met extra voordeel
Baby's van 7ons kunnen
in Sophia overleven
begint 't nieuwe sdwoijoar
Jubilea Wilton
OPLEIDING
AVOND-LT.S. DIPLOMA A
Nieuw perinataal centrum moet kansen
nog meer vergroten
Kleur naturel.
Soepele zool.
Maten 32 t/m 46"
Modekleuren zwart,
blauw en naturel
Maten 40 t/m 45
In de modekleuren
zwart en grijs.
Maten 40 t/m 46
ROTTERDAM-CENTRUM Binnenwegplein 20 (boven Zeeman Textielsuper)
rubber loopzooltje. Maten 30 t/m
Maten 36-41
l| Beige suède.
I Afgeschuinde
nplatte hak.
IMaten 36 -41
nü spot- en spotgoedkoop
■mppqe zwart leder voetbalschoen met
Kt'Slffin witte s,rePen Vaste noppenzooi.
Maten 29 t/m 45 /"T\
leder meisjes instapper met franje klep.
■■■n Zwart en kobaltblauw.
Maten 29 t/m 37^d
VLAARDENGEN/SCHIE- betreft drie Schiedammers, wijl de heren Stedehouder,
DAM Zeven werknemers drie Vlaardingers en één Rot- Mooy, Kegel, SchrumpfVan
van Dok- en Werfmaatschap- terdammer. den Bogert en Wolfs al veertig
pij Wilton-Fijenoord vieren in J.M. van der Ree is deze ïaar. werkzaam zijn bij de
augustus hun jubileum. Het maand 25 jaar in dienst, ter- Schiedamse werf.
technische school'd0 bOllkClbliry'
Beukelsdijk 145 - Rotterdam - Telefoon 010-4771016
Voor de vakken:
BANKWERKEN
MOTORVOERTUIGEN
ELEKTROTECHNIEK
V.E.V.-OPLEIDINGEN
(Monteursopleiding)
En speciale opvang voor anders-taiigen.
AANMELDING:
maandag, dinsdag en donderdag vanaf 18.30 uur.
DE HAVENLOODS DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1986
'Western-look'
modetopper in suède
De afdeling pasgeborenen is
overigens nog heel wat groter
dan de 8 intensive care plaat
sen. Babies boven de 900
gram, die zelf kunnen ade
men, schuiven door naar de
zogenaamde 'hig care'-afde
ling. Ook al zijn deze kinderen
al weer een stap verder, toch is
de zorg ook hie nog zeer inten
sief.
„Op deze afdeling komen, in
principe, ook de kinderen die
weliswaar op tijd en met een
goed gewicht geboren zijn,
maar toch ziek zijn", vertelt
prof. Sauer „In de praktijk is
het er echter meestal vol met
te vroeg geborenen". Nog een
dringende reden voor uitbrei
ding van de bestaande moge
lijkheden.
Wie goed gezond is tenslotte
en alleen nog wat moet groei
en en sterker worden, gaat
naar de derde afdeling. Hier
vrijwel geen couveuses meer,
maar gewone bedjes in extra
verwarmde kamers. Op alle
afdelingen is een constante
temperatuur van 28 Celcius.
Grenzen
Van de 128 babies met een
geboortegewicht lager dan
1500 gram, die het Sophia
Kinderziekenhuis in 1985 op
nam, bleven er 112 in leven.
Een meer dan respectabel
aantal. In vergelijking met
1976 was dit een verbetering
van ongeveer 25%. Toen haal
den 24 van de 64 babies het
niet.
.Ook de kansen voor kinderen
onder de 1000 gram zijn aan
zienlijk gestegen. In deze
groep is de verbetering ten op
zichte van 1976 zelfs bijna
33%. (In '76 bleven er van de
11 slechts 2 in leven; in '85 13
van de 18).
De verbeterde behandelings
methoden zijn voor een deel te
danken aan onderzoek. „In
een toenemend aantal geval
len weten we waarom een
kind te vroeg komt", vertelt
prof. Sauer „Maar, wat de
oorzaak ook is, één grote lijn
is niet te trekken. Een vroeg
geboorte kan door zoveel fac
toren worden veroorzaakt.
Het kan'ziekte van de moeder
zijn, zoals hoge bloeddruk of
een virusinfectie, maar het
kan ook aan het kind zelf lig
gen. En, wat veel mensen niet
weten, het kan zelfs aan de
vader liggen".
Onderzoek is belangrijk. Ook
tijdens de behandeling van de
baby en na eventueel overlij
den. „Niet alleen om de kan
sen in het algemeen te vergro
ten", verklaart Sauer.
„Ouders moeten ook weten óf
een volgend kind betere kan
sen zal hebben".
Als de baby op de intensive
care ligt, kan men met behulp
van een echo-apparaat de her
senen bekijken. Hiermee kun
nen eventuele handicaps en de
ernst daarvan worden opge
spoord. Soms moet aan de
hand van die uitkomst beslo
ten worden of er al dan niet
verder moet worden behan
deld. „We bespreken altijd
onze bevindingen met de
ouders", vertelt prof. Sauer
met nadruk. „Maar, de uitein-
pracht kwaliteit zwar
met vlotte, modieuze
Per dagdienst waken 4 verpleegkundigen over 8 baby's.
delijke verantwoordelijkheid,
dus de eindbeslissing, is en
blijft in mijn handen. Ik ben
de arts en ik heb ne éénmaal
de eed aagelegd. Bovendien
wil ik niet dat ouders zich on
nodig schuldig en verant
woordelijk voelen als het niet
goed afloopt".
Wikken en wegen over het al
dan niet behandelen, zoals bij
voorbeeld beademen, is op dit
moment ook aan de orde als
een baby 700 gram of minder
weegt en wanneer de zwan
gerschap minder dan 24 25
weken geduurd heeft.
„Alles mag dan nog zo verbe
terd zijn", zegt Sauer, „toch
zal ergens een grens getrok
ken moeten worden. In Neder
land is men in 1970 begonnen
met kinderen onder de 1500
gram te behandelen. Daarvoor
werd er nit veel meer aan ge
daan dan warm houden en
proberen te voeden; de mees
ten haalden het dan ook niet.
Zo'n 8 jaar geleden is de grens
verlegd naar 1000 gram en
minder. En de kleinste babies,
die we nu met succes behan
delen, wegen maar 700 gram.
Door het invoeren van de in
tensieve zorg is zowel het
sterftecijfer als de kans op een
handicap gedaald.
Maar toch zal het ergens op
moeten houden. In de litera
tuur zijn wel gevallen be
schreven van kinderen van 4
ons die in leven bleven. Maar
ik weet niet of dat nu wel
moet!".
Fabeltjes
In de volksmond pleegt men te
zeggen dat kinderen, die na 7
maanden worden geboren
sterker zijn dan 8-maands ba-
bies. Een fabeltje?
„Niet helemaal", weet Sauer,
„maar de situatie is inmiddels
wel net andersom. In het ver
leden deden babies die al in de
baarmoeder tekort gekomen
waren het beter dan babies
die acht maanden lang wel
goed gevoed waren. De 7-
maands kindjes hadden al
stress ervaren voor him ge
boorte; ze waren al aangepast
aan een niet ideale situatie.
Daardoor vingen zij de klap
van de geboorte beter op.
zwart leder veterboot met een sterk
41
ROTTERDAM Te
vroeg geboren babies
met een te laag geboor
tegewicht hebben anno
1986 in het Rotterdamse
Sophia Kinderzieken
huis (en in andere Ne
derlandse ziekenhuizen)
een grote kans om 'het te
halen'. In het Sophia
bleef in 1985 iets minder
dan tweederde van alle
kinderen onder de 1500
gram in leven. Professor
dr. Sauer, hoofd van de
afdeling pasgeborenen,
schrijft dit grote aantal
toe aan de sterk verbe
terde behandelingsme
thoden. En aan de sa
menwerking met de gy
naecologen uit het Dijk-
zigtziekenhuis. Snelle
onderkenning van even
tuele kansen op een
vroeggeboorte maken
snel handelen mogelijk.
Als van een zwangere
vrouw bekend is dat zij
een groot risico loopt te
vroeg te moeten beval
len, kan de baby, wan
neer die eenmaal gebo
ren is, binnen een half
uur alle hulp krijgen die
Neo-natologie
Bevallen onder hetzelfde dak
waar je (te vroeg geboren en
veel te lichte) baby moet wor
den behandeld zal ook voor
veel vrouwen een zegen zijn.
Door het grote tekort een be
schikbare plaatsen ligt nu de
moeder soms in Rotterdam en
haar baby, als ze geluk heeft,
in Leiden of, als ze pech heeft,
in Groningen. In het oosten
van het land gaan babies zelfs
naar Duitsland. Ook komt het
voor dat twee- of meerlingen
in verschillende ziekenhuizen
ondergebracht moeten wor
den.
En dat allemaal omdat er niet
meer personeel mag worden
aangetrokken. „Op de acht in
tensive care plaatsen in 'Sop
hia' werken 's nachts drie en
op de dag 4 verp leegkndigen
vertelt Sauer. En daar komen
dan de kinderartsen nog bij.
Hij hecht weinig waarde aan
de dure term 'neo-natoloog',
zoals de kinderartsen die zich
met pasgeborenen bezig hou
den officieel heten. „Ik ben
gewoon kinderarts", vindt hij,
„gespecialiseerd in babies".
Meisjes blijken in de praktijk
inderdaad ook sterker te zijn
dan jongens. Een collega van
prof. Sauer, dr. W.P.F. Fetter,
is bezig met een meisje dat
ondanks een heel laag geboor
tegewicht en een korte zwan
gerschap zeer goede vorderin
gen maakt.
„Ik let nooit zo op geslacht",
vertelt hij, „maar het is naar
mijn idee toch wel zo. Ze
vechten harder!". „Dat moet
ook bijna wel", vult Sauer
aan. „Het sterftecijfer bij
meisjes ligt lager dan bij jon
gens".
fantasie-pullover met ronde
hals. Kleuren grijs/ecru,
ecru/grijs en antraciet/grijs
Maten S-M-L-XL
V-hals pullover met 3U-mouw.
groen/marine, zwart/paars,
zwart/wit en zwart/rood.
Alle maten
leder kinderschoen met voetholtesteun
f In grijs en blauw.
Maten 23 t/m
gymschoenen
Bristol heeft ze volop
en itantrekkelijk geprijsd
0'Hara joggingpakken in 50/$0 kwaliteit.
Nieuwe modekleuren 1
maten 116 - 164 Maten S-M-L-XL
mt. 28-35 50.-
pracht kwaliteit leder herenmolière.
leder Dock-side' met sterke profielzool. voor GROOT KLEIN 'n leder nullijner
jogger/vrijetijdsschoen met makkelijke
klitteband-sluiting.
Kleur wit.
Maten 28 t/m 46
Overzicht van de intensive care-afde ting.
nodig is. Het Sophia
heeft dan ook steeds een
intensive care couveuse
vrij voor gevallen die
vanuit Dijkzigt bekend
zijn.
Maar, het zou nog beter kun
nen. Een ziekenhuis als het
Sophia functioneert als cen
trum voor pasgeborenen uit
heel zuid-west Nederland en
zou daarom over veel meer (18
tot 20) intensive care plaatsen
moeten kunnen beschikken
als nu het geval is (8). De ap
paratuur is aanwezig, maar
het struikelblok is en blijft
personeel. In verband met de
hoge personeelslasten krijgt
men geen toestemming om
meer verpleegkundigen aan te
trekken.
Daarnaast zouden gynaecolo
gen en kinderartsen nog meer
moeten kunnen samenwerken.
De meest ideale situatie zou
onder een dak zijn. En dat
gaat dan ook wel gebeuren.
Volgend jaar wordt naast het
Dijkzigtziekenhuis de eerste
paal geslagen voor een spe
ciaal centrum waar gynaeco
logen en kinderartsen samen
risicodragende vrouwen on
der hun hoede zullen nemen.
Geen broodroof voor artsen
uit andere ziekenhuizen. Het
centrum zal zich uitsluitend
richten op de bijzondere ge
vallen.
De goed gevoeden daarente
gen kregen een enorme schok
van de onverwachte en plotse
ling geboorte. Ademhalings
problemen waren daardoor
vaak de oorzaak van dood
gaan. De lortgen waren vaak
nog niet rijp genoeg.
Die ademhalingsproblemen
zijn tegenwoordig behandel
baar. Vandaar dat de rollen
zijn omgedraaid. De goed ge-
voeden hebben de beste
kans".
Professor Sauer bij een intensive care-couveuse