'Ik stop zodra blijkt dat het volk geen eigen staat wil' deQ havenloods 5,- Klucht met eieren op open podium 6.' Manusama over 35 jaar RMS-ideaal FRANSE. GERANIUM nooyman WIM DE HAAN WEER IN AKTIE KAM El CONIFEER7 Van Rmkhji man PLANTEN BAKJE 75 Hoe uiteenlopend de me ningen binnen de Molukse gemeenschap in Nederland ook zijn, over één ding is iedereen het eens: het stre ven naar verwezenlijking van de onafhankelijke re publiek der Zuid Moluk- kën moet onverminderd doorgaan. Dat zal volgende week donderdag, op de kop af 35 jaar na de procla matie van de RMS op Ambon, vreedzaam maar vastberaden onder de ogen worden gebracht van het Nederlandse volk en de re geringen van Nederland, Verenigde Staten en Indo nesië. Traditiegetrouw vieren de Mo- lukkers de 25ste april met een gj-ootse samenkomst in de Haagse Houtrusthallen en van die goede gewoonte is ook in dit bijzondere jaar niet afge weken. Een aanvulling op het normale patroon is echter de rustige, demonstratieve tocht, die om elf uur vanaf het Malie veld zal vertrekken richting Houtrusthallen. Tijdens deze tocht zullen bij de ambassa des van Verenigde staten en In donesië petities worden over handigd, terwijl ook de Neder landse overheid een dergelijk schrijven in ontvangst mag ne men. Ir J.A. Manusama, president van de RMS in ballingschap, staat volledig achter de de monstratie, die, naar zijn me ning, een zeer rustig verloop zal hebben. „Dat is onze bedoeling ja. Wat we willen is ons ideaal nogmaals naar buiten toe uit dragen en de afspraak is, dat dat in alle rust zal gebeuren. In elk geval heb ik de organisatie laten weten, dat, mochten er onverhoopt moeilijkheden ko men, zij daarvoor verantwoor delijk is. Wü, als regering, zul len ons nadrukkelijk van even tuele onregelmatigheden dis tan eieren." Sinds 1970 heeft de uiterst be minnelijke Ir. Manusama de formele leiding over de ruim veertigduizend Molukkers in ons land. Proclamatie Hij werd geboren op Borneo. Na zijn middelbare schooloplei ding en zijn studie aan de tech nische hogeschool, werd hij le raar in Bandung en vervolgens hoofd van de middelbare school in Ambon. In 1946 ging hij deeluitmaken van de toen in het leven geroepen Zuid-Molukkenraad. Na de proclamatie van de RMS, waarbij hij een groot aandeel had in de voorbereidingen daar toe, kreeg hij de post van mi nister van Defensie in het eers te kabinet van de RMS. Via Nieuw Guinea kwam hij in 1953 naar Nederland. Waarom kwam U via Nieuw Guinea? „Op verzoek van onze presi dent Soumoukil ging ik de RMS kwestie aanhangig maken bij de Verenigde Naties. Om daar te kunnen komen moest ik via Nieuw-Guinea en Neder land. De Nederlandse autoritei ten wilden echter absoluut geen politieke bemoeienissen op Nieuw-Guinea en daar kon ik best inkomen. Wat ik alleen wilde was doorreizen naar Ne derland in eerste instantie. On der ede moest ik beloven gedu rende mijn verblijf op Nieuw- Guinea niet aan politiek te doen. Maar die eed bleek on rechtmatig te zjjn. Toen heb ik Weliswaar niet echt aan politiek gedaan, maar wel een paar arti kelen over de RMS geschreven. Dat was voor de Nederlandse regering genoeg om mij op te sluiten. Na enige tijd kreeg ik het aanbod om naar de Neder- landse Antillen te gaan, waar de Nederlandse regering in mijn levensonderhoud zou voorzien. Eerlijk gezegd heb ik er echt even over gedacht, maar ik heb het aanbod vriendelijk doch vastberaden van de hand gewe zen. Toen mocht ik korte tijd later onverwacht toch naar Ne- derland. Mijn „faam" was me echter al vooruitgesneld, want de regering gaf me geen visum voor bezoeken aan andere lan den zodat ik niet naar de Ver enigde Staten kon. Bovendien kreeg ik een spreekverbod in Nederland en werd mij Rotter dam als verplichte woonplaats aangewezen. In 1970 werd ik toen President in Ballingschap en dat bert ik nog steeds." „Zoals bekend, was Indonesië eind 1949 een zelfstandige staat geworden. De bedoeling van de bepalingen van de Ron detafelconferentie was echter om van Indonesië een federatie van staten te maken die elk een eigen mate van zelfstandigheid zouden behouden. Maar presi dent Soekarno voelde niets voor die structuur en tegen de afspraken in begon hij al in de eerste maanden van 1950 aan de omzetting van federatie in een eenheidsstaat. In April 1950 landden ook op Ambon Indonesische troepen. De daar aanwezige Ambonese KNIL- mensen grepen als reactie op die Indonesische troepen hun wapens. Toen dacht ik, dat het wellicht zin zou hebben om ie dereen eens wat meer voorlich ting te geven over de twee be stuurlijke mogelijkheden in In- dor^sië; te weten het unitaris me (eenheidsstaat) en de fede- ratievorm. Op een grote bijeen komst wilde ik beide mogelijk heden toelichten. Vervolgens wilde ik zeggen, dat, naar mijn persoonlijke mening, de fede- ratievorm voor Indonesië de beste bestuursvorm was, gezien de grote verscheidenheid in vol keren en culturen. „Om die bijeenkomst goed te kunnen voorbereiden, heb ik eerst de raja's (fiegorijhoofden) benaderd, maar die wilden niet naar me luisteren. Zij wisten precies wat ze wilden en had den al gekozen voor de federa- tievorm. Toen ik liet weten het volkomen met hen eens te zijn, bleken ze bereid tot medewer king. Op de toen bijeengeroe pen grote bijeenkomst waren zo'n tientuizend mensen aanwezig en de overgrote meer derheid daarvan was van me ning, dat de deelstaat Oost-In- dië, waar de Molukken bij hoorden, onafhankelijk en trouw aan Nederland en het Huis van Oranje moest blijven. Maar een paar dagen later capituleerde Makassar en kwam Oost-Indië binnen de eenheids staat. Toen zijn we in Ambon direct weer bij elkaar gekomen om te praten over onze toe komst. Vreemd genoeg dacht destijds nog niemand aan een proclamatie van de RMS. Dat was niet aan de orde. De Zuid- Molukkenraad, die zich min of meer onder druk gezet voelde, wilde er een nachtje over sla pen alvorens een beslissing te nemen over de toekomst. Het volk mocht zich eerst uitspre ken en dat koos opnieuw in overgrote meerderheid voor onafhankelijkheid. Dus een eigen staat nu Oost-Indië was „ingelijfd" bij de eenheids staat Indonesië. Toen heeft de Zuid-Molukken raad zich naar de wil van het volk gevoegd en werd op 25 april 1950 de RMS uitgeroe pen. Ik heb op dat moment te gen het volk gezegd „We strij- *Ir. J.A. Manusama: ,,Ik weet niet wanneer onze droom werkelijkheid wordt, maar ik weet wel dat de ontwikkelingen in Indonesië en de aandacht die ze krijgen in de wereld gunstig zijn voor ons streven." dn voor onafhankelijkheid, maar om die onafhankelijkheid te bereiken zullen we nog een lange en moeilijke weg moeten gaan. Indonesië zal dit nooit accepteren," en dat was ook zo". „Op dat moment waren wij de enige groep binnen Indonesië, die in opstand kwam. De ande re deelstaten dachten dat het wel zou meevallen. Nu krijgen steeds meer groepen in Indone sië, zoals de Atjehers en de Pa- poeas, in de gaten, dat ook hun cultuur en achtergrond door de invloed van Java verdwijnen en nu gaan zij zich ook sterk maken voor het behoud van hun eigen identiteit". Optimistisch Hoe was de houding van de Molukkers zelf ten opzichte van de realisatie van de RMS? „Aanvankelijk erg optimistisch. U moet niet vergeten, dat Ne derland bij de Rondetafelac- coorden duidelijk had aange drongen op een federatie. Bo vendien was de onafhankelijk heid van de Molukken ook daarvóór al meerdere malen aan de orde geweest. De men sen dachten daarom dat de Ne derlandse regering niet werke loos zou toezien hoe de accoor- den werden geschonden, maar dat deed de Nederlandse rege ring nou juist wel. Ze had be loofd ons te zullen steunen, maar dat gebeurde niet. Toen de Molukkers in maart 1951 in Nederland kwamen, dachten ze eigenlijk nog steeds, dat Neder land wel zou zorgen voor vrije Molukken. Dat was immers be loofd, en belofte maakt, zeker in de ogen van Molukkers, schuld. Het verblijf in Neder land werd dan ook als iets zeer tijdelijks gezien, op z'n hoogst zes maanden." Wat was de mening van de Ne derlandse regering over de RMS in die tijd? „In 1950 stond de regering, zO.- als gezegd, achter het idee van een onafhankelijke deelstaat Oost-Indië. Toch liet de Neder landse regering de vorming, vaak met geweld, van een een heidsstaat toe. Wel vroeg de re gering aan de Indonesische re gering hoe deze de afgesproken federatievorm wilde realiseren, maar daarmee hield de Neder landse bemoeienis op. Het is volgens mij dan ook een kar dinale fout geweest van de toenmalige regering om ac- coord te gaan met de eenheids staat. De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken stond weliswaar niet duidelijk achter de proclamatie van de RMS, maar hij hield de mogelijkheid van zelfstandigheid wel open. Dat deed zelfs minister Luns in 1957 nog. Nu is de Nederland se regering een heel andere me ning toegedaan. Na de actie in Wassenaar in 1970 gaf minister president De Jong in een rege ringsverklaring zelfs zwart op wit te kennen, dat de Zuid zouden kunnen bereiken. Toen heb ik hem gezegd, dat in de politiek het woord nooit niet bestaat." *Ir. J.A. Manusama, president van de RMS in ballingschap. Hebben de latere eenheden ooit aandacht besteed aan het RMS ideaal? „Nee, hoogstens negatief. Na tuurlijk kan de regering geen troepen sturen naar de Moluk ken of iets eisen van Indonesië. Dat begrijpen wij heel goed. Wel zou ze eens duidelijk kun nen maken, dat ze, als daar ooit de mogelijkheid toe be staat, mee zou willen helpen aan de realisatie van Vrije Mo lukken. Nee, hulp of morele steun krijgen we echt niet. In tegendeel, ik heb vaak de in druk dat we juist worden te gengewerkt." „Wat in elk geval is veranderd, is het gevoel dat ons ideaal snel verwezenlijkt kan worden. Dat was er eigenlijk al heel snel uit. Het ideaal is gebleven. Zeker nu we zien, dat we niet meer de enige groep ontevredenen zijn. Denk maar eens aan de Atjehers en Papoeas. Hoewel de ideeën over hoe de RMS te realiseren binnen ons volk zeer uiteen kunnen lopen, blijft de grondgedachte voor iedereen hetzelfde." „Soms krijgen buitenstaanders misschien de indruk, dat, met name onder Molukse jongeren die buiten de wijken wonen, het RMS-ideaal niet meer leeft. Dat kan in veel gevallen best zo Ujken, maar ik ben er van over tuigd, dat, als onze idealen ooit werkelijkheid worden, juist die jongeren vooraan staan om mee te werken. Voor wat betreft die ontwikkeling ben ik van mening dat de jonge Molukkers net als de Nederlandse jongeren zich zoveel mogeljjk moeten ontwikkelen in Nederland. Met die mening is men het echter binnen de Molukse gemeen schap het niet altijd eens." Hoe groot is de invloed van de regering in ballingschap op de Molukse gemeenschap? „Onze regering bestaat uit vjjf mannen, ikzelf en vier kabi netsleden. We komen minstens êên keer per maand bij elkaar om de lopende zaken te bespre ken. Eén keer per jaar is er een groot landelijk congres en daar blijkt steeds weer, dat inder daad nog steeds een zeer groot deel van onze mensen achter ons staat. Natuurlijk is er ook kritiek op ons". „We krijgen regelmatig de vraag voorgelegd wat we nou eigenlijk doen aan de realisatie van de RMS. In zo'n geval geven we de mensen geen valse hoop en zeg gen we dat er veel factoren zijn die daarbij meespelen. In prin cipe staan we niet achter harde acties, zoals in het verleden en kele keren is voorgekomen. We vinden dat die onze zaak geen goed doen en, om de waarheid te zeggen, verwacht ik ze ook niet meer". Hoop Wordt er ook geluisterd naar de mening over de RMS, zoals die leeft op de Molukken zelf? „Ja, want dat vind ik uiterst belangrijk. Ik_ zie het als onze eerste taak om ons oor aan de bron te luisteren te leggen.. Wel moet je erg voorzichtig zijn met de meningen die vanaf de Molukken over deze zaak ko men. De mogelijkheid is groot, dat ze onder dwang tot stand zijn gekomen. Zo op het oog lijkt het eP inderdaad op, alsof de RMS-gedachte slechts op zeer kleine schaal leeft op de Molukken. Maar, nogmaals, ik weet echt niet of men zo spreekt onder dwang van de Indonesische overheid of uit vrije wil. Wanneer echter het volk op de Molukken zich dui delijk en in alle vrijheid zou uitspreken voor het stoppen van de strijd voor vrije Moluk ken, dan houd ik op. Tot op heden heb ik daar echter nog geen duidelijke reden voor ge vonden." „Ik verlies zelf de hoop op rea lisatie van een vrij vaderland niet. Het is vaker voorgeko men, dat een volk pas na jaren en jaren bereikt waar het voor vecht". Bestaan er duidelijk verschil len van mening binnen de Mo lukse gemeenschap over de RMS-gedachte en haar realisa tie? „Natuurlijk heb je verschillen van mening binnen zo'n grote groep. We hebben te maken met jonge en oude Molukkers. Met mensen die hebben gestu deerd en met Molukkers die alleen maar lagere school heb ben gehad en ga maar door. De verschillen van mening bestaan ook over mijn functioneren als president." „Ik weet zeker, dat er mensen zijn die mij te tolerant vinden en te weinig strijdbaar. Meestal zien ze echter na verloop van tijd zelf in, dat het ook niet gaat op hun vaak harde, en irreële manier. Verder krijg ik nogal eens het verwijt, dat ik teveel alleen doe. Om daar iets aan te veranderen, hebben we enige tijd geleden een instantie in het leven geroepen waar Mo lukkers eigen ideeën, plannen, voorstellen en suggesties kwijt kunnen. Alle ideeën zullen op haalbaarheid en doelmatigheid worden beoordeeld, en zo mo gelijk worden uitgevoerd. Tot mijn spijt moet ik echter zeg gen, dat de eerste plannen en ideeën vanuit de Molukse be volking nog moeten binnenko men. Wat dat betreft moet er binnen onze eigen gemeen schap ook nog het een en an der veranderen." „Er is, en dat is al aan de orde geweest, ook nogal eens ver schil van mening over de vraag of de jonge Molukker zich hier moet ontwikkelen of niet. Sommige Molukkers vinden dat dat zoveel mogelijk tegenge gaan moet worden om „verne derlandsing" te voorkomen. Ik ben van mening, dat onze jon geren wonen in Nederland en zich in dat kader zo optimaal mogelijk moeten ontwikkelen. Natuurlijk houdt dat in, dat die Molukkers intensief in aanra king zullen komen met de Ne derlandse manier van denken en leven. Ik ben er van over tuigd, dat je pas een goede bij drage kunt leveren aan de ver wezenlijking van een ideaal als je jezelf optimaal hebt ontwik keld binnen de mogelijkheden die je hebt. We leven nu hier en van dat leven moeten we het beste maken." Toekomst Wat zijn de verwachtingen voor de toekomst? „Voor wat betreft de Neder landse regering hebben we wei nig vertrouwen in een positieve houding. Na de regeringsnota over Molukkers van 1978, die door onze gemeenschap slecht werd ontvangen, hebben we duidelijk gezegd, dat we, zolang de regering haar stand punt over ons niet wijzigt, geen contacten willen hebben met die overheid." „Dan voor wat betreft de reali satie van vrije Molukken. Ik vind, dat we ons daarvoor ook in de toekomst moeten blijven inzetten. Daarbij moeten we ons wel bewust zijn van het feit, dat niet onze inzet zal zor gen voor verwezenlijking van onze droom. We hebben meer dan ooit fcg maken met onwik- kelingen buiten ons om. Aan die ontwikkelingen zal het lig gen of de Molukken ooit een zelfstandige staat zullen wor den. Ons voornaamste doel op dit moment, en nu spreek ik als president in ballingschap, is te zorgen, dat dat ideaal hier in Nederland niet verloren gaat. Als het ooit haalbaar wordt, moet het volk het ook nog wil len. Anders heeft het geen zin. Dat wil niet zeggen, dat de Mo lukkers hier in Nederland niet het beste van hun leven moeten maken. Dat houdt ook in, dat ze zich moeten houden aan de regels en wetten van dit land. Iets, wat ook niet altjjd even duidelijk gebeurd is. Verder is, praktisch gezien, van belang, dat we contacten zoeken met andere delen van Indonesië die streven naar onafhankelijkheid, zoals de Atjehers en de Timore- zen". „De laatste tijd komen zij steeds meer in opstand tegen het op alle terreinen doorwer kende Javaanse overwicht. In feite is Indonesië nog steeds niet gedekoloniseerd. Java houdt alle touwtjes in handen en haar levenswijze en cultuur moeten bepalend worden voor heel Indonesië. Nu steeds meer inwoners van de archipel daar tegen in opstand komen, zie ik onze werkelijkheid ook niet als onmogelijk. Ik weet niet wanneer onze droom werkelijk heid wordt, maar ik weet wel, dat die ontwikkelingen in Indo nesië en de aandacht die ze krijgen in de wereld, gunstig zjjn voor ons streven." „De hoop leeft in elk geval nog hier in Nederland en zolang er hoop is blijf ik ervoor vechten, dat die hoop blijft leven. Pas als de realiteit aangeeft, dat het volk op de Molukken absoluut niets voelt voor zelf standigheid, stop ik met mijn werk en ga ik echt van mijn le ven in Nederland en mijn pensi oen genieten." INE WILLEMS Mooie volle plant met bloem en knop. In diverse kleuren. vort 4,959 nu mv ivoor* (Afhaalprijs) Aanbiedingen gelden zolang de voorrood strekt. if ••TUINCENTRUM SCHAAPHEROERWEG 15 RIDDERKERKS*®^ Tel. 910 - 829200/828482. SCHIEDAM - Bokstrainer Wim de Haan is terug. Dankzij de commissie van beroep, die hem na twee jaar procederen van alle blaam zuiverde. Niet in het minst ook, dankzij zijn doorzetten. Hij heeft aan een goede afloop van de beroeps procedure nooit getwijfeld. Als een kwajongen was hij destijds, na het indienen van een vol gens hem redelijk voorstel, door het districtsbestuur uit de vergadering gezet. De Haan ver trouwde erop, dat het recht zijn loop zou krijgen. „Maar het boksbestuur had waar schijnlijk de stille hoop, dat het me allemaal teveel zou wor den. Dat ik zou afhaken". Ze kenden hem blijkbaar toch niet goed genoeg. De Haan zocht onverdroten zijn gelijk, maar parallel daar aan verdween de interesse voor het wedstrijdboksen. „Lang heb ik volgehouden, dat ze me inderdaad niet peer aan de ring zouden terugzien. Dat ze kon den barsten", Zegt hij fel. „Ik heb genoeg kampioenen ge bracht. Ik'hoefde me niet zo nodig meer te bewijzen". Intussen kalfde, omdat er door De Haan's schorsing niet ge bokst kon worden, de wed- strijdtak van zijn sportschool af. „De mensen vroegen over schrijving naar een andere ver eniging", kijkt hij terug. De re creatieve 'sector bleef over. „Die vormden overigens toch het grootste deel van de vereni ging. Dat aandeel hébben we verder uitgebreid, want er is nu ook fitness-apparatuur en er zijn plannen om in dè kelder een sauna-te bouwen". Maar dat terzijde, want het ac cent ligt nu even op zjjn ren tree aan de ring. „Laatst was ik als toeschouwer bij wedstrijden in Rotterdam. De eerste keer in twee jaar. Zei zomaar iemand uit het publiek, dat hij het leuk vond me weer terug te zien. Want hij vond, dat ik altijd van die lekkere boksers bracht. Het ontroerde me" Met Peter de Ruiter en de ju nioren Yusuf Vilmaz en Richard Brand was De Haan za terdag present in het Brabantse Standaardbuiten. Over tien da gen staan ze in Helmond tussen de touwen en op maandag 13 mei volgt Den Haag. „Op uit nodiging, want de organisato ren weten, dat ik goed ben voor kwaliteit" Schitterende, mooie volle plant 1 hoog 16,95 Q95 voor %#J(Afhaa mm ••tuincentrum SCHAAPHERDffiWEG 15 RIDDERKERK MAASSLUIS/MAASLAND - Leden van de Harmonievereni- ging Euterpe uit Maasland zijn enkele jaren geleden naast het blazen van hun partijen gestart met het spelen van korte toneel stukken op de jaarlijkse avon den voor de donateurs. Acht leden hebben zich met een souf- fleuse onder regie van Nico Bastemejjer gewaagd aan de klucht „Een ei hoort erbq" van Menno Duiven. Het kluchtspel maakt deel uit van het program ma van de Open Podiumavond op woensdag 24 april in Thea ter De Schuurkerk te Maassluis. Enig drankgebruik misstaat niet in een kluchtig blijspel. Dat overkomt Karei van Mook juist op het moment waarop zijn baas met echtgenote en dochter op bezoek komt. Die echtgenote is een verklaard te genstandster van beschonken toestanden en Karei zou voor promotie in aanmerking ko men. Tot overmaat van gezel ligheid komt zijn zoon op het idee verliefd te worden op de dochter van de baas. Dat valt totaal in verkeerde aarde bü haar ouders. De werkster en haar man gaan zich nog met de verwikkelingen bemoeien en de eieren die erbij schijnen te horen, koken te lang. Dat kan allemaal irj een klucht en dat kan allemaal op het Open Podium, de tweeweke lijkse activiteit die in een groei ende behoefte voorziet, zowel bü toeschouwers als bü optre denden. Tot de laatste categorie beho ren ook weer Renneke van der Doel, Monique Stoopman, Leen Vreugdenhil en John van der Zee, die een vervolg breien aan het theaterfeuilleton over de Hedokliniek. Muziek zorgt voor diversiteit. Jan van Broekhoven en Martin van Broekhoven spelen beiden piano. Gouwe ouwe dixieland- muziek, zoals de Tiger Rag en High Society, komt van „The Dixie Snails" of, minder ver huld, „de dixieslakken" ge noemd naar de treuzelende Maassluizers die „slak" als bq- naam hebben. De muziek van de leden Lou Boer en Gré Lucardie, klarinet Leo van der Ploeg, saxofoon, Rien l'Ekluse, trombone, Joop l'Ekluse, bas, Cock Hollaar, gi taar en Patrick Gouda, slag werk speelt zich meestal niet in een slakkegang af. Toegangskaarten zqn voor f.2,50 te koop bü de VVV in het stadhuis, de Verenigde Spaarbank aan de Veerstraat en op de Open-Podiumavond van 20.00 uur af aan de kassa van het theater. Fleurig opgemaakt^ met 3 a 4 plantjes Van 10,75 VOOr (Afhaalprijs) mm litmOOIJI ••TUINCENTRUM SCHAAPHEROERWEG 15 RIDDERKERK*»^ Tel. 010 - 829200/828482.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Havenloods | 1985 | | pagina 5