'Nederland zal vrijheidsberoving
niet voor zoete koek opeten'
Insecten centraal
op themadag KNNV
DE HAVENLOODS
Fred Piek in
De Woudhoek
Verzetsman Bernard IJzerdraat krijgt postuum Geuzenpenning
Schiedammers
in Apeldoorn
Twijfel bij Groen Links
over sociale vernieuwing
Concertfoto's van De Heus in Try-Out
Oude treinen
Spreekuur
Beroepenoriëntatie
voor schoolverlaters
Driemaasstede op zoek
naar vrijwilligers
ECHTE PERS 3.00x2.1
GROOTFORMAAT NEPAL f1995
DONDERDAG 7 FEBRUARI 1991
SCHIEDAM De activitei-
tencommissie van diensten
centrum De Woudhoek is erin
geslaagd Fred Piek te strikken
voor een optreden. Vrijdag 8
februari zal deze oude rot in
het vak vanaf 14.00 uur zijn
liedjes ten gehore brengen.
Het repertoire zal voor een
groot deel aansluiten bij het
ouderen-publiek, maar ook
voor jongeren is Piek zeer de
moeite waard.
Gitarist/zanger Piek stond
aan de bakermat van de Ne
derlandse folk-muziek. In
1972 richtte hij in Vlaardin-
gen de groep Fungus op. In
1974 had het bebaarde gezel
schap een hit met de single
'Kaapren Varen'.
Daarna maakte Piek deel uit
van het Rotterdams/Vlaar-
dingse The Amazing Stroop
wafels, die met Oude Maas-
weg vaak op de radio te horen
waren. In 1983 heeft Piek het
trio verlaten om zich op
solo-carrière te storten. Tus
sendoor maakt de muzikant
nog deel uit van het cabare
teske trio 'Drie Heren'.
In 1989 bracht Piek zijn twee
de soloplaat uit. Op 'Soms een
Moment' bewijst hij het song-
schrijven nog niet verkeerd te
zijn. Voor slechts twee gulden
kan iedere liefhebber vrijdag
terecht aan het Heijermans-
plein 35 in Schiedam.
Fred Piek: voor jong en oud.
SCHIEDAM Ook nu Ko
ning Winter iedereen op de
gladde ijzers krijgt wordt er
nog volop hardgelopen. Afge
lopen weekeinde stond in
Apeldoorn de mid-winter ma
rathon op de agenda.
Onder uitstekende weersom
standigheden ging het deelne
mersveld van zo'n duizend lo
pers van start. Nederlands to-
ploper Aard Stigter ging in
een tijd van 2 uur 20 minuten
en 46 seconden als eerste over
de streep, gevolgd door de
Zwitser Bachman.
Snelste atleet uit onze regio
was Domien Brandsma uit
Maassluis in 2.31.05. Jolanda
Staar van a.v. Fortuna Vlaar-
dingen verrastte bij de dames
met een derde plaats in een
tijd van 3.22.30. Karei Lee-
wangh uit Schiedam won het
veteranen II klassement in
2.49.31.
De resultaten van de overige
Schiedammers luiden als
volgt: Ernst Verbeek 2.58.59,
Jerry van der Berg 3.05.24,
Hans de Jong 3.09.26, Peter
van Klaveren 3.11.57, Nico de
Vries 3.12.04 (eerste mara
thon), Cor van Pelt 3.17.50,
Gerrit Brinkman 3.22.01.
Hans Kleinekoort 3.22.
Martin Verhaal 3.40.13 en 1
ter Meijer 3.46.50.
SCHIEDAM— De verzets
man Bernard IJzerdraat
(1891-1941) wordt postuum
onderscheiden met de Geu
zenpenning 1991. In de ge
schiedschrijving over het ver
zet in de Tweede Wereldoor
log neemt IJzerdraat letterlijk
een vooraanstaande plaats in.
Hij was immers, zoals de his
toricus Lou de Jong in zijn
standaardwerk over de oorlog
schrijft, 'de allereerste van de
eerste illegalen'. De door IJ
zerdraat aangevoerde verzets
groep de Geuzen had vooral in
het Waterweggebied veel aan
hang. Kenmerkend voor de
Geuzen was wat De Jong hun
'onschuld' noemt: de eerste
verzetsstrijders beseften vaak
niet dat zij hun leven in de
waagschaal stelden.
In september 1939, toen het
Duitse leger Polen binnenviel,
woonde Bernard IJzerdraat in
Dinxperlo. Hij was adviseur
bij een tapijtfabriek. Dinx
perlo ligt in de Achterhoek
aan de Duitse grens, zoals IJ
zerdraat met eigen ogen kon
zien wat er in het buurland
gebeurde. Hoewel hij niet een
bepaalde politieke of wereld
beschouwelijke stroming aan
hing, was hij een fel tegen
stander van het nationaal-so-
cialisme. De aanwezigheid
van Duitse troepen langs de
grens verontrustte hem zo, dat
hij eind 1939 besloot te ver
huizen. Op 5 december vestig
de hij zich met zijn gezin in
Schiedam. Hij werd tijdelijk
handenarbeidleraar aan ver
schillende scholen in Schie
dam en Vlaardingen.
Deze 'vlucht' naar het westen
bleek vergeefs. Op 14 mei
1940 was IJzerdraat getuige
van het Duitse bombardement
op Rotterdam, 's Avonds
hoorde hij op de radio gene
raal Winkelman, die de capi
tulatie van de Nederlandse
troepen bekendmaakte. IJzer
draat was, aldus zijn dochter
Daja, 'rechtuit woedend'. Hij
besloot de strijd tegen de
Duitsers persoonlijk voort te
zetten. Als wapen koos hij de
pen: hij begon korte pamflet
ten te schrijven die hij 'Geu-
zenberichten' noemde.
Geuzenleger
Het eerste bericht dat be
waard is gebleven, dateert van
18 mei. IJzerdraat schreef
daarin: „Nederland zal zijn
vrijheidsberoving niet voor
zoete koek opeten We
krijgen stellig spoedig een
nieuwe Alva met bloedraad en
inquisitie. Maar de Geuzenac-
tie zal ons geleidelijk organi
seren en eenmaal zullen we,
evenals in de Tachtigjarige
Oorlog, onze vrijheid herove
ren. Moed en vertrouwen. Ons
land zal geen onderdeel van
Duitsland worden!IJzer
draat eindigde met de oproep
het bericht 'met verdraaide
hand' over te schrijven en
door te geven aan 'betrouwba
re Nederlanders'.
In latere Geuzenberichten
zette hij uiteen hoe het verzet
IJzerdraat zelf staan.
Flardinga
Bernard IJzerdraat
wilde organiseren. Zijn plan
(of, misschien beter gezegd:
droom) was een geheim Geu
zenleger op te richten van ten
minste een half miljoen Ne
derlanders. Deze ondergrond
se organisatie zou, net als het
reguliere leger, onderverdeeld
zijn in groepen, secties, com
pagnieën en bataljons. Aan
het hoofd zou een kolonel
In Vlaardingen recruteerde
IJzerdraat de eerste soldaten
voor zijn Geuzenleger. Twee
weken na het bombardement
op Rotterdam praatte hij met
zijn Vlaardingse collega Jan
Kijne over zijn plannen. Kijne
was meteen enthousiast. Door
zijn bemiddeling sloten ook de
20 30 leden van de Vlaar
dingse wandelclub 'Flardinga'
onder leiding van Ary Kop
zich bij het Geuzenleger aan.
Op den duur kreeg de organi
satie vertakkingen in Schie
dam, Delft, Maassluis, Rotter
dam en andere plaatsen in
Zuid-Holland. Hoewel de pre
cieze omvang van de verzets
groep niet bekend is, telde zij
waarschijnlijk enkele honder
den leden.
Historici zijn het erover eens
dat de Geuzen ondanks him
goede bedoelingen papieren
tijgers waren. De meeste plan
nen zoals het opblazen van
een munitietrein en het aan
leggen van grote wapenvoor-
raden bleven in de pen ste
ken. Het verzet beperkte zich
tot de verspreiding van de
Geuzenberichten. Volgens de
historicus Marry Paape is dat
echter geen reden de verzets
daden van het Geuzenleger te
bagatelliseren. In zijn in 1965
verschenen boek 'De Geuzen'
schrijft Paape: „De daden van
de Geuzen waren op zichzelf
niet van groot gewicht. Wie
zal het tegendeel beweren?
Maar zij, de Geuzen, zijn het
geweest, die velen in den lan
de hebben wakker geschud,
die de afkeer jegens de bezet
ter hebben doen groeien, de
bereidheid tot het bieden van
weerstand nieuwe impulsen
hebben
Argeloosheid
lüiiS
sarMfwiffr Mm
voor d» I1VBIDE
Omdat hun verzetsdaden zo'n
onschuldig karakter hadden,
vermoedden de meeste Geu
zen waarschijnlijk niet dat zij
hun leven op het spel zetten.
De eerste illegalen gingen er
vanuit dat de Duitsers hoog
stens een gevangenisstraf zou
den opleggen. Deze betrekke
lijke argeloosheid was het ge
volg van het terughoudende
optreden van de Duitsers in de
eerste bezettingsmaanden. De
bezetters wilde aanvankelijk
zoals het hoofd van de SS
Heinrich Himmler het uit
drukte het Nederlandse
volk 'met vaste doch zeer
zachte hand weer binnen de
Duits-Germaanse gemeen
schap brengen". Hoewel de
Geuzen er zelf voortdurend op
hamerden dat de 'vriendelijk
heid' van de Duitsers slechts
schijn was, zagen zij geen re
den aan te nemen dat hun le
ven gevaar liep.
Aan deze illusie kwam snel
•De Vlaardingse burgemeester loofde in 1940 een hoge beloning uit v<
de daders van het doorsnijden van telefoonkabels.
een einde. Doordat jeen Geus
tijdens een bezoek aan een
kennis in Arnhem zijn mond
voorbijpraatte, kwam de
Duitse Sicherheitsdienst (met
hulp van de Nederlandse re
cherche) het Geuzenleger in
november 1940 op het spoor.
De SD rolde de ene Geuzen-
groep na de andere op. IJzer
draat, die in juli naar Haarlem
was verhuisd, werd op 22 no
vember gearresteerd en over
gebracht naar de strafgevan
genis in Scheveningen. Op het
Binnenhof in Den Haag von
den de 'verhoren' door de SD
plaats. De SD-ondervragers
mishandelden IJzerdraat zo,
dat hij aldus een ooggetui-
dikwijls 'bont en blauw
igen in zijn cel terugkeer
de en dan zijn hemd niet aan
zijn body kon velen'.
In januari 1941 begon het pro
ces tegen de Geuzen. Twee
maanden later deed de Hoge;
raad uitspraak. Vijftien Geu-;
zen, onder wie IJzerdraat,
kregen de doodstraf. Dè Raad
achtte hen schuldig aan be
gunstiging van de vijand,
spionage, ongeoorloofd wa-
penbezit en ontwrichting van;
de militaire macht. Op 13;
maart werd IJzerdraat sa- i
men met veertien andere Geu
zen en drie deelnemers aan de
Februaristakingop de
Waalsdorpervlakte geëxecu-
teerd.
Minister-president Lubbers
overhandigt de Geuzenpen
ning op 13 maart aan de doch
ter van Bernard IJzerdraat.
De uitreiking vindt plaats in
de Grote Kerk in Vlaardingen.
SCHIEDAM— In het partij
blad De Spot van Groen Links
Schiedam staat een verslag
van een discussie over de soci
ale vernieuwing. In het kader
van deze nieuwe wind die
door Schiedam moet gaan
waaien nodigde de partij een
aantal personen uit 'die basis
dragen van de vernieuwing'.
Uit de vraagstelling die de
discussie begeleidde komt
duidelijk naar voren dat
Groen Links weinig verwacht
van de veranderingen die op
til zijn.
Wegener hul^ianbulsbLaden
HOOFDKANTOOR:
Wegener Huis-aan-huisbladen
Prins Hendrikkade 12-16, Gebouw
'Maaspoort', postbus 1980, 3000 BZ
Rotterdam.
Telefoon (centrale):
010-4.699.911
DUO'S (rubrieksadvertenties):
010-4.699.444
Telex 23196
Telefax direktie: 010 - 4.699.362.
Telefax advert.afd.: 010 - 4.600.205.
BIJKANTOOR: Hoogstraat 122, I
"»P Vlaardingen, Postadres: 1
postbus 220, 3130 AE Vlaardingen.
Telefoon: 010-4.352.911.
Kantooruren: maandag t/m donder
dag 08.30-17.00, Vrijdag 08.30- 1
16.00 uur.
ADVERTENTIEVERKOOP:
SCHIEDAM: Mevr. C. Wijnen - v
Bas, (tel. privé 01899 -18521),
DISTRICTVERKOOPLEIDER:
P.J. Kooiman
(tel. privé 01860 -19587)
ACCOUNTMANAGER:
A. van Meeteren
(tel. privé 01831 -2082)
REDACTIE: Susan de Ligt en Robert I
Bas.
Correspondent SCHIEDAM:
Eric Steenbergen.
SPORT: Gerard Verver
(tel. privé 01899 -17787)
DE HAVENLOODS I
verschijnt elke donderdag huis-aan-
huis in Rotterdam e.o. in 13 edities er
is een uitgave van Wegener huis-s
huisbladen b.v.
(zie HOOFDKANTOOR).
DIRECTEUR: V. Doorn.
Wegener huis-aan-huisbladen
schijnen in Zuid-Holland wekelijks ir
een totale oplage van ruim
joen exemplaren.
BEZORGING:
Interlanden/Spreigroep.
Bezorgklachten:
010-4.699.201/4.352.911
Zo werd de volgendec
ter tafel gebracht: „Individue
le burgers worden in het ka
der van sociale vernieuwing
zelf verantwoordelijk gesteld
voor him problemen. Ze solli
citeren niet hard genoeg, ma
ken hun school niet af en spre
ken niet goed Nederlands.
Moet het sancties verantwoor
delijkheid worden afgedwon
gen?"
De voorzitter van de federatie
sociaal-culturele instellingen
Schiedam, Emmy van Milten
burg maakte zich over deze
conclusie bijzonder kwaad. Ze
heeft er geen goed woord voor
over dat gemeentelijke instel
lingen de burgers zelf verant
woordelijk wil stellen voor
hun problemen. „Een instel
ling als het Arbeidsbureau
spreekt mensen niet aan op
hun kwaliteiten maar doen
net of die burgers achterlijk
zijn", stelde ze vast. „Op die
manier ontneem je iedereen
verantwoordelijkheidsge
voel". Ze voegde er nog aan
toe dat zij het een goede zaak
zou vinden als politiek en ge
meente hun inzicht voor dét
wat sociaal vernieuwd moet
worden, opdoen bij instellin
gen die al jaren weten wat
gaande is.
Groen Links-lid André Wou-
terse, verbonden aan Clubhuis
Zuid, is van mening dat er
binnen de sociale sector van
verdeeld en versnipperd be
leid zonder enige visie ge
voerd is. Die uitspraak relati
veerde hij door: „We moeten
zelf maar eerst eens met goed
inhoudelijke verhalen naar de
gemeente toe stappen".
Het raadslid voor D66 Coby
de la Rie wees de aanwezige
vertegenwoordigers van be
wonersverenigingen erop dat
voor hen een taak is we
legd in het signaleren van
misstanden. Lagendijk van
bewonersvereniging Oost liet
daar zo zijn twijfels over ho
ren. Volgens hem ontbreekt
bij de ambtenaren de bereid
heid om zelfs iets simpels als
een paaltje plaatsen in de wijk
voortvarend aan te pakken.
De la Rie erkende dat het haar
ook een doorn in het oog is om
voortdurend aan de bel te
moeten blijven trekken totdat
een bepaalde kwestie bij ge
meente en politiek aandacht
krijgt. „Op de lange duur
werkt dat echter wel", stelt
het lid van D66.
VLAARDINGEN In het muziekcafé Try-Out in de Passage in Schiedam is de gehele maand februari een
expositie van de Vlaardingse fotograaf Gerrit de Heus te zien. De Heus (23) werkt momenteel bij het
fotopersbureau Roel Dijkstra en als zodanig ook voor deze krant. De foto's die in het muziekcafé geëxposeerd
zijn gemaakt tijdens concerten, één van de favoriete onderwerpen van De Heus. Deze foto van Art Blakey ts
genomen tijdens het North Sea Jazz-festival in 1990.
SCHIEDAM De Koninklij
ke Nederlandse Natuurhisto
rische Vereniging viert dit
jaar haar negentigjarig jubile
um. Dat feit laat de afdeling
Waterweg-Noord niet zomaar
voorbij gaan, want op zondag
21 april wordt in de Boshoek
een insecten themadag geor
ganiseerd.
Vorige week werd de laatste
hand gelegd aan een demonta
bele vlinderkooi die tijdens de
festiviteiten aan het publiek
wordt gepresenteerd. De kooi,
dertig vierkante meter groot,
moet onderdak gaan bieden
aan vlinders, hun waardplan-
ten, rupsen en cocons.
Niet alleen over de vlinders,
die centraal zullen staan,
maar ook over bijen, spinnen,
mieren en rotsplanten zullen
drie-dimensionale diaseries
en films worden vertoond. Di
verse natuurliefhebbers zul
len over de verschillende in
secten lezingen houden. Het
bestuur van natuurvereniging
heeft een programma in el
kaar gedraaid dat klinkt als
een klok.
De bezoekers kunnen door
middel van een grote door
zichtige demonstratiekast bij
en van dichtbij observeren en
met stereomicroscopen kun
nen de spinnen vergroot wor
den bekeken. In samenwer
king met de Nederlandse Mie
renwerkgroep kan men over
deze nietige alswel nuttige
diertjes ook het een en ander
te weten komen. Er zullen en
kele mierennesten worden op
gesteld en tevens valt er een
collectie geprepareerde mie
ren, waaronder de grootste
mier ter wereld, te bezichti
gen.
Ook liefhebbers van rotsplan
ten kunnen die dag terecht
want er is ondermeer een ruil
beurs waarbij zeldzame plan
ten geruild en gekocht kunnen
worden.
VLAARDINGEN— De Ne
derlandse Spoorwegen zetten
in augustus tijdens de viering
van het 100-jarig bestaan van
de spoorlijn Schiedam-Maas-
sluis oud treinmateriaal in. De
viering is vastgesteld op 17
augustus.
Behalve het laten rijden van
oude treinen staat nog een
aantal andere activiteiten op
het programma. In het ge
meentemuseum te Maassluis
wordt die dag een expositie
over de spoorlijn worden ge
opend. Bovendien is de NS
van plan om rond de stations
Maassluis en Vlaardingen een
aantal feestelijkheden te or
ganiseren.
SCHIEDAM— De Infotheek
van de Sociale Dienst is be
gonnen met een spreekuur
voor werkzoekende allochto
nen. Zij kunnen op dit spreek
uur informatie krijgen over
hun kansen op een betaalde
baan en er wordt getracht hun
positie op de arbeidsmarkt te
verbeteren.
Het spreekuur wordt bemand
door de Stichting Buitenland
se Werknemers Rijnmond en
is wekelijks toegankelijk van
half twee tot drie uur ('s-Gra-
venlandseweg 567).
SCHIEDAM— Voor jongens
en meisjes in de leeftijd van 13
tot en met 16 jaar organiseert
de Stichting Sociaal en Kultu-
reel Werk Schiedam Zuid een
cursus beroepenoriëntatie. de
cursus richt zich op scholieren
die nu het LEAO, MAVO of
HAVO volgen en geen goed
beeld hebben wat zij verder
willen gaan doen na het beha
len van hun diploma.
Gedurende acht bijeenkom
sten zal een groot aantal stu
dierichtingen en beroepen van
verschillende kanten worden
belicht. Tijdens de eerste bij
eenkomst (waarin een be
roepskeuzetest) volgt een uit
gebreide informatie over het
leerlingwezen, Arbeidsbureau
en studiefinanciering. Het is
de bedoeling mensen uit aller
lei beroepen uit te nodigen en
hen daarover te laten vertel
len. Daaronder zijn in ieder
geval een onderwijzer, auto
monteur, een peuterleidster
en een computerdeskundige.
Op de voorlaatste avond zul
len ook de ouders van de cur
sisten aanwezig zijn. Ter af
sluiting van de cursus ontvan
gen de deelnemers een uitge
breid informatiepakket.
Het streven van de stichting is
erop gericht de jongeren niet
in een bepaalde studie of baan
te sturen. De uiteindelijke
keuze ligt bij de jongelui en
hun ouders. De beroepeno
riëntatie start vrijdag, 22 fe
bruari van 19.30 - 21.00 uur.
De kosten bedragen f. 15,-. In
lichtingen en aanmeldingen:
Klubhuis Zuid, Lida Tode, te
lefoon 426 72 97.
SCHIEDAM Voor verschil
lende activiteiten zoekt ver
pleeg- en reactiveringscen
trum DrieMaasStede mannen
en vrouwen die zich enkele
uren per week beschikbaar
willen stellen.
„Voor onze patiënten is con
tact met de buitenwereld bij
zonder belangrijk", zegt me
vrouw A. de Jong van der
Laar, coördinator vrijwilli
gers, die buiten het personeel
en de familie om, het contact
met de buitenwereld voor de
patiënten levend willen hou
den. Dit kan door gesprekjes
te voeren over allerlei gebeur
tenissen".
De Jong vraagt mensen die
graag met ouderen omgaan
zich beschikbaar te stellen
voor onder andere begeleiding
en het helpen van patiënten
bij de warme maaltijd, tuinie
ren in de looptuin van de af
deling fysiotherapie, het assi
steren bij de uitleen van boe
ken en spelmateriaal vanuit
de huisbibliotheek op vrijdag
middag of door te helpen op
de bingomiddag die eenmaal
per maand gehouden wordt.
Vrijwilligers zullen vooraf
voorlichting ontvangen over
het verpleeghuis en het om
gaan met psycho-geriatrische
patiënten. De mogelijkheid
tot het volgen van verschillen
de cursussen is aanwezig. Be
langstellenden naar dit vrij
willigerswerk kunnen via te
lefoon 427 81 99 van De Jong
informatie ontvangen.
aanbieding!
fTKO f Speciale
I ILjYJ) «aanbieding*
ZJ. PERZEN- CHINEES
Boterdiep
Rotterdam Feyenoord
47966
