Digitale elektronica niet meer te stuiten
J
-tf n
Al Pacino in bekroonde glansrol
Audio/Video
I-
CeeDee Visie
Internationale Funkausstellung 1993
WIJZER
Groen licht voor Videodisc
Recorder van Samsung
IRS 93-230
■■■■■■■■■■■■■■■■■Ij
door Rolff Stettiner
Van 27 augustus tot 5 september vond in Ber
lijn de Internationale Funkausstellung (IFA)
plaats. Ondanks de recessie, ook in de elektroni
ca industrie, toonden ruim 600 fabrikanten uit
dertig landen, verdeeld over 27 zalen met een
vloeroppervlak van ruim 100.000 m2, een ontel
baar aantal nieuwe produkten alsook de belang
rijkste trends op het gebied van beeld en geluid
voor de nabije toekomst. Wij namen een kijkje
en zetten de belangrijkste trends voor u op een
rijtje.
Hoewel de Europese
Commissie inmiddels een
niet onaanzienlijke subsi
die beschikbaar heeft ge
steld voor de vervaardi
ging van HD-TV program
ma's, moet de consument
het voorlopig doen met
'gewone' breedbeeldtele
visie. Breedbeeldtelevisie
kenmerkt zich door het
16:9 beeldformaat, een
blikveld dat volgens ken
ners optimaal aansluit op
wat we dagelijks via onze
ogen waarnemen en bo
vendien overeenkomt met
de beeldverhoudingen zo
als we die van de bioscoop
kennen.
Ondanks de aandacht voor
breedbeeldtelevisie toonden
veel fabrikanten toch nog
grote aantallen nieuwe mo
dellen in het traditionele 4:3
formaat. Veel aandacht daar
bij voor de kwaliteit van
beeld en geluid. Kennelijk
willen de fabrikanten de con
sument bij de vervangings-
aanschaf er toch duidelijk
van overtuigen een beter
produkt te kopen, zelfs wan
neer het niet om een, overi
gens relatief kostbare, breed
beeldtelevisie gaat.
aanbod kunnen profiteren valt
toch nog heel veel van de satel
liet te plukken, zeker nu de
Astra Cl succesvol is gelanceerd.
Steeds meer televisies worden
daarom geleverd met een inge
bouwde satellietontvanger.
Ook op het gebied van radio's
staat in Berlijn de satellietont
vangst centraal. Veel luisteraars
prefereren het directe geluid van
de satelliet boven dat van het
kabelnet. Naast een hoge ont
vangstkwaliteit bieden de mees
te satelliet-radio's een ongekend
bedieningsgemak.
MINIDISC
Vorig jaar op de Firato en nu
voor het eerst in Berlijn: Mini-
Disc en DCC. Hoewel beidé sys
temen een aanzienlijk betere ge
luidskwaliteit bieden dan de
oude analoge compactcassette is
de strijd om de gunst van de
consument tussen beide syste
men nog lang niet uitgevochten.
Dat veel fabrikanten kennelijk
ook niet weten of één van beide
systemen zich ooit als dé stan
daard zal weten te onderschei
den, blijkt wel uit het feit dat een
aantal fabrikanten nu beide sys
temen in het programma op
neemt. Daardoor nemen het aan
bod en de keuzemogelijkheden
voor de consument natuurlijk
wel toe. Bovendien zijn beide
systemen nu zowel in portable-
als stationaire uitvoeringen te
koop. Tenslotte speelt ook DAT
nog een rol, waarbij het gebruik
van dit systeem zich steeds meer
verschuift richting de (semi-)pro-
fessionele gebruiker.
Voor de echte audio-fanaat
was (en is) het gospe. Voor de
automobilist een noodzaak: het
manipuleren van het geluid met
speciale apparatuur opdat het
"geluid wordt aangepast aan
smaak of akoestiek van de luis
terruimte. Beperkte deze mani
pulatie zich tot voor kort tot het
gebruik van een equaliser (uitge
breide toonregeling), de DSP -
Digital Sound Processor- brengt
nu ook de ruimtelijke beïnvloe-
E
j
Als het aan Samsung ligt, heeft de Videocassette zijn
langste tijd gehad en zal deze binnen een paar jaar
worden vervangen door een Magneto-optische schijf.
Onlangs presenteerde
Samsung in Korea een
prototype van haar digita
le Video-Disc-Recorder.
Drie jaren van research
door een team van 60 tech
nici en een investering
van ruim 45 miljoen gul
den waren nodig om het
apparaat te ontwikkelen.
De D-VDR, die de Video
Cassette Recorder op ter
mijn moet vervangen, di
gitaliseert bewegende
beelden bij opname en
legt ze vast op een magne
to-optische schijf, die na
derhand door het zelfde
apparaat weer afgelezen
kan worden.
Het basisprincipe komt
overeen met dat van een CD-
speler. Het grote verschil is dat
Samsung in de D-VDR niet ge
bruik maakt van de van de
CD-speler bekende infra-rood
laser maar van een groene la
ser. De lichtbundel van de
groene laser heeft een veel
kleinere doorsnede dan die
van de infra-rood laser. Hier
door kan aanzienlijk meer in
formatie op de schijf worden
vastgelegd. Daarnaast wordt
gebruik gemaakt van datare
ductie technieken. Daarmee
wordt de basis gelegd voor een
Videorecorder waarbij een uur
video van S-VHS-kwaliteit en
geluid van CD-kwaliteit wordt
ondergebracht op een kant
van een Magneto-optische
Disc van 13 cm.
Tijdens de demonstraties
werd door Samsung gebruik
gemaakt van schijfjes in
kunststof behuizing die twee
zijdig kunnen worden beschre
ven. De totale speelduur komt
daarmee op twee uur. Ruim
voldoende voor de gemiddelde
speelfilm.
Samsung verwacht de D-
VDR in 1995 op de markt te
kunnen brengen. Ondertussen
neemt Samsung deel aan stan
daardisatiebesprekingen, op
dat er ten tijde van de intro
ductie sprake zal zijn van een
standaard voor haar D-VDR.
Het ontwikkelen van een in
novatief produkt volgens een
eigen standaard past binnen
de strategie van Samsung die
erop is gericht in de toekomst
de grootste elektronicafabri
kant ter wereld te worden.
(RS)
Een greep uit de vele
noviteiten van de IFA:
Boven: THX-surround
luidsprekers van B&W
brengen het bioscoopge
luid bij u thuis.
Rechtsonder: Een MD
recorder van Samsung
Linksonder: Multime
dia met CD-i
ding van het klankbeeld in de
huiskamer. U wilt thuis de
akoestiek van een voetbalsta
dion of concertzaal: de DSP re
gelt het voor u met één druk op
een knop. De DSP's vindt u te
rug in speciale apparaten, maar
ook ingebouwd in versterkers.
Helemaal nieuw is deze techniek
natuurlijk niet. In opnamestu
dio's zijn de DSP's al jaren ge
meengoed. Op verreweg de
meeste CD's wordt de 'ruimte'
die u waarneemt slechts gesug
gereerd door de uiterst geraffi
neerde inzet van hoogwaardige
digitale effectapparatuur.
MULTIMEDIA
Audio en video zyn al lang
geen gescheiden werelden meer.
Een goed voorbeeld hiervan is
het thuis-theater: de combinatie
van breedbeeldtelevisie en ge
luidsweergave met dolby-sur-
round. Daarmee brengt u het ge
luid van de bioscoop in de huis
kamer. Alles wat u er voor nodig
heeft, is een speciale versterker
die is voorzien van een Dolby-
ProLogic-Decoder en een flinke
verzameling luidsprekers. De
Dolby-ProLogic-Decoder
'splitst' het stereogeluid in een
aantal kanalen die elk een deel
van het geluid naar afzonderlijke
weergevers leiden. Waardoor
een (meer dan) levensecht ge
luidsbeeld onstaat.
Wanneer we nog een stap ver
der gaan in de integratie van
beeld en geluid komen we op het
terrein van de Multimedia. Het
gaat dan om integratie met be
hulp van de computer. En daar
aan werd op de IFA veel aan
dacht besteed. Tal van compu
tersystemen zijn inmiddels in
staat (bewegend) beeld en geluid
te genereren of te reproduceren.
Hart van deze multimedia confi
guraties is een CD-rom loop
werk. Daarmee kunnen zowel
audio CD's als Photo-CD's, maar
ook speciale data-CD's worden
afgetast waarmee (bewegend)
beeld en geluid op het scherm
kan worden getoverd. Niet al
leen om naar te kyken, maar ook
om er iets mee te doen: interac
tief dus. Van het spelen van een
spelletje tot het volgen van een
cursus, of het bladeren in een
naslagwerk. Wie niet over een
computer beschikt kan de multi-
mediawereld binnenstappen
door de aanschaf van een CD-i
speler: een CD-speler die CD-i
schijfjes afleest en daarmee de
gewenste informatie op het
beeldscherm tovert. Een spin-off
van deze ontwikkeling is de Pho
to CD-speler.
Hoewel niet al het beurs
nieuws de Nederlandse winkel
zal halen, zult u het meeste toch
binnenkort in de schappen van
uw elektronica-warenhuis kun
nen bewonderen.
Huurvideo van de maand: Scent Of A Woman
Huurvideo: Scent of a
woman; scenario: Bo
Goldman; produktie en
regie: Martin Brest;
hoofdrollen: Al Pacino,
Chris O'Donnell: speel
duur: 155 min; distribu
tie: CIC Video.
Charlie Simms (Chris
O'Donnell) studeert met een
beurs aan een uitstekend
beter staande kostschool,
die voornamelijk toeganke
lijk is voor knapen uit goed
gesitueerde kringen. Om
zijn kerstvakantie naar
huis te verdienen neemt hij
een baantje aan voor het
vrije lange weekend van
Thanksgiving Day.
Voor driehonderd dollar moet
hij de zorg op zich nemen voor de
blinde luitenant kolonel Frank
Slade b.d. (Al Pacino). In princi
pe een niet al te moeilijke taak,
ware het niet dat Slade het ver
domt om zich in de hoek van de
hulpeloze invalide te laten druk
ken. En er bovendien een le
vensstijl en een manier van uit
drukken op na houdt, die niet
geheel passen in het gangbare
patroon van omgangsvormen.
De kolonel heeft stiekem een
plan ontwikkeld, om gedurende
dat specifieke weekend voor
de laatste week in zyn leven
de bloemetjes eens helemaal bui
ten te gaan zetten. Daartoe heeft
hy een peperdure suite in het
New Yorkse Plazahotel als uit
valsbasis gekozen. En of Charlie
wil of niet, er zit niet veel anders
op dan de ogenschijnlijk niet van
zijn stuk te brengen ijzervreter
te volgen.
Charlie, een naieve een beetje
wereldvreemde jongen van een
jaar of 18 zit zelf ook met een
behoorlijk ingrijpend probleem.
Hij is buiten zyn schuld betrok
ken geraakt bij een door een stel
klasgenoten uitgehaald rotgein-
tje, waarvan de kostschooldirec-
Al Pacino als Frank Slade in Scent of a Woman.
teur het slachtoffer was. Aan
hem de keuze, of de hele zaak
verlinken, of van school worden
getrapt, met de onvermijdelijke
consequentie het verlies van zijn
beurs en de noodzakelijke aan
beveling plus de daarbij weer ho
rende studiefinanciering voor de
universiteit. Een gewetens
vraagstuk, bovendien een in
vloed op zijn uiteindelijke toe
komstverwachtingen, dat de jon
gen eigenlijk veel meer bezig
houdt, dan de nogal opvallende
strapatsen van de aan zijn zor
gen toevertrouwde man.
Scent of a Woman is gebaseerd
op Dino Risi's Profumo di donna
(zelfs de titel Scent of a woman is
een letterlijke vertaling). Een
Italiaanse film uit 1974 waarin de
fenomenale Vittorio Gassman als
de zich onder andere met vuil
bekkerij staande proberende te
houden eigenzinnige militair, die
weigert zich door zijn handicap
in de zielige hoek te laten druk
ken.
Of het nu komt, omdat er tus
sen het maken van 'Proftimo di
donna' en 'Scent of a woman' een
kleine 20 jaar is verstreken, kan
ik niet met zekerheid zeggen,
maar feit is wel dat de laatste een
uitstekende film is, die terecht
een aantal Golden Globes en een
Oscar in de wacht wist te slepen.
Marga van Wissenkerke
Door DICK DONDERSZ
Ceremony - Hang out your
poetry. Als je vader Sonny
Bono heet zal dat helaas vele
jongeren niets zeggen maar als
je stem veel overeenkomsten
vertoont met die van je moe
der, dan heb je de eerste winst
punten vast op zak. Vandaar
dat ze al op een prettige ma
nier geïntroduceerd worden,
de groep van de dochter van
Cher. Maar teren op moeders
roem is niet nodig bij dit col
lectief. Met een debuutalbum
wat barst van de prettige songs
die af en toe knipogen naar de
jaren waarin Pa en Ma Bono
als Sonny en Cher successen
vierden. De plaat laat zich niet
omschrijven als flower power
maar middle of the road is
weer te algemeen. In de track
"Day by day" en sterker nog in
"Ready for love refrain" klin
ken de oude tijden door. Met
name de laatstgenoemde track
lflkt zo weggeplukt van één
der vroege ELO albums. Dit
vergelijk moet echter eerder
als een pre dan als een verwijt
gezien worden. Een leuke for
matie met een prettig geluid
waar ik in de toekomst graag
meer van wil horen.
De Kermisklanten hebben een
dubbele verzamelaar uitge
bracht met alle successen en
die doen 't lekker in deze
disco. In het totaal staan er 32
tracks op deze CD waarbij het
op valt dat het heel veel duits
materiaal is. Niet onbegrijpe
lijk als je weet dat dit duo met
name by onze oosterburen erg
geliefd is.
Mariah Carey - Music box.
Met haar debuut album heeft
deze dame mij prettig verrast.
Haar tweede en vooral de
MTV unplugged CD versterk
ten mijn vertrouwen in deze
jeugdige schoonheid. Vandaar
dat ik benieuwd was of ze mij
wederom kon boeien. Daar
kan ik kort over zijn. Dat kan
ze inderdaad. Deze vierde Ma
riah Carey CD is wederom een
prachtig album waar ik verder
niets over wil zeggen. Gewoon
luisteren!
Meat Loaf - Bat out of heil
II. Na te lang te hebben ge
teerd op 't succes van "Paradi
se by the Dashboard Light"
leek het erop dat de grote dik
ke man was leeggebloed. Hij
had niets meer te bieden wat
ook maar enigszins de moeite
waard was en stilaan ver
dween hij uit de spotlights. Dit
album plaats hem weer mid
den in de belangstelling. Elf
overtuigende tracks waarvan
met name "It just won't Quit"
heel toepasselijke is. The Fatzo
is weer terug en we zullen het
weten ook. De speakers mo
gen weer schetteren.
Sheena Easton - No
Strings. Wat kan men zich
toch vergissen. Dacht ik altijd
dat Sheena maar een gemid
deld zangeres was. Na het ho
ren van het album "No
Strings" ben ik er van over
tuigd haar onderschat te heb
ben. In navolging van bijvoor
beeld Nathalie Cole en dichter
bij huis Laura Fygi zingt pop
zangeres Easton de sterren
van de hemel in een repertoire
dat voornamelijk bestaat uit
jazzklassiekkers. Songs als
"Body and Soul" en met name
Jacques Brel's, tweetalig ge
zongen, "Ne me quitte pas/If
you go away" overtuigen door
haar vocale beheersing. Kort
om: een uitmuntende CD.
De Kermisklanten - De al
lermooiste van... Dat was effe
schrikken. Kom ik na jaren
weer eens in een gerespecteer
de disco hoor ik plotsklaps de
10 CC - The very best of...A-
live. Met een speelduur van
ruim een uur en een kwartier
spelen de heren Gouldman en
Stewart nog een keer al hun
successen. Vorig jaar ver
scheen er een verzamelaar
met oud materiaal van lOcc en
dat album had goede verkoop
resultaten. Dat moet haast wel
de reden geweest zijn om het
toch nog eens te proberen. Je
kunt je marktwaarde dan ook
het best testen door naar het
verre oosten te reizen en daar
een paar live concerten te ver
zorgen. Als die aanslaan moet
je zorgen dat je dat direct op
tape zet en uitbrengt kort voor
de bom van de najaarsreleases
losbarst. Met enig geluk scoort
dat nog tot het niveau van
edelmetaal. Opvallend is dat
het materiaal niet gedateerd
klinkt en m.i. het nog steeds
kan redden.
Spotlight: Magna Carta - State of the Art'
Eerder dit jaar zag en hoor
de ik de groep Magna Carta in
een klein theater in Brielle.
Het was een sprankelend
acoustisch optreden dat goed
past in de 'unplugged' trend
van de laatste jaren. Chris en
Linda Simpson, de kern van de
groep: 'Magna Carta was altijd
al een akoustische band en dat
bevalt ons nog steeds. Als je
songs brengt die uit het hart
komen dan mag, nee dan moet
je die muzikaal begeleiden met
een eerlijk geluid. Akoustische
muziek is daar dan ook de
meest verantwoorde onder
steuning voor". De songs van
Magna Carta zijn door de jaren
heen afgeronde miniatuurtjes
gebleven. Sommigen songs
werden zelfs evergreens. De
Airport Song mag je wel haast
de herkenningstune van Mag
na Carta noemen. Ook het
epos Lord of the Ages springt
er altijd weer tussenuit. De re-
alease van het album Heart
lands vorig jaar, was aanlei
ding voor de 'State of the art'
tournee, en deze bracht Chris
en Linda tezamen met Will
Jackson, Jonathan Barrett en
Paul Burgess o.a. in het Neder
landse clubcircuit. Het enthou-
STAT! Oef "THÉ ART,
siasme van het Nederlandse
publiek en de niet aflatende
steun van promotor Frank van
der Meijden resulteerde in het
verschijnen van de live CD
State of the Art, die werd op
genomen in Utrecht en Deven
ter. De CD geeft nog eens te
meer aan dat het akoustische
geluid van de Simpson clan
nog altyd staat als een huis. In
het komend theaterseizoen zal
Magna Carta wederom vele
kleine theaters aandoen. Na
tuurlijk zal daarbij weer veel
bekend materiaal ten gehore
worden gebracht, maar ook
veel nieuw werk. Want Chris
Simpson blijft een produktief
componist.
