leven van de tuinder'
'De veiling loopt als een
rode draad door het
CMMMH
Veilingklok vervangt roepende telers
Veiling Barendrecht is
voorbeeld van vernieuwing
75 Miljoen komkommers en spruiten
Aspergetaart
ftg&K
I Veiling in vol bedrijf
BAREÏTORECHT De
Nederlandse veilingen
controlerende prijs en de
kwaliteit van tuinbouw
producten. Volgens de
heer Kooiman, voorzit
ter van de Barendrecht-
se veiling, is het daarom
niet te verwachten dat er
nog veel grote veilingfu
sies volgen. De afstand
tussen bedrijf en veiling
zou dan zo groot wor
den, dat het aantrekke
lijk wordt om buiten de
veiling om te handelen.
Met het oog op de toekomst
doet de groente- en fruit
veiling mee met het tele-
veilen. Grote kopers kun
nen in één oogopslag de
markt op vier veilingen
overzien. „Het is een soort
fusie op afstand", aldus de
veilingvoorzitter.
Te midden van een uitgebreid
handelscentrum ligt in de ge
meente Barendrecht de groen
te- en fruitveiling Zuid-Hol
land Zuid. Deze veiling is een
onmisbaar punt voor tuin
bouwbedrijven in IJsselmon-
de, Voorne-Putten, de Hoek-
sewaard, Goeree Overflakkee,
het Eiland van Dordrecht,
Westelijk Noord-Brabant en
Zeeland. Sinds een jaar is
tuinder H. Kooiman voorzit
ter van de veiling.
„De veiling loopt als een rode
draad door het leven van een
tuinder", vertelt hij. „Het is
meer dan een punt waar je
groente brengt. De veiling is
van de tuinders. Ze wisselen
hier informatie uit en er zijn
studieclubs. Op die manier
zorgen we samen voor een
verbetering van de kwaliteit.
Dat is het fundament van de
tuinbouw."
Nederlandse tuinbouwpro
ducten hebben in binnen- en
buitenlandeen goedenaam
Volgens de voorzitter van vei
ling Zuid-Holland Zuid ligt
het geheim van het succes in
de kwaliteit van het product
en de betrouwbaarheid van de
bedrijven. „De eisen die wij
aan het product stellen zijn
strenger dan de Europese
richtlijnen. Wij profileren ons
als het land met de beste kwa
liteit."
„Daarnaast komen Neder
landse bedrijven gemaakte af
spraken na. Vorig jaar vertel
de de directeur van een Duitse
supermarktketen me nog; jul
lie presteren het steeds weer
om op tijd op de afgesproken
plaats te zijn met betrouwba
re spullen. Bij Fransen en Ita
lianen loopt er nogal eens iets
mis."
Snel
De Barendrechtsé veiling is
gevestigd in de buurt van
rijksweg Al 6. De geveilde
producten kunnen over de
weg snel worden vervoerd
naar de Randstad of naar af
nemers in de Bondsrepubliek,
Frankrijk of andere landen.
Het komt regelmatig voor dat
een vrachtwagen in het Rot
terdamse havengebied sinaas
appels laadt, vervolgens in
Barendrecht een aanhanger
met Nederlandse producten
aanhaakt en verder rijdt naar
het Roergebied.
Volgens voorzitter Kooiman is
het niet zo dat de leden van
zijn veiling geen problemen
kennen. „Door de verstedelij
king zit de tuinbouw in de
verdrukking", verklaart hij.
„Elke gemmeente heeft een
ir de tuinder zijn groente brengt." (foto:
veel behoefte aan licht en
lucht. Industrieterreinen
brengen echter meer geld op."
„Twintig jaar geleden had in
deze regio een goed structuur
plan voor de tuinbouw opge
steld moeten worden", be
toogt Kooiman. „Ieder zocht
echter zijn eigen weg. Het re
sultaat is een enorme versnip
pering. In het Westland zijn
20 jaar geleden wel gebieden
gereserveerd voor de tuin
bouw. Dat is belangrijk ge
weest voor de ontwikkeling
van dat gebied."
Vindingrijk
Volgens de heer Kooiman is de
Nederlandse tuinbouw tegen
de verdrukking in vindingrijk
geworden. Niet zonder trots
wijst hij erop dat premier
Lubbers eens heeft gezegd dat
het bedrijfsleven een voor
beeld moet nemen aan de
tuinbouw als het gaat om ver
nieuwingen.
„We hebben in Nederland een
goed systeem. Als er ergens
problemen worden ontdekt
met de groei van een gewas,
gaat men in het hele land op
zoek naar de oorzaak. Als ie
mand de oplossing vindt, is
dat de volgende dag in heel
Nederland bekend. Iedereen
kan er van profiteren. In de
industrie houdt men dat soort
vindingen voor zich."
Volgens Kooiman wordt de
Nederlandse informatie qver
plantenteelt in de hele wereld
bekendgemaakt. Zo heeft de
Spaanse tuinbouw opgang
kunnen maken door kennisex
port van Nederlandse bedrij
ven. „Tegen het buitenland
zeggen wij: Zo doen wij het.
Probeer het maar beter te
doen.
Fusie
Veiling Zuid-Holland Zuid in
Barendrecht is ontstaan door
een fusie van zes veilingen.
Die fusie werd destijds nodig
omdat de aankoop van groen
te en fruit in handen kwam
van steeds grotere bedrijven.
Door fusies en andere ontwik
kelingen worden de kopers
nog steeds groten in omvang.
Daarmee neemt ook de vraag
naar grote, uniforme partijen
tomaten, sla of andere pro
ducten toe. Het komt voor dat
een grote afnemer in Baren
drecht maar een deel van zijn
partij kan kopen en voor de
rest bij andere veilingen moet
aankloppen.
Veilingvoorzitter Kooiman
gelooft niet dat deze ontwik
keling zal leiden tot nieuwe
fusies. „De afstand van het
bedrijf tot de veiling wordt
dan te groot. Van Zeeuws-
Vlaanderen tot Gouda zou
men op één plaats bij elkaar
moeten komen. Het wordt dan
voor mensen aantrekkelijk om
de veiling te omzeilen." Vol
gens de heer Kooiman zou dat
een slechte zaak zijn, omdat
op de veiling de prijsvorming
en de kwaliteit van de produc
ten wordt gecontroleerd.
Televeilen
Samen met drie andere veilin
gen heeft Zuid-Holland Zuid
het televeilen ingevoerd als
alternatief voor een fusie. In
kopers in Barendrecht kunnen
via een aantal computerge
stuurde veilingklokken ook
zien wat er in Bleiswijk of
Utrecht gebeurt. Volgens de
heer Kooiman is dit soort 'fu
sie op afstand', waartoe in de
toekomst meer groepen veilin
gen over zullen gaan. Ook bij
dit veilen per computer gaat
alle groente en fruit door de
veilinghal. „Hoe moeten we
anders de kwaliteitscontrole
en de controle op bestrijdings
middelen uitvoeren?", besluit
Kooiman.
tekst en samenstelling:
Ar:o van der Lee
foto sCor Vos
BARENDRECHT De
tijd dat elke agrarische ge
meente haar eigen veiling
had, is reeds lang voorbij.
De inkoop van groente en
fruit is in handen gekomen
van grote bedrijven. De
veilingen hebben daarop
gereageerd door te fuseren.
De veilingklok is echter
nog steeds het centrale
punt in het veilingbedrijf.
Goederen waarvan de prijs
door de klok is bepaald
vinden in kleurige verpak
kingen hun weg door heel
Europa.
De veilingklok, het instru
ment waar alles in de veiling
om draait heeft twee jaar ge
leden het 100-jarig bestaan
gevierd. Het idee om groente
en fruit op deze manier te ver
kopen, ontstond in de provin
cie Noord-Holland. Volgens
het Centraal Bureau voor de
Tuinbouwveilingen werd de
aanzet ertoe gegeven door een
bloemkoolteler.
In 1887 vaart hij met een
schuit vol bloemkool naar de
veiling in Broek op Langen-
dijk. „Daar ontmoet hij gre
tigheid bij de kopers. Om tijd
rovend onderhandelen te
voorkomen en een goede prijs
voor zijn bloemkool te krij
gen, zet hij een hoog bedrag in
en verlaagt dit al roepende.
De eerste koper die toeslaat is
de eigenaar van de partij
bloemkool", schrijft het Cen
traal Bureau in een brochure.
Later werd de luidkeels roe
pende teler vervangen door
een klok, waarvan de wijzer
de prijs van hoog naar laag
BARENDRECHT— Vei
ling Zuid-Holland in Ba
rendrecht is het punt waar
de 1950 leden van de vei
ling hun producten op de
markt brengen. In 1987
werd er voor meer dan 213
miljoen gulden aan groen
te- en fruit geveild. Hier
van was 40 procent afkom
stig uit kassen, 50 procent
was op de volle grond ge
teeld.
Het fruit had dat jaar een
aandeel van 10 procent. In
Barendrecht worden meer
dan 100 verschillende pro
ducten geveild. De kom
kommer was in 1987 de
meest aangvoerde soort. Er
werd 46,3 miljoen kilo van
geveild. De tweede plaats
op de ranglijst werd bezet
door spruiten, waarvan
28,4 miljoen kilo werd aan
gevoerd. De derde en vier
de plaats gingen naar
kropsla en appels. Hiervan
werd respectievelijk 22,4
en 16.3 miljoen kilo ge
veild. Met 15 miljoen kilo
eindigden de tomaten op
een eervolle vijfde plaats.
Witlof is een specialiteit
van de veiling. Hiervan
werd 9,7 miljoen kilo ge
veild. Naast deze massaal
aangevoerde producten,
zijn er ook gewassen die
maar zelden worden ge
veild. In 1987 werd slechts
90 kilo witte bonen, 70 kilo
mispels en 40 kilo kardoen
aangevoerd.
Het veiligcomplex in Ba
rendrecht heeft een om
vang van 37600 vierkante
meter. Behalve de veiling
zelf, is er ook een handels
centrum. Hier zijn meer
dan 30 bedrijven gevestigd,
die handelen in groente en
fruit uit Nederland en het
buitenland.
De veiling
heeft 160 medewerkers in
vaste dienst. De producten
worden afgenomen door
750kopers,
van elkaar, maar in 1917 werd
besloten tot de oprichting van
het Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen. Hierbij
zijn alle Nederlandse groente
en fruitveilingen aangesloten.
Dit bureau ziet toe op de kwa
liteit van de tuinbouwproduc
ten en probeert de verkoop er
van te bevorderen.
Het aantal groente- en fruit
veilingen in ons land is de af
gelopen jaren verminderd. In
1957 waren er nog 137. Thans
zijn er nog 30 overgebleven.
Veel kleine veilingen verdwe
nen of fuseerden. Zo ontstond
in 1973 de veiling Zuid-Hol
land Zuid, na een fusie van de
veilingen van Fijnaart, Oud-
Beijerland, Rotterdam, Vier-
polders, Zwijndrecht en Ba
rendrecht. De Barendrechtse
veilingvoorzitter Kooiman
geeft een verklaring voor deze
ontwikkeling. „In de jaren '60
kwam de Nederlandse export
van tuinbouwproducten op
gang. Inkopers vroegen steeds
grotere hoeveelheden tegelijk.
Omdat het aanbod was ver
spreid over een hoop kleine
veilingen, dreigde de handel
onoverzichtelijk te worden.
Nu er grotere veilingen zijn,
kunnen grote bedrijven veel
efficiënter inkopen".
Kwaliteit
De produkten die op de vei
ling worden aangevoerd, wor
den verdeeld in klassen.
Groente en fruit van de beste
kwaliteit wordt ingedeeld in
Klasse 1 of zelfs in Klasse 1-
Super. Aan de hand van vast-
Eigen veiling
In de jaren die volgden op de
invoering van de veilingklok
kreeg iedere agrarische ge
meente van enige betekenis
een eigen veiling. Aanvanke
lijk werkten de veilingen los
9 De keurmeester van de veiling controleert of groente en fruit in de juiste
Jacqueline de HaaslCor Vos)
liggende normen beoordeelt
de teler zelf in welke klasse
zijn product thuishoort. Bij
aankomst op de veiling wordt
dit door een keurmeester ge
controleerd. Alleen producten
die het predikaat' Klasse 1
krijgen mogen worden uitge
voerd naar het buitenland. In
een laboratorium controleert
het Centraal Bureau of de
groente geen ontoelaatbare
hoeveelheid bestrijdingsmid
delen bevat.
In de veilinghal worden pro
ducten van verschillende te
lers samengevoegd tot een
blok. De producten in één
blok zijn weliswaar afkomstig
van verschillende bedrijven,
maar ze hebben dezelfde kwa
liteit. Grote inkopers kopen
blokken tomaten, sla of ande
re soorten in. Het Nederlandse
groente en fruit vindt zijn weg
naar de consument verpakt in
dozen die zijn uitgevoerd in
rood, wit en blauw.
kwaliteitsklasse is ingedeeld, (foto:
Het aantal verpakkingen dat
per jaar wordt gebruikt, geeft
een indruk van de omvang van
de Nederlandse tuinbouwpro-
ductie. Meer dan 200 miljoen
dozen per jaar gaan vanuit de
veilinghal op weg naar klan
ten in heel Europa.
De benodigdheden voor
een aspergetaart zijn 250
gram bladerdeeg uit de
koeling of de diepvries, 1
kilo gare asperges, 100
grem bakbacon, 75 gram
geraspte kaas, 3 eieren een
achtste liter room en peper.
Rol het deeg zeer dun uit.
Bekleed er een ronde vorm
mee met een doorsnede van
circa 24 centimeter. Prik
hier en daar met een vork
in de bodem. Laat de as
perges afkoelen en uitlek
ken. Snij ze in stukjes van
circa vijf centimeter lengte.
Bak de bacon in een droge
koekepan tot de randen
krullen. Leg de bacon op
het deeg en leg daarop de
asperges. Bestrooi ze met
het grootste deel van de ge
raspte kaas. Klop de eieren
los met de room of melk en
wat peper. Giet dit op de
asperges. Bestrooi het ge
heel met de rest van de
kaas. Bak de taart in een
voorverwarmde over (220
graden Celcius, stand vijf)
40 minuten.
(bron: Centraal Bureau
van de Tuinbouwveilingen,
Den Haag)
Nederlands groente en fruit vindt jaarlijks in meer
dan 200 miljoen kratten zijn weg naar consumenten
in ons land en in de rest van Europa. Een belangrijke
schakel tussen de teler en onze eigen eettafel, staat
in Barendrecht. Veiling Zuid-Holland Zuid is de
plaats waar 1950 tuinders en fruittelers hun produc
ten op de markt brengen.
DINSDAG 28 MAART 1989
13-496
