Geen hoofdrol in Ronde van Frankrijk
voor Nederlandse heroenswielrenners
M MM
'93
Tour de France: sport, spektakel en vooral afzien
Tijd van Nederlandse smaakmakers in Tour lijkt voorbij
Etappeschema Tour de
France 1993
Renners in Ronde van Frankrijk
laten niets aan het toeval over
De oude dichter Bredero zei het in een lang en
grijs verleden al eens; het kan verkeren. De zo
wijsgerige opmerking is ook van toepassing op
de Nederlandse beroepswielrenners. Na jaren
lang in de Tour de France als absolute smaak
makers van het peloton te hebben gefungeerd,
lijken de vedetten van weleer tegenwoordig tot
figurantenrollen veroordeeld.
Natuurlijk, hier en daar
wordt nog altijd gehoopt
dat mannen als Erik Breu-
kink en Gert-Jan Theunis-
se nog een keer boven zich
zelf zullen uitstijgen. Dat
zij met flonkerende pres
taties hun stempel op het
wedstrijdverloop zullen
drukken. Dat zij door bij
voorbeeld knappe tijdrit
ten of imponerende solo's
in het hooggebergte van
zich zullen doen spreken.
De wonderen zijn de we
reld niet uit, maar het zijn
vermoedelijk illusies. De re
sultaten in de laatste edities
van de Tour de France spre
ken voor zich en de in het
voorjaar geleverde prestaties
doen weinig verwachten. Op
het moment van het ter perse
gaan van dit blad kan eigen
lijk alleen worden verwezen
naar Jean-Paul van Poppel.
Het sprintkanon uit de ploeg
van Jan Gisbers heeft in de
Ronde van Spanje laten zien
nog over een daverend eind-
schot te beschikken. Mis
schien kan hij die prestatie in
de Tour de France een keer
herhalen. Aangenomen al
thans dat hij mag starten,
want Festina is een Spaanse
ploeg. Het is hem gegund
want hij heeft ook al vóór de
start van de Vuelta het pelo
ton zijn wil opgelegd.
VUELTA
Een massasprint in de Tour
winnen is echter heel andere
koek, omdat de concurrentie
daar nog groter is. Maar Jean-
Paul kan het nog. En dat is een
geruststellend gevoel. Aan de
bergen heeft hij een broertje
dood. Het duurt echter de nodige
dagen voor het peloton aan de
voet van de stenen reuzen ver
schijnt, zodat hoop doet leven.
Tioop koesteren. Ook Erik Breu
kink doet het. Pas nu blijkt hoe
zeer de krachtige tijdrijder onder
de intrapilid affaire bij PDM
heeft geleden. Het vertrouwen
lijkt weg. Hoewel hij tegenwoor
dig voor veel geld bij Once rijdt,
is het hem nog niet gelukt de
hoge verwachtingen ih te lossen.
In Parijs-Nice is hij teruggeval
len, in de Vuelta heeft hij te veel
terrein moeten prijsgeven en in
de Tour de France zal het hoogst
waarschijnlijk niet anders zijn.
In ieder geval lijkt het overdre
ven te verwachten dat Breukink
drie weken lang mannen als In-
durain en Chiapucci kan weer
staan.
GLORIEJAREN
Het is een droge constatering.
Geen verwijt. Dat zou ook niet
op zijn plaats zijn, want Erik
Breukink heeft vaak de harten
van de nationale wielersuppor-
ters sneller doen slaan. Mis
schien zou Breukink het verder
kunnen brengen als lid van een
echte Nederlandse ploeg als bij
voorbeeld TVM, dat overigens
een wildcard nodig heeft om in
de Tour te komen. Zekerheid be
staat nergens meer over. Kijk
maar naar Gert-Jan Theunisse.
Ook zijn loopbaan wordt geken
merkt door hoogte- en diepte
punten. In de gloriejaren heeft
de gedachte post gevat dat Theu
nisse de absolute roem voor het
grijpen kan hebben. De praktijk
heeft anders geleerd. Wie hem
tegenwoordig ziet rijden, moet
concluderen dat dat kleine beet
je extra, die noodzakelijke tien
procent extra kracht om in de
finale mee te komen, volledig
ontbreekt. Als Gert-Jan Theu
nisse ooit nog eens bij de eerste
tien in het algemeen klassement
van het 'Grande Bouclé' eindigt,
dan levert hij een imponerende
prestatie. Maar meer zit er niet
in. Dat verhaal gaat ook op voor
de derde Nederlander die als een
typische klassementsrijder voor
de Tour wordt beschouwd. Het
gaat over Steven Rooks. Ooit een
klimgeit, die eveneens een
plaatsje heeft gehad in het rytje
van mogelijke opvolgers van
Joop Zoetemelk en Hennie Kui
per. Nu de jaren verstrijken,
blijkt eens te meer over welke
uitzonderlijke kwaliteiten de
twee oudjes hebben beschikt.
FICP
Het staat er welbeschouwd
met de Nederlandse kansen som
ber voor. Dat blijkt ook uit de
internationale ranglijsten. De
FICP punten waaruit bljjkt hoe
succesvol een coureur is, worden
vooral door buitenlanders ver
gaard. Naast Jean Paul van Pop-
pel heeft eigenlijk alleen Frans
Maassen zich verdienstelijk ge
maakt. Hij heeft enkele keren
'kort' gereden waarbij met name
zijn tweede plaats in de Ronde
van Vlaanderen aandacht ver
dient. Maar ook zijn optreden
kan het collectieve falen van
'oraiye' niet verhullen.
RITZEGE
De Nederlandse coureurs heb
ben de in komende Tour de
France weinig te zoeken. De
mannen van WordPerfect (Jan
Raas) zullen het van de zoge
naamde dagsuccessen moeten
hebben, want niemand gelooft er
echt in dat kopman Alcala in
Parijs op het erepodium komt.
Een vyfde plaats zou al als een
daverend succes worden be
schouwd. Voorts zal er grote te
vredenheid heersen als Erik
Dekker zich aan het front kan
manifesteren. De zilveren me
daille winnaar van Barcelona
heeft bij zijn debuut enkele aar
dige resultaten neer gezet. Dit
seizoen moet echter blijken of hij
de stap van coming-man naar
prof-met-toekomst kan maken.
TVM (Cees Priem) moet zich
noodgedwongen ook op rittriom-
fen concentreren. De nationale
inbreng zal in dat opzicht ver
moedelijk beperkt blijven, om
dat Rob Harmelink - vorig jaar
nog winnaar in Bordeaux - fysiek
door ziekte ver achterop is ge
raakt. TVM zal het in de Tour
dan ook voornamelijk van zijn
buitenlanders moeten hebben.
BELEMMERING
Het klinkt allemaal niet opge
wekt, maar het is niet onver
wacht. Uiteindelijk zijn Peter
Post (Histor) en Jan Gisbers (Fes
tina) naar het buitenland uitge
weken. Ze hebben weliswaar en
kele Nederlandse coureurs on
der contract gehouden, maar de
situatie verschilt toch wezenlijk
van die uit het verleden. Heel,
heel misschien komt Eddy
Bouwmans nog in beeld, maar
ook dit door Post gekoesterde
talent zal nooit echt hoog eindi
gen. De tijdrit vormt een te grote
belemmering.
Het is al weer wat jaartjes geleden, maar het
moment is onvergetelijk. Lang voordat de renners in
de Tour de France zich tegen de flanken van de Alpe
d'Huez omhoog moeten wurmen, trekt het spandoek
ergens in de buurt van weer zo'n haarspeldbocht de
aandacht. Met hoekige letters staat vermeld: Theo
Koomen laat ons van een Nederlandse touroverwin
ningen dromen! En iets verderop showt een welge
vormde blondine haar strak naarvoren prangende
borsten gesierd met de tekst 'Kus me Theo!'
De Tour de France! Het
Jaarlijkse spektakel van sport
en show gelardeerd met amu
sement, en sensatie leeft als
nooit tevoren. Vanaf de eer
ste editie is zij een bestseller
geweest. Een sportevene
ment dat tot de verbeelding
van de mensen heeft gespro
ken. De helse tochten langs
niet beveiligde grintpaden
zijn onderwerp van ontelbare
gesprekken geweest. Veel la
ter is de Tour de France het
fenomeen geworden waaro
ver de media zich gretig heb
ben ontfermd. De Tour de
France maakt niet alleen ren
ners, maar ook radio- en tv-
verslaggevers.
Dat geldt zeker voor Neder
land, en dat is vooral te danken
aan de technische knobbel van
producer George Tor. Net zoals
Theo Koomen is ook hij overle
den, maar ook zijn naam leeft
voort. Talrijk zijn de verhalen
over de kunstige manier waarop
Tor verbindingen tot stand heeft
gebracht. De Tour verovert op
die manier de Nederlandse ether.
Helemaal als de reportages via
een boven het peloton hangend
vliegtuigje naar ons land worden
doorgestraald. Theo Koomen
Zorgt voor de rest. Hij brengt op
Onnavolgbare wijze de Tour in
de Nederlandse huiskamer, kan
toren en fabrieken waar het
werk meer dan eens wordt stil
gelegd als de finale nadert. En de
tourgekte nadert helemaal het
toppunt als Nederlandse renners
zich daadwerkelijk met de strijd
gaan bemoeien. Niet alleen re
gelmatig een etappe winnen,
maar bovendien kort rijden in
het algemeen klassement. Met
als absoluut hoogtepunt de Tour
zege van Joop Zoetemelk, die in
1980 presteert wat Jan Janssen in
1968 hem al eens heeft voorge
daan.
DRAAIBOEK
Die tijd is voorbij. Theo Koom
en is niet meer. Nederlandse cou
reurs die bij de eerste drie in de
Tour kunnen rijden, zijn even-
ens afwezig. De wat losse organi
satie binnen de toenmalige ra
dio-equipe met de via de interne
lijn te beluisteren mis verzorgd
door de ooit voor priester opge
leide Koomen is verleden tijd. Zij
heeft plaats gemaakt voor een
strakke onderneming waarin
alle radio-verslaggevers secon
den krijgen toegewezen om in
korte flitsen hun nieuws door te
geven. En wee degene die het
waagt het draaiboek aan de laars
te lakken. De showmaster van
weleer is opgevolgd door
schreeuwers die te vaak de des
kundigheid missen om de wieier-
zaken goed in te schatten c.q.
weer te geven-,
MILJONAIRS
Ook in het peloton hebben de
zaken zich drastisch gewijzigd.
De grote ploegen worden geken
merkt door een puur zakelijke
aanpak. Renners die vroeger
voor in verhouding weinig geld
hebben gezwoegd, zijn nu vaak
miljonair. Een zogenaamde klei
ne renner is jaarlijks al goed
voor drie ton. De grote jongens
gaan met miljoenen aan de haal.
In de Tour de France worden zij
gesteund door uitstekende soig-
neurs, voedingsdeskundigen en
wat dies meer zij. PR-officers
zwermen rond de ploegen. Het
materiaal is uitstekend en indien
nodig herhaaldelijk getest, tot in
windtunnels toe. De ploegleiders
en de renners hebben onderling
contact met behulp van zender
tjes. Alles is in de loop der jaren
anders geworden. Zelfs het be
faamde duo Jacque^ Goddet - Fe
lix Levitan heeft plaats moeten
maken. Tegenwoordig wordt de
scepter gezwaaid door Jean-Ma-
rie Leblanc in wiens schaduw
een zekere Bernard Hinault ope-
AFWETEN
Maar wat er ook verandert,
één ding niet. De Tour blijft de
Tour. Een ongeveer vierduizend
kilometer tellende ronde waar
reputaties worden gevestigd en
gebroken. Waar dramatiek en
heldendom vaak hand in hand
gaan. Een strijdtoneel waar illu
sies worden verstoord. Soms
door domme pech, soms ook
Vlaming Johan Museeuw
passeert als eerste de meet na
een massasprint.
door een onjuiste inschatting van
de eigen mogelijkheden. Soms
ook is de druk te groot, laten de
beften het op het moment supre
me afweten.
«sü
Steven Rooks Erik Breukink
Jean-Paul van Poppel
Ploeggenoten bewaken de
Italiaanse gele truidrager
Claudio Chiapucci in één van
de etappes van de Tour de
France van vorig jaar. Ook
voor de overwinning in de
80ste editie van de Ronde van
Frankrijk behoort Chiapucci
tot één van de absolute favo
rieten.
Voor de Nederlandse renners
lijkt helaas ook dit jaar geen
hoofdrol weggelegd.
De komende Tour de France
wordt ongetwijfeld weer betwist
door Spanjaarden en italianen.
BUIGEN
Mannen als Miguel Indurain (Ba-
nesto), en Claudio Chiapucci
(Carrera) die altijd op het afge
sproken uur verschijnen. Ren
ners die de druk aan kunnen.
Coureurs die niet bezwijken on
der de last van de wedstrijd. Een
hoofdrol zal ook zijn weggelegd
voor de GB-formatie. Ploeglei
der Paolo Abetoni heeft de be
schikking over fantastische
reurs. Als de dit seizoen al ge
toonde vorm wordt vastgehou
den dan zal de concurrentie ook
in de Tour menig keer het hoofd
moeten buigen.
Dag Rit
3 juli Proloog
4 juli le etappe
5 juli 2e etappe
6 juli 3e etappe
7 juli Plgtijdrit
8 juli 5e etappe
9 juli 6e etappe
10 juli 7e etappe
11 juli 8e etappe
12 juli Tijdrit
14 juli 10e etappe
15 juli lie etappe
16 juli 12e etappe
17 juli 13e etappe
18 juli 14e etappe
19 juli 15e etappe
21 juli 16e etappe
22 juli 17e etappe
23 juli 18e etappe
24 juli Tijdrit
25 juli Epiloog
Vertrek-aankomst
Le Puy du Fou (tijdrit)
Lu^on - Les Sables d'Olonne
Les Sables d'Olonne - Vannes
Vannes - Dinard
Dinar - Avranches
Avranches - Evreux
Evreux - Amiens
Peronne - Chalons-sur-Marne
Chalons-sur-Marne - Verdun
Lac de Madine
Villard - Serre-Chevalier
Serre-Chevalier - Isola
Isola - Marseille
Marseille - Montpellier
Montpellier - Perpignan
Perpignan - Andorra
Andorra - Saint-Lary-Soulan
Tarbes - Pau
Orthez - Bordeaux
Bretigny-sur-Orge - Montlhery
Viry-Chatillon - Paris
8,8 km
208 km
230 km
190 km
85 km
226 km
160 km
196 km
180 km
65 km
206 km
175 km
285 km
195 km
218 km
22Q km
228 km
190 km
202 km
55 km
180 km
zaterdag
TOUR
De verhalen dat een Tour de France niet zonder het
gebruik van doping kan worden gereden, zijn algemeen
bekend. Toch blijkt het mogelijk. Althans de controles
leveren weinig of geen positieve gevallen op. Toch stellen
velen vraagtekens bij de resultaten van de controles. Meer
dan eens wordt gesuggereerd dat het gebruik van zoge
naamde 'buffer-preparaten' het gebruik maskeren.
De waarheid zal wel ergens in
het midden liggen. Vast staat wel
dat de renners beter voorbereid
dan ooit aan de zware klassieker
beginnen. Vooral in Italië en
Spanje wordt er alles aan gedaan
om de renners klaar te stomen.
Dat gebeurt via een optimale
medische begeleiding. De kans
dat een Italiaanse ploeg betrok
ken raakt by een intrapilid affai
re zoals indertijd PDM is overko
men, mag worden verwaarloosd.
En toch staat vast dat ook Ita
liaanse coureurs via het infuus
versterkende stoffen krijgen toe
gediend.
GEZONDHEID
In Nederland wordt daar met
een scheef oog tegen aan geke
ken. Het is niet anders. Ook in
ons land zal ooit worden geac
cepteerd dat de medische prepa
ratie ver moet worden doorge
voerd. De tijd van Pollentier, die
in de jaren'70 op de Alpe d'Huez
met een 'peerke' de controle be
duvelde, is lang voorbij. Ook de
'affaires' van Zoetemelk en
Theunisse zijn eigenlijk al lang
niet meer interessant. Het gaat
er tegenwoordig vooral om op
welke manier de coureurs ge
zond kunnen blijven.
Want dat mag niemand verge
ten. De door organisatoren, ook
in de Tour, aan de renners ge
stelde eisen worden steeds
zwaarder. Bovendien verwach
ten de sponsors waar voor hun
investering. Het gebruik van do
ping past niet in het zo fraaie
door de tv uitgestraalde plaatje.
De renners zijn in het verleden
echter vaak aan hun lot overge
laten. Tegenwoordig reist met de
meeste ploegen, maar dat is niet
uit weelde, terecht een dokter
mee. Soms zelfs een heuse spe
cialist. En dat is geen overbodige
luxe.
RESPECT
Het is achteraf altijd gemakke
lijker iets vast te stellen. Het is
echter beter als alle betrokken
eens goed beseffen waarmede zy
bezig zijn. Het is beter niet meer
zo veel van die rennerslichamen
te vragen. Het zal de Tour echt
niet minder mooi maken. Voor
de aan de televisie gekluisterde
sportliefhebbers is dat welbe
schouwd allemaal niet belang
rijk. Zij mogen zich amuseren,
opwinden en verbazen over die
vaak zo ongelooflijke prestaties.
Respect voor de coureurs is daar
bij op zyn plaats.