Dochter offert zich op voor vader
Morsige Types maken lol en harde grappen
Edisonwinnaars swingen tussen toetsen en buizen
Spaanse toestanden van Franse origine
KUNST CULTUUR AMUSEMENT
Griekse tragedie
voor kinderen van nu
Tango met korting
HET ZUIDEN DE HAVENLOODS - DONDERDAG 12 OKTOBER 1989
41-550
Edisonwinnaars Louis van
Dijk en Frits Landesbergen
treden samen op in het twee
de Zondagochtendconcert in
De Doelen.
Wakker worden met de sub
tiele klanken van de toetsen
en buizen van de beide ras
musici en vervolgens stevig
swingen moet een bijzondere
muzikale ervaring zijn voor
het vaste Zondagochtend-
concertpubliek.
Pianist Louis van Dijk, al
eerder te gast in de serie
Zondagochtendconcerten, is
voor de eerste maal te beluis
teren in combinatie met de
jonge vibrafonist Frits Lan
desbergen. Die trad ook al
eerder optrad in de populai
re serie, maar dan met zijn
formatie de Swingmates.
Louis van Dijk kreeg on
langs een Edison voor zijn cd
'Musica di Gloria', Landes
bergen werd bekroond met
zijn opname met de Swing
mates.
Frits Landesbergen studeer
de drums op het Sweelinck-
conservatorium, maar zijn
swingend vibrafoonspel le
verde hem in 1986 de Wessel
Ilckenprijs op. In 1987 werd
hem weer een prijs toege
kend: de Pall Mall Swing
Award.
Landesbergen lijkt dus te
rangschikken onder de cate
gorie aanstormend talent,
maar hij heeft zich al op alle
fronten bewezen als een mu
sicus vari buitengewone
kwaliteiten.
De foyer van de Doelen is al
open om 10.15 uur, met een
vers kopje koffie. Gastheer
Gerard Cox en zijn pianist
Bert Nicoifem introduceren
om 11.00 uur het Edison-duo
Louis van Dijk en Frits Lan
desbergen.
De toegangsprijs bedraagt
12,50, maar bij kantoren
van de Verenigde Spaar
bank, organisatiebureau
Martin Hanson en De Ha
venloods en Het Zuiden kos
ten de kaarten in de voorver
koop f ll,-.
Het Griekse ko
ningskind Ifige-
neia aanbidt
haar vader, koning Aga
memnon. „Mijn papa
houdt van mij", herhaalt
ze hardnekkig jubelend
onder alle omstandighe
den. Zelfs tegen beter
weten in. Ook als hij van
zijn voetstuk valt kent
haar trouw en solidari
teit geen grenzen. Ze
verklaart zich bereid
aan de goden te worden
geofferd om haar vader
te helpen in zijn strijd
tegen Troje.
Het ongekende blinde ver
trouwen dat kinderen ten
aanzien van hun ouders kun
nen koesteren is een tijdloos
gegeven dat vandaag nog net
zo speelt als in de geschiede
nis 'Iphigeneia in Aulus' die
de Griekse toneelschrijver
Euripides vier eeuwen voor
Christus al schreef. Ook om
die reden heeft dit drama
nooit aan kracht verloren en
was het voor het Nijmeegse
jeugdtheatergezelschap Te-
neeter een uitdaging om juist
dit stuk voor kinderen op de
planken te brengen. Het is in
de herfstvakantie op donder
dag 19, vrijdag 20, zaterdag 21
en zondag 22 oktober te zien
in de Rotterdamse Schouw
burg.
Ha pappa.' Papa reageert niet. (foto's: Peter de Kievith)
Vrijwillig
„Vrijwel ieder kind komt wel
eens in situaties waarin het
uit solidariteit met zijn ouders
zijn eigen gevoelens weg
stopt", verklaart regisseur
Liesbeth Coltof nader. „Vol
wassenen hebben vaak pro
blemen. Zelfs als een kind
daar het slachtoffer van is,
gaat veelal de meeste aan
dacht toch naar die volwasse
nen. Ifigeneia kiest 'vrijwillig'
voor de dood: „Ik vind het
fantasisch Griekenland te
redden!" Dat is in feite ons
beginpunt geweest. Hoe komt
een kind zover?"
Pauline Mol bekend van de
VPRO-programma's De
Zwarte Kraai, die ook in
boekvorm zijn uitgegeven
herschreef de Euripidestekst
in helder, begrijpelijk en
vooral directe taal. Om de ge
spletenheid van Ifigeneia dui
delijk te maken, wordt 'Het
Kind' ten tonele gevoerd. Ifi
geneia bespreekt alles wat
haar overkomt met 'dit kind'
dat in feite haar andere 'ik'
vertegenwoordigt. Samen
voeren zij de (jonge) toeschou
wer door het verhaal waarin
een Trojaanse held de mooie
Griekse Helena schaakt. On
der leiding van veldheer Aga
memnon trekken daarop de
Griekse mannen tegen Troje
ten strijde. Hierin worden zij
gehinderd door de godin Arte-
mis die een menselijk offer
eist. Anders zal er geen wind
opsteken en kan de vloot niet
uitvaren. Agamemnon kiest
voor zijn verantwoordelijk
heid als koning en legeraan
voerder natuurlijk wil hij
ook zijn gezicht niet verlie
zen en belooft zijn eigen
dochter te offeren. Wat overi
gens gelukkig op het laatste
morneht niet doorgaat.
Onduidelijk
Liesbeth Coltof: Het Kind'
maakt steeds duidelijk wat
Ifigeneia aan het overkomen
is, maar wat ze niet wil horen
en zien. Het bekritiseert het
gedrag van de volwassenen:
Ifigeneia's moeder die steeds
huilt maar zegt dat 'er niets
aan de hand is' én de vader die
zich zo schaamt over zijn
egoïstische motieven dat hij
zijn dochter niet meer aan
durft te kijken, laat staan
knuffelen. Beiden laten zij
hun dochter tot op het aller
laatste moment in onwetend
heid. Deze onduidelijkheid
wordt nog eens benadrukt
doordat er in heftige scenes
tussen de ouders plotseling
Engels gesproken wordt. Kin
deren die de voorstelling al
gezien hebben, reageerden
daar heel sterk op. Zo van:
„Ja, daar gaan ze weer. Ze
willen weer niet dat wij het
begrijpen". Duidelijk eén her
kenbare, uit het leven gegre
pen situatie". Try-outs met
kinderen hebben ook uitgewe
zen dat de zware dramatiek
van Ifigeneia kinderen hele
maal niet teveel is. Een meisje
merkte op dat ze het zelfs
'heerlijk vond om eens uitge
breid te huilen'. Liesbeth Col
tof: „Kinderen moeten altijd
onmiddellijk getroost worden
om de ouders van hun schuld
gevoel af te helpen. Mensen
zouden niet bang moeten zijn
voor dergelijke emoties. Ik
heb al veel stukken gemaakt
die niet echt makkelijk waren
maar ik zorg er altijd voor dat
er ook aan andere kant aan
zit. En gekke dingen erin.
Hierbij ook".
Liesbeth Coltof houdt zich al
zo'n jaar om tien a vijftien met
jeugdtheater bezig. Met in
gang van dit seizoen is ze bo
vendien artistiek leider van
het Ams'tel Toneel. Theater
groep Teneeter bestaat even
eens uit oude rotten in het
jeugdtoneel. Tot vier jaar ge
leden deden ze veel spelpro-
jecten op scholen. Sindsdien
inmiddels in een prachtig
verbouwd eigen pand is de
koers gewijzigd naar meer op
zichzelf staande producties
met een voorkeur voor klas
siekers, klassieke thema's, fa
bels, Hamlet en Shakespeare.
De Rotterdamse Schouwburg
is nieuw terrein voor de groep
die eerder wel (schoolvoor
stellingen gaf in het Hofplein
theater en in Lantaren/Ven
ster. De Schouwburg wordt
vanaf nu een vaste stek waar
bewerkte klassieke stukken
voor oudere kinderen ge
speeld zullen worden.
De voorstellingen van Ifige
neia Koningskind beginnen
op alle genoemde data om
15.00 uur. Kaarten kosten ne
gen gulden. Kinderen, CJP-
ers en Pas 65-ers betalen zes
gulden. Telefonisch reserve
ren kan via tel. 010-
4.IJ.81.10.
Els Neijts
„We balanceren op het
scherpst van de snede,
maar dat hoort bij caba
ret. Toch is het niet zo
dat we erop uit zijn om
de Ohhh's uit de zaal te
halen. We moeten de
mensen laten lachen om
iets waar ze nog niet eer
der om hebben kunnen
lachen."
Mensen aan het denken zet
ten, cynisme tegenover gevoel
plaatsen, dat wil Rob Kamp
hues bereiken met zijn' caba
retvoorstellingen. Samen met
Hans Riemens en pianist Hans
Paulides trekt hij als 'Morsige
Types' het land door met de
voorstelling Potter's Dakter-
Het publiek in De Willem in
Papendrecht waardeerde af
gelopen vrijdag de humor van
de Morsige Types wel. De gul
le lach ging op gezette tijden
door het theater. Toch ontlok
ten de harde, cynische grap
pen nu en dan een 'Ohhh' aan
de zaal.
Als het duo met engelenvleu
geltjes voor de hemelpoort
staat, en zich bewonderend
uitspreekt over een grasmatje:
„Wat zal het kleurrijk elftal
hier lekker kunnen voetbal
len", mompelt de zaal enigs
zins geschokt voordat er wat
besmuikt gelachen wordt.
„Cabaret hoeft het publiek
niet altijd te behagen", vindt
Rob Kamphues. „Veel dingen
raken de mensen niet echt.
Pas als je het publiek met dit
soort grappen confronteert,
denken ze: o, wat erg. Ze la
chen wel, en dan gaan ze na
denken. Maar naar die bene
fietwedstrijd gingen ze ook
niet. En dat is veel erger."
Cynisch
Gevoelige zaken als de dood
spelen een belangrijke rol in
het cabaretprogramma van
Morsige Types. Rob Kamp
hues verklaart: „Als je om je
Morsige Types treden op
met hun voorstelling Pot
ter's Dakterras tijdens de
Cabaretestafette in Thea
ter De Stoep in Spijkenisse
op vrijdag 13 oktober (aan
vang 20.15 uur), op vrijdag
20 en zaterdag 21 oktober
in Theater Zuidplein in
Rotterdam (aanvang 20.30
uur) en op vrijdag 24 en
zaterdag 25 november in
Theater De Teerstoof in
Vlaardingen.
heen kijkt, zie je dat mensen
heel slecht met gevoel om
gaan. Aan de ene kant zie je
zo'n Ria Breemer die zich ver
lustigt in een kankerpatiëntje
en zegt 'Je hebt wel veel speel
goed hè, en aan de andere
kant zie je mensen heel cy
nisch reageren. Dat is heel
makkelijk. Daar maken wij op
een balorige manier een se
rieus verhaal van."
Balorig zijn ook de flauwekul-
lerige scènes, zoals die waarin
Hans Riemens een marsman
netje speelt, dat moet voldoen
aan de verwachtingen van de
aardbewoners omtrent mars
bewoners. „Zo'n verhaal is ge
woon leuk om te vertellen.
Dan maken we gewoon lol",
aldus Rob.
Fris
Morsige Types spelen al sindé
1985 samen. „We begonnen in
Het Rotterdams Philhar-
monisch Orkest heeft aan
al zijn Prom-concerten van
dit seizoen een thema ver
bonden. Het tweede Prom-
concert van 21 oktober
heeft het temperamentvol
le onderschrift 'Espaha'
gekregen, en de vonken
zullen er dan ook van af
vliegen onder leiding van
dirigent Marcello Viotti.
Hij maakt met dit concert
zijn debuut voor het Rot
terdamse orkest.
moidfcn ormi
romroams
Goed voor
een reductie van 2-
per plaatskaart
voor max. 2 personen.
PROMENADE-
J CONCERTEN: zaterdag 21 oktober
V x zaterdag 23 december
pOC) zaterdag 6januari
I CVvé zaterdag 31 maart
I kjyzaterdag 26 mei
Naam:
Adres:
Postcode:
Plaats:
'Espaha' laat zien hoe de
Spaanse folklore in de vorige
eeuw en in de eerste helft van
deze eeuw een bron van inspi
ratie was voor niet-Spanjaar-
den: Fransen, een Rus en een
Zuidamerikaan. De enige écht
Spaanse componist van dit
Promconcert is Enrique Gra-
nados.
Het programma begint met
een Spaanse Habanera van
een onvervalste Fransman,
Louis Aubert. In navolging
van zijn landgenoten Bizet,
Debussy en Ravel interesseer
de de wat minder bekende
Aubert zich hevig voor de
Spaanse folklore.
Het solistisch onderdeel van
het Promconcert is ook al niet
volkomen Spaans, maar heeft
wel Spaanse 'roots'. Het twee
de pianoconcert van de Brazi
liaan Heitor Villa-Lobos
wordt vertolkt door de even
eens Braziliaanse Christina
Ortiz, een wereldberoemde
pianiste, die niet alleen in
haar eigen werelddeel op
treedt, maar ook in de meeste
muziekcentra in West-Euro
pa, Noord-Amerika en Japan
een graag geziene gaste is.
Habanera
I De alweerFranse com
ponist Chabrier bezocht An-
dalusië en was zö onder de
indruk van de Spaanse volks
muziek dat hij eenmaal thuis
gekomen in grote haast de
Rapsodie Espaha schreef. In
een 'Spaans' programma mag
Bizets Carmen natuurlijk niet
ontbreken.
De Spaanse componist Gra-
nados levert een authentiek
onderdeel voor dit program
ma met zijn Danzas Espano-
las. De stukken zijn oorspron
kelijk voor piano geschreven,
en later bewerkt door Juan
Lajnote de Grignon.
De Rus Glinka woonde van
1845 tot 1847 in Spanje om de
cultuur en de muziek te bestu
deren. Zijn Spaanse Ouvertu
re is geïnspireerd op de Ara-
gonese Jota, een snelle tempe
ramentvolle dans.
Met een Franse bijdrage van
Emil Waldteufel sluit het
RPhO de Spaanse Prom af.
Lezers van Het Zuiden en De
Havenloods kunnen ook deze
Prom weer met korting bezoe
ken. Tegen inlevering van bij
gaande bon geldt een korting
van 2,- per plaatsbewijs.
de tijd dat iedereen de mond
vol had van de Frisse Jongens.
Om ons daartegen af te zetten
kozen wij de naam Morsige
Types. Eigenlijk fout, want la
ten hoorden we niet anders
dan dat wij wel een imitatie
zouden zijn van de Frisse Jon
gens. En zo zat dat natuurlijk
niet", legt Rob uit. Na een
moeilijke begintijd, „We zijn
er bijna mee opgehouden",
'braken de Types rond 1987
echt door. „Nu gaat het goed.
Hans Paulides, onze pianist, is
er voor het eerst dit jaar live
bij. We hebben onze baan op
gezegd, want naast ons werk
in het theater hebben we ook
wel andere activiteiten. We
schrijven voor de KRO-serie
Op je ogen, en we schrijven en
regisseren het Feuilleton in
het Open Podium, elke twee
weken in Theater Zuidplein."
Gekke meiden
Kamphues en Riemens zijn
enthousiast over het Feuille
ton, een 'rode draad' in het
Open Podium. Rob: „Het is
een enorme kans voor ama
teurs om een opstapje te ma
ken naar de professionele we
reld. We kunnen er trouwens
nog best wat nieuwe acteurs
voor gebruiken. Ik begrijp
niet dat niet meer mensen die
kans grijpen om elke veertien
dagen met professionele bege
leiding te werken. En dat he
lemaal gratis! Vooral vrou
wen, gekke meiden kunnen we
nog wel gebruiken."
Maria Neele
Astor Piazzolla treedt met zijn
New Tango Sextet op in de
grote zaal van De Doelen op
zondag 15 oktober.
Het nieuwe sextet van Piaz
zolla speelt in de bezetting
van twee bandoneons, cello,
piano, gitaar en contrabas.
Piazzolla werd wereldbe
roemd door zijn eigenzinnige
versie van de traditionele Ar
gentijnse tangomuziek.
Lezers van deze krant kunnen
het concert van de koning van
de Nieuwe Tango met korting
bijwonen. Tegen inlevering
van dit stukje bij de kassa van
De Doelen heeft men recht op
vijf gulden korting voor maxi
maal twee plaatsbewijzen op.
de toegangsprijzen van 20, 30
of 40 gulden.
ffi
In Theater De Evenaar in
het Museum voor Volkenkun
de is in de herfstvakantie van
alles te doen voor de jeugd. Op
17 oktober geeft de Indiase
danseres Nandranie een work
shop voor kinderen van 8 tot
en met 12 jaar, van 14.00 tot
16.00 uur. Om 15.30 is er een
voorstelling voor de ouders.
Op 18 oktober demonstreert
Seema Sharma van 14.00 tot
15.00 uur en van 15.30 tot
16.30 uur het aanbrengen van
de make-up, sieraden en kle
ding voor een Indiaas/Hindos-
taans bruiloftsfeest. Donder
dag 19 okotber Vertelt en danst
de groep Vinayaka het verhaal
de jeugdjaren van Krishna,
van 14.00 tot 15.00 uur.
Het wereldberoemde Ray
Anderson Quartet speelt op
zondag 15 oktober in Thelo-
nious aan de Lijnbaan in Rot
terdam. Anderson wordt he-
schouwd als een belangrijke
avant-garde-trombonist.
Freejazz, dixie, Rhythm
blues, funk en smartlappen,
alle stijlen komen bij Ander
son aan bod. Het concert be
gint om 21.00 uur, de toe
gangsprijs is 15,-.
De koren Canticum Novum
onder leiding van Wim Roos en
Halleluja onder leiding van
Rien Verbeek zingen op zater
dag 14 oktober in De Doelen
het Te Deum van Giuseppe
Verdi. Het Randstedelijk F
geleidingsorkest zorgt voor
begeleiding. Hanneke Kaas
schieter, Joke de Vin, Alex
Vermeulen, Math Dirks er
Tijn van Eijk zijn de solisten ir
dit programma, dat voorts mu
ziek van Bach, Mendelssohn
en Mozart bevat. De aanvang
is 20.15 uur.
De Staatsopera van Poznan
brengt op 13 en 14 oktober ii
de Rotterdamse Schouwburg
de beroemde opera Tosca van
Giacomo Puccini. De Staatso
pera bestaat dit seizoen
jaar. De faam van het gezel
schap dateert al van de begin
jaren. De voorstelling begint
om 20.15 uur, kaarten kosten
25, ƒ35 en ƒ45.
Knecht van Twee Meesters,
het komische verhaal van Car
lo Goldoni, wordt op zondag
15 oktober gedanst door het
Royal New Zealand Ballet in
de Rotterdamse Schouwburg.
Het ballet is gezet op muziek
van Vivaldi, tijdgenoot en
stadgenoot van toneelschrijver
Goldoni. De aanvang van de
voorstelling is 20.15 uur, kaar
ten kosten 25, 35 en 45.
In.de Arlecchinozaal
Theater Zuidplein speelt op
vrijdag 13 okotber Job Schu
ring de voorstelling Ezels en
Kwasten. De cabaretier, die
zijn eigen kruk speelt, wisselt
subtiliteit af met de botte bijl
en grappen met liedjes. Aan
vang van de voorstelling i
20.30 uur.
Seth Gaaikema brengt op
donderdag 12, vrijdag 13 e
zaterdag 14 oktober zijn om
man-show 'Seth op na;
'90, 2000' in de grote zaal ve
Theater Zuidplein. Nieuwe
conferences over de politiek,
de val van het kabinet, en on
getwijfeld over de formatiepe
rikelen, maken hun intrede in
het theater.Ook de wereldpoli
tiek laat Seth niet onberoerd.
De voorstelling begint steeds
om 20.15 uur. (foto Jan Swin-
kels)
