Vrolijke aanpak ernstige zaken bij iongerentheater
Theater is pas echt
passie en hartstocht'
KUNST CULTUUR AMUSEMENT
Beestachtig cabaret
bij Peeters Angst
Sociaal-cultureel
jongerenwerk
krijgt nieuw elan
HET ZUIDEN DE HAVENLOODS - DONDERDAG 19 JANUARI 1989
ROTTERDAM De Thea
terdag voor Jongeren op 22
januari biedt heel wat ver
rassingen en nieuwe voor
stellingen. Helemaal nieuw
voor Nederland is het op
treden van twee heren uit
Gent in België: Peeters
Angst.
Elvis Peeters (niet te ver
warren met zijn beroemde
landgenoot Bart) was voor
heen zanger en songschrij
ver van de Vlaamse rock
groep Aroma di Amore,
Fred Angst speelde gitaar
bij dezelfde groep.
Ze begeven zich met hun
eerste cabaretprogramma
'Het Beest in de Mens' op
het pakijs van het heden
daagse muziektheater. Ze
zijn van plan hun bijl mee
te nemen, en hakken in dat
ijs dan ook grote gaten. Als
ze terloops De Mens in zijn
hemd zetten, stuiten Pee
ters Angst niet zelden op
Het Beest.
Met beklemmende poëzie,
absurde rockmuziek en
grappige monologen ko
men Peeters Angst hun
voorstelling door. Varkens,
ROTTERDAM Wie
had het over geitenharen
sokken, vieze stenciltjes,
muffe achterafzaaltjes
en besmeurd meubilair,
doelend op het sociaal-
cultureel jongerenwerk?
Dat is geweest, vindt
Marijke Herder, mede
werkster van het Servi-
ceburo Zuid-Holland,
van achter haar splin
ternieuwe bureau in het
ruime, zeer eigentijdse
kantoor van de organi
satie. Het Serviceburo
houdt op zondag 22 ja
nuari de jaarlijkse Thea
terdag voor Jongeren in
het Theater Zuidplein,
en ook daar is veel te
merken van het veran
derende imago van het
sociaal-cultureel jonge
renwerk.
De sociaal-culturele centra
voor jongeren pakken de pro
grammering steeds professio
neler aan, en de bespelers van
de zalen spelen daarop in. Uit
het programma van de Thea
terdag blijkt dat veel jongeren
zich niet laten intimideren
door doemdenkerij, maar een
eigen antwoord hebben op
maatschappelijke vraagstuk
ken.
Liefde, sex, volwassen worden
en de daarbij behorende con
flicten zijn nog steeds de on
derwerpen die overheersen in
de theaterprodukties uit de
'stal' van het Serviceburo,
maar ook serieuze maatschap
pelijke problemen zoals het
leven in een inrichting, sexu-
eel geweld en de vraagstukken
van de 'tweede generatie' mi
granten komen aan de orde.
'Moeilijke' onderwerpen,
maar geen zware kost, want
veel groepen die via het Servi
ceburo de zalen van de de cul
turele jongerencentra bespe
len, pakken de problemen
vaak op een vrolijke manier
aan.
Humor
„Het is over het algemeen
makkelijk toegankelijk thea
ter", zegt Marijke Herder van
het Serviceburo Zuid-Hol
land. „Humor blijkt een goede
manier om ook de meer ernsti
ge onderwerpen aan te kaar
ten, dus er valt zondag wel
wat te lachen, ja. We hebben
dit jaar veel nieuwe voorstel
lingen en groepen geprogram
meerd op de Theaterdag, we
hebben zelfs een paar pri
meurs, zoals Nachtlicht van
jongerentheater Box en de
Belgen Peeters Angst."
De jaarlijkse Theaterdag voor
Jongeren is voor de program
meurs van de podia een uit
stalkast van theaterproduk
ties, muziek, variété, mime,
dans en cabaret: „Alles behal
ve popmuziek," aldus Marijke
Herder. Bovendien is het een
elkaar weer eens, en je praat
eens bij." Reacties
Het Serviceburo Zuid-Hol
land begeleidt groepen en or
ganisaties die zich bezighou
den met sociaal-cultureel jon
gerenwerk. Daarbij hoort de
programmabemiddeling,
maar ook organisatieadvies en
deskundigheidsbevordering
in de vorm van cursussen. Bo
vendien lopen subsidies voor
podia en workshops via het
bureau. Sociëteiten, jongeren
centra, meidengroepen,
buurthuizen en theatertjes,
maar ook scholierenorganisa
ties en studentenverenigin
gen, professionele begeleiders
en vrijwilligers kunnen een
beroep doen op die diensten.
De bezoekers van de Theater
dag voor Jongeren hoeven niet
per se werkzaam te zijn in het
jongerenwerk. Jongeren zijn
er ook van harte welkom,
want „de theaterdag is niet
alleen voor onze leden. Het is
juist belangrijk dat de jonge
ren zelf ook komen, want dan
krijgen we tenminste een idee
van de reacties op de voorstel
lingen."
Poetsen
Er zijn voorstellingen die het
helemaal moeten hebben van
de reacties van het publiek,
zoals die van de Poetscompag
nie, een groepje bevallige
sprookjesprinsessen zoals As-
sepoetster en Sneeuwwitje,
die al schoenpoetsend menige
toeschouwer op het verkeerde
been zetten. De dames bakken
him poetsen in de foyer, ter
wijl hun collega's de andere
ruimtes in het Theater Zuid
plein bezetten.
Iris
Een willekeurige greep: In de
Grote Zaal zijn Bruun Kuyt
en Rik Hogendoorn te zien,
twee vrolijke heren, vorig jaar
nog opererend onder de naam
Echte Mannen, nu op zoek
naar romantiek in Italië. La
ter op de dag is er de voorstel
ling Nachtlicht van BOX,
waarover elders op deze pagi
na meer, en Martin Mens sluit
de voorstelling in de Grote
Zaal af met zijn 'Geluksvogel',
een derderangs acteur met een
lichtend voorbeeld: zijn
grootvader. Met het houten
been van wijlen opa onder
handbereik maakt Martin
Mens de zaal deelgenoot van
zijn pas verworven inzichten
en levensfilosofieën.
De Arlecchinozaal herbergt
Jetty Terborg
voorstellingen van onder an
deren Jetty Terborg, de Suri
naamse actrice die het stuk
'Iris' speelt. Iris is een Suri
naamse vrouw die in Neder
land woont het moeilijk heeft
met heimwee en de verstoorde
band met haar zoon.
Vrolijk is het verhaal van Job
Schuring, de cabaretier met
de fijne jeugd, waar hij nu
niets aan heeft. Cynisme, hu
mor en emoties wisselen el
kaar in hoog tempo af.
Levenslied
Veel muziek zit er in het pro
gramma van de Multi Salon:
van Afrikaanse percussie met
Asad Oberoi, goocheltrucs
van Ferry Gerats tot het le
venslied van Stien en Pierre
(Rotterdamse Stien en Cor
Witjes) en de muzikale dicht
kunst van de Spijkenisser
Dicky van Keulen.
„Ik ben begonnen met voor
stellingen als dichter, maar
dat beviel me niet," aldus Van
Keulen, „Daarom heb ik mu
ziek aan het programma toe
gevoegd. Raymond Scipio
zorgt voor de live-muziek, de
rest van de muziek staat op de
cassetterecorder. Het werkt
heel goed, ik heb al verschil
lende optredens achter de
rug." Van Keulen maakt di
recte poëzie, „niet van die
egotripperij over relaties, dat
is saai. Veel dubbele bodems,
hoewel ik heb gemerkt dat die
niet altijd even goed begrepen
worden."
De Theaterdag voor Jongeren
begint om 13.30 uur en duurt
tot 24.00 uur. Kaarten voor de
hele dag kosten 12,50 en zijn
verkrijgbaar aan de kassa van
Theater Zuidplein. Inlichtin
gen over de dag en over de
diensten van het Serviceburo
zijn te krijgen via telefoon
010-4361766.
Maria Neele
Box presenteert volwassen product: Nachtlicht
ROTTERDAM Realis
tisch spel tegen een surrea
listisch decor, snelle wisse
lingen, dynamiek, een lijfe
lijke aanpak en eigentijdse
life muziek, dat maakt
'Nachtlicht' tot wat het is:
een theaterproductie van
en voor jongeren over een
spannend thema: gekte!
„Bizar maar ontroerend",
typeert regiseusse Kim
Zeegers het stuk dat onder
haar leiding door jonge
rentheatergroep BOX ge
speeld wordt. Script
schrijver Frans-Willem
Korsten zegt over zijn
werk: „Het is geen stuk
met uitsluitend kommer en
I 11 I III!
nmiiiiti
Muzikale films en gefilmde muziek
Music Films van Fenno Werk
man is eigenlijk een uit de
hand gelopen hobby. Werk
man begon als verzamelaar
van films van de Beatles en de
Rolling Stones, maar verhuurt
Marilyn in 'Some like it hot'.
nu als bedrijfje honderden
oude en nieuwe films, die één
ding gemeen hebben: het zijn
films waar veel muziek in zit.
Werkman laat op de Theater
dag voor Jongeren zes films en
een aantal videoclips zien.
De films zijn gemaakt tussen
1930 en 1988: 42nd Street met
onder anderen Ginger Rogers,
Holiday Inn met Fred Astaire
en Bing Crosby, Some like it
hot, een dolle komedie met
Marilyn Monroe, Mr. Rock 'n'
Roll met Veme Baker, Chuck
Berry en Little Richard, Gim
me Shelter met de Rolling
Stones, Ike Tina Turner en
de Jefferson Airplane en als
meest recente rolprent Shang
hai Surprise met het jaren-80
sexsymbool Madonna.
Gimme Shelter is de enige do
cumentaire tussen de films,
een opmerkelijke registratie
van het beruchte gratis con
cert van de Rolling Stones in
San Francisco, waarbij vier
doden vielen dankzij de 'be
waking' door de Heli's Angels.
In de verhuur van de Music
Films van Fenno Werkman
speelt het Serviceburo Zuid-
Holland een bemiddelende
rol, net als bij alle andere
voorstellingen die op zondag
22 januari in Theater Zuid
plein te zien zijn.
kwel. Een zekere mate van
gekte heeft tenslotte ieder
een en dat is vaak gewoon
komisch. Voor mij is la
chen belangrijk. Lachen is
als huilen: mooi!
Ook de jonge acteurs zijn en
thousiast over de uitdaging
die Nachtlicht hen biedt. „Er
zitten veel herkenbare dingen
in. Het is goed daar eens mee
bezig te zijn". Het verhaal
draait om Aad, een jongen die
flink in de war is. BOX laat de
toeschouwer een kijkje nemen
in zijn verwarde hoofd. Als in
een kijkdoos. Even bizar als
kleurig en even vreemd als
herkenbaar. Waan en werke
lijkheid lopen door elkaar.
Herinneringen, fantasieën en
treiterende stemmen komen
tot leven en er ontstaat een
ontroerend verhaal over een
jongen in gevecht met zich
zelf.
Herkenbaar? Ook voor jonge
ren?
„Ja", herinnert Kim Zeegers
zich van haar middelbare
schooltijd: „Het was een the
ma dat leefde maar onbe
spreekbaar bleef".
Alleen
Ook de spelers herkennen
meerdere dingen van zichzelf
in Aad. Irma Boers (Dolly in
het stuk): „Wie voelt zich bij
9 Irma Boers en Coen van Vlijmen als Dolly en Aad.
voorbeeld nou nooit eens al
leen en in de steek gelaten? Of
denkt dat'ie de enige is die
ergens last van heeft. Ik vind
dat er waardering moet zijn
voor de ideeën in iemands
gekke hoofd. Dat is voor die
persoon nu eenmaal de reali
teit. Mensen hebben récht op
hun iegen ideeën en emoties.
Daar mag je pas aankomen als
iemand een wanhoopsdaad
dreigt te begaan".
Het thema psychiatrie mag
Aad in symbolisch decor (foto's: Henk-Jan Kamerbeek).
zwaar lijken, tegelijkertijd
biedt het veel mogelijkheden
voor de vorm waarin aangege
ven kan worden waar Aad
mee bezig is", zegt Kim Zee
gers over de bizarre accenten
die ruimschoots in de voor
stelling komen. „Je hebt keus
uit bronnen als wanen, dro
men en gek gedrag. Daardoor
kan het stuk snelle wisselin
gen hebben, is het dynamisch
en lijfelijk. Bovendien is de
gebruikte muziek - life gezon
gen - de keus van jongeren
zelf. Treiterliederen en gevoe
lige liederen wisselen elkaar
af. Dat maakt dat het in de
verte op een videoclip lijkt. Al
gaat het stuk veel dieper, het
heeft het zelfde snelle en dat
spreekt jongen van nu aan. Ze
leven nu eenmaal in een tijd
waarin alles snel moet en
waarin continue moet worden
gekozen".
Verplicht nummer
Je zou kunnen stellen dat
Nachtlicht in feite meer een
bijzonder stuk is gewonden
door het mooi-bizarre spel,
het decor en de kleding, dan
vanwege het onderwerp.
Daarnaast is het een van de
zeldzame Nederlandstalige
stukken die de afgelopen ja
ren voor jongeren zijn ge
schreven. Ook jongerengroe
pen kent de theaterwereld
niet veel. Kim Zeegers: „Jon
gerentheater is vrijwel altijd
schoolgebonden, een verplicht
nummer op het schoolpro
gramma. Om jongemensen te
boeien moet je door dat ver
plichte heen kunnen spelen".
Waarop de acteurs en -trices
besluiten: „En dat gaan
doen". Jjma Boers voegt daar
nog aan toe: „In het theater
zie je mensen die moeite voor
je doen. Dat zie je niet in de
film! Theater is pas écht en
hartstocht".
Nachtlicht gaat op 26 januari
in première in theater Lanta
ren/Venster in de Gouverne-
strat 133. Op 25 januari is er
al een voorstelling vooraf
evenals daarna op 27, 28 en 31
januari en 1, 2 en 3 februari.
Aanvang 21.00 uur.
Els Neijts
Liefhebbers van gesteenten
n mineralen kunnen op zater
dag 21 januari de ruilbeurs in de
glazen zaal van Ahoy' bezoeken.
Van 10.00 tot 18.00 uur zijn al
lerlei gesteenten, schelpen en
koralen te kust en te keur uitge
stald. De toegangsprijs is 2 gul
den voor volwassenen en 50 cent
voor kinderen van 4 tot 12 jaar.
Cultureel antropoloog Jojada
Verrips spreekt op zaterdag 28
januari in het Maritiem Mu
seum over de geschiedenis van
de organisaties van binnen
schippers, in het kader van de
tentoonstelling 'Klaar om te
wenden' over de binnenvaart-
.De lezing begint om 14.00 u
en kost 3,50, inclusief een co
sumptie.
Scar, Stichting Culturele Ac
tiviteiten Rotterdam, presen
teert op 21 januari in Het Bere-
nei 'Scartrek 1', een concert met
Fat Farm, Artsen en Chambre
Jaune. Het mini-festival begint
om 21.00 uur, de toegangsprijs
is 7,50. Het Berenei is te vin
den aan de Doklaan 12 in Rot
terdam-Zuid, bezoekers uit het
centrum kunnen na afloop gra
tis terug met de bus.
Brassband Rijnmond geeft op
zaterdag 21 januari een gratis f
inloopconcert in de hal van De
Doelen onder leiding van Jaap
Koops. De muziek begint c
15.00 uur en duurt tot 16.00 ui
Kumbi Saleh, Ghanese High-
life speelt op vrijdag 20 januari
om 1.30 uur in Parkzicht bij de
Euromast.
Rockabilly is het wachtwoord
op zondag 29 januari' in Night-
town. Vier bands, waarvan twee
uit Engeland, spelen vanaf
20.00 uur op dit door Scar geor
ganiseerde festival. Entree
12,50.
De Kleine Operastichting
presenteert op 20,21 en 22 janu
ari twee kleine opera's met als
thema jaloezie: De Afspraak en
Zand Erover, gecomponeerd
door Martin van Dijk. De voor
stelling begint om 20.30 in de
kleine zaal, op 22 januari c
15.00 uur.
Kalinka en het Don Kozak-
kenkoor geven op 21 januari een
benefietvoorstelling in het
Theater Zuidplein voor de
slachtoffers van de aardbe
vingsramp in Armenië. Vanaf
20.15 uur presenteren de ensem
bles muziek en dans uit Rus
land, Wit-Rusland en de Oek
raïne. Kaarten kosten 20 en
25, de opbrengst komt geheel
ten goede aan de hulpverlening
in Armenië.
0 De derde choreografie van
José Besprosvany heet Tempe
raments en is gebaseerd op mu
ziek van Paul Hindemith. Van
donderdag 19 tot en met zater
dag 21 januari is Temperaments
te zien in Lantaren/Venster in
de Gouvernestraat in Rotter
dam. Aanvang 20.30 uur.
Dansgroep Krisztina de Chè-
tel treedt op 20 januari op in het
Theater Zuidplein, met choreo
grafieën van de Amerikaans Ro
bert Kovich en van Krisztina de
Chatel zelf. Aanvang 20.15 uur.
Balancerend op een houten
bal jongleert de clown Klüngel
met grote rode ballen. Een
zwervende jongleur, geïnspi
reerd door zijn toernee door
Zuid-Amerika, speelt op 22 ja
nuari in de foyer van de Rotter
damse Schouwburg om 15.00
uur. Toegangsprijs voor deze fa
milievoorstelling is 5 gulden.
Het Mechels Miniatuur Thea
ter speelt op donderdag 26 janu
ari in de grote zaal van Theater
Zuidplein Hugo Claus' toneel
stuk Thuis. Een ex-beenhouwer
zijn vrouw zorgen voo:
seniele huiseigenares, en
ven zo het vruchtgebruik
het huis. Aanvang 20.15
uur.
n speelgoedvoorstelling is
de- betiteling van 'Het Tapijt',
naar het beroemde tapijt van
Bayeux. Rieks Swarte speelt
van donderdag 19 tot en met
zaterdag 21 januari in Lanta
ren/Venster beelden uit een ver
verleden, een miniatuurproduk-
tie van 70 meter lengte. Aan-
vang 21.00 uur.