Vakantie is géén pretje!
\é-.
ïtLxra
#9
Vakantieman Frits Bom:
VAKANTIE
Lekker douchen
DE HAVENLOODS/HET ZUIDEN
...MAAK IK HESM
VAktH OOSMJK //v
t (,eS06KTI...7K^
HOOK 3
DINSDAG 6 JULI 1993
De vraag van de dag: 'Ben je al op va
kantie geweest? O nee? En, waar
gaan jullie dit jaar naar toe?'. Va
kantie... het schijnt te moeten. Maar niet
iedereen vindt het leuk om weg te gaan. Een
reis ondernemen leidt in veel gevallen tot lich
te tot ernstige stress, grote of kleine ruzie,
hoofdpijn, zenuwen en soms zelfs tot bepaalde
vormen van gekte.
Heb je gekozen of je op de bonnefooi wil of
geheel verzorgd, alleen of met een groep, per
auto of per vliegtuig, dan moet je lijstjes ma
ken, verzekeringen afsluiten, prikken halen,
geld wisselen, credit card regelen, medicijnen
halen, inpakken, en eindelijk.... wegwezen!
Maar dan: uren in bloedhete files, hangen op
vliegvelden en stations, kleinere en grotere
vakantierampen. Wat doen we onszelf aan?
Je moet er tegen kunnen, een flinke dosis hu
mor bij de hand hebben èn gezellige vakantie
partners. Op deze pagina doen reizigers en
thuisblijvers verslag van hun bevindingen, mèt
tips voor een onbezorgde vakantie!
'Vakantieleed
kan soms leiden
tot enorme vreugde'
Wie zou er beter op de hoogte
kunnen zijn van Nederlands
vakantiepret en vakantiever-
driet dan de nationale vakan
tieman Frits Bom? De Haven
loods/Het Zuiden vroeg het
de populaire televisiepresenta-
Niet de slecht georganiseerde
reizen, tegenvallende hotels en
vies eten veroorzaken de meeste
vakantiestress, weet hij uit jaren
lange ervaring. Het zijn eerder
privéomstandigheden. ..De
grootste ellende ontstaat als
partners het niet met elkaar kun
nen vinden", aldus Bom. „Een
leuke vakantie kan volkomen in
het water vallen door ruzie in het
vakantiegezelschap."
.Het omgekeerde is echter net zo
goed waar. „Als je het leuk hebt
met elkaar, kan gedeeld leed lei
den tot enorme vreugde." Het is
dus zaak om goed na te denken
over het gezelschap met wie je je
vakantie wilt beleven. Bij twijfel
niet inhalen, lijkt het motto.
„Het dagelijks leven wordt als
het ware onder een vergrootglas
gelegd", aldus de Vakantieman.
Ook andere perikelen kunnen
natuurlijk leiden tot een tegen-
Frits Bom: Vakantiepret zit in jezelf.
vallende vakantie. Bom: „Het
komt nog steeds voor dat geor
ganiseerde reizen niet uitpakken
zoals mensen het zich hadden
voorgesteld, maar dat ligt vaak
aan de te hoge verwachtingen
die mensen van hun vakantiebe
stemming hebben."
De laatste jaren zijn de reisgid
sen aanzienlijk verbeterd, meldt
Bom, dus wie goed leest, hoeft
niet meer voor verrassingen ko
men te staan. „Als er staat 'een
sober hotel', dan kun je er zeker
van zijn dat het ook een sober
hotel is."
Wat nog steeds wel voor veel
vakantie-ellende zorgt, is het
verschijnsel overboekingen. „In
1992 was het aantal overboekin
gen toegenomen met dertig pro
cent. Vooral voor Turkije ziet
het er somber uit. Daar blijken
veel kamers dubbel geboekt te
zijn." Maar ook dan geldt: ge
deelde smart is halve smart.
„Vakantiepret zit in jezelf', ver
zekert Frits Bom. „Als je met
elkaar om tegenslagen kan la
chen, is er niets aan de hand."
Honderden keren is het al ge
beurd. Je wéét dus dat het zich
opnieuw zal voordoen. En toch
komt het. soms op de eerste
maar zeker op de tweede kam-
peervakantiedag. altijd weer on
verwacht. Even lekker douchen.
Pas bij betreden van het klam
me douchehokje realiseer je je
weer dat je een lastig kwartier
tje tegemoet gaat.
In minder gunstige gevallen is
de vloer een vette modderpoel
met haardotten. Omtrent de
mééjt ongunstige situaties hoort
hier een gepast zwijgen. Maar
ook als het schoon oogt kan ik
het gevoel niet van me afzetten
dat hele bacteriënkolonies zich
er hebben genesteld. De douche
cel thuis is ook lang niet altijd
spie en span, maar daar is hel
vuil tenminste van mezelf.
Dan het aantal kledinghaken.
Soms zijn er wel twéé. hoera,
maar vaker slechts één en dan
nog van kabouterformaat. Daar
moet je de hele mikmak aan
ophangen, als laatste de hand
doek die dan ook prompt tussen,
maar vooral in de bacteriënko
lonies valt. Shit! Tweede po
ging. Blijft'ie hangenEn waar
laat ik in vredesnaam m 'n bril
En waar had ik dat verrekte
douchemuntje ook al weer gela
ten? Oh ja, in m 'n broekzak, dat
is onder de handdoek...
Zeldzaam zijn de gevallen dat
een flinke waterstraal plus een
aangename temperatuur kunnen
worden geregeld. Waarschijnlij
ker is of een armetierig straaltje
waardoor je je in allerlei boch
ten moet wringen om zelfs maar
nat te worden, of het spuit alle
kanten op. In het laatste geval
zijn negen van de tien keer je
zorgvuldig op een veilige plek
neergezette schoenen en sokken
óók nat.
Vervolgens zijn er twee moge
lijkheden: de waterstraal stopt
terwijl je nog ingezeept staat of
hij gaat nog minutenlang door.
Het tweede geval is minder erg
dan het eerste. Na de minstens
eenmaal weggeglibberde zeep te
hebben opgevist en schoonge
spoeld - een zeepbakje is er na
tuurlijk niet - en zelf van zeep te
zijn ontdaan komt het ergste:
het aankleden.
Zeker, ik ben een zeurkous,
maar die moeten er ook zijn
nietwaar.' Ik hecht er aan m 'n
schone, droge voeten en henen
in eveneens droge broekspijpen,
sokken en schoenen te steken.
Dit nu is nagenoeg onmogelijk.
Op een been tussen de bacte
riënkolonies balanceerhinkelend
probeer je het andere been in
een broekspijp te wringen. Dat
lukt nog net. maar bij de spie
gelbeeldige herhaling van de
procedure gaat het mis. Broek
spijp één zakt ondanks vastsjor
ren rond het been af tot op de
natte vloer. Tijdens deze worste
ling is het risico niet denkbeel
dig dat je uitglijdt. Dat is pas
echt een ramp. zelfs als je er
zonder blauwe plekken vanaf
komt.
Het laatste onderdeel van het
drama bestaat uit het vastkno
pen van de kletsnatte schoenve
ters -getsie- waarna je einde
lijk het hokje opgelucht verlaat.
Daar ben je voor minstens een
dag van af Twee minuten later
ontdek je dat je de zeep hebt
laten liggen. Het douchehokje is
dan meestal al bezet door ie
mand die met jóuw bacteriën
staat te worstelen.
Kortom, ik overweeg serieus de
komende vakantie te volstaan
met kattewasjes. Aan m'n zolen
met beschaving en hygiëne.
Lang leve m 'n persoonlijke bac
teriënkolonies.
Kees Quaadgras
Niet iedereen hoeft zo no
dig met vakantie naar ver
re oorden. Veel lezers van
De Havenloods en Het
Zuiden zoeken het dicht bij
huis als ze zich willen ont
spannen, sommigen zelfs
direct 'om de hoek'. Wij
zochten de lezers op in een
volkstuincentrum in het
noorden van Rotterdam en
vroegen naar hun mening.
'Joy mag niet overal mee'
Mevrouw A. Mouthaan uit Capelle aan den IJssel is net
terug van vakantie. Ze maakt een wandeling met haar
hond Joy in de buurt van haar volkstuin. Die tuin betekent
veel voor haar, maar ze zou haar regelmatige uitjes toch
niet willen missen. „Vorigjaar ben ik niet geweest, maar ik
heb het erg gemist", bekent ze. „Dit jaar ben ik in
Nederland gebleven, maar ik ga ook vaak verder weg, naar
Duitsland of Luxemburg met de caravan." Voor mevrouw
Mouthaan betekent vakantie: wandelen in de vrije natuur.
„Nee, ik heb eigenlijk nog nooit een tegenvallende vakantie
gehad. Het enige jammere vind ik dat je de hond meestal
niet mag meenemen."
'Je bent al moe voor je weggaat'
Mevrouw D. Stute uit Overschie staat op de trapleer het
plafond van haar tuinhuisje te schilderen. Haar man is
achter het huisje in de weer met planken voor een kleine
verbouwing. Het moet vóór de vakantie opgeknapt zijn,
want ze brengt de zes weken vakantie samen met man en
kinderen door in de volkstuin.
„Wij gaan nooit met vakantie. Al tien jaar ben ik niet
weggeweest", vertelt mevrouw Stute. „Met kinderen vind
ik dat niets, dat gesjouw. Je loopt maar met koffers te
zeulen, je bent al moet voordat je weggaat."
De kinderen amuseren zich kostelijk op het terrein van de
volkstuinvereniging. „In de recreatiezaal is er een tv, en bij
mooi weer zijn ze de hele dag buiten."
'Leuk, elk jaar dezelfde camping'
Evelien Verboom uit Hoek van Holland is 11 jaar en gaat
al sinds jaar en dag naar dezelfde camping, ergens in Zuid-
Frankrijk. Dat vindt ze helemaal niet saai, want het is daar
erg leuk. „Ik ken de mensen daar, en ik weet van te voren
dat het er gezellig is."
Ze ziet zelfs niet op tegen de lange reis naar het verre
zuiden. „Nee hoor, achter in de auto verveel ik me nooit, en
we hebben ook nooit ruzie."
Eén ding is anders dan de voorgaanden jaren: „Opa en
oma gaan dit jaar voor het eerst mee. Die zijn nooit verder
K. Edenhurg: 'Geef mij maar mij tuin."
'Alles al gezien, ik hoef niet weg'
De heer K. Edenburg heeft genoeg aan zijn volkstuin. „Ik
ban al 12 jaar niet met vakantie geweest en ik hoef ook niet
meer weg", zegt hij. Hij staat tevreden in zijn kas tussen de
tomaten en de andere groenten. In zijn volkstuin heeft hij
het nog het meest naar zijn zin. Verre oorden kunnen hem
niet weglokken van de Chinese kool.
„Het trekt me niet meer zo. Op een gegeven moment heb je
alles al gezien en ben je verzadigd." Hij ging meestal met
het vliegtuig op weg, naar Spanje, de Canarische Eilanden
of Joegoslavië. Maar met vakantie gaan is er nu niet meer
bij.
„Ik heb d'r genoeg van. Geef mij maar m'n tuin. Ik woon
hier vlakbij, ik heb alles bij de hand."
Wat maakt vakantie géén pretje? Een kleine steekproef leverde
een top 10 op. Het kan allemaal veel erger, dat weten we ook
wel, maar gemiddeld zijn dit de 'rampen' die reizigers kannen
overkomen. De meest extreme ellende is weggelaten. Dat de
uitkomst van het onderzoekje representatiefis, pretenderen we
niet. Herkenbaar is het in elk geval wel!
dokters onverstaanbaar...)
3. Beroving (wat zijn travellers cheques toch handig...)
4. Overboeking (het reisbureau had toch gezegd....)
5. Rotweer (vier weken regen in een gebied waar het altijd kurkdroog
is, hebben Wij weer..,)
6. Autopech/ongelukje (geen behoorlijke garage te vinden èn reis- en
kredietbrief gestolen...)
7. Ziekte aan het thuisfront (halsoverkop terug....)
8. Te weinig geld (wat een gedoe om het tekort aan te vullen,,.)
9. Bagage op verkeerd vliegveld terecht gekomen (boe dat nou toch
kon..,)
KI. Heimwee (was ik maar nóóit gegaan...)
10. (Gedeelde plaats) alle foto's mislukt (o, moest dat kapje van de fats
af?.....)
Meevallers kmmen natuurlijk ook:
V akantieliefde(s), leuke vriendschappen, weinig muggen, teruggevon
den travellers cheque, schoonmoeder verdwaald in onherbergzaam
landschap, een rek zonder ruzie, fifes of wachttijd, hij thuiskomst staat
het huis er nog, de planten leven, er is niet ingebroken, er ligt veel leuke
post (maar geen ontslagbrief!), de kat is niet weggelopen, èn aBe foto's
zijn gelukt.
Zomer. Je bent aan vakantie
toe, je werkt hard, je neemt
nog een beetje meer hooi op je
vork, en je hebt ook privé nog
een probleempje of twee, dus:
„Je zou er eens helemaal uit
moeten." Zo'n goedbedoeld
advies kan wel eens helemaal
verkeerd kan uitpakken. Lek
ker weg van de dagelijkse zor
gen betekent ook extra stress:
de vertrouwde omgeving ver-
dwijnt, de reis en de nieuwe
omstandigheden brengen
spanning met zich mee. Voor
iemand die al op het randje
balanceert, kan dat nèt even
teveel zijn. Die stress kan
zelfs zó erg worden dat de va
kantieganger volkomen de
kluts kwijt raakt. En dan is
vakantie géén pretje.
John Sinnaeve is een van de twee
psychiaters die regelmatig voor
de ANWB naar vakantiebestem
mingen reist om psychisch ge
strande reizigers te begeleiden en
terug te halen naar Nederland.
„Als je met vakantie gaat, raak
je uit je gewone doen. Je moet
van alles regelen, de veilige din
gen achterlaten. Je krijgt daar
wel iets voor terug: nieuwe in
drukken, nieuwe uitdagingen,
ontspanning. Maar daarvoor
moet je wel in goede conditie
zijn", weet hij.
Als het misloopt op de vakantie
bestemming komt het meestal
niet zover dat Sinnaeve, zijn col
lega of een van de zes verpleeg
kundigen van de ANWB er aan
te pas moet komen. Pas in de
meest extreme gevallen springen
zij in. „Meestal gaat het wel
goed, hebben mensen een tijde
lijk gevoel van onbehagen, maar
gaat dat wel over."
Vakantiestress is voor iedereen
wel tot op zekere hoogte herken
baar. Het duurt altijd wel een
poosje voordat je gewend bent
aan het wat tragere ritme van de
vrije tijd. Juist na een heel span
nende periode kan je gemakke
lijk het spoor bijster raken als de
druk eenmaal van de ketel is.
Bekend verschijnsel: in het week
end slaat de hoofdpijn toe, op
vakantie krijg je last van slape
loosheid. „Zelf ben ik ook altijd
de eerste dag chagrijnig", geeft
Sinnaeve toe.
Ontvoeren
Als het écht ernstig wordt, als
mensen psychotisch worden, fo
bisch of ernstig depressief raken,
ANWB-psychiater John Sinnaeve„Ga uitgerust op
komt de arts van de ANWB in
actie. „Soms betreft het mensen
die al eerder psychische hulp no
dig hadden, maar ook vaak
mensen die nog nooit eerder zul
ke problemen ondervonden. In
eerste instantie nemen we altijd
telefonisch contact op met de
patiënt. Via zo'n gesprek krijg
een indruk van de ernst van de
zaak. Dan beoordelen we of het
nodig is om de patiënt op te
halen."
Het maakt veel uit waar de pro
blemen ontstaan, aldus Sinnae
ve. „In de meeste Westeuropese
landen is de psychiatrische zorg
zo goed, dat de patiënt ter plaat
se bij kan komen en dan pas
terug hoeft te reizen. Maar in
een land als Egypte is afwijkend
gedrag al snel aanleiding om ie
mand achter de tralies te zetten.
Dan moet je snel ingrijpen en
soms bijna iemand ontvoeren
om hem mee terug te krijgen."
Om problemen te voorkomen is
het belangrijk om de vakantie te
kiezen die bij je past, en vooral
niet te hoge verwachtingen te
hebben, vindt Sinnaeve. Van
doe-vakanties komen maar wei
nig mensen met psychische pro
blemen terug, meldt hij. „Juist
de leegte: zon, strand, rondhan
gen. roept vaker spanningen
op."
Vergrootglas
De vreemde omgeving werkt als
een vergrootglas en accentueert
eenzaamheid, ruzie, depressie,
angst of achterdocht. „Zo'n reis
lost echt geen problemen op. Er
is juist minder om je aan op te
trekken, en dan ga je al snel je
grenzen voorbij. Dan flaen de
gewone controlemechanismen."
Maak de situatie veilig voor je
zelf, raadt Sinnaeve aan.
Sinnaeve: „Het lijkt in tegen
spraak met zichzelf, maar ga uit
gerust op reis. Bereid je goed
voor, verzeker jezelf goed, neem
niet teveel op je en verwacht niet
teveel."