Vlaamse acteur fileert Elsschots 'Kaas'
Cl
Zenit brengt zestiger jaren
in woord, gebaar en beweging
Fox bij FAct en Flier bij Weerwerk
KUNST CULTUUR AMUSEMENT^
Draadloze show van
Waü Street Crash
Voordelig toneelmaand abonnement
Nieuwe groep presenteert nieuwe mime
Lekkere
voordelige
HET ZUIDEN DE HAVENLOODS - DONDERDAG 2 FEBRUARI 1989
ROTTERDAM— 'No
strings attached' ofwel 'niet
met draden verbonden' is de
wat geheimzinnige naam
van het grote optreden in De
Doelen van 'Wall Street
Crash', de Engelse close-
harmonygroep die zoveel
humor in zijn shows doet.
Geen doorgestoken kaart,
wil de titel zeggen. Hij is
ontleend aan goochelshows,
waarin de illusionisten be
drog willen uitsluiten: ze
verzekeren dat de 'zweven
de' voorwerpen niet door on
zichtbare draden aan de ar
tiest verbonden zijn. Bij
Wall Street Crash is ook al
les even echt. Heel het optre
den is live, niets is bedrog,
zelfs niet de draadloze mi
crofoons.
Wall Street Crash bestaat uit
zes vocalisten en een tien
koppig orkest en brengt een
wervelende show met mu
ziek in de meest uiteenlo
pende muzikale stijlen, van
pop, jazz en rock 'n roll tot
bluesmuziek.
De virtuoze Engelse vocal-
Wall Streel Crash: humor, dans en vlekkeloze zang
groep staat bekend om de
vlekkeloze optredens, waar
in de nummers naadloos op
elkaar aansluiten. Dans is
een belangrijk bindend ele
ment van de voorstelling;
humor overigens ook.
Wall Street Crash was kort
geleden nog op de Neder
landse televisie te zien.
0 geeft op vrijdag 3
zen concert in De
i Rotterdam; aan-
1 de show is 20.15
ROTTERDAM De
agenda van de Rotter
damse Schouwburg
wordt in de maand fe
bruari gedomineerd
door toneelprodukties.
Met als motto 'Februari
Toneelmaand' wil de
Schouwburg laten zien
dat het toneel in Neder
land niet in het slop is
geraakt, zoals velen wel
eens denken. Gesubsi
dieerd toneel, vrije pro-
dukties, modern toneel,
klassieke drama's, kin
dertheater; alle vormen
zijn gedurende de to
neelmaand binnen de
muren van de Schouw
burg vertegenwoordigd.
Een van de opmerkelijkste
voorstellingen is zonder twij
fel 'Kaas' van de Vlaamse au
teur Willem Elsschot (Ant
werpen 1882-1960). Dat dit in
veertien dagen geschreven
werk niet alleen boeit als
(lees-)novelle, maar ook als
toneeltekst, bewijst de acteur
en landgenoot van Elsschot
Herman Verbeeck. Hij durft
het aan 'Kaas' op de planken
te brengen als een solo-voor
stelling.
„Herman Verbeeck wilde
'Kaas' al heel lang spelen,
maar ik heb het hem bij elke
gelegenheid afgeraden", ver
telt Wim Meuwissen, de even
eens uit Vlaanderen afkomsti
ge regisseur van 'Kaas'. „Tót
ik op een keer bij Herman
langs kwam en hij me plotse
ling op een stoel zette, me ge
bood te zwijgen, en het hele
stuk zowaar begon voor te
dragen. Hij had speciaal daar
voor de hele tekst uit het
hoofd geleerd! Ik wist niet
wat me overkwam. Wat ik na
'Kaas': „Elsschot schreef de novelle als het ware 'met de mond'", (foto:
zijn voordracht wél wist, was
dat 'Kaas' wel degelijk ge
speeld kon worden".
Komedie
Zo overtuigde de acteur de re
gisseur ervan, dat 'Kaas' óók
een uitstekend te spelen ko
medie was. Meteen toog het
theaterduo aan het werk om
'Kaas' geschikt te maken voor
het toneel. Meuwissen docu
menteerde zich goed ('een eer
ste vereiste voor een regis
seur') en samen 'bewerkten' ze
de tekst. Meuwissen: „Bewer
ken is niet het juiste woord.
We hebben de taal van Els
schot geheel intact gelaten,
daar zijn we niet aangeweest.
Het blijkt namelijk dat Els
schot de novelle als het ware
'met zijn mond' geschreven
heeft. De tekst leent zich er
uitstekend voor om voorge
dragen te worden. Natuurlijk
hebben we aan het verhaal
wel het een en ander moeten
veranderen, maar met een
tekst die drie uur zou duren,
kim je vanzelfsprekend niet
anders. We hebben het werk,
zo zou je kunnen zeggen 'gefi
leerd'", aldus Meuwissen.
Chaplin
'Kaas' is het verhaal van
Frans Laarmans (een bekend
personage in het werk van
Elsschot), die zijn grijze kler
kenbestaan wil ontvluchten
door 'in zaken' te gaan. Hij
lijdt aan een midlife-crisis
door de recente dood van zijn
moeder. Op dat moment komt
hij in contact met de hogere
sociale standen. Hij besluit
een handel in kaas op te zet
ten, die echter gedoemd is te
mislukken. Het favoriete the
ma van Elsschot 'de ontgoo
cheling' komt ook in 'Kaas'
weer om de hoek kijken.
„Het aardige is dat je als toe
schouwer de rampen op Laar
mans al ziet af komen, terwijl
die zich nog van geen onheil
bewust is. In dat opzicht zou
he aan Charlie Chaplin kun
nen denken, die deed exact
hetzelfde. Je zou kunnen zeg
gen dat wat Chaplin deed met
beelden, Elsschot deed met
taal. En wat voor een taal;
eenvoudig, oprecht, sober en
uiterst doeltreffend", aldus
Wim Meuwissen, die veel van
de voorstellingen in Neder
land verwacht.
„Tot op heden hebben we het
stuk alleen nog binnen Vlaan
deren gebracht, en met succes.
Maar van het Nederlandse pu-
De Rotterdamse Schouwburg de tarief. Schouwburgkaart- de Rotterdamse Schouwburg
heeft voor de toneelmaand een houders krijgen geen extra elders in deze krant. Een vol-
speciale aanbieding. Wie drie korting. ledig ingevulde bon en een in-
of meer voorstellingen wil be- gesloten betaalcheque garan-
zoeken, kan profiteren van Met onderstaande bon kan deren dat het toneelmaand-
een korting van 20 percent op men voorstellingen reserve- abonnement klaar ligt aan de
de toegangsprijs. Houders van ren. Alle toneelmaand-voor- kassa op de dag van de eerste
CJP of Pas 65 krijgen die kor- stellingen en de prijzen zijn voorstelling van het abonne-
ting bovenop het gereduceer- vermeld in de advertentie van ment.
1^ voorstelling datum/tijd datum/tijd rang aantal aantal prijs
le keus 2e keus normaal CJP/pas 65
■JHiii
sub
j Minimaal 3 voorstellingen invullen totaal
-20% j
naamtotaal j
I adres
I I
postcode/woonplaats
j telefoonnummer
Bon met cheque in gefrankeerde envelope sturen naar:
j Rotterdamse Schouwburg, O
Schouwburgplein 25
I 3012 CL Rotterdam
bliek verwacht ik toch een iets nig op hebben met een solo- dig". Herman Verbeeck illus-
andere reactie. In Vlaanderen voorstelling, heeft Elsschot treert dit op overtuigende wij-
is men namelijk veel visueler zelf in zijn Inleiding bij 'Kaas' ze.
ingesteld dan in Nederland. daarvoor de weg vrij gemaakt. 'Kaas' is in de Rotterdamse
Hier verwacht ik dat het pu- Hij schrijft daarin: „Wat niet Schouwburg te zien op 17 en
bliek veel meer reageert op nodig is dient geweerd en 18 februari. Aanvang: 20.30
het taalgebruik, alerter ook". waar het met één personage uur.
Hoewel sommige critici wei- kan is een menigte overbo- Hansch van der Velden
ROTTERDAM Een groep
mensen zakt door in hun
stamcafé. Als bijna iedereen
weg is, laten vier achtergeble
venen, twee mannen en twee
vrouwen, de zestiger jaren
herleven. Exact op dit punt
gaat 'Yesterday's Wine' van
start, een productie van Rot
terdams nieuwste mime- en
bewegingstheatergroep Zenit.
In de herbeleving heeft ieder
van de vier zijn of haar eigen
verhaal, herinneringen en
frustraties. Zaken die in de
tijd gemist werden worden ge
passioneerd ingehaald. Zoals
in een strandscene waarin
paartjes naar de zee trekken
om - voor die tijd zeer ge
waagd - te stoeien, te scharre
len en onder het mom van ins
meren elkaar uiterst sensueel
te strelen.
'Yesterday's Wine' gaat over
de 'games people play' zoals
de gelijknamige song uit de
zelfde tijd al zei. Zo ook de
I I I 1 I I I I I I I 1 I 1 I 1 1 I 1 1 I II 1 1
ROTTERDAM Waar geen
van de direct betrokkenen ei
genlijk ooit aan twijfelde is
geschied: afgelopen dinsdag
31 januari ging in het Rotter
dams theater Lantaren/Ven
ster de 'no-budget-productie'
van Pim de la Parra 'Lost in
Amsterdam' in première. Voor
het luttele bdrag van 70.000
gulden kregen genodigden een
snelle eigentijdse detective
voorgeschoteld met veel hu
mor. Vooral over hondepoep
en andere, nog pikantere,
grootsteedse zaken (veel fucks
en shits). Alles tegen het decor
van nachtelijk of ander duis
ter Amsterdam).
Hoewel het leger cinéfielen
dat zich vanwege het film
festival elders in de stad op
hield er waarschijnlijk
geen lauwerkrans aan zal wil
len hangen, kan de liefhebber
van een 'lekkere' film aan
Lost in Amsterdam anderhalf
uur ontspannend plezier bele-
Manouk van der Meulen en Kenneth Herdigein. (foto: Pief)
Soepel en natuurlijk acteer
werk van hoofdrolspelers
Kenneth Herdigein, Sabine
van den Eynden, Ira Goldwas-
ser, Manouk van der Meulen,
Bonnie Williams, Barbara
Martijn en Ralph Wingens.
Vooral Ira Goldwasser en Sa
bine van den Eynden wedij
veren in stijl, zei het van zeer
uiteenlopend kaliber. (Detec
tive Scotty en 'slechte' Rebec
ca). Onvermijdelijke geluids
euvels worden goed gemaakt
door fraai camerawerk.
Lost in Amsterdam gaat in fe
bruari in Cinecenter, Amster
dam, in roulatie. Als het de
goden (én bioscoopexploitan
ten) behaagt komt de zwart-
/wit-productie daarna naar de
rest van het land. Want, zoals
de allerlaatste regel van de af
titeling luidt: Deze film is tot
stand gekomen zonder enige
financiële steun van filmfond
sen. Blijkbaar wel met veel
inzet, enthousiasme en geloof
van de medewerkers. Het
schijnt dus te kunnen. Wie
daar blij mee is, mag! Nu de
distributie nog.
vier uit het stuk. Hun ontmoe
tingen in het stamcafé zijn
langzamerhand haast ritueel
geworden en alle grappen en
pesterijtjes hebben een stevige
ondertoon, bijna een dubbele
bodem. Als de spanning te
hoog dreigt op te lopen, wordt
steevast naar de wijn gegre
pen. Humor, drama en sex.
Daar gaat het toch om in het
leven#
Regiseusse Cushla Brosnahan
wilde al langer de aan veran
deringen en omwentelingen
rijke zestiger jaren als uit
gangspunt voor een stuk. In
'Yesterday's Wine' - naar een
gedicht van de Nieuwzeeland-
se schrijfster Keri Hulme -
wordt dit realiteit. Op een
nieuwe mime-manier. Cushla
Brosnahan: „De nieuwe ma
nier van mime, absoluut niet
te vergelijken met pantomime,
is niet direct verhalend. Be
weging, zang èn tekst geven
een impressie weer. Op een
geheel eigen manier. Nieuwe
mime ként wel tekst maar
hangt daar niet zo aan als
theater dat doet".
De spelers: Winnifred Bos,
Dosja Deen, Wouter Overslui-
zen en Henk Rijnbout, hebben
samen met Cushla eerst alle
mogelijke actie uit het geko
zen tijdvak de revue laten
passeren. Daarop is veel ge
ïmproviseerd waarna men tot
een uiteindelijke keuze van
spelmateriaal is gekomen.
Ook aan passende kleding en
decor is veel aandacht be
steed. Voor de strandscene is
men er in geslaagd authentie
ke badpakken uit die tijd te
pakken te krijgen. Compleet
met rimpelwerk, ballonbroek
jes, of rokjes/schootjes en zak
ken voor de soms zo noodza
kelijke opvulling 'van boven'.
De spelers: „Toch is 'Yester
day's Wine' geen parodie. Wèl
heel leuk!"
Piepklein subsidietje
Zenit - en nieuwe mime in het
algemeen - past producties
aan aan de beschikbare ruim
te van het te bespelen theater.
Wie kent dit sfeertje nog? (foto: Remko Tati)
Dat maakt het ook heel ge
schikt als straattheater.
„Dat is ook eèn aspect van de
nieuwe mime. Het is een uit
daging om alle ruimte goed te
gebruiken. Een mimegroep
hoort dat te kunnen", verkla
ren de spelers. Waarop Cusha
Brosnahan aanvult: „Met één
gebaar een hele ruimte veran
deren. Dót is nieuwe mime".
Blijkbaar ziet de Rotterdamse
Kunststichting ook wel wat in
de verse beweegrichting. Ze-
nig kreeg tenminste een piep
klein subsidietje toegescho
ven. Voortaan is er zelfs een
speciaal mimepotje. Van de
subsidie denkt Zenit in ieder
geval de middagthee te kun
nen betalen. Van het grondbe
drijf werd een studio aan de
Pelgrimstraat gehuurd, fraai
opgeknapt en met een voor
bewegen uitstekend vierlaags
vloer.
Zenit bestaat in principe uit
vier spelers en een regiseusse.
Voor ad-hoc producties kun
nen extra mensen worden
aangetrokken.
De première van 'Yesterday's
Wine' is op zaterdag 11 febru
ari in theater Het Kapelletje-
,van der Sluijsstraat 176. Op
10 februari is er eerst nog een
try-out. Kaarten kosten tien
gulden. Met kortingspas
f 7.50. Aanvang 20.30 uur. Re
serveren kan via tel. 010-
4677014.
Els Neijts
ROTTERDAM Twee bij
zondere theaterprodukties,
'Fox en Coyote in de goot'
en 'Met dank aan...' gaan
op 11 februari in première
in Lantaren I in Rotter-
Matthijs Wils maakte voor
Kerngroep Bijzondere Projec
ten/F Act 'Fox en Coyote in de
goot', een bewegingsvoorstel
ling met poppenspeler Feike
Boschma en vocaliste Greet je
Bijma. Het verhaal is een alle
gorie, geïnspireerd op het
boek 'Indian Tales' van Jaime
de Angulo, en gaat over het
ontstaan van een imaginaire
wereld.
Jaap Flier tekent voor 'Met
performers werkt. Voor Stich
ting Weerwerk ontwierp hij
aparte
poppespeler Feike Boschma.
een choreografie waarin de
individualiteit van de optre
dende artiesten zoveel moge
lijk tot zijn recht komt. Twin
tig 'states of mind' vormden
het uitgangspunt voor iedere
danser en musicus. Door de
keuze van deze 'states of
mind' ontstaan lagen die met
elkaar in fase zijn, en bijna
nooit gelijktijdig plaatsvin
den.
De beide voorstellingen vor
men samen een avondvullend
programma. Van donderdag 9
tot en met zaterdag 11 februa
ri en van dinsdag 14 tot en met
zaterdag 18 februari in Lanta
ren I aan de Gouvernestraat in
Rotterdam. Aanvang 20.30
In het Maritiem Museum
kunnen kinderen in de voor
jaarsvakantie hun eigen kijk
doos maken over Meisje Loos,
de voorstelling in het Jeugd
theater Hofplein. Meisje Loos
gaat over het bizarre leven vi
kinderen aan boord van i
schepen van de VOC in de 17e
eeuw. Op woensdag 8 en don
derdag 9 februari kan er v
den geknutseld. Per dag w
den er drie prijswinnaars ge
kozen, van wie de dozen op 12
februari tentoongesteld v
den.
Schrijfster van reisverhalen
Inez van Dullemen vertelt op
donderdag 9 februari over
haar reiservaringen in Mexico.
Ze doet dat in Theater De Eve
naar in het Museum voor 1
kenkunde. De schrijfster leest
uit haar boek !Viva Mexico!
vanaf 20.15 uur in het theater
aan de Willemskade 25 in Rot
terdam.
Rotown en CaféAbsurd pre
senteren vanaf woensdag 8 fe
bruari de popkwis 'raad een
lied of niet', waarin uiteinde
lijk zes kandidaten strijden oi
de titel Pop drs. Wie mee w
doen aan de voorronden kan
zich opgeven bij Rotown aa
de Nieuwe Binnenweg in Ro
terdam, telefoon 436 35 34.
0 James Brockington is ee
veelzijdig acteur en zanger, die
op 3 februari om 23.30 uui
late uitgaanspubliek in
Floor entertaint met een si
gende 'sentimental journey'.
Toegang gratis.
0 Het Berenei aan de Doklaan
in Rotterdam-Zuid presen
teert op zaterdag 4 februari
African Salamata, met opzwe
pende ritmes, legendarische
liederen en spectaculaire dan
sen. Aanvang 22.00 uur,
treeprijs 7,50.
i De Jeugdkomedie Amster
dam speelt in de voorjaarsva
kantie de musical Broodje
Boek van Mies Bouwhuys e
Joop Stokkermans. Op woen:
dag 8 februari is de voorstel
ling te zien in het Luxorthea-
ter. De voorstelling gaat o
de dagdromen van men
Martijn.Hij haalt zijn dromen
en de werkelijkheid een beetje
door elkaar. Broodje Boek is
een matineevoorstelling met
acteurs en poppespelers,
vang 14.00 uur.
0 De dwaze Brigitte Kaan
dorp maakt het Luxortheater
onveilig van dinsdag 7 tot en
met zaterdag 11 februari.
'Kouwe drukte' heet'de voor
stelling, waarbij ze eigenlijk
van plan was thuis te blijven
en waanzinnig tot rust te ko
men, maar uiteindelijk i
paar honderd mensen op visite
krijgt. Aanvang 2"
wÊËÊÊSmmÊÊSÊm
0 Op alle zondagmiddagen oi
februari, om 14.30 uur, kun
nen alle kinderen tussen de 6
en 12 jaar aanschuiven a
grote tafel van de Eetkamer
van het Puinpaleis. De Puin-
paleis Poppenkast en het Pa
leisorkest maken er een gezel
lige middag van. Kaarten kos
ten vijf gulden. Het Puinpaleis
staat aan de Rochussenstraat
169 in Rotterdam. Reserveren
via telefoon 010-476 68 26.
0 'Er valt een traan op de tom
poes' is een blijspel van Annie
M.G. Schmidt, een komedie
met een serieuze ondertoon.
Van 7 tot en met 9 februari is
het gezinnetje, dat geconfron
teerd wordt met ziekte en
dood, op het toneel van Thea
ter Zuidplein te zien in een
regie van Alan Brine. Henni
Orri, Allard van der Scheer,
Henriëtte Tol, Margreet Blan
ken en Thijs Feenstra laten het
publiek lachen en meeleven
vanaf 20.15 uur.