UIT
Rotterdamse Dansgroep tast op
aangrijpende manier uitersten af
Gorillatheater: net zoiets als Hulk Hogan
in 't kort
De Charlie Chaplin van de rock
houdt zijn nieuwe cd ten doop
Het is niet de bedoeling dat ik simpelweg een verhaaltje vertel
Verhalen uit alle windstreken
Rietman in Elisabeth II
DONDERDAG 24 FEBRUARI
DE HAVENLOODS/HET ZUIDEN
DONDERDAG 17 FEBRU
ARI
Muziek
Kiss the kangaroo, Plan C,
Rotterdam, 4124352
Dans
Quest for Rest, choreogra
fie Maria Voortman, Lanta
ren/Venster, Rotterdam,
4361311
ISIKWh
Quest for rest
VRIJDAG 25
FEBRUARI
Muziek
Tango Palace, zang en
dans, Theater Zuidplein, Rot
terdam, 4815844
Theater
De Berini's, groeten uit
Rotterdam, Stadsgehoorzaal-
/Harmonie, Vlaardingen.
4340500
Helmert Woudenberg, Mi-
larepa, De Stoep, Spijkenisse,
01880-24453
Kleine Zielen, van Louis
Couperus, Rotterdamse
Schouwburg, 4118110
Vertelavond, met Bertie
Spruit e.a. St. Droomtheater,
Rotterdam, 4778171
Jeugd
Is het echt, door Stoffer en
Blik, De Scheg, Rotterdam,
4563993
Chaplin.film, regie Ri
chard Attenborough, Film
huis Schiedam,
ZATERDAG 26
FEBRUARI
Muziek
Koninklijk Filharmonisch
Orkest van Vlaanderen, o.
Muhai Tang, De Doelen,
Rotterdam, 2171717
Tamam, vocale jazz, De
Stoep, Spijkenisse, c~~~
24453
Harry's Jazz and Blues
band met Coby Westerbeeke,
zang, Harbour Jazzclub, Rot
terdam, 4123701/4114958
Midnight Express country
blues, Bluessociëteit l'Esprit,
Rotterdam, 4828542
Theater
Plastered, door Tresle
Theatre Company, Theater
de Willem, Papendrecht, 078-
158226
Mark van de Veerdonk, de
schaduw van een pygmee. Bi
bliotheektheater Rotterdam,
4338262
Jeugd
Sanne Kreuze en Dick
Koene, het feest op de maan.
Theater de Teerstoof, Schie
dam, 4269455
Diversen
Heette Kooien, de macht is
weer aan het woord. Popu
lair, Rotterdam, 4365283
ZONDAG 27
FEBRUARI
Muziek
The Dutch Swing College
Band, De Doelen, Rotterdam,
2171717
Marieek van Oostenrijk,
Romeynshof Rotterdam,
4204099
Andr'e Valkering Mar-
tijn Schok, Bluessociëteit l'E
sprit, Rotterdam, 4828542
Jan Reijnen/Klaus Gesing
Quartet, Jazzcafé Dizzy, Rot
terdam, 4773914
Jeugd
Alice, gebaseerd op de
boeken van Lewis Carroll,
Bibliotheektheater Rotter
dam, 4338262
Melodie Menagerie een
beestenboel, door poppenthe
ater Jacobus Wieman. Jeugd
theater Hofplein, Rotterdam,
4662044
Over sprookjes gesproken,
door theatergroep Maccus,
Rotterdamse Schouwburg,
4118110
Diversen
Lezing, door Pauline Ter
reehorst, Historisch Museum
Schielandhuis Rotterdam,
4334188
Rondleiding voor het hele
gezin, De Dubbelde Palm
boom Rotterdam, 4761533
Heilig en profaan, lezing.
Museum Bovmans-van Beu-
ningen Rotterdam, 4419405
De Types naakt
in de Larenkamp
Een intelligent iemand zei eens:
'De Types, ze hebben de diep
gang van een gemiddelde kroeg
bezoeker, ze zijn alleen drie keer
zo leuk'. Iemand anders, op een
heel andere plek en in een heel
andere context zei: 'Intelligente
mensen hebben vaak wel gelijk,
maar ze zijn zo saai'.
De Types zijn Hans Riemens,
Rob Kamphues en Hans Pauli-
des. Drie mannen die met hun
zesde cabaretprogramma het pu
bliek gaan bestormen. Sketches,
conférences, crosstalks, muziek
en zang vormen de ingrediënten
van hun voorstelling, een mix die
schaamteloos, risicovol en onge
geneerd cabaret oplevert.
'Naakt' toont drie grote bekken
in hun blote kont. Op 26 februari
in de Larenkamp in Rotterdam en
in april in de Stadsgehoorzaal in
Vlaardingen en het Passagethea
ter in Schiedam.
Loudon Wainwright III, de man
met de naam die in de gehele
geschiedenis van de populaire
muziek het vaakst verkeerd ge
speld werd, heeft een contract
afgesloten met platenmaat
schappij Virgin. Bij die maat
schappij komt zijn nieuwste cd
'History' uit, die op 5 maart in
Nighttown gepresenteerd wordt.
Wainwright begint om 21.00
Loudon schrijft songs die schok
ken, verbazen en amuseren. Hij
neemt onderwerpen bij de kop
variërend van alleen uit eten
gaan, bezoekjes aan de dokter en
knellende familiebanden, tot te-
lefoonsex, het leven 'on the
road', carrières en oud worden.
Geen onderwerp is veilig en deu
ren die beter dicht kunnen blij
ven, worden hardhandig open
gebroken.
Loudon Wainwright III treedt
op als geen ander. Al twintig
jaar staat hij op de planken,
akoestisch en solo brengt hij zijn
publiek in vervoering met zijn
energie en zijn humor. In Ameri
ka wordt hij vergeleken met een
stand-up comedian, maar dan
wel eentje met een wagonlading
leuke liedjes.
In 1985 verhuisde Loudon van
New York naar London, waar
hij woonde en werkte en drie
platen maakte met de titels Tm
Alright', 'More Love Songs' en
'Therapy'. Toen in 1988 zijn va
der ongeneeslijk ziek werd, ging
hij terug naar huis.
Na het opnemen van zijn eerste
plaat 'Loudon Wainwright III'
kwam zijn carrière in een
stroomversnelling. Hij werd
alom geprezen als de nieuwe Bob
Dylan, de Charlie Chaplin van
de rock en de mannelijke Mela-
nie.
'History' werd opgenomen in
april en mei van 1992. De num
mers zijn voornamelijk geïnspi
reerd op Loudons familie. Zo
gaat 'Sometimes I Forget' over
wat er met je gebeuren kan als je
een ouder verliest en wordt zijn
zoon bezongen in 'A Father and
a Son'. Minder liefdevol is bij
voorbeeld het lied 'I don't know
where 'Men' came from'.
Behalve als zanger heeft Loudon
Wainwright III zich ook laten
zien als acteur in onder andere
drie afleveringen van MASH, de
film 'Jacknife' met Robert de
Niro en een aantal toneelstuk
ken.
door RICHARD VAN SANTEN
Een meisje hangt willoos in de
armen van een jongeman.
Angst en verbijstering zijn van
haar gezicht af te lezen. Er
omheen staat een groepje
mannen en vrouwen die haar
één voor één aanvallen. Er
wordt gestompt, geduwd, ge
trokken en geslagen. Na elke
aanval zakt ze in elkaar en
wordt ze door de jongen weer
overeind geholpen. Als de
aanvallers het welletjes vin
den, geeft ook haar steun en
toeverlaat er de brui aan. Hij
laat haar achteloos op de
grond vallen. „Ja, stop
maar", roept een vrouwen
stem, „Sla haar maar niet te
gen haar hoofd, want dat vind
je blijkbaar eng. Ik heb op het
toneel ook moeten slaan en ik
ben zelf ook geslagen en het is
het beste om het maar ge
woon te doen, want alles wat
je probeert om het niet echt te
doen, doet alleen maar meer
pijn."
Er wordt hier geen echt ge
weld gepleegd en we bevinden
ons ook niet in Sarajevo. De
vrouwenstem is van Kathy
Gosschalk, artistiek leider
van de Rotterdamse Dans
groep, die haar dansers aan
wijzingen geeft over haar cho
reografie Voorlopig zonder ti
tel.
De Rotterdamse Dansgroep
danst op dinsdag 1 maart twee
wereldpremières. Behalve Gos-
schalks Voorlopig zonder titel
wordt ook extension, repeat,
repeat van Rick Kam voor het
publiek ten doop gehouden. Bei
de choreografieën zijn gemaakt
binnen een samenwerkingspro
ject van choreografen en beel-
e zonder titel
De Rotterdamse Dansgroep
dend kunstenaars. Rick Kam
werkte samen met Hans Brui-
nink en Kathy Gosschalk 'deed
het' met Gerard Verdijk.
„Ik ken Gerard heel goed", ver
telt Kathy, „We wilden al langer
samen een stuk maken, maar
daar is vrijwel nooit een budget
voor. Hoe dat gaat, samen een
stuk maken? Dat is waarschijn
lijk voor elk paar anders. Wij
hebben samen maar een half
woord nodig om elkaar te begrij
pen. Ik werk ongeveer als een
schilder, ik heb de neiging om te
schetsen en het later uit te wer
ken. Gerard heeft zijn schetsen
naast die van mij gelegd en daar
zijn we op voort gaan borduren.
Zijn schilderijen gaan over een
tegenstelling tussen positief en
negatief, met een balk ertussen.
Ik heb hem voorgesteld een
schilderij in drie stukken te hak
ken, zodat ze los van elkaar op
het toneel te rangschikken zijn."
Keukenmeidenroman
Dat 'rangschikken op het toneel'
gebeurt heel letterlijk; de werken
staan op wieltjes en worden door
de dansers over het podium ver
plaatst. De kleuren die gebruikt
zijn - zwart, wit en rood - ver
beelden de tegenstelling tussen
positief en negatief.
Gosschalk wil eigenlijk niet al te
veel kwijt over de betekenis van
haar choreografie. „Het is niet
de bedoeling dat ik simpelweg
een verhaaltje vertel", zegt ze,
„Dan wordt het een keukenmei
denroman. Beweging spreekt op
een minder concreet niveau.
Meer zoiets als open literatuur,
waarbij je ook je eigen associa
ties kan hebben."
Het publiek moet zelf zoeken
naar betekenissen maar de te
genstellingen in het werk van
Gerard Verdijk zijn wel duidelijk
terug te vinden in Voorlopig zon
der titel. Het stuk begint bij het
ontstaan van de mens. Eerst is er
in Gosschalks versie van de
schepping een vrouw en dan
komt de man. In het begin zijn
die twee met elkaar in harmonie,
maar daarna komt al snel de
verwarring, die gepaard gaat
met agressie en geweld. De cho
reografie eindigt met een solo
waarin we een man zien die het
ook niet meer weet. Op een in
drukwekkende, bijna militaire
manier gaat hij tekeer op het
podium.
Voor er op 1 maart gedanst kan
worden, moet er hier en daar
nog flink wat bijgeschaafd wor
den. En dat gaat niet altijd zon
der stemverheffing. Kathy is
daar heel duidelijk in; ze wordt
niet echt kwaad, maar zegt wel
waar het op staat.
Soms moet je
even optreden
„Ik ben nu eenmaal de leider van
deze groep en we werken met
zowel ervaren als onervaren
dansers. Tegen de ene kun je
gewoon zeggen 'doe het eens zo'
en dan gebeurt het ook. Bij an
deren moet je even optreden om
het te krijgen zoals je het hebben
wilt. Ik moet de dansers stimule
ren, tot ze doordringen en daar
voor moet je iedereen weer an
ders benaderen."
„Ik probeer iets te maken waarin
zij op hun best naar buiten ko
men. Dat is maatwerk leveren en
dan hangt het onder andere van
de openheid en de ervaring van
de danser af hoever ze daarin
meegaan. Ik ben eerst met alle
dansers apart de studio inge
gaan. Het bewegingsmateriaal
dat daar uitkomt is op hun lijf
geschreven. Ik zie het liefst dat
ze daar dan zelf mee aan de slag
gaan, hun eigen interpretaties
geven, maar als ik een interpre
tatie zie die me niet bevalt, dan is
het mijn taak om dat te zeggen."
'Voorlopig zonder titel' van Kat
hy Gosschalk in samenwerking
met Gerard Verdijk en exten
sion, repeat, repeat' van Rick
Kam samen met Hans Bruinink
beleven op dinsdag I maart hun
wereldpremière in de grote zaal
van de Rotterdamse Schouwburg.
Daarna gaan de Rotterdamse
dansers het land in. Op 12 april
volgt er nog een voorstelling in de
Schouwburg. Kaartjes zijn telefo
nisch te reserveren op telefoon
nummer 010-4118110.
door ELS NEIJTS
Trefwoorden voor Gorillathe
ater zijn: spektakel, bloedstol
lend, trucs, competitie en val
kuilen. Maar ook: intens sa
menspel, aandoenlijke scènes,
verdriet, lust én onbedaarlijke
lachbuien.
De acteurs geven altijd aan, het
publiek maakt soms af. Of ver
andert, geeft aanwijzingen, fluit
weg of neemt over. Gorillathea
ter is improvisatietoneel waarbij
het publiek minstens zo belang
rijk is als de spelers, met één
belangrijk verschil: de acteurs
onderling maken er een wed
strijdje van. Het publiek mag
alleen mee jureren. De prijs voor
de winnende acteur is het gelijk
namige, levensgrote beest. De
winnaar mag hem een week heb
ben. En er mee doen wat'ie wil.
Terwijl het de beste cabaretier
nog niet altijd lukt zijn zaal mee
te krijgen, zo krijgt een improvi
satiegezelschap als Lawine het
wel voor elkaar het publiek te
laten meedoen in alles wat er
gebeurt. Wat is het geheim?
Alles mag, alles kan
Aloijsius van Saus weet het ant
woord: „Het publiek snakt er
naar om betrokken te zijn. Je
Wie de gorilla wint, mag er een week lang mee doen wat'ie wil
kunt het een beetje vergelijken
met American Wrestling en het
'geshow' van figuren als Hulk
Hogan. Hoewel het publiek weet
dat het niet echt is, gilt het dat
het bloed wil zien. Omdat het
allemaal fake is, is het veilig.
Zo'n sfeer is vergelijkbaar met
die in onze voorstellingen. Al
leen staan wij, ondanks het dui
delijke wedstrijdelement, minder
gewelddadig tegenover elkaar.
Tederheid mag ook. We stellen
ons heel kwetsbaar op. Alles
mag, alles kan, niets menselijks
is ons vreemd en falen is een
essentieel onderdeel van wat we
doen. Dat maakt dat mensen
zich durven te laten gaan."
Aloijsius van Saus behoort tot
I
de harde kern van theatergroep
Lawine die in Rotterdam en om
geving het begrip theatersport
introduceerde en naar die spor
tieve regels al heel wat robbertjes
knokte. Zijn partners zijn Ka-
thie diStefano, Dominique van
Steerthem en Ellemijn Veldhui
zen van Zanten.
Het verschil tussen theatersport
en gorillatheater is de compacte
re vorm van de laatste. Bij thea
tersport wordt een wedstrijd tus
sen twee teams beslecht. Bij de
gorillavariant wordt een strijd
tussen afzonderlijke indviduën
gestreden.
Leuker dan de tv
Kathy: „Door met minder men
sen te spelen wordt de beleving
voor ons èn het publiek nog in
tenser. We proberen het publiek
speels een beeld te geven van
concurrentie en elkaar afmaken,
maar eigenlijk zijn we samen be
zig om alles te geven wat de
show tot een succes maakt. Er
wordt geleidelijk naar een hoog
tepunt toe gewerkt. Daardoor
blijven mensen hangen op het
punt van méér willen en komen
ze de volgende keer terug. We
doen ons best om het publiek
een fijne avond te bezorgen. Iets
als een opwindend feest of een
voetbalwedstrijd. Als concurrent
van de tv."
Lawine knokt op vrijdag 25 fe
bruari, zaterdag 26 maart en zon
dag 29 mei een robbertje gorilla
theater in 't Kapelletje aan de
Van der Sluijsstraat in Rotter
dam. Aanvang 20.30 uur, toegang
HO,- en H2,50. Telefonisch reser
veren kan via tel. 010-4292518.
Lawine geeft ook cursussen en
workshops improvisatietoneel.
Professor Vernie February.
In de cyclus Lantaren/Verhalen
worden elke laatste zondag van
de maand verhalen verteld die
inspelen op de actualiteit. Gast
heer en presentator is Paul Mid
dellijn. Deze maand wordt Lan
taren/Verhalen muzikaal onder
steund door Dennis Winter en
Robby Alberga op gitaar. In de
vijfde aflevering van Lantaren-
Verhalen maakt het publiek
kennis met vertelster Tilly Ter
Borg en professor doctor Vernie
February.
Tilly is moeder van twee kinde
ren. Ze is dol op vertellen en
schreef samen met Paul Middel
lijn een eigen verhaal. Ze vertelt
over piepkleine zaadjes, een
oude Indiaanse vrouw en De
Boom Van Zelfvertrouwen.
Vernie February, internationaal
promotor van de orale traditie,
is één van de beste vertellers uit
de televisie-serie One World,
Many Voices. Vernie werd gebo
ren in Zuid-Afrika en woont
sinds 1963 in ballingschap in Ne
derland. Hij is verbonden aan
het Afrika-Studiecentrum van
de Leidse Universiteit en gaf col
leges orale traditie en Afro-
Amerikaanse literatuur aan uni
versiteiten in Europa, Afrika en
Amerika.
Hij publiceerde tal van weten
schappelijke artikelen en werkte
met wijlen professor Jan Voor
hoeve aan één van de belangrijk
ste Afro-Surinaamse cultuurstu
dies tot nu toe, 'Creole Drum'
(1975). Hij publiceerde de bun
del 'O Snotverdriet' (1979) met
gedichten in het Afrikaans en
'Mind your Colour' (1981).
Sinds 1991 is Vernie February
buitengewoon hoogleraar aan de
Universiteit van Wes-Kaapland.
Tilly komt langs in het middag
programma dat op 27 februari om
14.30 uur begint. Het avondpro
gramma met February begint om
20.30 uur. Voor informatie en
reserveringen: telefoon 010-
4361311.
In het niet eerder in Nederland
opgevoerde 'Elisabeth II' van
Thomas Bernhard laat Toneel
groep Amsterdam de elf rollen
uitvoeren door twee acteurs en
twee actrices. Vooral hoofdrol
speler Mark Rietman ondergaat
een flinke gedaanteverwisseling
tot de oude Herrenstein, in wiens
woning de Weense gegoede bur
gerij zich verzamelt bij het be
zoek van Elisabeth II van Enge
land.
Het stuk staat van donderdag 3
tot en met zaterdag 5 maart in de
Kleine Zaal van de Rotterdamse
Schouwburg, telefoon 010-
4118110.
