, ski
lessen (6 hele dagen), gratis entree zwembad, rodel-
avond, skiwedstrijd en medaille;
SCHIEDAM Een ge
staag neervallende regen
heeft de kinderen van het
schoolwerkt uinencom-
plex „Vijfsluizen" er niet
van kunnen weerhouden
op feestelijke wjjze het
seizoen af te sluiten.
Bovendien ontvingen zij, misch moeilijke tijd ook
alvorens zjj naar huis gin- thuis veel waardering
voor de meegebrachte
producten ontvingen.
Het resultaat was dat er,
in tegenstelling tot voor-
Terugkijkend op het af-
*De voorlichter van de O.N.S., de heer Dingenouts,
beschikt over een flinke hoeveelheid informatie
gelopen tuinseizoen wist heen, niet veel uitvallers
waren na de grote va
kantie".
de hoofdwerkleider van
de schooltuinencom
plexen Arie Vos_te_ ver
tellen: „Hoewel het voor- Terwijl het Vijfsluizen'
energie, na de ohecris^ veren ^teedt de afde-
van 1973/1974, steeds
verder begonnen te stij
gen ging men zoeken naar
methoden om verspilling
tegen te gaan. Een en an-
i der leidde tot een zuini
ger stookgedrag, het iso
leren van woningen en
het ontwikkelen van elec-
trische-apparaten die
minder stroom gebruiken
dan voorheen het geval
was.
Teneinde de vele infor-
matie over deze zaken 1
goed door te kunnen spe
len naar de belanghebben
den werden er op diverse
fronten, waaronder bij de
O.N.S., speciale voorüch-
tings-afdelingen opge
richt.
Het voorlichtingscentrum
van de Openbare Nutsbe
drijven Schiedam, waar
alle hierboven vermelde
inlichtingen verkrijgbaar
zijn, is gevestigd in het
pand aan de Van Heek
straat 15.
Voor mondelinge infor
matie, hetgeen ook
groepsgewijs mogelijk is,
kan men zich wenden tot
de heer Dingenouts van
de Openbare Nutsbedrij
ven Schiedam, telefoon
622222, toestel 15.
Zowel maandag 10 als
dinsdag 11 oktober ver
schenen zij in groten ge
tale op het aan de Vlaar-
dingerdijk gelegen com
plex om deel te nemen w
aan allerhande spelletjes Tot groot plezier natuur- zich op voor de aldaar
zoals: touwtrekken, bal- lijk van de tuindertjes te houden afscheidsfees-
schieten en een kruiwa
genrace.
VOOR
HAVENLOODS
Info-boekje
Een van de nieuwste bij
de afdeling Voorlichting
van de O.N.S. verkrijgba
re brochures is het door
de Gasunie en de Vegin
samengestelde boekje
„Aardgas en wonen". In
dit boekje wordt op een,
ook voor leken, duidelij
ke wijze uit de doeken
gaan welke maatregelen
kunnen leiden tot energie
besparing en hoeveel
voordeel ze de consument
kunnen opleveren.
HET ETEN
VAN DE KOK
Dagelijks Uw warme
maaltijd bij U thuis
bezorgd
'Complete maaltijd
Mdagmenu) incl. be- 10»®®
zorgen
'iedere dag vers bereid
Mathenesserweg 71c
Rotterdam
Tel. 010- 150497
Dat Edah- in Nederland tweede in grootte op
levensmiddelengebied met de Torro-formule
midden in de roos heeft geschoten, wordt op
velerlei wijze bevestigd. Onder andere door het
enthousiasme van de konsument en het feit dat er
in nauwelijks vijf jaartijd een sterke nieuwe keten
van bijna 40 florerende grote supermarkten kon
ontstaan. Een ontwikkeling dwars tegen de stroom
in, mogelijk dankzij een uitgekiend pakket food en
non-food, verscheidene vers- en speciaal-
afdelingen en een prijspeil dat tot de allerlaagste
van Nederland behoort. Torro's, discount-achtig
efficiënt maar mèt sfeer.
Hij/zij is verantwoordelijk voor omzet, kosten,
balansresultaat en de uitvoering van het centraal
bepaalde personeelsbeleid.
En natuurlijk ook voor een goede winkelpresentatie,
hygiëne en sfeer in de zaak (klant- en personeel-
gericht). Naast het centraal vastgestelde assorti
ment beslist de bedrijfsleider voor een beperkt
aantal artikelen of die in het assortiment worden
gevoerd. Het werken met produktienormen, het
maken van een efficiënte werkverdeling en de
kontrole daarop behoren evenzo tot de taken. Een
Torro bedrijfsleider volgt nauwgezet de ontwikke
lingen bij de konkurrent en neemt na overleg met
zijn groepsmanager passende maatregelen.
Ervaring, opgedaan in de levensmiddelenbranche, is
onmisbaar, aangevuld met vakgerichte studies,
zowel branche- als management-gericht.
Leeftijd ongeveer tussen de 30 en 40 jaar.
Om goed in te spelen op de veeleisende taken en
verantwoordelijkheden staat een inwerkperiode op
het programma die afhankelijk is van opleiding en
ervaring. Vervolgens moet het op eigen kracht en
met behulp van de naaste medewerkers lukken.
Eventuele problemen worden samen met de verant
woordelijke groepsmanager opgelost.
Edah - sinds 1976 onderdeel van het Vroom
Dreesmannconcern en dagelijkse zekerheid voor
nu al zo'n 10.000 medewerkers - biedt u een goed
salaris en dito arbeidsvoorwaarden volgens de
rechtspositieregeling bedrijfsleiders.
Een premieregeling biedt de mogelijkheid het
jaarinkomen extra te verhogen.
Hij/zij zal o.a. belast worden met het vervangen van
de bedrijfsleider bij diens afwezigheid en het recht
streeks leiding geven aan de 1e medewerkers van
de diverse afdelingen. Bovendien moet de assistent
bedrijfsleider toezicht houden op bestellingen,
beprijzingen, kwaliteit, versheid en presentatie.
Om deze funktie goed te kunnen vervullen moet de
toekomstige assistent in het bezit zijn van een
MDS-diploma (al of niet gecombineerd met praktijk
ervaring) of een MAVO-diploma aangevuld met COL-
opleiding en/of andere vakgerichte kursussen.
Praktijkervaring is ook een van onze eisen, deze
moet bij voorkeur zijn opgedaan in een leidinggevende
funktie. Leeftijd ongeveer tussen de 23 en 30 jaar.
Schrijf dan een brief naar Edah B.V., Kanaaldijk N.O.
82, 4701 SB HELMOND, t.a.v. de heer A. de Been,
personeelchef Torro. Vermeld in de linkerboven
hoek van de envelop ons vakaturenummer AB4151.
In samenwerking met Milot Tours (lid ANVR) is De havenloods er weder
om in geslaagd een 10 daagse wintersportreis te organiseren naar Mie-
ming Barwies in Tirol, Oostenrijk.
Mieming Barwies gelegen op het "Tiroolse Zonneplateau is het zonrijk-
ste gebied van Tirol.
Een uitmuntend gebied voor Langlaufers met ruim 60km loipen door de
wonderschone natuur ligt direct voor uw hotel.
De gratis skibus brengt de skiers naar de pistes, welke qua moeilijkheid
bijzonder geschikt zijn voor de beginnende skier en naar de pistes voor
gevorderden.
HOTEL RÖMISCH
DEUTSCHER KAIZER
'Geldt zowel voor mannen als vrouwen.
U logeert op basis van half pension
(ontbijt en diner) in dit voortreffe
lijke 5 sterren Hotel.
De sfeer in dit zeer luxe, niet alleen
wat de naam betreft vorstelijke
hotel is fantastisch.
Het Hotel beschikt over vijt restau
rants, een zwembad, sauna, sola
rium en een zeer gezellige disco
(waarvan de gasten overigens
geen enkele geluidshinder onder
vinden).
Het gebruik van zwembad en Sauna is voor onze gasten vrij!
Alle zeer comfortabel ingerichte woon/slaapkamers met o.a. eigen bad,
toilet en beschut balkon bieden een prachtig uitzicht over het Mieminger
Plateau.
REISBESCHRIJVING
De reis wordt uitgevoerd per comfortabele touringcar zonder overnach
ting op de heen- en terugreis zodat u optimaal van uw vakantiedagen
kunt genieten.
Met voldoende stops rijdt u vanaf Rotterdam via Utrecht, Tilburg, Eind
hoven, Heerlen, Stuttgart, Ulm en Reutte naar Barwies.
Aankomst zaterdagochtend ca. 10.30 uur, vertrek een week later om
ca. 19.00 uur. Aankomst Rotterdam op zondagochtend ca. 12.00 uur.
VERTREKDATA VRIJDAG P P-
6 en 13 januari749.-
20 en 27 januari en 3 februari799.-
10,17 en 24 februari839.-
2 maart879.-
toeslag 1 pers.kamer135.-
De reissom is op basis van halfpension in twee persoonskamer met
bad/w.c. en balkon, gedurende 7 dagen en inclusief welkomsdrankje bij
het eerste diner.
Niet inbegrepen zijn de verplichte reisverzekering en de handige annu
leringsverzekering.
VERTREKTIJDEN/OPSTAPPLAATSEN
Rotterdam - Delftseplein bushalte LL18.15 uur
Rotterdam - Slaghekstraat kantoor Milot18.45 uur
Rotterdam - Theater Zuidplein19.00 uur
Rotterdam: Westblaak 155,010 -135085
Krimpen a/d IJssel: Weteringsingel 2,01807 -16899
Vlaardingen: Hoogstraat 122,010 - 352911
