Russische rocker
De heimwee van een
Samba en tango contrasteren
in Latijns- Amerikaans festival
Hele week poëzie in De Doelen
■I
SPECIAAL VOOR ONZE LEZERS
SPECIAAL VOOR ONZE LEZERS
L->g—
Big Band
in Floor
L-X-J
AVIA: opmerkelijke perest-rock uit Leningrad
ROTTERDAM Poetry In
ternational, het jaarlijkse
festival van de poëzie, gaat
maandag 19 juni voor de
twintigste maal officieel van
start in de Rotterdamse Doe
len. Twee dagen eerder, op
zaterdag 17 juni is het al
feest in de buitenlucht, op de
binnenplaats van De Doe
len, als daar 'Le bal de Festi
val' wordt gehouden. Wel
licht vindt de grote verbroe
dering, die gewoonlijk pas
op het slotfeest zichtbaar
wordt en ontstaat tussen de
getrouwen, die avond aan
avond De Doelen bevolken
en de dichters, nu al in het
begin plaats.
De optredens die men op het
openingsbal kan verwachten
zijn onder meer die van Mar-
ga Kool, Wiel Kusters en
Willem Wilmink en de Ja
panse Kazuko Shiraishi.
Tot besluit dansmuziek van
het orkest van de Igoriginal
New Hot Shots. Óók op deze
avond een modeshow onder
het motto: 'Verbeeld de
muze, vertolk het gedicht'.
Overigens is op de laatste
avond, zaterdag 24 juni,
toch een slotfeest gepland.
Van maandag tot en met
vrijdag zijn er in de Kleine
Zaal internationale leessa-
vonden, die om acht uur be
ginnen. Onder de dichters
die uit eigen werk lezen zijn
er uit Rusland (Joeli Kim,
Gennadi), België (Mirian
van Hee), Oostenrijk (Peter
Waterhouse), Iran (Ahmad
Shamlu), Nigeria (Dan Ma-
raya) en uit Nederland onder
meer Elma van Haren, J.
Bernlef, Remco Campert en
Lucebert.
De laatste is uitgekozen voor
het vertaalproject, een vast
onderdeel waarbij werk van
een bepaalde dichter in de
taal van een groot aantal
van de aanwezige dichters in
hun eigen taal wordt ver
taald. De presentatie van het
vertaalproject is op vrijdag
avond 23 juni. Op dinsdag
20 juni en donderdag 22 juni
vinden in de Kleine Zaal dis
cussies en gesprekken plaats
onder leiding van Breyten
Breytenbach. Aanvang
16.00 uur, toegang gratis.
Reserveren is wenselijk.
Informatie over de program
ma's en het festival alsmede
over de prijzen is mogelijk
bij Poetry International, De
Doelen, Kruisstraat 2, Rot
terdam, telefoon 010-
4134330 en 4142911.
Voorverkoop en reseverin-
gen aan de kassa van De
Doelen, (010-4132490) en bij
boekhandel Donner.
Breyten Breytenbach, tijdens
Poetry 1986 (Foto: Roel Dijkstra)
HET ZUIDEN DE HAVENLOODS - DONDERDAG 15 JUNI 1989
HET PROGRAMMA VAN DE
NAJAARSSERIE IS UIT!
Af te halen op onze kantoren
of telefonisch te bestellen op ons
hoofdkantoor 010-4 69 99 11
Nikolai Gusev uit Le
ningrad oogt verlegen.
Hij praat zachtjes, bijna
mompelend, afwisselend
in het Engels en in het
Russisch. Sterallures
zijn hem vreemd. Toch is
Nikolai Gusev een grote
popster in de Sovjet-
Unie, die in zijn geboor
teland al op alle belang
rijke podia heeft gestaan
met zijn groep AVIA.
Maar na een toernee van
bijna twee maanden
door Engeland, Schot
land, Duitsland, België
en Nederland heeft hij
vooral heimwee naar
Leningrad, naar zijn
vrouw en zijn kind.
Nog twee concerten geeft de
19-koppige band AVIA in Ne
derland voordat de groep te
rugkeert naar de Sovjet-Unie:
een op vrijdag 16 juni in de
Rotterdamse Schouwburg, en
later nog een op het strand
Het gesprek met de Russische
roek-ster vindt plaats in har
tje Amsterdam. Voordat Ni
kolai ter plaatse is, loopt de
organisatrice van de Neder
landse toernee enige keren
heen en weer naar de bank,
waar de bandleden lange tijd
nodig hebben om hun Engelse
en Duitse valuta te wisselen.
„Het liep zo goed op schema
vanmorgen", verontschuldigt
ze zich voor het oponthoud.
Absurd
Wanneer Nikolai als woord
voerder van de groep uitein
delijk arriveert, verloopt de
communicatie aanvankelijk
wat stroef. Het duurt even
voordat Nikolai over weet te
brengen wat we ons moeten
voorstellen van een optreden
van AVIA. „Een absurd ideo
logisch feest", probeert hij.
Satire is een van de steunpila
ren waarop het optreden van
AVIA rust, wordt al snel dui
delijk. „We zetten een idee
I Wegener huLs-aan-huLsbLaden
i
I
AVIA speelt op vrijdag 16 juni vanaf 20.15 uur in de Grote
j Zaal van de Rotterdamse Schouwburg.
Lezers van DE HAVENLOODS en HET ZUIDEN kunnen
J profiteren van een korting VAN VIER GULDEN op de
I toegangskaarten.
Normale prijzen zijn 24, 19 en 14, met deze bon kosten
de kaarten 20, 15 en 10.
In Café Floor in de Rotter
damse Schouwburg is op za
terdag 17 juni een optreden
van de Havo Big Band, een
schoolorkest van de Havo
voor muziek en dans. Het hele
jaar is hard gewerkt aan het
repertoire. De
Havo Big Band heeft niet de
normale bezetting van een big
band: behalve de vijf blazers,
zijn er liq|st drie slagwerkers,
twee toetsenisten en twee gi
taristen, aangevuld met een
vocaal duo van twee zangeres
sen.
Covers van soul, rhythm and
blues en rock vormt het reper
toire van de Havo Big Band,
die wordt geleid door Jacques
van de Veerdonk.
Wegener huLs-aan-huLsbladen i
Het eerste Rotterdams Concours voor Jeugd Symfonie Or- j
kesten vindt plaats op zaterdag 17 juni in de grote zaal en de
hal van De Doelen. Vijf orkesten doen him best de eerste j
plaats te behalen, waaronder het Rotterdams Jeugd Symfo- I
nie Orkest.
I
Wie zowel de voorronden overdag als het slotconcert door de
drie beste orkesten mee wil maken, betaalt geen 12,50 maar j
Kaarten voor het slotconcert kosten met deze bon in plaats
van 10.
neer en we voeren dat zo ver
door, dat het absurd wordt.
Zo laten we zien dat we tegen
alle ideologieën en totalitaire
systemen zijn."
„We kennen ons eigen leven
natuurlijk het best, dus daar
om gaat het vooral over Rus
land", zegt Nikolai, die als
tekstschrijver en componist
het meest verantwoordelijk
voor de inhoud van de show.
Hij geeft met een enkel woord
aan wat het grote verschil is
tussen de westerse popmuziek
en de Russen-rock: „Westerse
popmuziek gaat vaak over
liefde, onze muziek heeft een
politieke boodschap." De En
gelse vertalingen van de song
teksten hebben dan ook titels
als On Guard At Night,
Spring Song of the Masses en
A Lesson of Russian, waarin
Gusev zijn gehechtheid aan
zijn moedertaal uitdrukt.
Gymnastisch
Dat wil niet zeggen dat een
optreden van AVIA daarom
onbegrijpelijk of saai zou zijn.
De roem snelt de groep voor
uit: een concert van Nikolai
en zijn Russische rockers moet
juist een zeer flitsende thea
trale ervaring zijn. De muziek
wordt afgewisseld door thea
trale declamaties, en een be-
wegingsgroep van tien gym
nastische meiden wervelt van
het ene podiumniveau naar
het andere. „Nee, we hebben
geen dansgroep", zegt Niko
lai, „Het is een back-up-line.
De meeste van de meisjes die
meedoen, zijn studenten. Als
we in Leningrad optreden,
hebben we een nog veel grote
re groep, maar buiten de stad
moeten we de groep kleiner
maken, anders wordt het te
duur.
Glasnost
Tot twee jaar geleden glasnost
en perestroika de nieuwe lijn
in Rusland gingen bepalen,
was het voor bands als AVIA
moeilijk om aan de bak te ko
men. „Er bestonden twee cir
cuits", legt Nikolai uit, „Het
officiële en het onofficiële. In
het officiële circuit kwam je
alleen als je geregistreerd
stond als muzikant, het onof
ficiële circuit was illegaal."
„Je kon wel onofficieel spelen,
maar er was geen manier om
er reclame voor te maken, om
bekendheid te krijgen. Nu be
ginnen die twee circuits in el
kaar te schuiven. Het. is voor
ons gemakkelijker om concer
ten te geven. Via rock-clubs
kan je je muziek spelen, het is
allemaal wat eenvoudiger."
Inmiddels hebben alle bandle
den him werk als ingenieur,
schilder of filmtechnicus op
kunnen zeggen, en kan de
kern van AVIA van de muziek
bestaan.
Streng
AVIA speelde van Moskou tot
aan Siberië en verwierf in de
afgelopen jaren een hele scha
re fans in de Sovjet-Unie, die
er onderling een bepaalde hu
mor op na houden. AVIA be
gint elk concert met een stel
absurde gedragsregels voor te
lezen. Het publiek wordt
streng toegesproken: op te
kens moet er gejuicht worden
en hoera worden geroepen.
AVIA-fans in Rusland her
kennen elkaar aan de kleding
(zwart-wit, zoals in de show)
en schijnen elkaar te begroe
ten met kreten uit de gedrag
sinstructies.
Zappa
Het westerse publiek herkent
de enscenering van het AVLA-
optreden als Majakovski-ach-
tig. Nikolai ontzenuwt dat
met klem. „We baseren de
aankleding op net contructi-
visme van de jaren '20, een
typisch Russisch Avantgarde-
verschijnsel, dat we tot in het
absurde doorvoeren, maar
Majakovski, nee, daar is het
toneelbeeld niet direct op ge
ïnspireerd.
De muziek is opk echt Rus
sisch, vindt toetsenman Niko
lai. „Een mengsel van rock,
moderne jazz, ska, Russische
volksmuziek en marsmuziek."
De westerse popmuziek die
hem nog steeds het meest in
spireert is die van groepen uit
de jaren '60 en '70: Zappa,
skamuziek, symfonische rock.
Eigentijdse groepen zeggen
hem weinig: „Er is niet veel
nieuws bij."
Leningrads
„We hoeven niet hetzelfde te
brengen als westerse groepen.
Het is goed om naar ze te luis
teren, maar we hebben onze
eigen dingen te zeggen. We
maken heel andere muziek,
we willen anders zijn dan an
deren, we hebben onze eigen
Leningradse stijl. Die slaat
goed aan. Ook het Westeuro-
pese publiek begrijpt wat we
te zeggen hebben, zonder dat
ze de woorden verstaan."
Nikolai toont zich een gedre
ven artiest: hij vindt het niet
belangrijk om veel geld te ver
dienen. Het gaat hem meer om
het muziek maken. Liefst in
de Sovjet-Unie, waar hij de
mensen en het land kent. „We
hebben er geen gemakkelijk
leven, maar wel heel interes
sant."
Heimwee
Reizen, andere landen zien,
vond hij een goede ervaring,
maar de heimwee heeft er be
hoorlijk ingehakt.
week van 15 tot en met 21 juni
in het teken van de Cubaanse
film, in de Burgerzaal van het
Stadhuis is een Seminar over
stedelijke architectuur, met
name die van de zeer jonge
stad Basilia, er is een exposi
tie ingericht over de architec
tuur van deze miljoenenstad,
en aan de wanden van de gan
gen van het Hiltonhotel han
gen 60 kunstwerken van 22
kunstenaars uit Brazilië, Ar
gentinië en Colombia.
Veren
In het Bibliotheektheater in
de Hoogstraat in Rotterdam
treden de jeugdtheatergroe
pen Maccus en De Zwarte
Hand op met de voorstelling
Dolores, een collage van thea
ter, muziek, zang, dans en
poëzie, geïnspireerd op Zuid-
amerikaanse literatuur. In de
open lucht kan het publiek op
verschillende plaatsen kennis
maken met de vrolijke show
van de Braziliaanse samba
school 'Impératriz' een bonte
en gevederde groep die met
een kleurrijk gezelschap van
21 personen een week lang
door de stad trekt. Impératriz
is de winnaar van de grote
Carnavalsprins van Rio de Ja
neiro, een uitbundige groep,
die met veel vertoon van glit
ter en veren door de Rotter
damse straten zal trekken. De
vrolijke stoet is onder meer te
zien op de Zondagsmarkt aan
de Schiedamsevest op 18 juni,
in De Oude Haven op donder
dag 22 juni en op het Schouw
burgplein op zaterdag 24 juni.
De samba van Impératriz is
een heel andere samba dan die
in het Hilton te horen is. Het
Nederland is een erg mooi
land, antwoordt Nikolai op de
voor de hand liggende vraag.
„De sfeer is er vrij en ontspan
nen." Het antwword lijkt even
obligaat als de vraag, maar de
Russiscne popartiest meent
wat hij zegt. Toch, als hij over
Rusland spreekt, komt er iets
weemoedigs in zijn blik.
„Mijn dochtertje van ander
half begon net te praten toén
ik weg was. Ja, ik wil graag
naar huis."
Maria Neele
Melancholie, ingehou
den erotiek en uiterste
gestileerdheid tegenover
vrolijkheid, chaos en li
chamelijke uitbundig
heid: de tango tegenover
de samba. Tango en
samba hebben vanuit
het Zuidamerikaans
continent de wereld ver
overd, elk op zijn eigen
manier. De soberheid
van de ene dans staat te
genover het uitbundige
vertoon van de andere,
en toch zijn tango en
samba nauw met elkaar
verbonden, al was het
maar alleen om de af
komst. Tango en samba
zijn als symbool van de
Zuidamerikaanse cul
tuur een belangrijk on
derdeel van het culturele
randprogramma van de
handelsbeurs Eurolatina
II, die van 20 tot en met
23 juni in Ahoy' wordt
gehouden.
Het Latijns-Amerikaans festi
val, dat de gemeente Rotter
dam naar aanleiding van de
handelsbeurs houdt, heeft
echter meer noten op zijn zang
dan alleen de tango en de
samba. De dansshow, die on
der de naam 'Contrastes' zes
dagen lang, het Hilton-hotel
beheerst, is slechts een onder
deel van een omvangrijke cul
turele manifestatie.
In Lantaren/Venster staat de
programma 'Contrastes'
brengt van 18 tot en met 23
juni dagelijks vanaf 20.15 uur
tangomuziek en -dans, en
Samba Cantao, de gezongen
samba. Samba cantao mist de
veren, de glitter en het licha
melijk vertoon van de carna
vals-samba, maar is minstens
even vrolijk.
Samba-orkest No Em Pingo
d'Agua uit Brazilië speelt deze
vrolijke muziek-zonder-op-
smuk.
Drie dansparen vergasten het
publiek op authentieke uit
voeringen van de Argentijnse
tango. Het zevenmans orkest
van bandoneonist Osvaldo
Rizzo 'Pichuquito' speelt de
tango op de traditionele ma
nier, verschillend dus van de
populaire tango nuevo van
Astor Piazolla, die meer ge
kunsteld is.
De traditionele tango is het
domein van de navolgers van
Carlos Gardel, de ongekroon
de tango-koning, die in de ja
ren twintig en dertig wereld
faam verwierf.
Jonge Argentijnen inspireren
zich nog steeds op Gardel.
Fernando Soler is een van
hen. De zanger was al eerder
in Rotterdam, in 1987, en keer
nu terug met zangeres Roxana
Fontan aan zijn zijde, een jong
talent uit Buenos Aires.
Ontreddering
Celluloid uit Cuba laat La
tijns-Amerikaanse filmbeel
den zien op het witte doek van
Lantaren/Venster. Revolutie
en historie zijn de thema's van
de films: de ontreddering van
een aristocratische familie tij
dens de revolutie in Las So-
brevivantes en de crisis van de
achterblijver Sergio, wiens fa
milie wegvlucht als de revolu
tie uitbreekt in Memorias del
Subdesarrollo, een film van
Tomès Guttiérrez Aka).
Historische films als Cecilia
van Humberto Solas, over de
gepassioneerde verhouding
tussen de aristocraat Leonar
do en de ambitieuze mulattin
Cecilia, laten zien hoe de natie
zich ontwikkelde tot een
maatschappij die rijp is voor
de revolutie.
Stedebouw in Zuid-Amerika
en in Nederland is het onder
werp van een symposium in
het stadhuis van Rotterdam,
waar onder anderen de archi
tect Rem Koolhaas, directeur
stadsontwikkeling Riek Bak
ker, Maria Luiza Costa, doch
ter van de architect van de
moderne miljoenenstad Brasi
lia en de architect Darcy Re-
beiro zullen spreken. Tegelij
kertijd is in het Rotterdamse
stadhuis een tentoonstelling
te zien over de architectuur
van Brasilia.
Het symposium is op 22 juni,
de tentoonstelling is langer te
zien, van 23 tot en met 28 juli
De handelsbeurs, dé eigenlij
ke oorzaak van het 'culturele
programma, wordt gehouden
in Ahoy', van dinsdag 20 tot
en met vrijdag 23 juni. De
beurs is alleen .toegankelijk
voor het publiek op de laatste
dag: 23 juni van 18.00 ,tot
21.00 uur. De meest uiteenlo
pende artikelen zijn er dai^te
koop, van badpakken van öce-
aanleer, dranken, luxueus on
dergoed tot bouwmaterialen
en keramische produkten.4
Het volledige programma is te
krijgen bij het VW Rotter
dam aan de Coolsipgel, waar
ook de kaartverkoop van Con
trastes plaatsvindt. Kaarten
voor Dolores zijn verkrijgbaar
bij het Bibliotheektheater,
kaarten voor het Cubaanse
filmprogramma in Lantaren-
/Venster zijn aan de zaal in de
Gouvernezaal te koop. Het
volledige programma is daar
ook verkrijgbaar.
Maria Neele
Nikolai Gusev, toetsenman van de Russische rockgroep AVIA„Meer politiek dan liefde in de songteksten."
(foto Robert Vos)
Osvaldo Rizzo Pichuquito, de orkestleider van het tango-orkest.