aoflBEEBia
Bassie en Adriaan: Oude grappen in nieuwe jaar
Voormalig Schiedammer is
grondlegger Kaapkolonie
Schiedams Nieuwsblad
Bijeenkomst
PvdA Schiedam
Belasting
Lunchconcert
voc
Expositie theatercafé
Bata wordt Discount Best
Uniek
concert
Receptie
Harmonia
Feesten met Martyin Eden
DE HAVENLOODS
DINSDAG 3 JANUARI 1989
1-492
Ook een beer maakte deel uit van het uitvoerige circusprogramma. 9 Ook de olifanten ontbraken niet in het circus van Bassie en Adriaan. Duo Bassie en Adriaan trad duidelijk op voor een eigen publiek. 9 Vooral kinderen genoten met teugen van het programma.
VLAARDINGEN Klein
schalige circussen die zich
richten op de wat jongere
kinderen, voorzien duide
lijk in een behoefte. Dat
bieek Nieuwjaarsdag weer
eens duidelijk, toen circus
Bassie en Adriaan in ten-
niscentrum Vlaardingen
twee keer een uitverkochte
voorstelling boekte. De
formule die het Vlaardings
duo hanteert is eenvoudig
en winstgevend: Roofdie
ren en arbeidsintensieve
nummers ontbreken nage
noeg en de nadruk ligt wat
meer op het komische,
waarbij voor Bassie en
Adriaan zelf natuurlijk de
hoofdrol is weggelegd. De
twee Vlaardingers brach
ten veel oude grappen in
dit nieuwe jaar, maar dat
was voor het jonge publiek
geen bezwaar. Integendeel,
kinderen genieten juist als
bekend is wat er komt. De
stofwolk uit de tv-camera,
het mannetje in de luid
spreker en de met water
gevulde ballon, het was al
lemaal bekend van tv of
eerdere optredens, maar de
lachsalvo's waren er niet
minder om.
Verreweg het leukst werd het
apennummer gevonden, met
als hoogtepunt een baldadige
chimpansee die onder de kilt
van een Schot dook en uit alle
macht de onderbroek van
's mans vlezige billen pro
beerde te trekken.
Het berennummer had even
eens de bedoeling aanstekelijk
te werken op de lachspieren,
maar veel kinderen verging
alras het lachen toen de brui
ne kolosen bij herhaling van
hun baasje harde klappen op
hun gevoelige neuzen kregen.
Spectaculair was het optreden
van de Belgische fakir Fazil
Shalori. Hij spuwde vuurko
lommen van ettelijke meters
en strekte zich behaaglijk uit
op een bed van glasscherven,
onderwijl een zestal corpulen
te heren op zijn borstkas tor
send.
Oude liefde
Acrobatiek is een oude liefde
van Bassie en Adriaan en dat
is merkbaar. Bijna de helft
van het programma is gevuld
met halsbrekende toeren. Of
dit door de jonge toeschou-
wertjes op prijs wordt gesteld
is twijfelachtig; twee of drie
keer dezelfde grap is prima,
maar steeds weer een hand
stand of een salto is vervelend.
Zakelijk bekeken
Wegener Huis-aan-huisbladen B.V.,
HOOFDKANTOOR:
Prins Hendrikkade 12-16, Postbus
1980, 3000 BZ Rotterdam.
Kantooruren: maandag t/m donder
dag 08.30-17.00, vrijdag 08.30-
16.00 uur.
Telefoon (centrale):
010 - 4.699.911
Telex 23196
Telefax 010-4699362.
DIRECTIE:
V. Doorn/P. Bakker/J. Parser
WEGENER-bladen verschijnen in
Zuid-Holland wekelijks in een totale
oplaag van ruim een miljoen exem
plaren. Hiertoe behoort:
Schiedams Nieuwsblad
Verschijnt elke dinsdag huis-aan-
huis in Schiedam, Groenoord en
Kethel.
Nwe Vlaardingse
Courant
Verschijnt elke dinsdag huis-aan-
huis in Vlaardingen.
DUO'S (rubrieksadvertenties):
010- 4.699.444
KANTOOR: Hoogstraat 122, 3110
AH Vlaardingen, Postadres: postbus
1980, 3000 BZ Rotterdam.
Kantooruren: zie hoofdkantoor.
010- 4.346.711
DISTRICTVERKOOPLEIDER:
Th.J. Bravenboer
(tel privé 010-4.353.883)
ACCOUNTMANAGER: G.H. Adams
(tel privé 01891-13230)
ADVERTENTIEVERKOOP:
SCHIEDAM: Hans Ivo
(tel. privé: 010-4.650.272).
VLAARDINGEN: Hans Post, Nico
Heynen. (tel. privé: 010-4.101.215).
REDAKT1E: Hoogstraat 122, 3131
BP Vlaardingen, postbus 306, 3130
AH Vlaardingen. tel.: 010-4.352.911
CHEF-RED.: J. Deijbel.
RED.: M. Amers, L. Visser, S. de
CORRESPONDENT Schiedam: W.
Meijboom. Sportcorrespondent: B.
Wesdorp
Sportcorrespondent Vlaardingen:
P.Spek (010-4.352.615).
ADMINISTRATIE:
Pr. Hendrikkade 12-16, postbus
1980, 3000 BZ Rotterdam,
tel. 010-4.699.911.
BEZORGING:
Interlanden/Spreigroep.
Bezorgklachten:
010 - 4.699.201
SCHIEDAM De Schiedam-
se afdeling van de Partij van
de Arbeid komt zaterdag 7 ja
nuari bijeen om nieuwjaar-
wensen uit te wisselen. De
nieuwjaarsbijeenkomst zal
plaatsvinden in zaal Irene aan
de Nieuwe Haven 155. Op het
programma staat een optre
den van het Kringloopcaba
ret. Ook zal er aandacht wor
den geschonken aan de ko
mende Europese verkiezin
gen. De bijeenkomst is ge
pland van 14.00 tot 16.30 uur.
De sociaal-democraten kun
nen daarna op hun gemak
naar de Korenbeurs wandelën
om de nieuwjaarsbijeenkomst
van de gemeente Schiedam te
bezoeken die daar om 17.00,
uur aanvangt.
SCHIEDAM In een bericht
dat in het Schiemdams
Nieuwsblad van vorige week
stond is een foutje geslopen.
In het bericht werd abusieve
lijk gemeld dat aanslagen
voor de onroerend goedbelas-
ting met als dagtekening 30
september vóór 31 december
1989 moeten zijn betaald. Dat
moet natuurlijk zijn vóór 31
december 1988.
SCHIEDAM In de aula van
het Stedelijk Museum wordt
op woensdag 4 januari een
lunchconcert gehouden. De
muzikanten Connie Wegbrans
(hoorn), Frans Wagenaar (pia
no) en Roel Wagenaar (trom
bone) zullen die middag zowel
klassieke als moderne werken
ten gehore brengen. Het con
cert begint om 12.30 uur en de
toegang is gratis. Bezoekers
wordt ook gratis een kopje
koffie aangeboden.
SCHIEDAM In de Lange Kerkstraat, op de plaats waar
de stadsbestuurders graag een ABC-complex zien verrij
zen, woonde van 1630 tot 1637 Jan van Riebeeck. Deze
naam zegt nog maar weinig mensen wat maar een gevel
steen in het pand nummer 36 herinnert aan een belangrij
ke daad van de inwoner van Schiedam. Het was namelijk
Jan van Riebeeck die in 1652 de eerste nederzetting aan
de Kaap stichtte. Hieruit is later de Unie van Zuid-Afrika
ontstaan. De Afrikaners zien van Riebeeck dan ook als
stichter van hun natie en de grondlegger van hun bestaan.
De Schiedammer legde in de tien jaar dat hij komman-
dant was over de Kaapkolonie het fundament van wat
later bekend zou worden als het apartheidssysteem.
i van Riebeeck werd op 21
april 1619 in Culemborg gebo
ren. Zijn vader was chirurgijn
in de troelen van kolonel
Morgan. Er is van hêni maar
weinig bekend behalve dat hij
regelmatig van huis was en
dat hij in 1639 in het verre
Brazilië is overleden. De moe
der van Jan van Riebeeck was
een aantal jaar daarvoor
gestorven. Na haar dood in
1629 werd zij in de Grote
Kerk in Schiedam begraven.
Jan van Riebeeck bracht zijn
jongelingsjaren door in Schie
dam. Zijn vader was na de
dood van zijn eerste vrouw, de
moeder van Jan hertrouwt.
Schiedam was in die tijd nog
niet groot. Het aantal inwo
ners lag in de buurt van de
7500. De stad deelde mee in de
geweldige economische groei
die bekend is gebleven onder
de benaming 'De Gouden
Eeuw'. Het hoofdmiddel van
bestaan was de visserij. Ook
waren er Schiedammers die
als koopvaarders op de wilde
vaart voeren. Uit Brazilië
haalde men suiker, uit Frank
rijk wijn, uit de landen van de
Baltische zee graan en uit
Portugal zout. Een uitvoer-
product van Holland was de
haring.
Jan van Riebeeck leefde in de
tijd dat zij die snel rijk wilden
worden bij de Verenigde Oost-
Indische Compagnie (VOC) in
dienst traden. De ambiteuze
koopman solliciteerde bij de
VOC. In 1639 vertrok hij als
onderchirurgijn naar Batavia.
Zijn werkgebied waren de
handelsposten rond Java.
De heelmeesters in die tijd
waren heel wat anders dan de
medici van tegenwoordig. Tot
het ambt werden vaak mensen
met geen enkele opleiding be
noemt. Het was al mooi als
men wist hoe een wond ver
bonden moest worden en iets
afwist van ziekten.
Van Riebeeck viel in het Verre
Oosten op door de ijver waar
mee hij alle opdrachten uit
voerde. Dankzij zijn betrouw
bare rapportage, zijn regel
matig handschrift en zijn
commerciële inzichten maak
te hij snel promotie. De voor
uitzichten waren voor Van
Riebeeck gunstig. Aan zijn
carrière kwam echter een eind
toen hij werd betrapt bij ille
gale praktijken. Zoals bijna
alle functionarissen van de
VOC deed van Riebeeck ook
zaken voor zijn eigen voor
deel.
Op de terugreis naar Europa
deed zijn schip Kaap de Goe
de Hoop aan. Toen Van Rie
beeck daar arriveerdejrnaakte
"Kij kennis met de bemanning
van een Nederlands schip dat
daar aan de grond was gelo
pen. Tijdens zijn verblijf, dat
drie weken duurde, bezocht
hij de tuin waar de gestrande
bemanning groenten ver
bouwde.
Enkele bemanningsleden
keerden in de loop van de tijd
terug naar Nederland. Ze stel
den de VOC voor om op de
Kaap een permanente bun
kerplaats in te richten.
Jan van Riebeeck was in 1647
in Schiedam getrouwd en had
zich inmiddels in Amsterdam
gevestigd als koopman. Zijn
verblijf aan de Kaap was hij
echter nog niet vergeten. Toen
het eiland St. Helena niet
meer als verversingsstation
bleek te voldoen, zette Van
Riebeeck in zijn 'Nadere con
sideratie' de mogelijkheden
van de Kaap de Goede Hoop
uiteen. De VOC benaderde de
koopman en van Riebeeck
greep zijn kans. Hij bood aan
de leiding te nemen van ze
ventig tot tachtig kolonisten.
In 1651 volgde de aanstelling
door de Heren Zeventien. Hij
kreeg als opdracht een perma
nente verversingspost te vesti
gen op de zuidpunt van Afrika
zodat de schepen die voeren
tussen het Verre Oosten en
Nederland van vers drinkwa
ter en voedsel konden worden
voorzien. De koopvaardij
schepen van VOC meerden
veelvuldig af bij de Tafelbaai.
Var^ Riebeeck mocht de bewo
ners van de Kaap niet aan zich
onderwerpen of tot slaaf ma
ken. Het was niet de bedoeling
van de VOC om een kolonie te
stichten, in Nederland dacht
men aan een verversingspost.
Hoewel Van Riebeeck het niet
eens was met deze aanpak (hij
zag zelf meer in een harde
aanpak) gehoorzaamde hij
toch.
Het beleid werkte echter niet
en Van Riebeeck wist de VOC-
leiding ervan te overtuigen
dat er veranderingen nodig
waren.
Vrijburgers
Hi}<! stelde voor om stukken
land uit te geven aan 'vrijbur
gers' die dan een boerenbe
drijf konden beginnen. Het
land werd met bedrog en ge
weld afgepakt van de oor
spronkelijke bewoners.
Conflicten konden dan ook
niet uitblijven. De speren van
de primitieve inwoners moes
ten het afleggen tegen de mus
ketten van de Hollanders. Het
Hollandse gezag was geves
tigd.
De oorspronkelijke inwoners
bleken echter onbruikbaar te
zijn als arbeidskrachten bij de
bouw van het fort en de hui
zen. Ook de Hollanders zelf
liepen niet over van enthou
siasme om dit werk te doen.
Onder de leiding van Van Rie
beeck kwamen dan ook de
eerste zwarte slaven naar de
Kaapkolonie.
Indië
In 1662, toen hij tien jaar
commandant van de nederzet
ting op de Kaap was, kreeg
Van Riebeeck een hoge functie
in Indië waar het grote geld
werd verdient. Hij bracht het
tot gouverneur van Malakka.
Hij overleed in 1677 en werd
begraven in Batavia, het cen
trum van het Nederlands im
perium in het Verre Oosten.
De regeerperiode van Van
Riebeeck was van groot be
lang voor de verdere ontwik
keling van de kolonie. Hij
heeft de VOC ertoe gebracht
VLAARDINGEN - Olieverf,
lithografie, ets en aquarel zijn
de technieken die kunstenares
Ilana Shaul het meest ge
bruikt in de werken die in het
theatercafé van de Stadsge
hoorzaal/Harmonie worden
tentoon gesteld.
Vanaf vrijdag 6 januari is de
expositie van de in Israel ge
boren Ilana Shaul te bezoeken
in het gebouw aan de Schie-
damseweg. De tentoonstelling
wordt voortgezet tot en met 3
februari.
Ontslag
Dit was tegen de regels van de
Compagnie maar er was wei
nig tegen te doen. Van tijd tot
tijd moest de VOC wel in actie
komen om een voorbeeld te
stellen. Van Riebeeck werd
aangeklaagd, schuldig bevon
den en teruggeroepen naar
Nederland waar hij ontslagen
zou worden.
9 Het portret van Jan van Riebeeck dat hangt in het parlementsgebouw
in Kaapstad.
vier beslissingen te nemen die
de toekomst van Zuid-Afrika
zou bepalen: de stichting van
de kolonie, de vestiging van de
vrijburgers, de installatie van
het gezag over de oorspronke
lijke bewoners en de aanvoer
van slaven. De blanke Zuida
frikanen zien in de voormalige
inwoner van Schiedam de
grondlegger van de natie. De
ideeën van Van Riebeeck zijn
nog steeds in de politiek van
9 De gevelsteen die er aan herinnert dat de grondlegger van de
kaapkolonie ooit een inwoner van Schiedam was.
de blanke minderheidsrege- landse Woord dat over de ge
ring. De benaming van deze hele wereld bekend is: apart-
politiek is het enige Neder- heid.
9 'In de spiegel', is één van de werken die in het theatercafé is te zien.
VLAARDINGEN— De Bata
aan het Liesveld nr. 12 heeft
een nieuwe formule bedacht
voor het Vlaardings winke
lend publiek. De naam Bata is
verruild voor Discount Best,
een naam die het beste past bij
de nieuwe opzet. Tegen sterk
gereduceerde prijzen kan men
er terecht voor modieuze da-
mes-, heren- en kinderschoe
nen.
RECEPTIE— De Stichting Het
Orchidee voor Turkse vrouwen
houdt op woensdag 4 januari een
nieuwjaarsreceptie in wijkcen
trum de Erker. De receptie duurt
van 18.00 tot 20.00 uur. Er wor
den Turkse hapjes geserveerd.
SCHIEDAM In wijkcen
trum Nieuwland aan het Dr.
Wibautplein 163 komen de le
den van de religieus-spiritisti
sche vereniging Harmonia op
donderdag 5 januari bijeen.
Op deze nieuwjaarsreceptie is
de toegang gratis.
Wat er verder die avond gaat
gebeuren is nog niet bekend.
Mensen met paranormale er
varingen en dromen en vragen
hierover kunnen in ieder geval
donderdagavond in het wijk
centrum terecht. De zaal gaat
om 19.30 uur open.
VLAARDINGEN/SCHIE-
DAMFrank Sinatra,
Sammy Davis junior en Liza
Minelli zijn in april in Neder
land waar ze op 8 april een
éénmalig optreden verzorgen
in de Rotterdamse Ahoy-hal.
Spéciaal voor deze gelegen
heid wordt het zalencomplex
omgetoverd tot Ahoy's Palace
om associaties op te wekken
met Ceasar's Palace, een favo
riete zaal van Frank Sinatra.
Kaarten voor dit concert zijn
vanaf 20 januari te koop in
alle filialen van Free Record
Shop.
VLAARDINGEN - Voor leerlingen die verleden week woensdag kerst
feest vierden in de gymzaal van scholengemeenschap 'De Vaart' werd het
een feest om niet snel te vergeten. De stemming zat er al goed in door de
leuke optredens van verschillende groepjes leerlingen, maar toen onver
wacht de Vlaardingse zanger Martin Eden zijn opwachting maakte, kon
de avond niet meer stuk. Dat de dansvloer vanaf dat ogenblik goed
gevuld was, spreek voor zich.
„En de kwaliteit is dezelfde
gebleven, als men gewend was
van de Bata", verzekert de
heer Hanselaar, filiaalhouder
van de nieuwe winkel. „Een
redelijke schoen tegen een re
delijke prijs", voegt hij er aan
toe. De nieuwe formule sluit
volgens hem het best aan bij
het koopgedrag van het win
kelend publiek. „Vlaardingers
zijn namelijk zeer prijsbe
wust", zegt de heer Hanselaar.
De.B"tt!Jf verrt>M voor Discount Best, een goedkopere schoenenzaak
Discount Best werd afgelopen
dinsdag geopend. De winkel
heeft een nieuw aanzicht ge-
