Blokken en trajecten in
MBO-onderwijs nieuwe stijl
'Groene opleiding'
ook nuttig in de stad
Katholieke MTS wil bij fusie identiteit houden
Voorproefje op Europese Arbeidsmarkt bij MEAO
Decanen bereiden zich
voor op vernieuwingen
Samen
verder
Rotterdam wisselt
stagiairs uit met Huil
HET ZUIDEN DE HAVENLOODS - DONDERDAG 11 JANUARI 1990
ROTTERDAM/RIJN
MOND— Het Middel
baar Beroeps Onderwijs,
zoals MTS, MEAO,
MDGO, KMBO, gaat in
grijpende veranderingen
tegemoet. De bedoeling
is onder meer dat die
vorm van onderwijs be
ter aansluit op de ar
beidsmarkt en dat het
rendement verbeterd
wordt. Onder de noemer
SVM (Sectorvorming,
vernieuwing van het
middelbaar beroepson
derwijs) wordt er ge
werkt aan schaalvergro
ting en verbreding van
het onderwijs door een
combinatie van korte en
langere opleidingen.
Veel scholen zullen met
elkaar moeten fuseren.
De diepere achtergrond
is een poging tot doel
matiger besteding van
middelen door een be
zuiniging van 150 mil
joen.
Het aantal MBO-instellingen
zal in de nieuwe opzet terug
gebracht worden van 391 tot
134. Elke school zal dan ge
middeld 2100 leerlingen tel
len. Dat is driemaal zoveel als
voorheen. Er is een verdeling
in sectoren. Dat zijn de sector
techniek, economie, dienst
verlening en gezondheidszorg.
Binnen die sectoren is er een
enorme hoeveelheid, waaruit
je een beroep kunt kiezen. In
het slagersvak zowel als in de
vliegtuigtechniek, in de ver
pleging zowelals in bedrijfs
administratie.
Trajecten
Het onderwijsaanbod voor de
MBO-leerling, zoals dat in de
SVM-operatie vervat is, wordt
gepresenteerd in de vorm van
trajecten, die allemaal op el
kaar aansluiten. De trajecten
staan naast elkaar.
Het moment waarop gestart
kan worden met een bepaald
traject is afhankelijk van
vooropleiding en vakkenpak
ket. Voor leerlingen zonder
vooropleiding zijn er oriënta
tie- en schakelcürsussen met
een maximum van 1 jaar en
korte opleidingen met een
maximum van twee jaar,
waarin tekorten worden weg
gewerkt en keuzes gemaakt
kunnen worden.
Het is eigenlijk het, dan geïn
tegreerde, K(ort)MBO nieuwe
stijl. Het wordt het eerste tra
ject genoemd, waarna doorge
stroomd kan worden naar één
van de drie daarop volgende
trajecten, allemaal met een
maximum duur van vier jaar.
Leerlingen met LBO- of
MAVO-diploma kunnen met
een beginnen aan één van die
trajecten, afhankelijk van het
vakkenpakket. Het tweede
traject is een tussenvariant,
minder theoretisch dan het
huidige MBO, wel leidend
naar zelfstandige beroepsuit
oefening, maar het heeft geen
aansluiting bij het H(oger)BO.
Het derde traject is vergelijk
baar met het huidige MBO en
geeft doorstromingsmogelijk
heid naar het HBO.
Het vierde traject, de theoreti
sche variant, is vergelijkbaar
met het V(oorbereidend)HBO.
Vanzelfsprekend is hierbij
doorstroming mogelijk. Een
belangrijke verandering voor
MBO-leerlingen is het blok
kensysteem, waarmee je certi
ficaten kunt verwerven. Een
aantal blokken vormt dan met
elkaar een diploma.
Matig
De mensen die met de SVM-
operatie te maken krijgen, de
canen, studieleiders e.d., heb
ben al veel tijd geïnvesteerd in
pogingen de bomen tussen het
bos te ontwaren, omdat zij de
genen zijn die alles aan de toe
komstige MBO-leerlingen uit
moeten leggen. Onlangs werd
voor deze leerkrachten (weer)
een; studiedag georganiseerd.
De heer A. Stortenbeker, de
caan van een MAVO, en voor
zitter van de organiserende
Nederlandse Vereniging van
Schooldecanen voor LBO en
MAVO, is voor een deel wel te
spreken over de vernieuwin
gen. Het blokkensysteem, dat
certificaten oplevert, lijkt
hem een verbetering.
„Wie een bepaald traject volgt
en bemerkt dat het toch te
zwaar is, hoeft niet af te ha
ken, maar kan een stap terug
Decaan Stortenbeker is maar,gedeeltelijk te spreken o\
men vernieuwingen, (foto Roel Dijkstra
doen en via een lager traject
toch een diploma halen." Voor
het overige van de vernieu
wingsoperatie is zijn waarde
ring maar matig en op sommi
ge punten is zijn oordeel ron
duit vernietigend.
„Het is maar een ordinaire be
zuinigingsmaatregel onder
het mom van vernieuwing!
De regelgeving neemt af en de
school kijkt zelf hoe het geld
verdeeld wordt. Daarin ziet
Stortenbeker een zeker voor
deel. „Een nieuw traject op
zetten, bijvoorbeeld als blijkt
Traditiegetrouw vindt u in
deze krant aan het begin van
het jaar een redactionele bij
drage over enkele onder
wijsvormen. Vanzelfspre
kend is het onmogelijk in te
gaan op de enorme variatie
aan opleidingen. Decanen op
de scholen zijn de aangewe
zen personen die over alle
informatie beschikken. Dat
geldt ook. voor de mensen
van de onderwijsbalie op het
HIC in de Centrale Biblio
theek in de Hoogstraat 110
in Rotterdam. Het telefoon
nummer is 010 - 4172888
De tekst op deze pagina is
van Nelleke de Jong, de fo
to's zijn van Robert Vos,
Roel Dijkstra en Peter de
Kievith.
dat daar vraag naar is vanuit
het bedrijfsleven, (meer en
meer ook sponsor, red.) be
hoort tot de mogelijkheden."
Maar hij ziet ook een negatief
aspect aan die vercommercia
lisering:
„Een school met veel oudere
docenten is duur. Als je jonge
ren hebt kun je bijvoorbeeld
meer machines aanschaffen."
De overheid gaat minder be
talen, onder meer afhankelijk
van het rendement van een
school. Stortenbeker: „Als de
bijdrage van de overheid af
hangt van het aantal geslaag
den, zullen er zeker scholen
zijn die bij twijfel over de
prestaties van een leerling
deze bij voorbaat niet aanne
men." Voor zwakkeren lijkt
hem daarom het perspectief
onveranderd somber. Enigs
zins verbitterd voegt hij daar
aan toe: „Het zal de overheid
een zorg zijn."
De afgelopen kerstdagen hadden kinderen van twintig basisscholen kerststukjes in huis die ze gemaakt
hadden tijdens hun bezoek aan de Lagere Tuinbouwschool 'Hugo de Vries'. (Foto Robert Vos)
De fusies die her en der in
onderwijsland gaande zijn,
hebben ook de agrarische
sector aangestoken. De be
sturen van agrarische
scholen in Rotterdam,
Brielle, Klaaswaal, Baren-
drecht, Dordrecht, Gorin-
chem, Den Haag, Rijswijk
en Oegstgeest hebben een
verklaring ondertekend,
waarin ze te kennen geven
gezamenlijk het agrarisch
onderwijs te willen ver
sterken. Deze scholen val
len niet onder het Ministe
rie van Onderwijs, maar
onder dat van Landbouw
en Visserij, reden waarom
ze hun verzoek tot plaat
sing op de fusielij st aan dat
ministerie hebben gericht.
Het is de eerste stap op weg
naar een Agrarisch Oplei-
dings Centrum (AOC) in
Zuid-Holland Midden-
/Zuid.
Het woord agrarisch roept bij
veel mensen het beeld op van
het platteland. De Lagere
Tuinbouwschool 'Hugo de
Vries' aan de Bosdreef in Rot
terdam, die straks opgaat in
het AOC, is echter zeker niet
een school die zich uitsluitend
richt op dat gebied en ook de
leerlingen zijn lang niet alleen
de zonen en dochters van
agrariërs.
Het onderwijsaanbod heeft
zelfs voor een groot deel te
maken met de stedelijke om
geving, maar dan wel met het
groene gedeelte daarvan. Men
spreekt op de Bosdreef dan
ook van een 'groene oplei
ding', die behoort tot het La
ger Beroeps Onderwijs en toe
laatbaar is na het goed door
lopen van de basisschool.
Vakrichtingen zijn er bloem
schikken en -binden, groen
verzorging, bloementeelt en
dierenhouderij. De vakrich
tingen worden in het vierde
tevens laatste jaar gekozen.
Dat is tegelijkertijd stage
jaar; één dag stage per week.
Onder de pannen
Een groene opleiding biedt,
volgens adjunctdirecteur
Henk Duurkoop, zeker uit
zicht op werk. "De samenwer
king met het bedrijfsleven is
prima", meldt hij. Dit school
jaar waren er maar liefst tach
tig adressen meer dan nodig
waren van bedrijven die een
stageplaats aanboden. "Al
onze leerlingen waren begin
september al onder de pan
nen", stelt Duurkoop tevreden
vast.
De vakrichting bloemschik
ken en -bloembinden wordt
gewoonlijk gekozen door leer
lingen die in een bloemenzaak
willen werken. Bloemkweken
richt zich op het verzorgen en
kweken van snijbloemen en
kamerplanten. Werk wordt
meestal gevonden in de kwe
kerijen, die met grote regel
maat uit de grond gestampt
worden.
Wie groenverzorging gekozen
heeft, kan in particuliere tui
nen werken, maar een baan
zal vaker te vinden zijn voor
het werk in tuinen van bejaar
denoorden of van ziekenhui-
zen, of bij de gemeentelijke
plantsoenendienst.
De opleiding tuincentrum is
er vooral voor adspirant ver
kopers en sinds twee jaar
staat dierenhouderij op het
lesrooster. Kinderboerderij en
dierenwinkel noemt Duur
koop hierbij als mogelijk
werkterrein. De nieuwste ont
wikkeling is de verwerking
van agrarische produkten.
Andersom
Als je na de groene opleiding
nog hogerop wilt en je hebt
een aantal vakken op C-ni-
veau gehaald, dan kan worden
doorgestroomd naar het MBO.
Je kunt ook meteen aan de
slag gaan en praktische erva
ring opdoen op het werk, en
verdere kennis verwerven. Via
het leerlingstelsel.
Dat is precies andersom als
het laatste jaar op de tuin
bouwschool; het wordt nu vier
dagen werken en één dag naar
school.
Een beroepsopleiding in de
land- en tuinbouw is ook mo
gelijk via het KMAO (Kort
Middelbaar Agrarisch Onder
wijs). Voor toelating is geen
diploma nodig, maar een paar
jaar voortgezet onderwijs zal
zeker voorafgegaan zijn, ge
zien de leeftijdseis van mini
mum 16 jaar. Belangstelling
voor dieren en/of planten is
wel noodzakelijk.
De diverse opleidingen vergen
twee drie jaar studie met één
dag stage per week en vier
dagen school.
De richtingen bloementeelt,
groenteteelt, rundveehoude
rij, dierenhouderij, bloem
schikken en -binden, aanleg
en onderhoud van tuinen,
worden op verschillende loka-
ties gegeven. Bijvoorbeeld
voor groente- en bloementeelt
is dat de lagere agrarische
school in Brielle, voor rund-
vee/dierenhouderij de school
in Maasland.
Er wordt gewerkt in blokken,
waarvoor certificaten gëhaald
kunnen worden.
Duurkoop blijft in de termi
nologie van de groene oplei
ding als hij vaststelt:
"Het KMAO was al proeftuin
voor die vorm van studeren".
Hij doelt op de sectorvorming
in het MBO, waarbij men
eveneens met blokken werkt.
Daar staat het echter nog in
de kinderschoenen. Door al
lerlei fusies moet het nog ge
stalte krijgen.
Voor inlichtingen over een
agrarische opleiding kan men
bellen naar de school aan de
Bosdreef 'Hugo de Vries', vra
gen naar de heer H. Duur
koop. Telefoon 4144744. De
school houdt open dagen op
vrijdag 26 januari van 14.
tot 16.00 uur en op zaterdag
27 januari van 10.00 tot 15.00
Het Middelbaar Dienstverle-
nings- en Gezondheidsonder-
wijs (MDGO) is de jongste loot
aan de stam van het MF
Jong wil zeggen: gestart
1984 en nu, aan het begin i
de jaren negentig, klaar om
voorzien in een groeiende be
hoefte.
Ook bij het MDGO gaat
de krachten bundelen. Een
aantal instellingen, tot dusver
eikaars concurrenten, gaat sa
menwerken.
't Bolwerk, de Driemaster en
de Windroos in Rotterdam, De
Vaart in Vlaardingen en Het
Westenrijk in Spijkenisse ver
zorgen alle één of meer oplei
dingen voor, onder meer acti
viteitenbegeleider, apothe
kersassistente), verplegende
en verzorgende beroepen
beroepen in de wereld van
mode en kleding.
In de edities van deze krant
van 18 januari kan men lezen
welke opleidingen op de di
verse lokaties gegeven worden
en op welke dagen men open
huis zal houden.
Voor het Rijnmondgebied
en het Westland zal er met
ingang van 1 augustus een
nieuw technisch oplei
dingsinstituut bestaan on
der de naam Regionaal
Technisch College Rijn
mond. Het gaat om een sa
menwerkingsverband van
de katholieke MTS Rotter
dam en de Rijnmond-MTS
te Schiedam. Het oecume
nisch KMBO 'Waterweg-
Noord' zal zich, voor wat
betreft de technische oplei
dingen, binnenkort aan
sluiten.
Vooral in de metaal- en elek
trotechnische industrie in het
Rijnmondgebied is de vraag
naar gekwalificeerd personeel
groot en zal in de komende
jaren nog stijgen. De techni
sche opleidingen voor jonge
ren zullen door samenwerking
met het bedrijfsleven, dat
wensen kan uiten, meer op de
praktijk afgestemd worden.
Op stapel staan vierjarige op
leidingen, die bedoeld zijn om
het tekort aan technisch mid
denkader, zoals tekenaars,
werkvoorbereiders, technisch
inkopers en servicemonteurs,
op te heffen.
Als vooropleiding voor zo'n
opleiding is dan niet meer een
speciaal vakkenpakket ver
eist, wèl een diploma LBO of
MAVO.
Het nieuwe Technische Colle
ge Rijnmond zal in totaal on
geveer 1250 leerlingen tellen.
In de eerste plaats is de fusie
noodzakelijk, aldus adjunct
directeur J.A.A. Peters, omdat
met de herstructurering van
het MBO een school bestaans
recht heeft bij een leerlinge
naantal van zeshonderd. Maar
de praktische kant is het feit
dat men gebruik maakt van
eikaars kennis en faciliteiten.
De richtingen zowel in Rotter
dam als in Schiedam zijn
bouwkunde, elektrotechniek
en werktuigbouwkunde. Om
die opleiding te volgen moet
je in je LBO- of MAVO-pak-
ket wis- of natuurkunde heb
ben en een vreemde taal.
Dat de Rijnmond-MTS de 'ge
lukkige' is waarmee de katho
lieke MTS samengaat, is niet
toevallig. Peters: „Wij denken
dat onze identiteit als katho
lieke school gewaarborgd is
met deze samenwerking.
In de statuten van 'Rijnmond'
is opgenomen dat er ruimte
moet zijn voor de eigen identi
teit. Destijds zijn we gestart
met die gedachte".
Ook als in de toekomst nog
meer gefuseerd zou gaan wor
den en geloofsovertuigingen
minder een rol zouden spelen
bij samenvoegingen hoopt Pe
ters toch het katholieke ka
rakter te kunnen behouden.
Sporadisch
De meisjes op de MTS blijken
vooral af te studeren in de
richtingen bouwkunde en
elektrotechniek (elektronica).
Werktuigbouwkunde wordt
maar sporadisch gekozen.
Volgens Peters denken meisjes
nog te vaak dat het om 'zwar-
te-handen-werk' gaat, waar
door ze niet bijzonder geïnte
resseerd zijn.
Letterlijk gaat het om het ma
ken van werktuigen. Nog
steeds is dat werk in de uit
voerende sfeer, maar voor af
gestudeerde MTS-ers bete
kent het dat men behoorlijk
inzetbaar is als leidinggeven
de.
Werkvoorbereider op een te
kenkamer of technisch-com-
mercieel medewerker zijn
functies die vrouwelijke MTS-
ers zeker geen zwarte handen
zullen bezorgen, als dat al een
bezwaar is. Hele nieuwe tech
nieken en computertechnie
ken noemt Peters de plaats
vervangers van de vroegere
handwerkzaamheden.
Het aantal meisjes dat een
technische opleiding kiest
groeit, meent Peters. „In 1980
kwamen de eerste meisjes bij
ons binnen. Nu zijn er vier
procent".
In Schiedam is het percentage
iets lager, maar daar staat te
genover dat daar werktuig
bouwkunde door meisjes is
gekozen, hetgeen in Rotter
dam (nog) niet het geval is.
Het toekomstig Regionaal
Technisch College Rijnmond
presenteert zich momenteel
nog als twee afzonderlijke
scholen en houdt in die hoeda
nigheid open dagen. In Rot
terdam is dat op de katholieke
HRIRMRNMHMHHHRH
'Studie werktuigbouwkunde heeft nog teveel 'zwarte-handen-imago'
MTS Rotterdam, Baljuwstraat
2, op woensdag 17 januari van
14.00 tot 16.30 uur en van
18.30 tot 21.00 uur. In Schie
dam ontvangt men geïnteres
seerde jongeren gaarne op
donderdag 18 januari van
13.30 uur tot 16.00 uur en van
19.00 uur tot 21.30 uur bij de
Rijnmond-MTS, Schiedamse-
weg 245, (achter de Margriet
hal).
Het zijn spannende dagen
voor de tweedeklassers van
de Rotterdamse MEAO De
Lijnbaan. Krijgen ze, zoals
gebruikelijk in het tweede
jaar, een stageplaats in de
buurt, of behoren ze tot de
twintig gelukkigen, die
hun stageperiode van zes
weken in Engeland gaan
doorbrengen? Stagebege
leider Kok wil geen 'scheve
ogen', maar hij moet met
allerlei factoren rekening
houden. Zelfs de factor
heimwee speelt een rol. In
tussen moeten in de Engel
se plaats Huil, op het Huil
College of Further Educa
tion, dezelfde keuzes ge
maakt worden, want nadat
de Nederlandse MEAO-ers
overzee geweest zijn, ko
men de leerlingen van het
Huil College hier heen hun
stagetijd (vier weken) vol
maken.
Het is aan het bezoek van bur
gemeester Peper in 1988 aan
zusterstad Huil te danken dat
de Engelsen geïnteresseerd
raakten in stageplaatsen in
Nederland. Bij die gelegen
heid bezocht hij het Huil Col
lege en maakte kennis met de
enorme variatie aan beroeps
opleidingen, vol- en deeltijd.
Tien jaar geleden waren het
nog allemaal kleine instellin-
De jongeren op deze foto,
derdeklassers van MEAO de
Lijnbaan, hebben hun stage
periode (in het tweede jaar)
er op zitten. In eigen land
wel te verstaan. Als ze horen
dat dit jaar een aantal van
hun medeleerlingen daar
voor naar Engeland zal gaan
reageren ze spontaan: „Wat
een mazzelaars"
Bijna niemand weet nog
waar de sollicitatiebrieven
heen zullen gaan. „We zien
wel", wordt er gezegd. Dat
blijkt niet zo negatief be
doeld te zijn. Ze willen er
eigenlijk mee zeggen dat het
wel goed komt. „De MEAO
staat hoog aangeschreven",
delen ze mee. En van achter
uit de klas klinkt de prakti
sche opmerking: „Je moet
deze opleiding als een basis
zien, het is nog maar een be-
Kok doet er nog een schepje
bovenop. „De bedrijven bel
len zelf op. Ze hebben graag
onze leerlingen. Voordat ze
hun diploma hebben zijn ze
al weg.
gen, nu een gestroomlijnd in
stituut met 22.000 leerlingen.
Alle sectoren zijn erin vere
nigd, behalve de nautische
sector. Het proces van sector
vorming heeft zich er al vol
trokken.
Tegenvoorstel
Voordat het in Nederland zo
ver is dat de sectoroperatie, in
de vorm van SVM, voltooid
zal zijn, is het ook wel zo'n
tien jaar verder, verwacht
waarnemend directeur P.D.
de Bruin van de Lijnbaan-
MEAO. Zelf heeft hij ook al
een bezoek aan Huil achter de
rug. Hij heeft er goede zaken
gedaan.
Toen bleek dat de Engelsen
him leerlingen stage wilden
laten lopen in Nederland
kwam hij met het tegenvoor
stel stageplaatsen voor zijn
eigen leerlingen te vragen aan
gene zijde van de Noordzee.
Dit jaar ligt de nadruk bij de
uitwisseling van leerlingen op
de stage. „Maar", zegt De
Bruin, „We willen volgend
jaar ook uitwisseling van leer
programma's".
De Nederlandse leerlingen
ziet hij dan graag Internatio
naal Recht volgen. Dé Engel
sen op hun beurt zijn geïnte
resseerd in de logistieke rich
ting, de nieuwste variant op
deze MEAO.
Het begrip logistiek valt te
omschrijven als het zo snel
mogelijk en efficiënte verloop
van de verwerving van grond
stoffen tot en met de afleve
ring van de eindprodukten.
Een onderdeel van de logistie
ke richting is 'Fysieke distri
butie' en heeft te maken met
transport en opslagtechnie
ken. Docent logistiek B. de
Reus zag in Huil de 'wereld
van verschil' tijdens inklaring
en het traject dat containers
„Wij lopen wel te mopperen
als er een file is, maar daar zie
je dat er nauwelijks plaats is
voor vrachtwagens om elkaar
te passeren. Als je buiten de
stad komt zit je meteen op een i
tweebaansweg." De logistieke
richting op 'de Linbaan' j
wordt gegeven in modules of
wel blokken, zoals op den
duur het hele middelbaar be-
roepsonderwijs eruit moet
zien.
Dat is dan weer gelijk aan de
methode, die bij het Huil Col- -
De Gemeentelijke Lijnbaan
MEAO is gevestigd aan de
Baanweg 15 in Rotterdam
Overschie met een dependan
ce in Zevenkamp. Er wordt
open dag gehouden op vrijdag
26 januari van 18.30 tot 21.30
uur en op zaterdag 27 januari
van 11.00 tot 14.00 uur.
Het MEAO is een driejarige
opleiding die voorziet in de
vraag naar medewerkers op
adminstratief, commercieel,
logistiek, secretarieel of be
stuurlijk gebied. Enkele voor
beelden van functies in het
middenkader zijn: Assistent
accountant, loon- personeel-
sadministrateur, in- en ver
koopmedewerker, verzeke
ringsinspecteur en informa
tiemedewerker. Men kan tot
de (driejarige) opleiding wor
den toeglaten met diploma
MAVO en LEAO, afhankelijk
van vakkenpakket. In het
Rijnmondgebied is een (dag-
)MEAO te vinden in Dor
drecht, Sleeuwijk, Spijkenis
se, Oude Tonge, en in Rotter
dam behalve op de Baanweg
nog een op het Pompenburg.