Nans van Leeuwen gaf
Piggelmee een gezicht
1 l m
'Cameretten is vervulling van jongensdroom'
ffdans
Astrud met korting
Jazz-time met Flying Dutchess
Henk Kleij zet
rommelzolder open
'Visje, visje in de zee.
I
i IB11HH
i ■nnHHr u—i
Het Nationale Ballet danst op
!9 en 30 november uitsluitend
balletten van huischoreograaf
Toer van Schayk. 'De 7e Symfo-
e', 'Het mythische voorwend-
1' en 'Verschuiven van tone-'
len', waarin konijnen, yuppies
n klassiek dansvolk ten tonele
worden gebracht, is te zien i
grote zaal van de Rotterdamse
Schouwburg, vanaf 20.15 u
Frankfurtse actrice Cornelia
Niemann een liedjesprogramma
presenteert in de kleine zaal v;
de Rotterdamse Schouwburg.
So allein Madame? is te ziei
n 30 november vanaf 20.30
Wie troost Muu? is een kin-
dertheaterproduktie, gebaseerd
op de boekjes van Tove Jansson.
Speeltheater Gent geeft de
voorstelling in het kinderthea
ter Hofpolein op zondag 27 n
vember om 14.00 uur.
Waiting fot Godot, de klassie-
fan Samuel Beckett, is te
in Theater Zuidplein op
dinsdag 29 november. The
Young Vic, een Engels toneelge
zelschap, speelt een voorstelling
die speciaal gericht is op jonge
en. Grote zaal, aanvang
20.15 uur.
muziek
ROTTERDAM Het is
even zoeken voordat je
de verdekt opgestelde
ingang van de galerij
hebt gevonden, waar
zich de woning van de
25-jarige fysiotherapeut
en cabaretier Henk Kleij
ophoudt. Voor een Rot
terdammer is het niet
zo'n aanbeveling om in
de Ajaxstraat te wonen,
vindt Henk Kleij, dat
schiet ook al niet op. Als
Rotterdamse cabaretier
maakt hij dus geen beste
start. Toch heeft de jon
ge Rotterdammer het al
zover geschopt dat hij
met een deel van zijn
programma 'De Rom
melzolder' in de voor
ronden van het Came-
réttenfestival staat, een
niet geringe presatie
voor een beginnend
kleinkunstartiest.
Morgenavond, vrijdag 25 no
vember, staat hij met twee an
dere kandidaten voor het
voetlicht van het Luxor Thea
ter, waar dit jaar voor het
eerst het festival voor aanko
mend cabarettalent wordt ge
houden. Het is de 23ste jaar
gang van het festival, dat de
22 jaar ervoor in Delft plaats
vond. Cameretten betekende
het begin van een professione
le carrière voor veel bekende
cabaretiers, onder anderen
Brigitte Kaandorp, Paul de
Leeuw, Alex d'Electrique en
Frisse Jongens.
Of het Henk Kleij ook zo zal
vergaan als zijn illustere voor
gangers, kan hem eigenlijk
niet zoveel schelen, zegt hij.
„Het is in elk geval een heel
leuke ervaring," zegt hij voor
zichtig, „en ik wil wel verder
met mijn programma. Door
het festival heb ik de smaak te
pakken. Maar ik heb een goe
de baan, en dat is zeldzaam
voor een fysiotherapeut. Die
zal ik niet gauw opgeven."
Straatmuzikant
Veel ervaring als cabaretier
heeft Henk Kleij nog niet. „Op
de middelbare school en in
een studentencabaret heb ik
wat op het toneel gestaan.
Daarna heb ik twee zomers
lang als straatmuzikant door
Europa gezworven." Toen
Henk na zijn studie ook het
studentencabaret vaarwel zei,
ging hij het podium missen.
„Ik heb een stok achter de
deur nodig, dus ik vond in het
voorjaar van dit jaar, dat ik in
september een heel program
ma af moest hebben."
Henks programmatoelichting
meldt dat dat besluit een flin
ke stapel dichtbeschreven
blocknotes en een hele volle
prullenbak opleverde. Uitein
delijk kwam de voorstelling
'De Rommelzolder' uit de bus.
De ondernemende cabaretier
Vanavond is de tweede
voorrondeavond van het
Camerettenfestival met De
Gemeentereiniging (Nij
megen), Bart Stultiens
(Uden) en Nat Haar (Em-
men). Het gastoptreden is
van Luk Wijns. Vrijdag 25
november treedt Henk
Kleij op, Basterd (Leiden)
en' len van Duijnhoven
(Amsterdam). Het gastopt
reden is van soprano ab-
surdo Astrid van Helden.
De finale begint op zater
dag 26 november om 19.30
uur. Brigitte Kaandorp
verzorgt het gastoptreden.
Er worden drie prijzen uit
gereikt: een eerste prijs
(2000 gulden en een beeld
je), een persoonlijkheid
sprijs en een publieksprijs
(een wisseltrofee, beschik
baar gesteld door de ge
meente Delft).
In de tingieterij Het Zakken
dragershuisje in Delfshaven is
het zaterdag 26 november de
viering van St. Eloy, de pa
troonheilige van de tingieters.
Bezoekers kunnen op die dag
een tinnen voorwerp kopen voor
een historische prijs: een
bruidslepel en een geboortelepel
voor de prijs van één, 12,50,
één paar lepels per persoon, zo
lang de voorraad strekt.
De 90-jarige geschiedenis van
het etablissement De Pijp aan
de Gaffelstraat in Rotterdam is
te boek gesteld door een schrij
verscollectief, bestaatnde uit
journalisten en bekende Rotter
dammers, zoals Jules Deelder en
Luc Lutz. Het boek is voorals
nog alleen te koop in De Pijp en
kost 37,50.
Michael als
superheld
De fans staan al te trappelen
voor de bioscopen, maar ze
moeten nog tot half december
wachten voordat ze Michael
Jacksons 'Moonwalker' kun
nen gaan zien. Het Ameri
kaanse popidool zal weer me
nig hart sneller doen kloppen
met zijn spectaculaire dans
passen en zijn lichtvoetige
liedjes.
'Moonwalker' laat Michael
zien als superheld in zijn
strijd tegen de in-en-in geme
ne Mr. Big. Mr. Big is van plan
de wereld in zijn macht te
krijgen door alle kinderen
verslaafd te laten raken aan
drugs.
Mr. Big zet al zijn strijdkrach
ten in tegen Michael, Michael
doet een beroep op zijn bijzon
dere mogelijkheden om de
strijdkrachten van Mr. Big uit
het veld te slaan.
Muziek en dans spelen daarbij
een belangrijke rol, maar re
gisseur Colin Chivers schuwt
ook de speciale effecten niet:
Michael verandert eerst in een
robot, en later zelfs in een heel
ruimteschip. Ook voor Mi
chaels aap Bubbles is er e
rolletje weggelegd.
Moonwalker is vooral een film
waarin de persoonlijke denk
beelden en fantasieën van Mi
chael Jackson verbeeld zijn,
een film vol magische visuele
effecten, een droomwereld als
realiteit.
ROTTERDAM-ZUID
In Atelier Esté wordt op
26 november een bijzon
dere tentoonstelling ge
opend. Getoond wordt
dan het werk van Nans
van Leeuwen en van
diens vriendin Charlotte
Boeg (1899-1986). Nans
van Leeuwen verwierf
vooral bekendheid door
haar illustraties voor
talloze kinderboeken.
Haar naam is echter ook
onlosmakelijk verbon
den met de boeken van
kabouter Piggelmee, die
vlak na de oorlog voor
het eerst door Van Nelle
werden uitgegeven.
Velen herinneren zich deze
aandoenlijke kabouter nog
wel, die zo graag zijn dwer
genvrouwtje wilde behagen.
De beginregels van het eerste
Piggelmee-boek 'Piggelmee en
het Tovervisje' kennen veel
mensen nog uit hun hoofd
„ln het land der blonde dui-
Niet zo heel ver van de zee
Woonde eens een dwergen
paartje
En dat heette Piggelmee".
Nans van Leeuwen was het
die deze kabouter door haar
tekeningen een eigen gezicht
gaf. „In het begin had ik een
paar kabouters Piggelmee ge
tekend, zodat de mensen bij
Van Nelle zelf konden kiezen
hoe de dwerg eruit moest zien.
Dat was dom van me, want ze
namen natuurlijk de minst
aardige", zo vertelt Nans van
Leeuwen in haar gemoedelij
ke woning in Tuindorp.
Met zichtbaar genoegen haalt
ze herinneringen op aan de
tijd dat het ene boek na het
andere door haar geïllustreerd
werd. Het is allemaal begon
nen in de jaren twintig met
een brief van uitgeverij Nijgh
en Van Ditmar. Men vroeg mij
of ik illustraties wilde maken
bij boeken uit hun fonds. Hoe
ze aan mij gekomen zijn, dat is
me nog steeds een raadsel.
Misschien zijn ze getipt door
een oud-leerling van me, wie
zal het zeggen. Hoe het ook
zij, die brief was het eigenlijke
begin van mijn loopbaan als
illustratrice".
Geruime tijd heeft ze als do
cente tekenen gewerkt bij de
toenmalige Industrieschool
voor Meisjes aan de Rotter
damse Schietbaanstraat.
(„Een groot donker gebouw
vol meisjes in witte schorten
die een eigenaardig dialect
spraken, dat is wat me als
Amsterdamse het eerste op
viel aan die school").
Ook toen zij begon met het
'verluchtigen' van boeken,
bleef Nans van Leeuwen voor
de klas staan. Tot 1962, toen
ze door een aandoening aan
haar netvlies gedwongen werd
het doceren op te geven. Ook
het tekenen ging toen niet
meer. „Ik zag alles heel wazig.
Mijn netvlies was gesprongen.
Ze hebben me toen geope
reerd, maar het duurde toch
nog een jaar voordat ik mijn
tekengerei weer kon oppak-
Het was in die jaren dat zij
ging meewerken aan het
weekblad Margriet, waarvoor
zij veel illustraties maakte.
Piggelmee bleef echter (samen
met het beroemde Muizen-
boek dat ze samen met Char
lotte Boeg maakte en dat in
middels vele keren herdrukt
is) haar 'grote doorbraak'.
„Het verhaal is gebaseerd op
een heel oud sprookje, waar
van de oorsprong naar mijn
weten niet bekend is. Feit is
wel dat je als illustrator nogal
eens stuit op ongerijmpheden,
die je als gewone lezer mis
schien niet eens zouden zijn
opgevallen. Zo is er sprake
van een omgekeerde Keulse
pot, waarin het kabouter
echtpaar woont. Ergens in het
verhaal jaagt Piggelmee op
een konijn, dat hij vervolgens
mee naar huis neemt. Dat kan
natuurlijk nooit! Zo'n konijn
is stukken groter dan een
Keulse pot. Diverse kindéren
is dat toen ook al opgevallen.
Kinderen zijn sowieso erg kri
tisch wat dat aangaat. Wan
neer er in een verhaal sprake
is van een hoofdpersoon met
blonde krullen, dan moet je
die niet tekenen met lang
bruin haar. Dat pikken kinde
ren niet", aldus de illustratri
ce, die haar vak altijd met veel
plezier heeft uitgeoefend.
„Een illustrator moet zich
goed documenteren. De men
sen van een uitgeverij kunnen
je immers van alles vragen".
De laatste tijd echter liggen de
pennen en penselen roerloos
op de werktafel. Het tekenen
wil niet meer zo goed lukken.
„Doordat ik altijd gebogen zat
te tekenen ik ben een beetje
bijziend zijn mijn nekwer-
vels heel dun geworden. Ge
volg is dat ik niet meer kan
tekenen, fysiek gezien. Het
gaat gewoon niet meer. Uiter
aard is dat jammer, maar ja, je
kimt er toch niets aan veran
deren".
De in 1900 geboren Nans van
Leeuwen praat overal erg
nuchter over. Ze relativeert
graag. Zo ook het feit dat er
binnenkort een tentoonstel
ling aan haar werk gewijd is.
„Dat doet me niet zo heel veel.
Het is leuk dat het gebeurt,
maar ook wanneer mijn werk
niet tentoongesteld zou wor
den, had ik dat niet erg gevon
den...".
Toch is het goed dat er een
overzicht wordt gegeven van
de vele illustraties die Nans
van Leeuwen in de loop der
jaren gemaakt heeft. Veel
mensen hebben er groot ple
zier aan gehad. Op de ten
toonstelling zal ook een video
film te zien zijn, waarin de
illustratrice vertelt over haar
leven en werk. De expositie
wordt aangevuld met werk
van Charlotte Boeg (met wie
zij meer dan 61 jaar samen
woonde). De opening vindt
plaats op 26 november om
15.00 uur. De openingstijden
ter bezichtiging zijn: woens
dag t/m zondag van 14.00 tot
17.00 uur (of volgens af
spraak). Atelier Esté is geves
tigd aan Berkendaal 157 in
Rotterdam (telefoon: 010-
432 46 93).
Hans van der Velden
r
I De Braziliaanse zangeres Astrud Gilberto, The Queen of
Bossa Nova, geeft een eenmalig concert in ons lang op
j donderdag 1 december in De Doelen. Oude bekende songs als
The Girl from Ipanema staan op het programma, maar ook
J recenter werk van haarzelf en van Paulo Jobim.
I Lezers van De Havenloods en Het Zuiden kunnen 2,50
korting krijgen op de toegangsprijzen. In plaats van 17,50,
j 25 en 32,50 betalen zij 15, 22,50 en 30. Deze bon
geeft recht op korting op twee toegangsbewijzen.
i
i Ji
I mWBR.TP;^|t
i MWiIBiiBlWPaM
i TMM
ROTTERDAM Er is geen
muziekserie zo afwisselend
als de serie Zondagochtend
concerten de De Doelen.
Was het afgelopen zondag
nog klassiek-met-allure met
Jaap van Zweden en Han de
Vries, deze week is het
swing-met-allure, als Pia
Beek achter de vleugel gaat
zitten.
Met haar trio laat The Fly
ing Dutchess herinneringen
aan de swingende jaren vijf
tig en zestig herleven. In die
periode schitterde Pia Beek
over de hele wereld. Neder
landse jazz-liefhebbers ken
nen haar vooral door haar
legendarische optredens in
De Vliegende Hollander in
Scheveningen; vandaar ook
haar bijnaam, een eretitel ei
genlijk.
Pia Beck was vanaf de helft
van de zestiger jaren te vin
den in Spanje. Daar bleef ze
tien jaar. Ze had haar vleu
gel eigenlijk al 'aan de wil
gen' gehangen, toen vrien
den haar overhaalden een
come-back te maken in Ne
derland.
Sinds 1975 is Pia Beek in
derdaad back. Op een leef
tijd dat anderen van de VUT
genieten, geniet Pia Beek
nog altijd achter haar vleu
gel en microfoon.
Presentator Gerard Cox
kondigt vóór de komst van
Pia Beek de Anton Burger
Band aan: die groep van
prominente beroepsmusici
uit de regio Rotterdam
schept een swingend sfeer
tje, zodat het publiek Pia
Beek passend kan ontvan
gen.
Het Zondagochtendconcert
in De Doelen begint om
11.00 uur, de zaal is open om
10.15 uur. Kaarten kosten
f 12,50, bij de kantoren van
De Havenloods, Het Zuiden
en Holland Silhouet en de
Verenigde Spaarbank kos
ten de kaarten in de voorver
koop f 11.
HET ZUIDEN DE HAVENLOODS - DONDERDAG 24 NOVEMBER 1988
Jazzsaxofonist Frank Wright
vertrekt naar de Verenigde Sta
ten. Hij neemt afscheid middels
een concert in Thelonious op za
terdag 26 november. Het con
cert begint om 23.00 uur, de toe
gang is gratis.
SCAR heeft op 25 november
drie groepen bij elkaar gebracht
op het podium van Het Berenei
aan de Doklaan 12 in Rotter
dam-Zuid. The Mates (gitaar
rock), The Disposables (neuroti
sche rock) en Buy off the Bar
(verwant met Soup Dragons)
presenteren vanaf 23.00 uur hun
Rotterdamse muziek. Het con- s
eert kost 6.
In Nighttown speelt op 26 no- n
vember Annette Peacock uit
Engeland. De show begint om
21.00 uur, toegangsprijs is 15.
ft Het Rotterdams Barokensem-
Dle onder leiding van Ton Bec-
cers geeft op zaterdag 26 no
vember een concert in de Oude.'
iCerk in Delfshaven, met werken 1
van Monteverdi en Mozart. So- I
iste is Agnes Houtsmuller. I
Aanvang 20.15 uur.
pakte het meteen groots aan.
Hij huurde een theater af om
zijn Rommelzolder aan zijn
publiek te presenteren. „Dat
ging net goed. Je kunt ook an
ders beginnen, alle open podia
afreizen en steeds een klein
stukje van je programma
brengen, maar ik voelde meer
voor een programma dat één
geheel is."
Toen eenmaal bekend werd
dat Henk als een van de 9 uit
de 50 inschrijvingen was gese
lecteerd voor het Cameretten
festival, stroomde het Delftse
Waagtheater vol voor zijn
tweede avondvullende optre
den.
Liedjes
Vlak voor 'het' optreden in
Luxor was hij een van de deel
nemers aan het Open Podium
in Theater Zuidplein, een op
treden van een kwartier. „Het
was al zo moeilijk om voor het
Camerettenfestival een half
uur uit mijn programma te
lichten, en een kwartier was
helemaal een beperking. Je
moet gelijk de sfeer te pakken
hebben, je zit tussen de Portu
gese volksdanseresjes en een
man met een Hammondorgel.
Daarbij komt dat het publiek
van het Open Podium niet
speciaal voor cabaret komt,
die komen gewoon voor een
gezellig avondje uit."
Nadat hij twee jaar lang het
Camerettenfestival op de voet
gevolgd had, besloot de Rot
terdammer zelf mee te doen.
„Ik miste iets: liedjes. Omdat
ik zelf al vanaf mijn vijftiende
liedjes schrijf en liedjes mijn
Henk Kleij: „Liedjes zijn mijn sterke punt." (foto: F ons Evers)
sterke punt zijn, vond ik dat verandering in moest bren-
ik daar dan maar eens zelf gen."
'De Rommelzolder' is een ver
halend programma over een
jongen die wegloopt van een
feestje van zijn huisgenoten.
Hij trekt zich terug tussen zijn
geliefde oude spulletjes op de
rommelzolder, waar het pu
bliek deelgenoot wordt van
zijn gedachten en gevoelens,
doordat de buurman per on
geluk een verkeerde tussen
muur heeft gesloopt.
'Ik'-figuur
Onderwerpen als politiek, mi
lieu en maatschappelijke ont
wikkelingen gaat Henk niet
uit de weg. Hij brengt ze op
een persoonlijke, betrokken
manier. „Vaak schrijf ik mijn
liedjes op het lijf van een be
trokkene, een 'ik'-figuur die
persoonlijk te maken heeft
met het onderwerp. Een vader
die een zwakzinnig kind heeft
zingt over hulpverlening. Dat
komt aan."
De negen deelnemers aan het
Camerettenfestival onmoet-
ten elkaar al eens, tijdens een
workshop weekend. „Ik ga
elke avond kijken. De negen
deelnemers lijken in niets op
elkaar. Het is heel afwisse
lend. Ik zie ze ook niet als
concurrenten, iedereen heeft
zijn eigen kwaliteiten."
Het is een bijzonder moment
voor Henk Kleij als hij mor
gen het Luxorpodium be
treedt: „Op dat podium heb ik
veel groten van het cabaret
zien optreden, Neerlands
Hoop, Wim Kan, pas nog
Youp van 't Hek. Een soort
jongensdroom gaat in vervul-
Maria Neele
Theatergroep Hanascine
speelt op vrijdag 25 en zaterdag
26 november de voorstelling De
Zondebok in Theater De Eve
naar in het Museum voor Vol
kenkunde. Het stuk gaat over
twee mannen, een gevangene en
zijn bewaarder. Aanvang 20.15
