VAKANTIE tt .cc. I Ik heb Lucille Starr gezoend Waar zit toch iedereen?! mmam Rijmmond Öe° se*N 1 iLs, De aanleiding De Bronnen RADIO RIJNMOND REPORTER, juli 1990 27-492 Rob Dirven werkt bij het Neder landse Bureau Research voor Recre atie en Tourisme waar "al een tijdje geconstateerd wordt dat de mensen vaker zowel in Nederland als het buitenland op vakantie gaan: „Men gaat meer op vakantie, maar die va kanties zijn ook een stuk gevarieer der, De vakantie is veel actiever ge worden, men onderneemt veel meer, met allerlei uitstapjes etc. Dat is een trend van de laatste 5 10 jaar. Spanje is de afgelopen jaren een stuk minder populair geworden. Dat heeft enerzijds te maken met het eenzijdige aanbod. Je hebt alleen maar dat strand en dat appartement en verder houdt het op. De mensen worden het een beetje beu en zoe ken het óf veel verder óf veel dichter bij huis. Daarnaast is Spanje de laat ste jaren behoorlijk veel duurder ge worden. Ik denk dat de vroegere Spanjegangers nu naar Griekenland en Turkije gaan. De kusten van Tur kije en Griekenland zijn nog een stuk aantrekkelijker dan de kust van Spanje met al die hoge torenflats." Frankrijk is bij de Nederlanders va kantieland nummer 1. Is het de zon, het eten, de natuur of de Fransen zelf? Rob Dirven: „Frankrijk is naast de andere vakantielanden wat goedkoper geworden. Het is ook een zeer veelzijdig vakantieland. Je hebt er veel verschillende landschappen en erg veel cultuur en daar zijn va kantiegangers erg op gesteld. En het is niet meer zo ver weg. De mensen leggen makkelijker grotere afstan den af." 80% van alle vakanties worden met de auto doorgebracht, maar ook de touringcar neemt een steeds belang rijkere plaats in. Dit komt ongetwij feld door het aanbod. De organisa- reisjes; zo kon de nieuwsgierige Ne derlander een week na het neerhalen van de Berlijnse muur al met een touringcar naar Oost en West Ber lijn. Als de mensen in eigen land blijven dan trekken ze massaal naar de Noordzee badplaatsen. Rob Dirven: „Die badplaatsen blijven favoriet. t)e Veluwe is ook heel populair, gevolgd door west- en midden Bra bant en noord- en midden Limburg. En het bezoeken van steden natuur lijk, en dan vooral historische ste den. Dat soort activiteiten komt ook steeds meer in trek. En dat is dan voornamelijk tijdens korte vakan- Tijd en geld Bijna 72% van alle Nederlanders is in 1989 op vakantie geweest. Dat betekent dat vakantie tegenwoordig voor bijna iedereen is weggelegd. Hoe zat dat vroeger eigenlijk? Va kantie psycholoog en docent aan de nationale Hogeschool voor Verkeer en Tourisme in Breda, Ton van Eg- mond gaat terug in de tijd: „Aan het eind van de vorige eeuw en het begin van deze eeuw was vakantie typisch een aangelegenheid voor de maat schappelijke bovenlaag. Dus mensen die én tijd én geld hadden om op vakantie te gaan. Het statusmotief speelde daar een grote rol bij. Dus laten zien dat je tijd en geld had om op vakantie te gaan. Dat is na de tweede wereldoorlog sterk veran derd. In de jaren 50 is vakantie iets voor iedereen geworden, voor de grote massa. Het elitaire karakter van vakantie is toen sterk teruggelo pen en eigenlijk is dat vandaag de dag helemaal verdwenen. De koop kracht is zeer toegenomen en de meeste Nederlanders hebben nu de middelen om op vakantie te gaan. Er is na de oorlog geknokt door de vakbond om vrije dagen te krijgen. Er zijn natuurlijk ook 'veel meer voorzieningen gekomen zoals een eigen auto, een vliegtuig dat veel passagiers tegelijk kan vervoeren en zovoorts. We zijn ook veranderd. We zijn veel meer bereid het geld te laten rollen en het in één keer uit te geven. Tijd en geld zogenaamd con sumptief te besteden; d.w.z. leuke dingen doen en dat is vakantie na tuurlijk bij uitstek." „Na de oorlog kwam er ook een ander levenspatroon wat arbeid be treft. Met industriële arbeid en amb telijke arbeid, eigenlijk allerlei soor ten arbeid die aan de ene kant heel inspannend kan zijn maar aan de andere kant ook vaak saai. Dat brengt met zich mee dat de behoefte ontstaat om de zinnen te verzetten. De Duitsers noemen dat Tapeten- wechsel, dus een ander tapijt onder je voeten hebben bij wijze van spre ken. Dit hele complex van factoren heeft er toe geleid dat vakantie ge-J woon geworden is, het1 :n massaal Toch is vakantie niet altijd leuk. En gezond is het Ook niet altijd. De mensen krijgen vaak last van stress, worden door kwallen gebeten, ma ken ruzie met hun beste vrienden, lopen zonnesteek op en niet te ver geten buikloop. Ton van Egmond: „Vakantie is een breuk met het dagelijkse leven. Voor de meeste mensen wordt va kantie steeds meer een kwestie van routine. Het nieuwe is er af dingen uit het dagelijks leven je mee. En vakantie brengt lijk extra risico's met zich mee van hitte, diefstal en voedselvergiftiging. Meestal ga je ook met andere men sen op vakantie en die andere men sen zijn meestal gezinsleden, den en soms kennissen en een enk keer een totale vreemde. Je en nacht met elkaar in dezelfde ruimte, dezelfde auto, dezelfde tent, dezelfde hotelkamer. Daar zijn we meestal niet op voorbereid. Zo'n re latie staat dan onder druk. Het is jat in de file, je bent besto- is ook nog alcohol in het spel..., nou dan ontstaan er wel spanningen in zo'n gezelschap! Dat is niets bijzonders, maar heel ge woon juist. Je leert elkaar heel an ders kennen dan in het dagelijks le ven en veel mensen worden daar door verrast." Er verschijnen steeds meer vakantie advertenties en brochures waarin het avontuur voorop staat. Dat avon tuurlijke lijkt nog al mee te vallen. Er wordt toch in de eerste plaats voor veiligheid gekozen. Er zijn wel mensen die puur op avontuur gaan, door naar exotische plekken te gaan en volledig te bre ken met hun achterban. Dat is echter een kleine groep. De overgrote meerderheid stelt prijs op voorzie ningen waar ze op terug kunnen val len. Ton van Egmond: „Ze willen herkenbaar eten, herkenbare hotels en herkenbare sanitaire voorzienin gen. En vaak ook het eigen gezel schap met eigen attributen zoals het hele videouitrustingen. Vaak is het meer de illusie van het avontuur. Dat vind je ook bij de reisorganisaties die die avonturen organiseren, aan de ene kant moet er wel avontuur in zitten, maar aan de andere kant mag er niks mis gaan. Onder het mom van avontuur moet je als organisatie er eigenlijk voor zorgen dat het avontuur uitgebannen wordt. Of in ieder geval het risico. Daar zit na tuurlijk iets heel tweeslachtigs in. Er zijn nog steeds mensen die voor hun rust en ontspanning op vakantie gaan maar er zijn er een heleboel die juist die inspanning en avontuur zoe ken. De jongeren die naar de Spaan se Costa gaan of Renesse in Zeeland gaan om daar twee weken intensief te discoën en overdag uit te slapen, die gaan eerder om zich in te span nen dan om uit te rusten." Over de Nederlandse touristen hoor •je de wildste verhalen. Ieder jaar staan plekken als.sRenesse en Ibiza op hun kop. Hoe is het eigenlijk met het imago van de gemiddelde Neder landse tourist? Ton van Egmond: +1 1 We krijgen steeds meer vrije tijd maar we gaan steeds korter op vakantie. Wel gaan we steeds vaker op reis. Er valt nogal wat te kiezen: met welk vervoermiddel, waar naar toe en wat voor soort accommodatie? Het Nederlandse Research Instituut voor Recreatie en Tourisme in Breda onderzoekt jaarlijks het vakantiegedrag van de Nederlanders. Het pas uitgebrachte trendrap port Tourisme 1989 blijkt dat recreatie en tourisme voor de Nederlandse economie steeds belangrijker wordt. Per jaar geven we steeds meer uit aan vakantie, ook in 1989 zijn de uitgaven behoorlijk gegroeid. Het gedeelte van de particuliere consumptie dat aan vakantie werd uitgegeven was bijna 5%. In het trendrapport staat verder dat we steeds gevarieerder op vakantie gaan. Na een welverdiende vakantie in Griekenland trok een bruinverbrande Chris Vemer er op uit om die nieuwe trends vast té leggen. „In zijn algemeenheid durf ik te zeg gen dat Nederlanders tamelijk wel kom zijn. Dat varieert natuurlijk per plek. Zo heb je Nederlanders die op campings in Frankrijk staan. Tradi- toneel brengen die alles uit Neder land mee, zodat ze wel voor ruimte lijke overlast zorgen maar niets be steden en dat kan tot irritaties lei den. Maar op vele bestemmingen waar Nederlanders gebruik van de lokale accommodaties maken zijn ze wél geziene gasten. Nederlanders brengen nooit grote gezelschappen tegelijk mee. Ze zijn sowieso altijd kleiner in aantal dan de Duitsers en de Britten bijvoorbeeld. De mensen uit de EEG-landen gaan vaak op vakantie, Noord en West Europea nen' gaan wereldwijd gezien verre weg het meest. Nederlanders zijn tezamen met de Scandinaviers, de West Duitsers, Zwitsers en Oosten rijkers daar weer de koplopers van. De Italianen zijn hun schade aan het in halen, maar dat zijn dan vooral de Italianen uit Noord Italië. Bij de Belgen wordt de schade vooral door de Vlamingen ingehaald. De Fran sen blijven duidelijk achter met dien verstande dat de Parijzenaars grote vakantievierders zijn. Het blijkt dat het publiek uit de grote steden meer op vakantie gaat dan het publiek op het platteland. In Nederland ver dwijnt dat verschijnsel steeds meer vanwege de verstedelijking. Maar nog steeds is er wel een duidelijke dominantie van de Randstadbewo- Er zijn een paar nieuwe rages in de Nederlandse vakantiewereld te be speuren. Ten eerste zoeken de men sen het steeds verder; op jacht naar exotische plekken verlaten zij Euro pa en gaan op avontuur aan de ande re kant van de wereld. Thailand is daar een goed voorbeeld van. De rage in Amerikareizen is vooral te wijten aan de slechte koers van de dollar. Tegenwoordig zijn de rollen Ik heb gezoend met Lucille Starr! Met de Lucille Starr, de enige echte, die van The French Song, Jolie Ja- queline en Colinda. Onvergetelijke hits uit 1965. 's Kijken 1965: Ticket to ride, Help, The Beatles, The last time. Satisfaction: The Rolling Stones en Lucille Starr dus. Die viel eigenlijk wel buiten mijn belangstellingsfeer, maar ze maakte geen onaardige plaatjes met die uit slaande stem van haar en je deed je ouders er een plezier mee als je er blijk van gaf ook andere muziek dan uitsluitend die, voortgebracht door langharige jongelui uit Liverpool en Londen te kunnen waarderen. Bij een groot warenhuis- Radio Rijnmond mag geen reclame maken, daarom houd ik de naam lekker voor me- kon je in de vroege jaren zestig singletjes kopen waarop onbekende artiesten de hits van dat moment coverden. Die waren een gulden goedkoper dan de originele single, en heus, die onbekenden deden erg hun best om op hun voorbeelden te lijken. Natuurlijk kocht je de singles vin The Stones en The Beatles van The Stones en The Beatles zelf, maar als het er alleen maar om ging dat je een bepaald nummer wel aar dig vond, kon je volstaan met zo'n namaak-single. In die uitvoering kocht ik The French song. Dat nummer had iets door de combinatie van Frans en Engels. Radio Rijnmond heeft dit jaar veel aandacht besteed aan Poetry Inter national, het Rotterdamse dichters- festival dat jaarlijks in de Doelen plaatsvindt. U hoorde dichters in de Edities en elke middag nam Erik Post het programma van die avond door met cultuurredacteur Frank van Dijl. Tenslotte zonden we op de vrijdagavond drie uur lang recht streeks uit vanuit De Doelen. Dat er onder onze luisteraars veel dichters schuilen, al dan niet gemankeerd, bleek uit de geweldige respons die we kregen op onze poëziewedstrijd Radio Rijmmond. Ondanks die voor de hand liggende woordspeling, waarvoor onze excuses, was het niet noodzakelijk dat de ingezonden ge dichten zouden rijmen. Wel stelden we een maximum aan het aantal re gels: veertien, om precies te zijn, daar past precies een sonnet in. Veel luisteraars hadden ecjjter aan de veertien regels niet genoeg. Som mige inzenders hadden hele vellen nodig om hun intiemste gedachten op papier te zetten en het rijm werd daarbij niet geschuwd. Iemand zond drie bundeltjes in, terwijl we toch ook hadden gezegd dat de poëtische bijdragen niet eerder gepubliceerd mochten zijn. Men ging de grote vragen des levens niet uit de weg. Sex en liefde, eenzaamheid, het mi lieu, dat waren misschien wel de meest voorkomende onderwerpen. Ook waren enkele verzen gewijd aan de programma's van Radio Rijn mond. Met de grootst mogelijke om zichtigheid kozen wij elke dag een 'gedicht uit dat door Frank van Dijl werd voorgelezen. Een deskundige jury, onder voorzitterschap van Poe- try-directeur Martin Mooij en met de dichteressen Jana Beranova en Maja Panajotova, koos in «le recht streekse uitzending van 22 juni het allerbeste Rijnmond gedicht. De winnaar was Bert Zwaan, Utenhage- straat 214c, Rotterdam. Hij kreeg vrijkaarten voor de slotavond van Poetry, de Nacht van de Jaloezie, en bovendien de bundel Woorden in vrijheid en een Radio Rijnmond T- shirt. Hieronder volgt zijn (titelloze) gedicht: Wie ben ik, wat ben ik is dit mijn lichaam ben ik niet iemand anders denk ik te zijn of te worden ben ik duizend doden of duizend levenden ben ik een droom of ben ik het gewoon ik ben het allebei noch bedroefd noch ben ik blij de ene dag ben ik geketend de andere dag ben ik weer vrij Natuurlijk heb ik dit niet tegen Lu cille gezegd toen ze in de studio van Radio Rijnmond te gast was op 19 juni 1990. Vijfentwintig jaar na dato! Ze was Nederland nog steeds heel erg dankbaar, vertelde ze, omdat wij toen zo dol op haar waren. Ze heeft thuis in Nashville nog steeds de Gou den Tulp staan die ze in.'65 van de Nederlandse platenindustrie ont ving. Maar wat heeft ze in al die tussenlig gende jaren gedaan? Zich aan haar man gewijd, getoerd in Amerika en Canada- van die dingen. En nu maakt ze haar comeback, daartoe geïnspieerd door de Nederlander Kees de Haan. Hij haalde haar naar Nederland voor optredens in Zeven bergen (Lucille: „Gisteravond zong ik voor een volle zaal in, hoe heet het ook alweer: Seven Mountains), Schelluinen, Klarenbeek, Amstenra- de, Nederweert-Eind en Ooster- hout- plaatsen kenneljk met een gunstig comeback-klimaat. En ze. Ze kwam met haar complete South Mountain Band ruim een half uur te vroeg, want Kees had het zekere voor het onzekere genomen en haar bijtijds uit bed getrommeld. „Nor maal slaap ik nu nog", zei ze om twaalf uur. De espresso die Leen van het Radio Rijnmond Café haar schonk was haar ontbijt. Vanwege het matineuze moment hield ze haar zonnebril maar op. Ze houdt van plagen, dat kon je merken. Eenmaal in de studio maakte ze, terwijl haar nieuwe single Crazy arms draaide, een dansje met me, althans: ondernam ze een poging daartoe, want ineens was ik alle pas sen die ik nog niet zo lang geleden op dansles had geleerd vergeten. Ik hobbelde dus maar wat mee en liet haar leiden. Chris Vemer sprak met haar en tenslotte zong Lucille live dat beroemde The French Song, be geleid door een orkestband. Wat me het meest verbaasde was dat ze daar bij bleef zitten! Toen het over was, omhelsde ze me en wisselden we drie zoenen. De eerste keer dat ik een Ster- de naam.zegt het al- zoende! Dat ga ik vaker doen, nam ik me. FRANK VAN DIJL Psycholoog Ton van Egmond heeft een boekje geschreven over vakantie, waarin hij de vakantiegangers in types verdeelt. Zo zijn er bijvoorbeeld DE STARTERS, een uitstervend ras; het zijn de mensen die immers nog nooit op vakantie zijn geweest. Starters brengen in het algemeen hun eerste vakantie in eigen land door, in vertrouwde accommodatie. Dan is er een hele grote groep die Van Egmond DE GEWONEN noemt. Dat zijn de mensen die het liefste met hun bungalowtent of hun caravan op de camping gaan staan om daar aan het sociale leven deel te nemen. Ze zijn niet avontuurlijk, zijn niet uit op zon of mooie natuur. In Nederland zijn DE GEWONEN verreweg de grootste categorie. Benieuwd of alle categorieën bij Radio Rijnmond voorkomen, hielden we een kleine bliksemenquête. Hieronder volgt het opmerkelijke resultaat. Ilse van Enkhuyzen, directiesecretaresse: „Ik hoop met een stel vrienden in een oude bus rond te gaan trekken, naar het allerzuidelijkste plekje van Spanje, Taïfa". Een duidelijk geval van de AVONTUURLIJKE JONGERE. Het exploratie motief speelt een grote rol. Het amoureuze element mag niet uitgevlakt worden, maar toch gaat het bij de A. J. meer om interessante, ongewone dingen beleven. omgekeerd: vroeger kwamen de Amerikanen naar Europa en nu draaien Nederlanders hun hand niet om voor een paar weekjes Miami Vice-iand. Amerika is voor de Euro peanen relatief goedkoop geworden. Amerikanen willen op het ogenblik massaal naar Oost Europa, terwijl in Europa die belangstelling nogal meevalt. De verwachtingen waren zeer hoog een half jaar geleden in de reiswereld. Men verwachtte een ware run op Oost Europa reizen. Die is tot nu toe uitgebleven. Niet verwonderlijk ook als je weet dat de voorzieningen minimaal zijn en de hotels net zo duur zijn als in het Westen. De enigen die het echt alle maal willen mee maken zijn de Ame rikanen. En de Amerikanen snappen weer niets van al die Europeanen die in het bloedhete, vaak gevaarlijke Miami gaan zitten. Twee duidelijke gevallen van 'wat je van ver haalt is lekker...'" Chris Vemer (bijgestaan door Mieke van der Linden, die reikhalzend uit kijkt naar haar vakantie in Ameri ka). a ik helemaal alleen v Deze jongedame zou wel in de groep van de GRENSVERLEGGERS onderge bracht kunnen worden. Een groeiende groep jonge volwassenen heeft niet meer genoeg aan het gewone, ook al is het gewone pas korte tijd gewoon. Grensver- leggers willen zichzelf tegenkomen en hun grenzen leren kennen. Frank van Dijl van de cultuurredactie: Het eerste idee was Amerika, maar mijn vriendin gaat in september studeren, dus het zal wel weer de Dordogne worden in een tent voor een week of drie". DE PRIMITIEVE KAMPEERDER dit. Wil zelf deel uitmaken van de natuur, is afkerig van massatoerisme en wil eigenlijk zo weinig mogelijk mensen zien. Hij is vaak hoog opgeleid en gaat of alleen op vakantie of met een klein select gezelschap. Dit is een moeilijk geval. Maakt het feit dat de aanstaande bruidegom natuurlijk 14 dagen zon wil tijdens zijn huwelijksreis hem een GOEDKOPE ZONZOEKER? De Goedkoper Zonzoekers vormen voor reisorganisaties de grootste groep vakantiegangers. De G.Z.Z.'s zoeken de zon. En de gezelligheid. De rest is bijzaak. Voor Goedkope Zonzoekers is de prijs van de vakantie heel belangrijk. Maar hij een huwelijksreis let je daar natuurlijk niet zo op! Hans Verbeek, buitenlandredacteur: „We gaan met 10 man naar Roemenië in een bus en een auto. Eigenlijk wilden we vorig jaar al een van de laatste bolwerken van het Stalinisme bezoeken, maar door de revolutie is daar nu natuurlijk wel het een en ander veranderd en daar zijn we heel benieuwd naar. We gaan niet op het strand liggen, denk ik". Een combinatie van REISLUSTIGE JONGERE (Verbeek is pas 26) en GRENSVERLEGGER; er zijn vast niet veel mensen die een rondrit door een land als Roemenië durven maken, zeker niet als de mijnwerkers weer van zich doen spreken. Reint Jan Potze, nieuwslezer/verslaggever: „Ik ga op 1 augustus naar het echte Carthago! Daarna verblijf ik in een luxe studio in Sousse, ook in Tunesië. Dit is de eerste keer dat ik zo'n geheel verzorgde vakantie neem". Een GOEDKOPE ZONZOEKER vanwege de lage prijzen in Tunesië. Maar de categorie AVONTUURLIJKE JONGERE komt om de hoek kijken door die trip naar Carthago, op 1 augustus nog wel! Hans van Vliet, presentator„Ik ben al op vakantie geweest. Ik heb een caravan op een camping in Gelderland en daar heb ik heerlijk 2 weken gezeten. In september ga ik nog een weekje naar Griekenland". Van Vliet is een duidelijk geval van de DE GEWONE. Hij zoekt gezelligheid, rust, ontspanning en af en toe een beetje inspanning. De Gewone wenst niet te beknibbelen op eten, drinken etc. Op de camping moet alles in orde zijn, er wordt gebingoot, geklaverjast en de jeugd gaat naar de disco in het dorp. Deze presentator is bij uitstek geschikt om een campingtour te organiseren. Hennah Draaibaar, verslaggeefster: „Ik ga altijd naar een warm land om mezelf weer op te laden. Ik wil 3 weken gegarandeerd zón en dat kan overal zijn, van Ameland tot Aruba. Een keer ben ik met 5 vriendinnen naar Spanje geweest, dat was iedere avond naar de disco en overdag uitslapen. Daar kon ik slecht tegen. Ik wil overdag wel wat zien, zoals leuke markten, daar ben ik gek op". Even dreigde Hennah Draaibaar een DISCO te worden. De Disco is op vakantie om andere jongeren te ontmoeten. In veel opzichten is er geen verschil tussen Disco's met zonbestemming en De Goedkope Zonzoeker. Beide groepen vertonen een geringe exploratiebehoefte en prefereren hamburgers en friet boven de lokale lekkernijen. Disco's worden vanzelf Gewonen of Goedkope Zonzoekers en tot de Disco's kun je slechts tijdelijk horen. Door haar 'marktonderzoek' heeft Miss Draaibaar AVONTUURLIJKE JONGERE trek jes! Erik Post, presentator: „Ik ben twee maanden weg. Een gedeelte daarvan breng ik met mijn camper door in Spanje en Portugal met mijn vrouw. Ik neem mijn wereldontvanger mee maar eigenlijk luister ik alleen maar naar Pellenboer". Het is dat Post nog niet oud genoeg is, anders zou hij prachtig in het plaatje van de REISLUSTIGE SENIOREN vallen. Hij maakt deel uit van de grote geboortegolf van na de oorlog. Een babyboomer. Als die babyboomers 55+ en 65+ zijn timmeren ze, net als nu, nog steeds aan de weg. En zullen zij nog steeds een hedonistische levensinstelling hebben. De koopkracht blijft groot. De Reislustige Senioren vormen een betrekkelijk nieuwe groep, maar groeit als kool. Zij hebben relatief veel tijd, een goede gezondheid en aanzienlijke koopkracht. Erik Post over 15 jaar! Deze categorie wordt niet gegeven in het boekje van drs. Van Egmond. Wij zouden deze laatste ondervraagde HET DAGJESMENS met een goed ontwik keld gevoel voor humor willen noemen. I De veranderende vakantiemarkt. Rijnmonds Diep 24 juni 1990 Vakantie van Drs.Ton van Egmond Trendrapport Tourisme 1989 van het NRIT

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Havenloods | 1990 | | pagina 13