mn
Is Poetry aan een
face-
ÜftJoe? Plu
'Ik leg mijn gevoel in de
geest van de luisteraar'
Kanttekeningen vanaf de zijlijn
Drijvende Miss
Kaapverdië Verkiezing
Vakgroep mode
presenteert collectie
Noordindiase traditie in Delfshavense galerie
Persoonlijk vind
ik Poetry nog
steeds veel te eli-
fai£ Poëzie moet vanuit de
gewone mensen komen. Zo
was het vroeger overal. Dat
elitaire tintje zit er nog niet
zo lang aan. Het is een ma
nier van communiceren die
je niet in driedelig grijs
moet gieten. Het mag meer
leven, dynamischer en
speelser zijn."
„International klinkt op zich
al wél heel dynamisch en het
heeft zijn charme een Chinese
dichter te horen die niemand
verstaat. Natuurlijk kan
klank op zich supermooi zijn
en een hele zaal die met inge
houden adem naar een Rus zit
te kijken indrukwekkend
maar op mij maakte het hele
gebeuren die zes zeven keer
dat ik het meemaakte een
matte indruk. Maar, mis
schien wil de organisatie dat
juist".
Aan het woord de Rotterdam
se dichter Paul Middellijn.
Zijn persoonlijkheid, zijn
werk èn zijn voordracht daar
van onderstrepen de mening
over Poetry die hij hierboven
heel summier samengevat
ventileerde. Dat bleek toen hij
afgelopen zondag volkomen
onafhankelijk zijn nieuwste
bundel ,Jazz Rapsodie', in
Jazzcentrum Thelonious voor
een groot gezelschap geestver
wanten, vrienden en anders
zins geboeiden presenteerde.
Een deel van de opgekomen
broeders en zusters in de
kunst uitten hun liefde en res
pect voor Middellijn en zijn
werk door aan hem opgedra
gen werk van eigen 'hand' te
brengen of door een muzikale
bijdrage aan het feest te ge
ven. Want, feest was het en le
vend ook. Middellijn: „Een
nieuwe bundel uitbrengen is
als een kind krijgen". Emotio
neel dus. En duidelijk aange
daan was hij dan ook door, bij
voorbeeld, de indrukwekken
de bijdragen van 'sterke'
vrouwen als Astrid Roemer en
Célestine Raalte.
Liefde
Tijdens zijn performance
maakte Middellijn nog eens
extra duidelijk waar hij staat-
:in Rotterdam (en dat al 20
jaar), dicht bij de dagelijkse
werkelijkeid van iedereen en
zeer betrokken bij kunstuitin
gen die daarop aansluiten.
Mét veel betrokkenheid bij
jonge aankomende kunste
naars en met veel liefde voor
mensen.Daarnaast heeft Mid
dellijn humor waarover-
evenmin als over smaak- niet
te twisten valt. In zijn 20-mi-
nuten durende voordracht van
'Walking the Blues' kwam ook
dat aspect nadrukkelijk naar
voren.Hij wandelt van de
Kruiskade naar Thelonious
met' een brede smile op mijn
zwarte smoel, een herrliches
gevoel, ja, ja'.Onderweg ont
gaat hem niets van wat er aan
kunst- ,- verwante en mense
lijke zaken zijn pad kruist. De
route blijkt een aanzienlijk
aantal ontmoetingen met iets
van kunst of menselijk gevoel
op te leveren. Als hij op de
Westersingel met. milde spot
de Kunststichting bekriti
seert, klinkt het alsof de n en
de s uit het woord weggeval
len zijn. Maar, dat mag een
Freudiaanse interpretatie van
de toehoorder zijn geweest.
Ook het hele Rotterdamse ho-
recawezen passeert in diezelf
de 20 minuten de revue. Mid
dellijn is dan ook een verstok
te Rotterdammer die maar
niet uit de stad weg kan ko
men. „Ik houd van Rotterdam
maar Rotterdam geloof ik niet
van mij. Is van Rotterdam
houden dan echt onbegonnen
werk?"
Onder het toeziend oog van
een deskundige jury zullen
op zaterdag 16 juni tien uit
verkoren schonen aantreden
voor de finale van de verkie
zing Miss Kapverdië.De da
mes zullen respectievelijk in
vrijetijdskleding, exotische
kleding, badpak en avond
jurk laten zien hoe fraai en
aantrekkelijk ze zijn. Alle fi
nalisten zijn woonachtig in
Rotterdan maar of met een
Kaapverdische achtergrond
of op een van de eilanden
gebaren.In de toekomst zal
een dergelijke verkiezing
waarschijnlijk ook in Bene-
luxverband gaan plaatsvin
den.
De winnares van 16 juni
krijgt een ticket voor de
Kaapverdische Eilanden,
zakgeld, een camera, een
gouden ring en een sjerp die
bij haar titel past.
Drijvend restaurant Ocean
Paradise bij de Euromast zal
het toepasselijk decor vor
men voor het kiezen van
deze exotische Miss.
HET ZUIDEN DE HAVENLOODS - DONDERDAG 14 JUNI 1990
De Zuidhollandse popunie
organiseert vanaf donderdag
14 juni workshops manage
ment in vijf opeenvolgende
weken. Tijdens deze work
shops worden zaken behan
deld die belangrijk zijn voor
de publiciteit van popgroepen.
De docenten zijn Robin
Groenveld, bekend van Rot
terdamse Akoorden en voor
1990 organisator van de Grote
Prijs en Serge Lubbe, voorma
lig manager van Many More en
publiciteitsman van Poppark
en de Centrale Discotheeek.
De kosten zijn maar vijftig
gulden inclusief lesmateriaal.
Met de Wk is in het lesschema
rekening gehouden. Wie nog
mee wil doen moet heel snel
zijn want vanavond om 20.00
uur start de eerste bijeenkomst
aan de Witte de Withstraat
45a,tel.010-4123455.
In Thelonious vindt op 16 juni
een mini-jazzworkshop festi
val plaats. Drie bekende jazz-
workshops uit Nijmegen, Am
sterdam en Rotterdam staan
vanaf 21.00 uur garant voor
een zinderende avond. Toe
gang f7,50.Thelonious zit aan
de Lijnbaan 120 in de zogehe
ten Berenkuil.
Muzikantenstichting Kampoe
roept dringend jonge rappers,
scratchers, soundmixers en
electricboogiedansers op voor
een optreden in de openlucht
op het Schouwburgplein. Dit
optreden zal plaats vinden op
30 juni vanaf 10.00 tot 12.00 en
van 19.00 tot 20.00 uur. Voor
ieder optreden wordt 20 tot 45
minuten uitgetrokken. Voor de
geluidsinstallatie en een groot
podium wordt gezorgd. Wie
interesse heeft, kan contact
opnemen met Kampoe op
tel.010-4790852.
Studio's Onafhankelijk To
neel brengt de studio-produc
tie Solden.Solden is een studio
waarin deelnemers uit diverse
disciplines met elkaar samen-
werken.Het onderwerp van de
voorstelling wordt door de
spelers zelf aangedragen. De
regie zal respectievelijk in
handen zijn van Gerrit Tim-
mers, Ton Lutgerink en Mare
Warning op de data 5,6 én 7
juli. Voor reserveringen en in
formatie kan men contact op
nemen met tel.010-4780281
mee heeft dat er aan de for
mule- dichter achter het ka
theder, mensen rustig op stoe
len- maar weinig verandert-
.Moet dat zo blijven of kan het
ook anders? Middellijn: „Men
sen moeten doen wat ze lekker
vinden, daar is niets op tegen.
Maar, een poëziefestival dat
uitsluitend heel overwogen en
zwaar fliosofisch is, daar'
houd ik niet van. Poëzie komt
oorspronkelijk uit het volk-
welk volk dan ook- en hoort
daar ook thuis. Geen ivoren
torens zoals de Kunststichting
voor mij. Zo onbereikbaar en
speciaal willen zijn is voor mij
heel onspeciaal. Je moet iets
wat gewoon bij de mensen
hoort niet willen cultiveren
tot iets dat van boven naar
beneden kijkt.Op datgene
neerkijkt waar het eigenlijk
allemaal vandaan komt. Mis
schien ben ik veel te simpel
maar daar heb ik voor geko
zen. Net als die anderen voor
hun manier hebben gekozen.
Maar wanneer was dat? Ik
houd er niet van te vertellen
hoe het moet maar zou het
misschien zo kunnen zijn dat
de leiding zelf ook moe is van
dit inmiddels toch uitgesleten
concept?"
Is de Rotterdamse kunstenaar,
dus ook de dichter te tam?
Paul Middellijn vindt van wel.
„Er is nog nooit een protestac
tie tegen het beleid geweest.
Ook nu niet nu Woutertje Pie-
terse (de poëziewinkel-red.)
door het stopzetten van de
subsidie dreigt te verdwijnen.
De kunstenaars hier uit de re
gio zijn als makke lammetjes.
Protest kan prikkelen tot
nieuwe initiatieven maar nie
mand onderneemt iets tegen
de arrogantie van een beleid
dat zich gesteund weet door
de overheid".
Paul Middellijn doet overi
gens zelf ook iets op Poetry
maar dan wel onder de noe-
Vit zijn nieuwste bundel'Jazz Rapsodie'
mer'Poetry Vooraf', in het
voorprogramma of aan de zij
lijn dus.Op 14 juni wanneer
om 21.00 uur de onthulling
van een neonobject bij het Na
tionaal Onderwijscentrum
aan de Nieuwe Markt 1 plaats
zal vinden. Daarnaast zal
Middellijn achter zijn stand
met 'poëzie van de andere
kant'in De Doelen te vinden
zijn. Zijn aanraders' uit het
naar zijn zeggen 'grijze' dich-
tersaanbod betreffen Neeltje
Maria Min:'Lief en vertede
rend,, heel mooi' en de Roe
meense dichter Marin Sores-
cu:'Ik kan hem niet verstaan
maar hij heeft een bundel uit
gebracht onder de titel'De
dood leest de krant'. Gewel
dig! Daar verwacht ik bijzon
dere dingen van".
Els Neijts
In de Doelen wordt op
maandag 18 juni Poetry Inter
national, de 21ste aflevering
van de poëzieweek, door de
minister van WVC, Hedy
d'Ancona, om 20.00 uur ge
opend. Dat wil niet zeggen dat
dan pas de 'eerste dichters in
de stad te signaleren zijn, want
op zaterdag 16 juni wordt 'Le
bal du festival' op de Binnen
hof gehouden, een geprolon
geerd succes van vorig jaar.
Op deze feestelijke avond stel
len organisator Martin Mooij
en Manuel Kneepkens een
aantal van de dichters die op
het eigenlijke festival uit hun
werk voorlezen, aan het pu
bliek voor. Eerder op de dag,
om 15.00 uur, is er bij Donner
op de Lijnbaan een poëziepro
gramma en een representatie
van de bloemlezing 'Woorden
in vrijheid'.
Nog weer eerder, op donder
dag 14 juni, vindt op 21.00 uur
de onthulling plaats van neon
object bij het Nationaal On
derwijscentrum, Nieuwfe
Markt 1.
De gebeurtenissen op 14 en 16
juni worden gebracht als Poe
try Vooraf.
De internationale leesavonden
beginnen van maandag tot en
met vrijdag om 20.00 uur. Op
woensdagavond wordt de toe
kenning van de Poetry Inter
national Award bekendge
maakt.
Een ander hoogtepunt vormt
de uitreiking van de C. Bud-
dingh'-prijs aan een nieuwe
Nederlandse dichter op zater
dag 23 juni. Op dezelfde avond
gaat de Nacht van de Jalouzie
van start, een als feestelijk
aangekondigd slotprogramma
met meer dan veertig dichters,
gevolgd floor het slotbal.
Programma-informatie is te
verkrijgen bij Poetry Interna
tional, de Doelen, Kruisstraat
2, 3012 CT Rotterdam, tele
foon 4134330/4142911.
Reserveringen bij de kassa van
de Doelen, telefoon 4132490.
Ik zou je een bandje
mee naar huis kun
nen geven, en als je
een getalenteerde zanger
bent, kun je de muziek
misschien leren naboot
sen. Maar daar blijft het
dan bij. Je zult niet in
staat zijn om je eigen ge
voelens uit te drukken in
de muziek. Het is een re-
produktie van de gevoe
lens van een ander. In
Indiase muziek gaat het
er juist om, dat je je
eigen emoties over
brengt, dat je laat horen
wat jij voelt."
Zanger Mohammed Sayeed
Khan woont nu vijf jaar in
Nederland. Hij geeft concer
ten en lessen, en brengt zo de
tradities van de Noord-india-
se klassieke muziek onder de
aandacht van het Westerse
publiek. Het komt in die tra
ditie, zo legt hij uit, vooral aan
op persoonlijke expressie.
„Indiase muziek is voor een
groot deel improvisatie. De
muzikant moet zijn emoties
overbrengen op de luisteraar,
de emoties die bij het verhaal
horen dat hij vertelt. Er is een
oppervlakkige betekenis, bij
voorbeeld het verhaal over de
eenzaamheid van de vrouw
die op haar geliefde wacht. Er
is ook een diepere betekenis
aan zo'n tekst, vaak een reli
gieuze ondertoon. Dat gevoel
moet je weten te leggen in de
geest van de luisteraar. In de
improvisatie ontwikkeld dat
gevoel zich van een kleine
vonk tot een vlam en tot een
brandend fornuis."
Levensritme
Wat in de Westerse muziek
Onsp^ciaal
Al twintig jaar trekt Poetry
International een vast publiek
dat er blijkbaar weinig moeite
De eindexamenkandidaten
van de vakgroep mode van
de Rotterdamse Academie
voor Beeldende Kunsten
presenteren van 14 tot en
met 29 juni de collectie
waarmee men afstudeert.
Meer nog dan andere stu
denten in de kunsten worden
mode-ontwerpers gecon
fronteerd met de stormach
tige ontwikkelingen van
deze tijd. Dat mag uit him
verschillende ontwerpen
dan ook blijken.
melodie en ritme heet, noemt
de Indiër raga en tala. Ieder
lied heeft zijn eigen raga, een
melodieus patroon, dat dienst
doet als basis voor de impro
visatie. Die beperking is heel
streng, maar daarbinnen heeft
de muzikant alle vrijheid. De
tala is de ritmische cyclus
waarop de muziek steunt.
Muziek is in India, veel meer
dan in de Westerse wereld,
sterk verweven met de dage
lijkse dingen. Het is geen
kunstvorm die naast of boven
het gewone leven staat.
Het levensritme is er in terug
te vinden. Dat betekent dat
een traditionele raga niet zo
maar overal en altijd gespeeld
kan worden. Muziek is gebon
den aan tijd en gelegenheid.
Khan: „In de ochtend voel je je
anders dan in de middag of in
de avond. In de oogsttijd heb
je andere emoties dan in de
droge tijd. Omdat de muziek
een uitdrukking is van dat ge
voel, hoort er ook verschillen
de muziek bij verschillende
gelegenheden.
Tradities zijn niet alleen ge
bonden aan tijd en omstan
digheden, ook aan plaats.
„Iedere streek heeft zijn eigen
muziek. De oogstmuziek uit
Pundjab bijvoorbeeld is veel
extraverter dan die uit Benga
len. Ik speel de muziek uit
mijn geboortestreek, Haryana
bij Delhi. De muziek uit Zuid-
India is heel anders."
Mohammad Sayeed Khan
komt uit een muzikale familie.
Zijn ouders genoten beiden
veel aanzien als musicus. „Ik
heb alles van mijn vader ge
leerd," vertelt hij. „Hij was
een groot musicus. Ik heb het
geluk gehad dat hij tot op zeer
hoge leeftijd -hij werd 00
jaar- zijn kunst op mij heeft
overgedragen. Hij kende alle
raga's uit de klassieke Noord
indiase muziek. Of hij had ze
gehoord, öf hij had ze ge
speeld, öf hij had ze ooit ge
leerd. Wij leren de muziek niet
uit boeken, niet op school,
maar van generatie op genera
tie."
De groep waarmee Khan op
treedt, is een voortzetting van
het werk van zijn vader, ver
telt hij met gepaste trots.
„Ook mijn oom, de sarangis-
peler Masit Khan, is een leer
ling van mijn vader. De tabla
speler is ook familie: Rafiud-
din Khan is mijn neef."
Invloed
Zelf zet Khan die traditie
voort. Onder zijn leerlingen
heeft zich ook weer zijn zoon
geschaard, die de Oosterse
traditie combineert met een
Westerse muzikale opleiding:
hij speelt ook piano en gitaar.
Dat hoeft geen bezwaar te zijn
vindt Khan. „Die invloed kun
je niet ontkennen. Culturen
moeten elkaar beïnvloeden.
Zonder je eigen oorspronke
lijkheid te verliezen, kun je
het goede uit een vreemde cul
tuur meenemen in je eigen
traditie."
Mohammed Sayeed Khan
kiyam na een verblijf van drie
jaar in Suriname, waar hij via
het Indiase consulaat les gaf
in een cultureel uitwisselings
programma, naar Nederland.
„Ik verwachtte dat er genoeg
Surinaamse mensen geïnte
resseerd zouden zijn in mijn
muziek. Er blijken ook veel
Nederlanders klassieke India
se muziek te willen studeren.
De Nederlandse studenten
zijn over het algemeen zelfs
veel serieuzer in hun studie.
De Surinamers hebben meer
interesse in de filmmuziek, de
populaire Indiase muziek."
Reflex
Een van de Nederlandse stu-
Mohammad Sayeed Khan:„Muziek als persoonlijke expressie."
(foto: Robert Vos).
denten van Khan is de acteur
Henri van Zanten. Voordat hij
zich bezighield met de Indiase
muziek, had hij les op het con
servatorium. Van Zanten-
:„Het is een wereld van ver
schil. Je leert een lied, je
wordt gewezen op je fouten en
je probeert die te verbeteren
door erover na te denken.
De Indiase methode gaat er
van uit dat je eerst moet leren
je stem te gebruiken. Eerst oe
fen je eindeloos veel, zodat je
je stembanden net zo kan ge
bruiken als de spieren waar
mee je ook zich instelt op ver-
weg en dichtbij. Als in een
reflex, zonder nadenken. Je
leert door te doen."
Khan:„Voordat je je gevoel
kan uitdrukken, moet je je in
strument leren gebruiken.
Niet door nadoen, maar door
je eigen expressiemogelijkhe
den te leren kennen."
Mohammad Sayeed Khan
treedt op met een groep be
staande uit vijf muzikanten in
Galerie Paradise Regained
aan de Aelbrechtskolk 35a in
Delfshaven in Rotterdam op
zondag 17 juni om 15.00 uur.
Kaarten kosten f 10,-. Reser
veren via tel. 010-4776138 of
020-907455.
Paul Middelijn.-„Dynamischer, speelser en levendiger"(foto' s:Peter de Kievith
Het betreft ontwerpen van
Christa Bakker, Steve
Cheung, Lianne Dirven, Ca
roline van der Linde, Inge
borg Roelands, Willemijn
Rothuizen en Haidy Schols-
berg. De expositie is van
maandag tot en met vrijdag
van 9.30 uur tot en met 21.00
uur te zien in het gebouw
aan de Blaak 10, lokaal 24 en
25.
Een voorbeeld dat geenszins
de indruk wil wekken dat
het andere werk minder de
moeite zou zijn is de collec
tie van Christa Bakker. Zij
noemt haar geesteskind de
Chiaveri collectie, modern,
mondain, nostalgisch, voor
jonge bon-vivants met een
knipoog naar de deftigheid.