Van Rij en Bot kijken terug op
hun jeugd in het weeshuis
Röntgen Technische Dienst
viert vijftigjarig bestaan
dT&skx
Filmhuis met
Italiaans tintje
Avondgebed over
'de nieuwe armen'
-AVRQJ
GOOI UW
OUDE BEHA
NIET WEG
HIJ IS NOG
@DE HAVENLOODS
'We hebben een goede
tijd gehad'
Feestvieren metde Vleet
m
'Het kan niet veilig genoeg zijn'
HET IS WEER
PRIJS
(alle merken)
DONDERDAG 22 OKTOBER 1987
43-393
VLAARDINGEN Er wordt hard gewerkt aan het ver
nieuwen van het centrum van Vlaardingen. Gaten in de
binnenstad worden opgevuld met nieuwbouw en oude
gebouwen maken plaats voor eigentijdse.
Ambtenaren van het stadhuis moeten er nog notities over
schrijven maar het is aannemelijk dat ook het Weeshuis,
dat bijna honderd jaar het Vlaardingse stadsbeeld mede
heeft bepaald, onder de slopershamer zal verdwijnen.
Honderden weeskinderen hebben er hun jeugd doorge
bracht. Twee van de voormalige bewoners Leen van Rij en
Maarten Bot zullen er geen traan om laten, zeggen ze, als
het gebouw wordt neergehaald. De twee kameraden stap
ten op drie- en vijf-jarige leeftijd de poorten van het
Weeshuis in 1925 binnen en kijken nu terug op bewogen
jaren.
„Medelijden hoeven de men
sen met ons niet te hebben",
zegt de heer Van Rij. „We heb
ben een goede jeugd gehad.
Natuurlijk zijn er ook rotdin
gen gebeurd maar die vergeet
je snel hoor. Als we uit school
kwamen om 16.00 uur dan
moesten eerst de aardappelen
worden geschild en die wer
den gecontroleerd. Als je het
niet goed had gedaan kreeg je
s^rafDe meisjes moesten naar
de naaijuffrouw. Zij moesten
strijken en verstelwerk ver
richten. Daarna mochten we
in het tuintje, (bij de brand
trappen) voetballen. Vrijdag
werden we gewassen. Er ston
den drie baden naast elkaar
en de weeshuisvader hield de
boel in de gaten via een gaatje
in het plafond. Nadat wij ge
geten hadden, gingen de vader
en moeder eten en hadden wij
vrij spel. Dan werd ook de
meeste kattekwaad uitge
haald. We hebben ook wel op
ons donder gehad hoor met
een eind hout en een kar
wats". Van Rij's vader is ver
ongelukt bij HVO en zijn moe
der overleed kort daarna. De
vader van de heer Bot is op zee
gebleven. Een oom die zelf al
negen kinderen had wilde
hem wel in huis nemen maar
later belandde hij toch in het
Weeshuis. „Ik heb het de men
sen nooit kwalijk genomen
hoor. Het is allemaal heel be
grijpelijk", zegt Maarten Bot.
„Bovendien werden we in het
Weeshuis absoluut niet be
perkt in onze mogelijkheden.
We mochten leren wat we wil
den. Er is er zelfs een dominee
geworden. Maar ja, leren dat
ging niet zo gemakkelijk met
zoveel mensen in een huis. We
gingen liever voetballen dan
huiswerk maken".
Saartje Gort
„Als weeshuiskinderen kre
gen we wel overal de schuld
van. Was er een ruit ingegooid
dan hadden de jongens van
het Weeshuis dat gedaan. Zo
weet ik nog dat we op de Van
Kampenschool gingen en dat
we een keer op weg naar
school een dubbeltje vonden.
Nou voor die tijd was dat heel
wat. We hadden daarvoor
drop gekocht bij Saartje Gort
die had een snoepwinkel. Nog
geen kwartier later kwam de
weeshuisvader daar achter.
Degene die het dubbeltje ver
loren had was naar het Wees
huis gegaan en naar Saartje
Gort. Ja, daar waren inder
daad twee jongens van het
Weeshuis geweest die voor een
dubbeltje drop hadden ge
kocht. Toen hebben we flink
straf gekregen.
Geld kregen we niet, wel gin
gen we 's zondags centen zoe
ken onder de kerkbanken en
dat leverde aardig wat op. La
ter toen we gingen verdienen
kregen we tien cent zakgeld.
Maar ze maakten ook een
De heren Bot (links) en Van Rij zullen er geen traan om laten als het
weeshuis wordt gesloopt. Van Rij: Goudriaan zal er wel voor op z'n
donder krijgen als hij het Weeshuis wil slopen, maar ik geef hem gelijk".
spaarbankboekje voor ons en
als je dan het huis uit ging had
je toch f 2500,- gespaard. Ve
len zijn daarvan getrouwd.
Voor de oorlog kreeg je ook
een uitzet van het weeshuis:
een goed gevulde hutkoffer
met daarin ondergoed, kou
sen, een pak en handdoeken".
„Armoede hebben we nooit
gekend. Je moest wel uitijken
dat tijdens het bidden je bal
gehakt niet van je bord werd
gejat maar er was genoeg te
eten. Je kon net zoveel aard
appelen nemen als je wilde.
We kregen bijvoorbeeld twee
boterhammen met beleg en
daarna mocht je zoveel eten
als je kon. Ik at soms wel zes
tien boterhammen", vertelt
Van Rij.
Uniformen
De weeshuiskinderen waren
vaak gemakkelijk te onder
scheiden van anderen doordat
ze een uniform droegen. In
zijn boek 'Uit de geschiedenis
van het weeshuis te Vlaardin
gen' schrijft de penningmees
ter van het Weeshusi-bestuur
J.H. van Linden van den Heu-
vell: „Sinds eeuwen gingen de
weesmeisjes gekleed in Vlaar-
dingsche dracht, de jongens in
een zwart buisje met op den
schouder een bandje in de
Vlaardingsche kleuren, rood,
geel, blauw. Maar hoe de kan
ten muts met het oorijzer ook
flatteerden, de meisjes vonden
het onplezierig op deze wijze
gekleed te gaan, terwijl haar
kennissen zich naar de mode
kleeden".
Van Rij en Bot onderstreepten
het laatste. Ook zij hadden
een hekel aan het uniform!
„Manchester uniformen wa
ren dat en wij probeerden
steeds met inkt de Vlaarding-
Een foto van rond 1920 met vader
koninginnedag. De kinderen kregen
se kleuren zwart te maken.
Vader Delger heeft dat toen
allemaal veranderd, hij vond
dat maar onzin, die kleding".
Later toen Van Rij na de oor
log terug kwam uit Duitsland
en geen onderkomen had,
heeft gij nog een paar jaar in
het Weeshuis gewoond totdat
hij trouwde. Van Rij's vrouw
afkomstig uit een modersn
Haags weeshuis werd tijdelijk
gestationneerd in het Vlaar
dingse huis. Zij voegt er aan
toe: „Ik ben van daaruit ge
trouwd. En de rode loper werd
uitgelegd, hoor!"
Van Rij: „In die tijd gingen er
niet zoveel kinderen meer
naar een weeshuis. In 1948
werd het ook een voogdijhuis.
Toen ik er weg ging waren er
veertig kinderen en toen ik
weer terug kwam waren zes
overgebleven. Daarvan kwa
men er vier uit hetzelfde ge
zin. Het was toen meer een
familie geworden".
Ondanks de goede herinnerin
gen aan de 'weeshuis-periode'
betreuren Van Rij en Bot het
niet als het gebouw tegen de
vlakte zou /gaan. Bot: „Het
voldoet niet meer aan de eisen
van de tijd. Het was een goed
gebouw hoor, daar niet van,
de aannemer is er doordat hij
een degelijk pand wilde neer
zetten, bijna aan failliet ge
gaan, maar het valt straks uit
de toon, het past niet meer in
het stadsbeeld".
„Goudriaan zal er wel voor op
z'n donder krijgen als hij het
Weeshuis wil slopen maar ik
geef hem gelijk", besluit Van
VLAARDINGEN - Gerefor
meerd jongerencentrum De
Vleet heeft voor de viering van
het twintig-jarige bestaan een
druk programma samenge
steld. A.s. weekeinde wordt
het jubileum feestelijk ge
vierd. Dat begint vrijdaga
vond al met een receptie voor
alle leden, oud-leden be
stuursleden en officials. Na de
receptie is er een optreden
vann de legendarische band
'The same'. De receptie begint
om 20.00 uur en het optreden
van de band is 22.30 uuur. Na
het optreden is er disco met
muziek uit vervlogen jaren-
Zaterdag 24 oktober wordt
het jubileumfeest voortgezet
met een sportief toernooi in
het Lickebaertbos. De leden
hebben tijd genoeg om uit te
slapen want dit spektakel be
gint om 14.00 uur. 's Avonds
wordt het voortgezet met de
band Midnight HHour waarin
Ernst Janz en Jan Hendriks
spelen. Een en ander wordt
gevolgd door een superdisco.
VLAARDINGEN Het
filmprogramma van de
Harmonie heeft deze week
een Italiaans tintje. Van
avond is 'Le Bal' van Etto-
re Scola te zien, gevolgd
door 'Storia d'Amore' van
Francesco Maselli.
Hoewel Scola gewoonlijk een
langdurige conversatie niet
uit de weg gaat, wordt in 'Le
Bal' geen woord gesproken.
Met beeld en muziek gaat hij
terug naar 1936 en voert het
gezelschap mee naar het he
den. Het verglijden van de
tijd, vergankelijkheid van il
lusies en dé" menselijke een
zaamheid zijn enkele thema's
die hij illustreert aan de hand
van een groep mensen in een
balzaal. Zij dansen letterlijk
de tijd weg. Zowel vrijdaga
vond als zaterdagavond is
verder 'Storia d"Amore' in de
Harmonie te zien. De schoon
maakster Bruna heeft twee
liefdes: Sergio van 18 en Ma
rio van 16. Voor de jongens
betekent de ontmoeting met
Bruna een keerpunt in hun le
ven. Zij is levendig, intelli
gent, zonder vooroordelen en
moedig. Ondanks moeilijkhe
den met haar familie en keuri
ge beurtbewoners weet Bruna
toch een onafhankelijk be
staan op te bouwen met Ser
gio en Mario. Aanvang van de
films is telkens 20.30 uur.
Kaarten kosten f.6,50, terwijl
houders van CJP/Pas 65 f.5,-
betalen.
VLAARDINGEN— Het the
ma 'Toekomst kies exact'
staat centraal tijdens het
Maatschappelijk Avondgebed
op 25 oktober in de Oosger-
kerk, Schiedamseweg. De
dienst begint om 19.00 uur.
De conferentie die de landelij
ke Raad van Kerken eind sep
tember over dit onderwerp
belegde, vormt de achter
grond voor dit avondgebed.
De organisator, de werkgroep
Kerk en Samenleving, hecht
er veel belang aan dat ook in
Vlaardingen de discussie over
ROTTERDAM— Bij het
begrip 'röntgen' denken de
meeste mensen aan een
röntgenfoto, gemaakt om
eventuele afwijkingen in
het menselijk lichaam op te
sporen. De Röntgen Tech
nische Dienst (RTD) in
Overschie houdt zich daar
mee echter niet bezig. Wel
onderzoekt men daar met
behulp van röntgenstralen
dood materiaal. Dat onder
zoek is minstens zo belang
rijk. Wie bijvoorbeeld over
de nieuwe Willemsbrug
loopt of rijdt, realiseert
zich waarschijnlijk niet
dat dat mede dankzij de
RTD zonder gevaar voor
instorten kan, omdat de
RTD de bouw van de brug
begeleid heeft. In novem
ber bestaat de Dienst vijf
tig jaar.
De RTD werd op 1 november
1937 operationeel. Een zekere
Lambertus van Ouwerkerk
voorzag dat radiografisch on
derzoek in de industrie een
grote toekomst tegemoet ging.
Hij ontwikkelde het idee voor
de organisatie.
Op voorwaarde dat hij voor
vijf jaar contracten kon krij
gen van de Nederlandse in
dustrie kreeg hij vijfduizend
gulden aandelenkapitaal bij
elkaar. Met vier man werd ge
start in Overschie.
Die vestigingsplaats is nog
steeds de plek waar het hoofd
kantoor zetelt, maar het aan
tal medewerkers groeide in
die vijftig jaar uit tot alleen in
Nederland al meer dan zes
honderd man.
Dat laatste kan men letterlijk
opvatten, want behalve admi
nistratief personeel is het echt
een mannenbedrijf. Volgens
de directeur van de RTD,
ir.J.J. Verwer, zijn vrouwen
welkom, maar 'ze melden zich
niet aan'.
Zijn overtuiging is dat daar in
de toekomst zeker verande
ring in zal komen.
Röntgenonderzoek in de tech
niek wordt gedaan op werk
stukken en materialen om met
behulp van röntgenstralen de
aanwezigheid van ondermeer
scheuren en holten op te spo
ren. Omdat het onderzochte
materiaal niet wordt aange
tast, noemt men deze methode
niet-destructief, in tegenstel
ling met straling in de genees
kunde.
Zoals men weet kan teveel
straling in het menselijk
lichaam levende cellen doden.
Preventief
De onderzoekingen van de
RTD zijn in belangrijke mate
preventief. „Ze dienen dus een
maatschappelijk doel", legt de
heer Verwer uit. Staalcon
structies voor gebouwen,
bruggen, kranen, transport
leidingen, lucht- en ruimte
vaart, conventionele een kern
centrales behoren tot het on
derzoeksgebied van RTD.
„Een constructie kan niet vei
lig genoeg zijn. Het moet al
tijd beter. Elk ongeluk is te
veel", aldus de heer Verwer.
Een goed voorbeeld voor de
leek zijn de metingen begin
dit jaar bij de nieuwe melkfa
briek in de Spaanse Polder.
Men onderzocht daar de wa
pening om te zien of zich hol
ten gevormd hadden.
Iedereen heeft wel eens de be
drading gezien in de huizen
bouw, waarop beton gestort
wordt. Die bedrading heet
wapening.
Het beton moet echt in alle
hoeken en gaten gestort wor
den, want een opening, hoe
gering ook, waar zuurstof zich
kan op hopen, kan de hele
zaak tot ontploffing brengen.
Op de vraag naar de veiligheid
op kermissen, waar recente
lijk ongelukken plaatsvonden,
antwoordt de heer Verwer
voorzichtig dat er weinig let
terlijke verplichtingen zijn
voor kermisexploitanten. Er
zijn wel aanbevelingen ge
daan om de voorschriften aan
te scherpen.
Eén van de belangrijkste
werkzaamheden van de RTD
is het onderzoeken van lassen
in transportleidingen voor
olie en gas. Nogal droog merkt
de heer Verwer op: „Het zou
vervelend zijn als er ergens
een gasleiding kapot gaat".
Dat hij het niet zo simpel ziet
blijkt als hij vertelt over de
deskundigheid van de mede
werkers, die overal ter wereld
bekend is.
De controle van pijpleidingen
brengt met zich mee dat ze
vaak op reis zijn. Op dit mo
ment is een aantal van hen in
India, waar een mobiel kamp
is ingericht dat met de leidin
gen mee 'opschuift'.
Daarnaast zijn medewerkers
in vaste vestigingen in het
buitenland, zoals in Duits
land, zoals in Duitsland en
België.
Verwer: „Het aardige van dit
bedrijf is, dat iedereen rede
lijk zelfstandig kan en mag
zijn.
Van Gogh
Ter gelegenheid van het vijf
tigjarig bestaan heeft de RTD
aan Museum Boymans aange
boden uit de moderne kunst
collectie het Populierenlaan
tje van Van Gogh röntgen-
technisch te onderzoeken.
De naam Van Beuningen werd
aan museum Boymans toege
voegd toen het museum de
uitgebreide kunstcollectie van
de heer Van Beuningen aan
kocht. Als men weet dat die
zelfde Van Beuningen de eer
ste aandelen van RTD kocht,
is die relatie ook weer ver
klaard!
Intussen heeft men, vooruitlo
pend op de officiële jubileum
datum, feest gevierd bij de
RTD. Dat gebeurde op 10 sep-,
tember voor de relaties en op
12 september was het perso
neel aan de beurt.
Op beide bijeenkomsten was
de werkvloer een druk be
sproken onderwerp. Dat was
bij het welkomstwoord van ir.
Verwer: „De RTD-er wil uit
blinken op de werkvloer" en
het was de conclusie na de
modeshow van werkkleding
vroeger en nu: „De RTD-er zit
goed in het pak, ook op de
werkvloer".
De voorbereidingsgroep heeft
voor het thema 'Toekomst
kies exact' gekozen omdat 'het
no-nonsense beleid inderdaad
toekomst lijkt te bieden aan
wie kan meekomen in de har
de, de produktieve sector en
waarbij de niet of minder pro-
duktieven uit de boot vallen'.
De laatste groep is volgens de
organisatie de Arme kant van
Nederland geworden.
De Schiedamse theoloog Her
man Noordegraaf, werkzaam
bij de Raad voor Overheid en
Samenleving, en mede-orga
nisator van de conferentie, zal
de evangelische bezinning
verzorgen. Ed Saarloos bege
leidt een en ander op de piano.
Alle belangstellenden zijn
welkom.
BIJTERMEULEN
Jacquard store.
Kamerhoge vitrage in 'n
prachtig wit bloemdes-
sin.270cm hoog.
Per meter géén
17.9S maar
zolang voorradig
Kom met uw
SCHILDERIJEN, AARDEWERK, PORSELEIN, ZILVER
UURWERKEN,TEKENINGEN, PRENTEN, GLAS, BEELDHOUW
EN SNIJKUNST OF OUDHEIDKUNDIGE VOORWERPEN
MAANDAG 26 OKTOBER
doorlopend van 11.00 tot 15.30 uur naar
HET STEDELIJK MUSEUM
SCHIEDAM
Hoogstraat 112
Negen experts geven dan kosteloos informatie over
herkomst en mogelijke waarde van uw bezit
Ook kunt voorlichting krijgen over inbraakbeveiliging
diefstalpreventie en verzekering van kostbaarheden
AVRO-leden genieten voorrang op vertoon van hun AVRO-pas (ol betalingsbewij
GULDEN WAARD
BIJ AANKOOPVAN
EEN NIEUWE BEHA
Aanbieding geldig tot eind 87 (behalve Euroclassic)
Rotterdam - Vlaardingen - Leiderdorp
Capelle a/d IJssel - Spijkenisse