Jenny houdt van goed doorbloede mensen
Emmy speelt alle Mozartconcerten op één avond
Telefoongesprek als puzzel
SPECIAAL VOOR ONZE LEZERS
Zondaik)ihteiuï:cona>rteii
Arean speelt heden en
toekomst van Ayckboum
WW
'V.
Dubbel-cd aanleiding tot
bijzonder programma
Jf/t dans
Rob de Reiziger
HET ZUIDEN DE HAVENLOODS - DONDERDAG 18 JANUARI 1990
In het Bibliotheektheater aan
de Rotterdamse Hoogstraat
wordt iedere dinsdag in de
middagpauze een eenakter ge
speeld. In de maand februari
is dat De Caracal, een stuk
van Judith Herzberg.
De Caracal beslaat 50 minu
ten en speelt zich in zijn ge
heel aan de telefoon af. Eva-
Lise Geerlings speelt deze hal
ve dialoog, die veel ruimte
Voor fantasie laat - je hoort
immers de helft van het ge
sprek niet.
Het bijwonen van deze eenak
ter heeft iets van afluisteren.
Het heeft ook iets van een puz
zel, want de ontbrekende helft
van het gesprek moet de thea
terbezoeker er zelf bij verzin
nen.
In de loop van het gesprek
wordt steeds duidelijker wie
de vrouw aan de telefoon is.
Ze is lui en vindt daarom de
telefoon een gemakkelijk com
municatiemiddel. Judith Her
zberg heeft De Caracal knap
opgebouwd: het afluisteren
wordt boeiend speurwerk.
Eva-Lise Geerlings wordt in
De Caracal geregisseerd door
haar vader Eddy Geerlings.
De voorstelling is te zien op
6,13, 20 en 27 februari, steeds
om 12.30 uur. De toegangs
prijs is 5 gulden.
In de maand januari zijn nog
twee lunchvoorstellingen te
zien in het Bibliotheektheater
op 23 en 30 december. De
Maasstadspelers brengen er
dan hun voorstelling Vrien
dinnen, een toneelstuk van
Fay Weldon onder regie van
Martine Crefcoeur. Dezelfde
aanvangstijd en toegangsprijs
is ook hier van toepassing.
Soms lijkt het of er
geen toeval be
staat. Vlak voor
vertrek naar Amsterdam
voor een interview met
Jenny Arean klinkt ze
ineens op de radio, Rijn
mond nog wel, met een
scherp flitsende mono
loog over psychiatrische
hulp. „Veelzijdig, dat
mens", is onwillekeurig
de eerste gedachte die
opkomt. Theater, caba
ret- ook solo-, musical,
televisie: veelzijdig,
scherp en vooral vol le
ven. Het toeval lijkt op
nieuw niet te bestaan
wanneer één minuut
voor de afgesproken tijd
er in propvol Amster-
Arean over Ayckbourn: „Die
man schrijft sneller dan het
licht".
dam pal voor de afge
sproken plaats een par
keerplek vrij is. Exact zo
levendig als vooraf inge
schat praat 'Dame-uit-
één-stuk Arean' daar
voor De Havenloods/Het
Zuiden over het stuk
'Toekomstmuziek'
waarmee ze aanstaand
weekend 19 en 20 janua
ri in de Rotterdamse
Schouwburg staat.
Ze houdt van echte mensen
wordt al heel snel duidelijk;
„Ook in het theater,, want:
„Wat is er heerlijker dan men
sen ontzettend lekker mens te
zien zijn. Van die echt door
bloede individuen tegen te ko
men die, puttend uit alles wat
ze zelf hebben meegemaakt,
zich kunnen inleven en emo
ties laten zien?" Het stuk van
de momenteel uiterst populai
re schrijver Ayckbourn lijkt
op het eerste gezicht weinig zo
niet met echte mensen te ma
ken te hebben. Het verhaal
speelt tegen het decor van een
toekomst waarin 'de totale
waanzin van de techniek ons
volkomen ontmenselijkt zal
hebben' om met Arean te
spreken.
Liefde
Een eenzame musicus slaagt
er temidden van alle denkbaar
technisch vernuft niet in iets
te componeren. Nadat zijn
vrouw hem met hun kind
heeft verlaten leeft hij volko
men solidair in zijn uiterst ge
avanceerd ingerichte moderne
burcht. Hij wil het stuk van de
eeuw componeren: over de
liefde. Buiten woedt de agres
sie en straatterreur van losge-
9 „Er is toch niets heerlijkers dan mensen ontzettend lekker mens te zien zijn" (foto's: Peter de Kievith).
slagen menselijke wezens.
Het stuk geeft een toekomst
beeld maar wel met de nodige
overdrijving die theater ma
ken nu eenmaal met zich mee
brengt", verduidelijkt Jenfty
Arean. Om toe te voegen:
„Mogen we hopen! Binnen dit
futuristische gegeven wordt
het verhaal aanzienlijk gewo
ner", verklaart ze verder. „In
feite draait het om een puin-
menselijk probleem (dat is al
tijd zo bij Ayckbourn): een re
latie tussen een man, een
vrouw en een kind, die niet
loopt. De vrouw is bij haar
man weggelopen omdat hij
vreemd is gegaan. Vanaf dat
moment is hij tot niets meer in
staat en volkomen emotieloos
geworden: geen menselijk we
zen meer. Zo'n situatie is zo
menselijk als maar kan".
Op het moment dat het stuk
begint verwacht de man be
langrijk bezoek. Zijn ex-
vrouw, dochter en een man
van de kinderbescherming ko
men bekijken of er na vier jaar
toch iets van een bezoekrege
ling tot stand te brengen is.
Om goed voor de dag te komen
heeft de man een dame van
een escortbureau ingehuurd.
„Niet om er een wip mee te
maken", betoogt Arean fel.
Nee, om zijn ex alsnog te pak
ken en haar gek van jalouzie
te maken met zijn 'verloofde'.
Net als in het echte leven: al
tijd eeuwig hetzelfde gezeik.
Mensen worden nooit wijzer".
Levenswerk
Ook zijn ex zit nog vol 'rag
gen'. Terwijl hij zijn dochter
nog als een schattig, lief pop
petje op zijn netvlies heeft,
komt zij hem een waar mon
ster presenteren. „Ze ziet er
uit als een travestiete vracht
wagenchauffeur", zegt de va
der dan ook. De vrouw, die
vier jaar lang alleen voor het
kind heeft moeten zorgen pre
senteert hem het kind nu dan
ook met een: „Zo, en nu mag
jij je best eens gaan doen!
In de uiterst clevere dialoog
komt overduidelijk en haar
scherp de vraag naar voren
waar nog menselijk gevoel zit.
Of dat in het leven de kans
nog wel krijgt. Die man kan
het niet meer. Niks meer. Die
is volslagen ontmenselijkt".
Ook het einde is weinig hoop
vol. Als de vrouw en het kind
besluiten dat ze hem toch nog
terug willen hebben onder het
motto: „Vraag in godsnaam
niet waarom maar we houden
van je", voelt hij weer iets van
liefde. Maar in plaats van
daar voor te kiezen, kiest hij
voor het bevredigen van zijn
eigen behoeftes en compo
neert zijn levenswerk: een
stuk over de liefde. Vrouw en
kind laat hij de deur uit lopen.
Arean: „Het is moeilijk uit te
leggen wat er zo enorm geestig
is aan dit stuk maar ondanks
dat je die man gevoelsmatig
uitsluitend op emoties van an
deren en gebeurtenissen bui
ten hemzelf ziet parasiteren,
is het dat wel degelijk. Op een
bepaald moment bij voor
beeld, wanneer hij met die es-
cortdame in bed duikt, blijkt
hij de geluiden van vrijen
vooraf te hebben opgenomen
om tijdens af te kunnen spe
len. Zelfs dat doet'ie niet meer
zelf".
Het absurdistische en futuris
tische van 'Toekomstmuziek'
wordt bijzonder onderstreept
door het technisch uiterst in
gewikkelde decor van Patrick
Theunisse en de aankleding
van Yan Tax, Jenny Arean en
Wivineke van Groningen spe
len daarbij ieder hun rol deels
als robot. „Een heidens kar
wei als je je wer om moet kle
den", vertelt Jenny, „en dat
robot spelen zou je een hernia
bezorgen. Bovendien mag je
absoluut geen gebaar te veel
maken. In het begin deden
Wivineke en ik het in ons
broek bij het idee. Maar toen
de regisseur Alan Stra-
chaneenmaal gearriveerd
was, bleek hij dat totaal in
zijn vingers te hebben en dat
ook op ons over te kunnen
brengen. Hij is er zelfs in ge
slaagd om van ons twee totaal
uiteenlopende types te maken.
De een zo'n schokbetonnen
trut en die ander een sexbom
van jewelste met van die ijze
ren punttieten".
Arean zelf is zowel enthousi7
ast over het stuk als over het
decor, de schrijver en haar te
genspeler. Daar staat ze niet
alleen in. De hele landelijke
pers was tot op heden (het
stuk loopt sinds november)
unaniem vol lof. „Het publiek
ook", besluit Arean. „En wat
dat betreft maakt het ook he
lemaal niet uit of we in een of
andere uithoek spelen of in de
grote stad".
Els Neijts
Alle vijf de viool
concerten van
Mozart op één
avond spelen, voor die
enorme klus staat violis
te Emmy Verhey. Dat
bijzondere Mozart-con-
cert vindt plaats in De
Doelen in Rotterdam op
donderdag 25 januari.
Het idee voor dit pro
gramma vond zijn oor
sprong in een cd-opna-
me. Emmy maakte on
langs een concertregi
stratie van de vijf Mo-
zart-concerten met het
Concertgebouw Kamer
orkest onder leiding van
de Venezolaanse diri
gent Eduardo Marturet.
„Voor die opname speelde ik
ook meerdere concerten ach
ter elkaar. En als ik er drie
achter elkaar kan spelen, dan
lukt het ook wel alle vijf de
concerten op één avond te
spelen, dacht ik."
Voor ze het marathonpro
gramma speelt, moet de vio
liste nog wel wat problemen
overwinnen. Ze wordt al enige
tijd geplaagd door een voor
hoofdsholte-ontsteking die
maar niet over wil gaan en die
haar conditie danig onder
mijnt. Vioolspelen valt niet
mee met zo'n ontsteking: de
resonantie van de viool maakt
de pijn alleen maar erger.
Emmy Verhey lijkt niet erg 'in
vorm', maar voor een profes
sional bestaan dergelijke hin
dernissen eigenlijk niet. Ook
voor klassieke musici geldt de
leuze 'the show must go on'.
Wegener huLs-aan-huLsbLadGn
Lezers van De Havenloods en Het Zuiden kunnen
profiteren van een speciale korting van vijf gulden
op de toegangsprijs van het Mozartconcert van
Emmy Verhey op donderdag 25 januari in De Doe
len. Tegen inlevering van deze bon krijgt men kor
ting op ten hoogste twee toegangsbewijzen.
De toegangsprijzen zonder reductie bedragen 30,-,
35,- en 40,-.
Het concert begint om 19.30 uur.
Genie
Toch klinkt naast de bezorgd
heid en de vermoeidheid ook
enthousiasme door over het
grote en bijzondere project.
De vijf vioolconcerten van
Mozart liggen Emmy na aan
het hart. Ze worden in chro
nologische volgorde gepresen
teerd.
Voor de luisteraar moet dat
een bijzondere ervaring zijn.
Emmy Verhey: „Je hoort de
groei van Mozart. In de latere
concerten raakt hij steeds be
ter thuis in de orchestratie. In
de vroege concerten is het ge
nie wel duidelijk aanwezig,
maar het is nog wat vaag alle
maal. De solopartij is nog wat
meer in het orkest verweven,
het klinkt nog wat vrijblij
vend."
Het is niet de eerste keer dat
Emmy een dergelijk groot
project onderneemt. Ze maakt
al eerder een opname van alle
sonates voor viool en piano
van Beethoven, en voerde die
ook in een recital van meer
dere avonden uit. „Beetho
ven is veel zwaarder", vindt
ze. „De Mozartconcerten,
vooral de eerste drie, zijn erg
kort. Voordat je weet dat je
gespeeld hebt, zijn ze al voor
bij. Het vierde en vijfde con
cert, dat zijn wat meer noten,
ja. Het is toch wel afmattend
om ze allemaal achter elkaar
te spelen, denk ik."
Verbazingwekkend
Emmy Verhey. „Het langzame
deel is schitterend", vindt ze.
Het eerste behoort ook tot
haar lievelingsconcerten. „Ik
luister graag naar een opname
van David Oistrach", vertelt
ze. „Het is verbazingwekkend
mooi, als je bedenkt dat Mo
zart zo jong was toen hij dit
schreef. Het tweede concert is
eigenlijk veel kinderlijker,
vooral het laatste deel. Maar
ook wel leuk om te spelen."
Van het vierde concert weet
de violiste dat het het meest
populaire werk is. „Met name
het laatste deel, zo'n volksme
lodietje, dat spreekt heel ge
makkelijk aan." Het vijfde en
laatste concert, in A, is het
meest virtuoze.
Mooier
Als voor de foto de Stradivari
us uit de kist komt, blijkt de
grote genegenheid voor haar
instrument uit 1723.
Liefde op het eerste gehoor
was het, de Stradivarius 'Earl
Spencer' en violiste Emmy
Verhey. De viool dankt zijn
naam aan Graaf Spencer, die
de viool ooit kocht voor zijn
dochter als huwelijksge
schenk. De viool is lang in de
familie Spencer gebleven, en
dat is maar goed ook, vindt
Emmy Verhey. „Anders zou
hij misschien niet zo goed be
waard zijn." Vanuit Engeland
verhuisde de Stradivarius in
de jaren zestig naar de familie
Emmy Verhey: „De viool is
Saint Exupéry in Frankrijk.
Toen de viool op de veiling
kwam, mocht Emmy Verhey
hem een maand proberen.
„Het klikte meteen. En de
klank wordt alleen maar
mooier, hoe langer ik erop
speel. Ik kan me niet voorstel
len dat ik ooit op een andere
viool zou spelen. Je kunt ge-
jezelf." (foto Robert Vos)
woon niet meer met minder Verhey. „De viool is een stuk
toe." van jezelf. Als hij er niet zou
zijn, zou het zijn alsof je je
Leven zonder het Italiaanse armen zou moeten missen."
topinstrument is eigenlijk niet
meer mogelijk voor Emmy Maria Neele
Freek de Jonge geeft zondag
28 januari een extra matinee
voorstelling in het Luxorthea-
ter. Zijn show 'De Volgende'
was de afgelopen maand
steeds volledig uitverkocht.
Negenhonderd mensen krijgen
nu de kans om Freek alsnog te
komen zien. De toegangskaar
ten kosten 35 en 30. De
kassa is telefonisch te bereiken
onder nummer 010-4138326 ei
4141715.
'Wien bleibt Wien' is de titel
van een concert met de violist
André Rieu, de sopraan José
Kalthof de tenoren Wim Stein-
busch en Marcel Arpots, het
Johann Strauss Orkest en de
London Strauss Dancers. Op
zondag 21 januari speelt het
gezelschap het feestelijke
Straussprogramma in Theater
Zuidplein. Het concert begint
om 20.15 uur.
Jeroen van Merwijk is
hedendaagse minstreel die de
wereld op de hak neemt en
zichzelf daarbij begeleidt op
gitaar. Jeroen werkt voor
KRO-radio en schrijft daar
voor hoorspelen. Hij wil met
zijn liederen een dam opwer
pen tegen het oprukkend ne
potisme, het pessimisme onder
de jeugd en Pia Beck. Van
Merwijk speelt op vrijdag 19
en zaterdag 20 januari in
Arlecchinozaal van het Thea
ter Zuidplein. De voorstelling
begint om 20.30 uur.
Studio Peer brengt zondag
21 januari de voorstelling
Raam zonder uitzicht in de
Rotterdamse Schouwburg.
Het stuk is gebaseerd de klas
sieker Eindspel van Samuel
Beckett en gaat over twee
mannen die de tijd moeten do
den en daarvoor allerlei spel
letjes, raadsels, smoesjes
uitvluchten verzinnen. I
voorstelling is voor iedereen
vanaf 8 jaar en wordt twee
maal gespeeld in de kleine
zaal, om 15.00 en om 20.30
Het RO THeater geeft op 25,
26 en 27 januari en op 6 en 7
februari de laatste voorstellin
gen van Ik, Feuerbach va
auteur Tankred Dorst ii
Rotterdamse Schouwburg. De
acteur Lou Landré speelt de
acteur Feuerbach, die in ver
warring raakt over de grens
tussen fantasie en werkelijk
heid.
Cinderella, het verhaal va
Assepoester, in de versie va
choreograaf Nils Christe
zondag 21 januari te zien in c
Rotterdamse Schouwburg.
Het Scapino Ballet Rotterdam
brengt de avondvullende voor
stelling, waarin Cinderell
beurtelings op klompen, sok
ken en spitzen danst, vanaf
19.30 uur.
Les Petites Pièces de Berlin
is een voorstelling van
Franse Compagnie Bagouet,
een fijnzinnige voorstelling
waarin Berlijn op vijf man'
ren de hoofdrol speelt. Op ir
ziek van Gilles Grand wordt
gedanst in de Rotterdamse
Schouwburg op dinsdag 23 ja
nuari om 20.15 uur.
DE HAVENLOODS £L) HET ZUIDEN
sten Omartin hanson produktie
HET VOORJAARSPROGRAMMA IS UIT
Af io halen op onze kantoren.
3el 010-4.699.911
als u het inschrijfformulier thuisgestuurd wilt krijgen'.
Rob de Nijs speelt 23 januari
zijn show De Reiziger in De
Doelen in Rotterdam.
De naam van de show staat
zowel voor zijn groei als ar
tiest als voor het nieuwe re
pertoire dat het uitgangspunt
vormt voor de nieuwe show.
De Nijs zingt repertoire van
Brei, maar laat ook horen dat
ook de actuele muzikale ont
wikkelingen niet aan hem
voorbij zijn gegaan. Oude be
kenden als Bo ontbreken niet
in De Doelen. Teksten zijn van
Belinda Meuldijk, de muziek
is van Gerard Stellaard. Ook
de Springband verleent weer
zijn medewerking aan de
show.
Het belooft een flitsende
avond te worden met reizen
naar onbekende en bekende
gebieden van Rob de Nijs' ar
tistieke kunnen.
Het concert begint om 20.15
9 Rob de Nijs.
