UIT
Rotterdam krijgt lékker tóch groots,
veelzijdig en ongedwongen theaterfeest
New Yorkse avant-garde in Rotterdam's jazzcentrum
Rattle leidt RPhO bij opening jubileumseizoen
Weer tien dagen paraderen langs talloze paradepaardjes op Dé Parade
De SKVR presenteert zich in
Schouwburg én op Plein 1940
Saviour gaat er op Park
Party weer flink tegenaan
Bewogen Mo/arts Requim in
de Rotterdamse Paradijskerk
Hark The Voice in Plan C
DONDERDAG 17 JUNI 1993
DE HAVENLOODS HET ZUIDEN
De Parade Plus strijkt van vrijdag
25 juni t/m zondag 4 juli neer op
het terrein langs Boompjes bij het
Leuvehoofd. Open op weekdagen
van 16.00-01.00 uur, op zaterdag
16.00-02.00 uur, en op zondag
13.00-01.00 uur. Toegang tot het
terrein is gratis, voor de voorstel
lingen betaalt men diverse prijzen.
De Plus bestaat uit het Paradethe
ater met 350 zitplaatsen.
Daarin staan achtereenvolgens:
Scapino(van 25 tot en met 27
juni), het RO (28 en 29 juni), Paul
Selwyn Norton(30 juni en 1 juli),
Beukema(l juli), De Vut-show(3
en 4 juli) en het slotfeest!ook op 4
juli).
De entrèe voor deze attracties be
draagt steeds f12,50.
Behalve de hierboven en in het
hiernaast afgedrukte verhaal aan
gekondigde attracties, is er tijdens
de tien feestdagen nog veel meer te
beleven. Een slordige greep uit het
aanbod levert ondermeer op:
Het leed van Oost-Groningen
'Beukema' op vrijdag 2 juli, aan
vang 20.30 uur. 'Beukema' is een
muziektheaterproduktie over een
in zichzelf gekeerd Oostgronings
gezin. Vader- Jan Beukema vormt
met moeder Ina, dochter Elvis en
haar verloofde Wietze Plantinga
de muziekgroep 'Beukema', waar
mee een welkome aanvulling
wordt verkregen op de reeds jaren
genoten uitkering. Zowel het ge
zin als de band dreigen echter aan
interne spanningen ten onder te
gaan. Een voorstelling vol zwarte
humor over Agressie Liefde,
Dood Sociale Dienst, Rock
Roll, Sex Drugs Vrachtwa
gens, Leven Auslander.
Feestelijk muzikaal slot zondag
4 juli,21.00 uur. Entree f 12,50.
0 In De Fontein muziek van Wil
ly Dixongs (25 juni). De Drie Wij
zen (26 juni). De Flamingo's (I
juli), The Pinheads (2 juli) en de
Dopegezinde Gemeente (3 juli),
(tussen 23.00 en 01.00 uur)
In de Salon des Variétés (bui
ten): De Kweekbak (26 juni), de
Zwoelie Troelies (27 juni), de Do
pegezinde Gemeente (3 juli) en
Trio Hasjee (4 juli). Tussen 17.00
en 20.00 uur. Binnen ook veel live
muziek met onder anderen Cle
mens van der Ven en Sjoerd van
Bommel, La Frequinnes, I nspoiled
Gender, de Dopegezinde Gemeente
en de Arthur Ebeling band.
Club Roulette heeft een afwis
selend programma met de Live
Jukebox op 25 en 26 juni en 3 en 4
juli. Op 27 en 28 juni Backstage
Revue en op 29 en 30 juni Les
Gueux. I en 2 juli treden Nénette
et les Zézettes op.
RO Theater
Foto: LEO VAN VELZEN
Orkest De Ereprijs in Blueprint
met 'Een tijdelijk monument', een
luister- en kijkconcert waarbij drie
kunstuitingen elkaar overlappen
en aanvullen. De 15 musici van
Ereprijs spelen gecomponeerde en
geïmproviseerde muziek. Blue
print is de jongste verkenning op
het raakvlak van hedendaagse
muziek met andere disciplines.
Ditmaal gaan architectuur, beel
dende kunst en muziek letterlijk
hand in hand. Tijdens de uitvoe
ring van de muziek wordt een
constructie gebouwd die uiteinde
lijk het podium zal vormen. De
musici zijn dus behalve met hun
instrumenten ook voortdurend in
de weer met buizen, roosters, ka
bels en borgpennen. Zondag 4
juli, 15.00 uur. gratis.
Jördis Cordua, Devel Ze Kick,
gratis, 'Vuurdans'. Devel ze Kick
is een unieke choreografie waarin
moderne dans een nieuwe dimen
sie krijgt. De danseres combineert
vuur, jongleren en dans tot een
van de danswereld uniek geheel.
In La Donna.
Jan Schuurman Hess, de Tapijt
reus, gratis, 'Columntheater'.
De Achterkant
lo: REYN VAN KOOLWIJK
Het Rotterdams Philharmonsch
Orkest begint het jubileumsei
zoen op dinsdag 22 juni met een
concert onder leiding van vaste
gastdirigent Simon Rattle. Het
orkest voert één groot werk uit:
Romeo en Juliette van Hector
Berlioz. Solisten zijn Elise Ross,
John Aler en John Connell. Het
koor is samengesteld uit het
koor de Nederlandse Opera en
het Nederlands Kamerkoor.
Berlioz is de componist die dit
seizoen meer dan andere compo
nisten in de schijnwerper staat
bij het Rotterdamse orkest. Eén
van de series (de B-serie) is zelfs
helemaal gewijd aan Berlioz en
zijn tijdgenoten.
Het RPhO laat de vaste bezoe
kers van het orkest het komend
seizoen goed merken dat er een
feestje gevierd wordt. Er zijn al
lerlei extra'tjes en verrassingen
voor abonnementhouders. Begin
september verwacht het RPhO
de presentatie van de jubileum-
cd's en het jubileumboekje. Wie
een dubbel abonnement neemt
op de B-serie en een andere serie
naar keuze, krijgt de vier jubile
um-series cadeau. Op de cd's zijn
bijzondere opnamen vastgelegd
met grote dirigenten als Haitink,
Gergjev en Rattle.
In totaal geeft het RPhO vijf
jubileumconcerten. Het tweede
concert, de achtste symfonie van
Mahler, is op 3 en 4 december,
met James Conlon als dirigent.
Bernard Haitink dirigeert een
concert met Webern, Mahler en
Brahms op 22 december. Het
vierde jubileumconcert heeft de
Hohe Messe van Bach op het
programma, op donderdag 21
januari onder leiding van Frans
Brüggen.
Het jubileumseizoen wordt 24
juni afgesloten met een uitvoe
ring van L'Orfeo van Montever
di in een bewerking voor modern
orkest onder leiding van Mare
Minkovski.
Er is tijdens het jubileumseizoen,
van 9 september tot 16 januari,
een tentoonstelling in het Schie-
landshuis over het orkest, dat in
1918 begon als het Genootschap
van Beroepsmusici tot onderlin
ge Kunstbeoefening, later het
Philharmonisch Genootschap,
onder de muzikale leiding van
Willem Feltzer. Foto's van alle
beroemde dirigenten die sinds
dien op de bok van het RPhO
stonden, in de verschillende
'concertzalen' (van de Koningin-
nekerk via de Rivièrahal tot de
oude Rotterdamse Schouwburg
en de Doelen), het orkest in ver
schillende samenstellingen en op
de vele buitenlandse reizen, het
is er allemaal te zien.
Op 12 november is er een uitzen
ding van een NOS-documentaire
die het afgelopen seizoen over
het orkest is gemaakt.
Voor de jeugd geeft het RPhO
negen concerten in de RPhO-
show, in samenwerking met de
Eduard Flip se in I960 in de Rotterdamse
SKVR. 1200 schoolkinderen
worden zo bereikt.
Tijdens het Filmfestival is er,
bijna een traditie, een program
ma met filmmuziek.
In samenwerking met het Rot
terdams Conservatoriumis er -
alweer- een Berlioz-project en de
Rotterdam-concerten zijn dit
jaar extra Rotterdams door de
presentatie van Jules Deelder.
Lezers van De Havenloods en
Het Zuiden kunnen het komen
de seizoen verschillende jubileu
maanbiedingen verwachten,
waarbij ze een van de jubileu
mactiviteiten van het RPhO met
korting kunnen bezoeken.
Het zag er vorig jaar -o
schande!, wat waren er weinig
mensen- niet naar uit, maar
van 25 juni tot en met 4 juli,
strijkt het wonderbaarlijke
theaterfeest De Parade in de
herkansing opnieuw neer op
het Rotterdamse Leuvehoofd.
Met eèn dikke, extra, écht
Rotterdamse plus, in de vorm
van een groot aanbod 'home
made' voorstellingen èn acti
viteiten van 'bevriende mogen-
heden'. Onder de toegevoe
ging Waterstad aan De Para
de krijgen de inwoners van
groot Rotterdam alsnog hun
vertrouwde, jaarlijks terugke
rende en bovenal ongedwon
gen theaterfeest. Behalve dat
het festival vernieuwd en gro
ter, dus breder geprogram
meerd is, zal het terrein dit
keer gelukkig ook gratis toe
gankelijk zijn; voor een aantal
voorstellingen wordt een
„sympathieke bijdrage" ge
vraagd. De locatie is het Leu
vehoofd plus Plein 1940.
Een van de klappers van de Rot
terdam-bijdrage is, volgens or
ganisator Theo Henssen en zon
der de bekende 'Amsterdam-
Rotterdam-nijd' de Amster
damse Dogtroep, die, wonderlijk
genoeg en om duister gebleven
redenen en ondanks hun lange
bestaan nog nooit in Rotterdam
te zien was. Op Plein 1940, naast
het beeld van Zadkine, zullen
deze troepers van vrijdag 25 t/m
maandag 28 juni de openlucht
voorstelling I'Ascension du Man
darin spelen, geregisseerd door
Jos Thie.
Grotesk wapentuig
De troep is een Amsterdamse
groep kunstenaars en muzikan
ten die sinds 1975 spectaculair
het gewone leven
angsten tot bloei
De Dogtroep: de absurde verbeelding
beeldend theater maakt. Van
Europa tot ver in Azië. In '92
deed Dogtroep vooral van zich
spreken door speciale voorstel
lingen te maken voor de Olympi
sche Winterspelen in Albertville
en voor de Wereld Expo in Sevil-
la. De groep is ondanks vele
(buiten)festivals nooit in Rotter
dam gepresenteerd!
Met L'Ascension du Mandarin
wordt dit ruimschoots goedge
maakt! De openluchtvoorstel
ling, ooit ontstaan in opdracht
van het Franse festival Chalon
dans la Rue en voor het eerst
onder een regie (van Jos Thie), is
de absurde verbeelding van het
gewone leven, van feesten en
angsten, van bloei en treurnis.
Primitieve figuren gaan elkaar te
lijf met grotesk wapentuig. Een
kogelronde, zich moeizaam door
het leven bewegende figuur
komt tragisch aan zijn einde.
Een tuin wordt in bloei ge
bracht, en als de postbode zijn
hoofd verliest besluit de plaatse
lijke fabriek op reis te gaan. Al
spreken de beelden een universe
le taal, toch blijkt dat niets is wat
het lijkt.
De voorstelling won prijzen
voor kostumering, schoonheid
van beelden en muzikale oor
spronkelijkheid. Er volgde een
tournee door Oost-Europa,
Duitsland en Frankrijk, waar de
pers unaniem lovend en enthou
siast over schreef en de belang
stelling van het publiek met ge
middeld 2000 bezoekers per
avond overweldigend te noemen
was.
In het Paradetheater verder:
Scapino Rotterdam met het zeer
eigentijdse en ruige dansstuk
KathleenRo Theater met Global
News, waarin George van Houts
en Tom de Ket de wereld verkla
ren in één uur; Paul Selwyn Nor
ton, met Johnny Panic waarmee
hij laat zien dat met elementen
uit cabaret, film, cartoons en de
popcultuur hoogwaardige dans
te maken valt.
Carmeurs en
charlatans
Het evenement De Vut-show laat
in een wervelende, anderhalf uur
durende vertoning zien waarom
een artiest niet in de vut en zelfs
niet met pensioen kan gaan. De
show laat bekende en minder
bekende goochelaars, zangeres
sen, charlatans, charmeurs en
entertainers van weleer aan het
woord die jong en oud weer en
nog steeds zullen roeren. De
laatste avond zal met de titel 'de
RoRoRo-revue' een vrolijk en
feestelijk slot breien aan deze
tweede 'Rotterdamse' parade en
dat natuurlijk met een zeer Rot
terdams signatuur.
Op het paradeterrein zult u
eveneens Joop van den Zoons
grandioze doordraaishow aan
treffen. Onder de titel Rodeo be
leeft de tijd van uw leven in een
kwartier en bepaalt u zelf wat u
ziet! Ook theatergroep De Zwar
te Hand is weer present. Speciaal
voor de Zomerfestivals en met
behoorlijke steun van Rotter
dam, ontwikkelde dit gezelschap
de familie-voorstelling Café de
Achterkant. Het straatbeeld met
al zijn cliché's vormde het uit
gangspunt voor de voorstelling.
In alle theaters van De Parade
worden nieuwe programma's ge
speeld, Shakespeare waart rond
in Studio 7 en het vrouwelijk
Orakel staat in La Donna. Hele
maal nieuw is het beeldtaal-thea
ter Paradis Par Azart en ook
Celsius smeedt nieuwe bliksems.
Voor de kinderen treedt onder
meer Kindercircus Elleboog op
en ook is er een heuse 'Kinder
parade'. Rasvertellers Willem de
Ridder en Wijnand Stomp vertel
len verhalen in La Donna en
Theatermaker Koen Venken (een
Belgische acteur, beter bekend
van het programma Zakken uit
gezonden door de VPRO) speelt
De Gluurder. Beatrice van der
Poel en Leo Bouwmeester doen
de Stoute Kinderenshow met mu
ziek en stoute gebaren.
De rest van het aanbod liegt er
evenmin om. Hoewel het duo
vorig jaar in deze krant aankon
digde het eigenlijk wel voor ge
zien te houden, hebben harts
tochtelijk trouwe fans blijkbaar
De Levende Jukebox voor het
nageslacht weten te bewaren.
My name is Helen Thank youèn
Our lovely Yvon 'zullen, in beide
weekeinden, opnieuw, tegen een
bescheiden vergoeding, hun
smartlappen- en pikanteriën-re-
pertoire uitjubelen. Wie al lang
niet meer gelachen heeft, kan
weer uitbundig Vuile Huichelaar
gaan meezingen.
Charles Gayle: eerst dertig jaar spelen op straat ei
het podium van The Knitting Factory en Thelonious.
New York heeft een reputatie
hoog te houden op het gebied
van vernieuwende muziek.
Even groot is de reputatie van
The Big Apple op het gebied
van gebrek aan geld en podia,
van talentvolle muzikanten
die jarenlang niet aan de bak
kunnen komen en van de eeu
wige doorzetters, die ondanks
bizarre omstandigheden (zo
als bijbaantjes als taxichauf
feur of pizzabakker) toch
trouw blijven aan hun revolu
tionaire muzikale ideeën.
The Knitting Factory is een van
de weinige podia in New York
waarop zowel rock- als jazzmu
zikanten van het vooruitstreven
de soort een plaatsje kunnen vin
den voor hun muziek. Op gezette
tijden organiseert The Knitting
Factory Europese toernees voor
deze groepen. Vrijdag 18 juni
doen de Newyorkse jazzmuzi
kanten Rotterdam aan voor een
concert in Thelonious aan de
Witte de Withstraat. De crème
de la crème van de Newyorkse
geïmproviseerde muziek dus.
Drie groepen maken hun op
wachting voor de liefhebbers
van nieuwe jazz. In willekeurige
volgorde (die is nog niet be
kend): New Used, het Charles
Gayle Trio en Roy Nathanson
Anthony Coleman.
Cyriel Pluimakers, program
meur van Thelonious, beschrijft
de muziek van New Used als
een mengeling van bop en vrije
muziek. „Ze werken in een bij
zondere bezetting", zegt hij.
„Trompet, sax, bas, drums en
viool. Je ziet de laatste tijd wel
vaker strijkers in jazz-groepen,
en dan heb ik het niet over de
Hot Club de France. Ook in
Nederlandse groepen komen te
genwoordig vaker violisten
voor."
Pas ontdekt
Veelbelovend is het optreden
van Charles Gayle. Hij is een
pure exponent van de vrije im
provisatie. Een oudere, grijzende
zwarte man die jarenlang zijn
muziek liet horen op de straten
en in de subway van New York.
Gayle is zo'n typische doorzet
ter. Hij speelt al dertig jaar zijn
eigen muziek en is eigenlijk nog
maar pas 'ontdekt' op de jazzpo-
dia.
Een sterke, expressieve tenorist
met een enorm geluid, vertelt
Pluimakers. „Heel indrukwek
kend. Hij heeft in de afgelopen
drie jaar vier CD's gemaakt en
binnenkort verschijnt er een
dubbel-CD op het label van de
Knitting Factory. Je kan hem
bijvoorbeeld vergelijken met Al-
bert Aylor. Met dat verschil dat
Gayle's improvisaties heel intu
ïtief zijn." Hillard Greene is de
bassist van het trio, drummer is
David Pleasant.
Humor
Roy Nathanson sleept een hele
batterij saxofoons met zich mee.
Met toetsenman Roy Nathan
son deelt hij zijn voorkeur voor
klassieke muziek, jazz, noise en
humor. De heren hebben vooral
veel noten op hun zang en com
bineren die in vrije improvisatie
en persiflage op allerlei muziek
stijlen.
Ze brachten samen een CD uit
onder de titel 'The Coming Gre
at Millenium'. Nathanson is
vooral bekend als leider van de
Jazz Passengers, Coleman werkt
ook samen met John Zom en is
lid van Mark Ribot's band
Rootless Cosmopolitans.
Pluimakers beveelt de Newyork
se avond sterk aan voor echte
liefhebbers van nieuwe muziek
en voor hen die het muzikale
avontuur niet uit de weg willen
gaan. En vor wie het thuis nog
eens opnieuw wil beluisteren: er
is een CD uitgebracht door The
Knitting Factory waarop de drie
bands te horen zijn. Rocklief
hebbers vinden op diezelfde CD
The Fertile Crescent, de Oren
Bloedow Band en Samm Ben
nett, drie avant-garde rockbands
die onder de supervisie van The
Knitting Factory in april hun
Europese toernee maakten.
De Stichting Kunstzinnige Vor
ming Rotterdam organiseert op
zaterdag 19 juni een groot
scheeps en feestelijk amateur-
kunstfestival. 'De SKVR presen
teert...' is de afsluiting van het
cursusjaar '92-'93 en vindt plaats
in de Rotterdamse Schouwburg.
De hele dag, van 10.00 tot 18.00
uur, zijn er theater- en dansvoor
stellingen,. muziekoptredens, ex
posities, videovertoningen, lite
raire programma's, workshops
en kinderactiviteiten. Een pop
festival op het Plein 1940 (bij
Zadkine) is ook een onderdeel
van 'de SKVR presenteert...'.
Van 12.00 tot 17.30 uur treden
daar popgroepen op en staat een
swingende CJP-act op het pro
gramma. De toegang tot 'de
SKVR presenteert...' is gratis.
Het is festival- en party-time,
dat mag duidelijk zijn. Niet
gehinderd door subsidiever
plichtingen en/of -verboden,
organiseert de Surinaamse ge
meenschap vanuit eigen kring
op vrijdag 18, zaterdag 19 en
zondag 20 juni onder de naam
Park Party een groot, gratis
toegankelijk openluchtfestival
in het park bij de Rotterdamse
Energiehal. Er is volop aan
dacht voor muziek, dans, eten
en drinken uit zowel Hindos-
taanse als Creoolse hoek. Op
vrijdag 18 juni om 15.00 uur
valt het startschot met Nagara,
gevolgd door om 16.00 uur
Bhaitak. Om 18.00 uur treedt
Rotterdams eigen zwarte, har
drockband Saviour aan die
vooral werk van de zojuist uit
gekomen CD Abracadabra zal
spelen. De avond wordt beslo
ten door Time.
Zaterdag begint het feest al om
14.00 uur met Nagara. Achter
eenvolgens treden daarna Rea-
lity uit Arnhem aan, is er kin-
derschminken, een clownshow,
klassieke dans van Shama,
speelt La Danz en zingt 'bub-
blend' Don Radjoe. Grote was
jes- kleine wasjes-Trafassi be
sluit het feest op zaterdag om
21.00 uur. De programmering
belooft dat de heren wel twee
uur zullen spelen. Dat wordt
dus feesten geblazen.
Voor zondag is de aanvangstijd
13.00 uur, weer Nagara. Daar
na Sound Tronies, Indian Pe
arls, weer de kinderactiviteiten,
Flamingo dans van Triana-e
Olé, een optreden van Fuerza 2
en tot slot Fresh.
Onder leiding van Anneke Hui-
tink zullen vocaal ensemble Glo-
riant en kamerorkest Archipel
op zaterdag 19 juni het Requim
van W.A. Mozart uitvoeren in
de Paradijskerk aan de Nieuwe
Binnenweg te Rotterdam.
Solisten zijn: Paulien van de
Werff (sopraan), Nelleke Duiser
(alt), Jos van der Velde (tenor)
en Haijo Pasveer (bas).
In het eerste deel van het pro
gramma zal kamerorkest Archi
pel het concert voor clavecimbel
en orkest uitvoeren met als solis
te Heieen van der Linden-van
Dijk.
Gloriant is een vocaal ensemble,
dat wordt gevormd door een
groep van ongeveer 28 jonge
zangers, deels professionele mu
sici, deels geschoolde amateurs.
Het Requim van Mozart behoeft
nauwelijks nadere introductie.
Mede door de film 'Amadeus' en
het Mozartjaar zal deze muziek
de toehoorders bekend in de
oren klinken. In een sobere, rijpe
kerkstijl geschreven, is het een
ontroerende compositie die te
ruggrijpt op Bach (het is bekend
dat Mozart een handgeschreven
kopie van het achtstemmige mo
tet 'Singet dem Herrn' bezat) en
in sommige gedeelten al vooruit
loopt op de latere romantici (bij
voorbeeld Brahms). Volgens di
rigent Anneke Huitink is het een
werk waarin de emotionele la
ding spreekt uit de noten. Het
heeft niet nog eens een effect
nodig om deze emotie op te roe
pen.
In tegenstelling tot de wijze
waarop het stuk doorgaans te
beluisteren is, staan Gloriant en
Archipel, mede door de kleine
bezetting, borg voor een heldere,
bewogen en inspirerende uitvoe
ring.
Zonder zichzelf op de borst(en) te slaan is Hark The Voice wel
degelijk" meer dan de gemiddelde revival-cover band. Alle zes de
zangeressen hebben stuk voor stuk een eigen stijl, interpretatie en
voorkeur voor bepaalde nummers. Zo neigt de één meer naar Soul
en de ander meer naar Funk en de volgende meer naar Gospel of
Blues. Op vrijdag 18 juni treedt de damesformatie op in Plan C.
Dit samen met een dampende en swingende band en een geva
rieerd repertoire van eigen nummers en covers (Aretha Franklin,
Etta James, Point Sisters, etc....) staat garant vooreen spectaculai
re 'dance-soul night!'.
Het optreden in Plan C begint om 22.30 uur. Plan C is te vinden
aan de Slepersvést 1 (Oude Haven) te Rotterdam. De toegang is
,als gewoonlijk, gratis.