niet
'De kans om werkloos
te worden is nihil'
meer negatief beoordeeld
Uitzendbureaus worden
'Vroeger heette het roeping,
nu is het een beroep'
Veel mensen nodig
in gezondheidszorg
'Vrouw en Werk' op tournee in de regio
Tekst Nelleke de Jong
akbond content rhet tempo
ontwikkelingen in de randstad
verantwoordelijk voor het
vinden van stage-adressen.
Hij kent ook het belang ervan.
Broeke: „De werkelijkheid is
op het stage-adres".
Het is overigens niet altijd
koek en ei geweest tussen de
instellingen waar de stage
adressen vandaan moeten ko
men en de (dag)opleidingen.
De instellingen zijn maar
langzaamaan gewend aan op
leidingen buiten de deur. Mo
gelijk zat men er niet op te
wachten uit angst invloed te
verliezen. „Maar dat", zegt
Broeke, „zijn veronderstellin
gen".
Overleg
Realiteit intussen is het offi
cieel van start gaan, vorige
maand, van het zogenoemde
sectoroverleg. Dat is een sa
menwerking tussen scholen en
instellingen die een betere af
stemming tot doel heeft over
onderwijsprogramma's en wat
de praktijk aan functie-eisen
stelt.
Broeke heeft als lid van een
commissie meegewerkt aan de
totstandkoming van het secto
roverleg. Hij heeft juist een
schrijven ontvangen van de
Nationale Ziekenhuisraad
waarin gemeld wordt dat
structureel overleg van start is
gegaan met instemming van
de ziekenhuizen. De Raad
schrijft verder dat lange tijd
een concurrentiestrijd heeft
gewoed tussen opleidingen en
instellingen maar dat men nu
naast elkaar staat.
Deze uitspraak van de Raad
geeft Broeke veel voldoening.
Het brengt hem tot een mild
oordeel over de in-service op
leidingen: „Die zijn tenminste
nét zo goed. Als patiënt heb ik
er weinig boodschap aan of
degene die mij verzorgt via
het dagonderwijs of via de in-
service opleiding een diploma
behaald heeft. De leerlingen
moeten nu zelf kiezen. Elke
keus kan een goede keus zijn".
De banenmarkt in de Doelen
op dinsdag 22 november is ge
opend van 13.00 tot 20.30 uur.
De toegang is gratis.
op het korte-termijn-denken
van jongeren. Aanvankelijk
werd dat als iets negatiefs er
varen. Dat blijkt uit een zin
snede uit een rapport, dat in
1983 uitkwam en in opdracht
van het Ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid
gemaakt was. De bewuste zin
snede luidt: „Uitzendbureaus
zouden handig profiteren van
het korte termijndenken van
jongeren en daarmee de ver
worven rechten op het terrein
van de sociale zekerheid on
dergraven".
Het is niet de enige achter
haalde opvatting, want in het
zelfde rapport valt te lezen:
„Inmiddels lijkt de felle dis
cussie over het uitzendwezen
enigszins te zijn verminderd.
Nog steeds vinden critici, on
der andere de vakbeweging,
dat de commerciële uitzend
bureaus dienen te verdwij-
Het afsluiten van een CAO
geeft al aan dat de mening
zich op dat punt heeft gewij
zigd, bevestigt woordvoerder
Van de Put van het CNV. Van
de Put: „Oproepkrachten en
uurcontracten zijn zaken
waar we geen vat op hebben,
maar het uitzendwezen draag
ik een goed hart toe".
„De uitzendbureaus verrich
ten nuttig werk in het kader
van de werkgelegenheid. Ze
hebben een belangrijke in
vloed met betrekking tot her
intreden. Het moet natuurlijk
niet zo worden dat tijdelijk
werk de plaats van vast werk
gaat innemen, maar uitzend
krachten moeten worden in
gezet daar waar ze voor be
doeld zijn: onder meer bij
ziekte en vakantie".
„Een goede ontwikkeling",
besluit Van de Put.
Dicht bij huis
Uitzendbureaus zijn in het
hele land te vinden en in aller
lei vormen: groot, klein, voor
alle uitzendwerk of voor één
bepaalde sector. Mevrouw
Margreet Wols is manager bij
een hele gróte, met veel vesti
gingen. Dus kan men veelal
dicht bij huis een vestiging
binnenstappen om tijdelijk
werk te vragen. „Vooral voor
vrouwen met kinderen is de
drempel dan lager om eens
even*binnen te lopen", aldus
mevrouw Wols. „Er bestaan
geboren uitzendkrachten
vertelt ze, „maar het meren
deel van de kandidaten is het
toch te doen om vast werk in
de toekomst. Voor zo'n dertig
procent zit een vaste baan er
al heel snel in".
Kantoorpersoneel en indus-
triepersoneel wordt vrij snel
aan werk geholpen, is de erva
ring van mevrouw Wols.
„En een gediplomeerd secre
taresse met veel ervaring
heeft, al is ze vijftig jaar, mor
gen een baan als ze vandaag
komt". Iemand met boek
houdkundige ervaring kan
ook op die leeftijd nog te
recht", voegt ze daaraan toe.
Over het algemeen kan men
bij de grote uitzendbureaus
terecht voor vrijwel alle soor
ten werk, maar meer en meer
doemen ook de kleinere ge
specialiseerde uitzendbureaus
op.
Een woordvoerder van zo'n
gespecialiseerd bureau in Rot
terdam - voor technische uit
zendkrachten - vertelt over de
kandidaten die hij binnen
krijgt:
„Mensen die in de techniek
werken zijn bereid meer te
reizen. Het maakt hen niet uit
of de werkplek ver van huis is.
Typen kun je overal. Het is
voor hen belangrijker iets in
hun vak te vinden. Nee, dat
op-stap-zijn vinden ze niet zo
erg. Dat doen ze liever dan
vastroesten"
Contact
Een uitzendbureau in Bos
koop meldt dat men daar kan
inschrijven voor allerlei soor
ten werk, behalve voor de
bouw. „In de praktijk wordt
het meest technisch en agra
risch personeel geplaatst en
cv-monteurs en loodgieters.
De woordvoerster vertelt er
nog bij dat er een leuk contact
is tussen bureaus en werkne
mers. Dat komt mede door het
feit dat op vrijdag bij het inle
veren van de declaratiebrief
jes, de mensen op een hapje en
een drankje getracteerd wor
den.
mevrouw Wols herinnert zich
nog met enig heimwee dat ze,
als intercedent, de mensen
persoonlijk aan werk hielp en
hen ontmoette bij het inleve
ren van de declaratiebriefjes.
Het omgaan met jongeren
sprak haar daarin erg aan.
Overigens is ze zelf het leven
de bewijs dat het niet overdre
ven is te stellen dat een vaste
baan erin kan zitten voor een
uitzendkracht, want het was
haar tijdelijke baan die haar
het managerschap bezorgde.
Het hebben van een
baan in de gezondheids
zorg zegt nog niets over
iemands dagelijkse be
zigheden. Het is moeilijk
een beroepsgroep aan te
wijzen, waarin zoveel
verscheidenheid van
werk te vinden is. De
hoofdmoot wordt welis
waar gevormd door ver
pleegkundigen en zie
kenverzorgenden, maar
ook met die benaming is
niet alles gezegd. Men
zou kunnen zeggen dat
zoveel functies het
lichaam heeft, zoveel
soorten deskundigheid
er nodig zijn. Tussen het
eerste levensteken en de
laatste ademtocht kan
een mens dan ook ge
nees- en verpleegkundi
ge hulp nodig hebben
van allerlei aard. Of die
hulp ook voldoende
voorhanden blijft moet
de toekomst uitwijzen.
Zeker is dat er tekorten
dreigen aan gediplo
meerd personeel in de
gezondheidszorg.
Volgens een opgave van het
Gewestelijk Arbeidsbureau
Rotterdam is het tekort aan
leerling ziekenverzorgenden
in de regio Rijnmond op dit
moment 54, voor verpleeg
kundigen is dit aantal 39. Het
totale aantal banen dat jaar
lijks in de regio Rijnmond
door ziekenhuizen en ver
pleeghuizen wordt aangebo
den is 1500. Nog eens 500 per
sonen kunnen terecht op de
laboratoria, de administra-
Banenmarkt
Op een banenmarkt, die op
dinsdag 22 november in de
Rotterdamse Doelen wordt
gehouden door het GAB en
ruim veertig verpleeg- en zie
kenhuizen in de regio Rijn
mond, wordt alle informatie
over functies en opleidingen
in de gezondheidszorg bij el
kaar gebracht.
De banen die op de markt
worden aangeboden variëren
van administratief medewer
ker en technisch onderhouds
medewerker tot verpleegkun
dige A (Algemeen), B (psychi
atrie), of Z (zwakzinnigen
zorg).
Paul Klarenbeek is consulent
gezondheidszorg van het GAB
Rotterdam. In die hoedanig
heid is hij medeverantwoor
delijk voor de banenmarkt.
„Een vak met toekomst",
noemt hij een baan in de ge
zondheidszorg, „want er zijn
altijd mensen nodig om zie
ken, ouderen en gehandicap
ten te verplegen en te verzor
gen".
Klarenbeek kan wel een aan
tal punten opnoemen waar
door de tekorten aan verzor
gend en verplegend personeel
ontstaan. Over ziekenverzor
genden zegt hij, dat dat be
roep voor het grootste deel
door vrouwen wordt uitgeoe
fend.
„In die groep is het verloop
het grootst, omdat trouwen en
kinderen meestal aanleiding
zijn om te stoppen met wer
ken". Nóg een paar redenen
voor het verloop bij het ver
zorgend en ook het verplegend
personeel noemt hij de hoge
werkdruk, het feit dat met
steeds minder personeel meer
mensen verzorgd moeten wor
den, de beloning niet evenre
dig is en tenslotte de ploegen
dienst, die „toch wel een aan
slag op het privéleven is".
Het ontbreken van kinderop
vang zou ook in dit rijtje kun
nen passen. Toch heeft Kla
renbeek wel een antwoord op
de vraag wat er dan zo leuk is
aan een baan in de gezond
heidszorg:
„Met en voor mensen werken
geeft voldoening, men heeft
doorstromingsmogelijkheden
de kans werkloos te worden is
nihil", zijn enkele voordelen
die hem als eerste te binnen
schieten.
Klarenbeek: „Het is wel vaak
hard aanpakken. Dat vraagt
een bepaalde instelling. Je
moet doorzettingsvermogen
hebben en fysiek sterk zijn.
Goed met mensen kunnen om
gaan en belangstelling hebben
voor wat er in mensen leeft
zijn noodzakelijke voorwaar
den".
Twee manieren
Er zijn twee manieren om een
opleiding tot verpleegkundige
of ziekenverzorgende te vol
gen. Dat kan via een in-servi
ce opleiding, (werken en le
ren) en via een dagopleiding.
Het verschil tussen dagoplei
ding en in-service opleiding is
niet alleen het feit dat men bij
een in-service opleiding eerst
zakgeld en daarna salaris
krijgt, maar een groter ver
schil is dat men in dat geval
wordt opgeleid in één sector;
de praktijk in de instelling, de
theorie meestal elders.
De dagopleiding, hetzij MBO,
hetzij HBO daarentegen leidt
op voor elke sector en met het
diploma is men overal inzet
baar, om het even of het psy
chiatrie is of algemeen. Ge
heel nieuw is dat daartoe nu
ook de wijkverpleging be
hoort.
„Dat laatste is", zegt de heer
Vincent Broeke, „heel belang
rijk, nu de ontwikkeling zich
doorzet dat een ziekenhuis
verblijf steeds korter wordt".
Broeke is praktijkcoördinator
van de dagopleiding MDGO
(Middelbaar Dienstverle-
nings- en Gezondheids On
derwijs) 'De Driemaster' en
COA-directeur Jankees Top
pen. (foto: Dick Hogerwerff).
COA zorgt voor
stage-adressen
Het sectoroverleg in de ge
zondheidszorg is opgezet op
initiatief van het Contact
centrum Onderwijs Arbeid
Rijndelta, (COA), waarvan
in elke provincie een vesti
ging is. Het COA gaat actief
bemiddelen bij het vinden
van stage-adressen in instel
lingen als ziekenhuizen en
verpleeghuizen.
Men heeft al ervaring in het
bijeenbrengen van partijen,
zoals in de metaalsector. Het
afgelopen jaar brachten
LTS-scholieren bezoeken
aan bedrijven, om hen te la
ten ruiken aan het bedrijfs
leven en hoe het daar toe
gaat.
Bij het sectoroverleg in de
gezondheidszorg zal aan de
orde komen hoeveel leerlin
gen van school komen, hoe
veel leerlingen nu en in de
toekomst een baan in de ge
zondheidszorg kunnen krij
gen, de verwachte instroom
van leerlingen en nieuwe
ontwikkelingen die zich
voordoen in het onderwijs of
bij de instellingen.
Directeur Jankees Toppen
van de COA-vestiging Zuid-
Holland: „We hebben nu sa
men aan de tafel gezeten.
Dat betekent dat we nu ook
samen gaan eten. Nu gaan
we echt aan het werk".
46-530
de Gruyter - (geheel rechts): „Als afdeling moetje op elkaar kunnen steunen, (foto: Fons Evers).
Wat maakt een baan in de ge
zondheidszorg nou zo leuk?
Het antwoord op die vraag
kan het beste gegeven worden
door de mensen, die in die sec
tor werkzaam zijn. Bijvoor
beeld ziekenverzorgende Jo-
landa de Gruyter en afde
lingshoofd M.H. Sadal, beiden
werkzaam in verpleeghuis
Schiehoven in Schiebroek. Jo-
landa is nu twee jaar gediplo
meerd ziekenverzorgende.
Per 1 oktober j.l. werd ze unit
oudste, wat inhoudt dat ze de
verantwoording heeft voor de
gang van zaken op haar unit,
waar ongeveer twintig patiën
ten verblijven en waar, al
thans op de piekuren, vier
verzorgenden dienst doen.
De keus tussen verpleging en
verzorging viel ten gunste van
de verzorging uit, vanwege de
huiselijke omgeving in een
verpleeghuis. Op haar afde
ling verblijven oudere patiën
ten met lichamelijke klachten,
maar ook met gedragsveran
deringen. Dubbelzorg, heet de
afdeling dan ook.
Jolanda vindt er voldoening in
het de patiënten naar de zin
proberen te maken in een zo
huiselijk mogelijke omgeving.
„Je weet wat ze missen. Dit is
hun tweede tehuis. Je moet
het zo leuk mogelijk zien te
maken".
Ze ontkent niet dat het een
beroep is dat veel van je
vraagt. Lichamelijk zowel als
geestelijk.
„Daarom moet je als afdeling
ook op elkaar kunnen steu
nen". De heer Sadal valt haar
daarin bij:
„Je moet een team zijn, anders
wordt het niks". Sadal heeft
als verpleegkundige A en B de
ontwikkelingen meegemaakt,
zoals die zich de laatste twin
tig jaar hebben voorgedaan.
„Ik weet me nog te herinneren
dat het verzorgen door reli
gieuzen gedaan werd".
„Vroeger heette dat roeping.
Nu is het een beroep". Wat
zijn baan als afdelingshoofd
zo leuk maakt is de uitdaging.
„Als er ergens iets niet leuk is,
dan heb ik de taak actie te
ondernemen en na te gaan hoe
dat komt".
Sadal heeft als afdelingshoofd
de eindverantwoording over
de hele verdieping, zo'n vijftig
patiënten. (Zelf spreekt hij
overigens liever over bewo
ners).
Hij is niet de enige man op de
afdeling. De broeder is al een
heel gewoon verschijnsel in de
verpleeg- en ziekenhuizen.
Hoe positief dat ook is, het
blijkt wel dat de mannen veel
al de leidinggevende baantjes
bezetten. En dat heeft ook met
de toch wel lage beloning te
maken.
Jolanda de Gruyter doet het
ermee, maar verklaart: „Als ik
een man was en een gezin
moest onderhouden zou ik
met het salaris niet uitko
men". Op de vraag of ze geen
moeite heeft met de minder
prettige karweitjes, zoals het
helpen van mensen met het
naar het toilet gaan of eten
geven aan mensen die het zelf
niet meer kunnen, zegt ze heel
beslist:
„Nee hoor, dat hoort erbij. Als
je je in him plaats indenkt, dat
ze misschien vroeger ergens
de baas van zijn geweest, dan
vind je dat juist niet erg.
Het is goed dat je dat beseft,
anders ga je hen als kinderen
behandelen".
Ze trekt dan zelf haar conclu
sie: „Misschien is het toch een
beetje een roeping".
Het verschijnsel uit
zendkracht en daarmee
samenhangend het ver
schijnsel uitzendbureau
is jarenlang onderwerp
van discussie geweest.
Ook en vooral op hoog
niveau. Daarbij ging het
om de rechtspositie van
de uitzendkrachten.
Vanaf de oprichting van
het eerste uitzendbu
reau, zo'n dertig jaar ge
leden, zijn tal van maat
regelen genomen, die
hebben geleid tot een
rechtspositie, waarin
overheid, vakbonden en
uitzendbureaus zich
kunnen vinden. Een
hoogtepunt in de ge
schiedenis van het uit
zendwezen is derhalve
de totstandkoming van
een CAO voor alle uit
zendkrachten vanaf 1
juli 1987, waaraan elke
uitzendorganisatie zich
dient te houden.
De tijd dat 'uitzendbureau'
een vies woord was, schijnt nu
voorgoed voorbij. De ongun
stige klank die het had was te
danken aan de relatie die men
legde met de woorden koppel
bazen, ronselpraktijken en
zwarte lonen. In sommige ge
vallen was dat niet ten on
rechte.
In 1930 was arbeidsbemidde
ling met winstoogmerk bij de
wet verboden. Elke gemeente
was verplicht een bureau voor
openbare arbeidsbemiddeling
op te richten, de latere Gewes
telijk Arbeidsbureaus
(GAB's).
In 1970 werd een vergunnin
genstelsel van kracht, die tij
delijke arbeid mogelijk maak
te. Weer een stap verder was
het afsluiten - in 1972 - van
een CAO voor tijdelijk kan-
Mevrouw Margreet Wols; van uitzendkracht naar manager.
toor- en administratief perso
neel.
De nieuwste CAO uit 1987
geldt dus voor ólle uitzend
krachten. Uitzending is bo
vendien mogelijk voor een
maximale termijn van zes
maanden, uitzending naar het
buitenland is toegestaan als
ook het uitzenden van jonge
ren beneden de achttien jaar.
Rapport
Met dat laatste is ingespeeld
Cursussen in Rotterdam
en Gouda
De activiteiten van Vrouw en
Werkwinkel in de regio Mid
den Holland spelen zich af op
de standplaatsen Rotterdam
en Gouda. Op beide adressen
gaan in januari weer diverse
cursussen van start voor vrcu
wen vanaf 23 jaar met het doel
(her)oriëntering op de ar
beidsmarkt.
De onderwerpen van de cur
sussen zijn onder meer: ba
nen- en beroepenoriëntatie,
vrouw en automatisering, een
eigen bedrijf starten en 'lef om
te solliciteren'.
De meeste cursussen die door
Vrouw en Werkwinkel geor
ganiseerd worden duren 12
weken. Een uitzondering is
een cursus van twee bijeen
komsten, met als onderwerp
'voor jezelf beginnen' en één
van 33 bijeenkomsten. De
laatste is bedoeld voor alloch-
tone vrouwen. Het grotere
aantal bijeenkomsten is van
wege de aandacht voor taal-
vaardigheid.
Informatie over de cursussen
kan men krijgen op het adres
in Rotterdam, Mauritsweg 31, f
telefoon 411.01.61, spreeku
ren zijn op maandag van 13.00
tot 16.00 uur en dinsdag en
donderdag van 9.00 tot 13.00
uur en op het adres in Gouda,
Turfmarkt 36-38, telefoon
018210-21.429. De spreekuren
daar zijn op maandag van
13.00 tot 16.00 uur en op don
derdag van 10.00 tot 13.00
Herintreedsters zijn zeer ge
motiveerd om weer aan de
slag te gaan. Toch kijken zij
soms wat angstig naar al dat
gedoe met solliciteren en in
werken. De grote vraag voor
hen is ook: „Zal ik het wennen
na al die jaren?"
De overheid erkent het belang
dat juist deze categorie vrou
wen gestimuleerd en geassis
teerd wordt. Daarom subsi
dieert zij de Vrouw en Werk
winkel, een stichting die ook
vanuit Spijkenisse opereert in
de regio's Hoeksche Waard
Goeree-Overflakkee, Voorne
Putten en Nieuwe Waterweg
Noord.
De stichting bemiddelt niet
bij het veroveren van een
baan. Wel geeft zij een stevige
duw in de goede richting - een
steun in de rug. Bovendien
maakt zij het bedrijfsleven en
de instellingen rijp voor her
intreedsters.
Themadagen van Vrouw en
Werkwinkel over actuele on
derwerpen zoals belastingen,
solliciteren, rechtspositie,
vrouwen in de techniek of in
formatica trekken overal gro
te belangstelling. De stichting
belegt ze ook op uitnodiging
van vrouwengroepen en vrou
wenorganisaties
Het persoonlijke contakt met
de individuele vrouw blijft
echter voorop staan. Voor
haar houdt zij de 'markt'
nauwlettend in de gaten. Voor
haar houdt zij spreekuur,
komt zij met moedgevende
suggesties en openhartige ad
viezen. Nu trekt zij zelfs de
regio's in met voorlichtings
bijeenkomsten. Dichtbij huis,
makkelijk bereikbaar en met
gratis kinderopvang.
Eind van dit jaar verhuist de
Vrouw en Werkwinkel van De
Stoep naar Raadhuislaan 36.
Het telefoonnummer blijft
01880—14252 en het posta
dres luidt onveranderlijk:
postbus 59, 3200 AD Spijke-
Het team van de Vrouw en
Werkwinkel is vanwege de
tournee niet altijd aanwezig,
maar het telefonisch ant
woordapparaat noteert de
wensen oin teruggebeld te
worden voor een afspraak. De
meeste kans om één van de
consulentes aan de lijn te krij
gen heeft men overigens op
werkdagen tussen 9.00 en
12.30 uur.
Het (mobiele) team van de vestiging Spijkenisse.
