Een grof schandaal
maar met succes
Henk Slechte
31
De hallen van de
Industrie-, Gewerbe-
und Kunstaustellung
in Dusseldorf (1902)
in 1905 in Schiedam
heropgetrokken als
bedrijfshallen voor
Gusto. Collectie
Gemeentearchief
Schiedam.
Het socialistische weekblad De Moker vond het in 1901 een grof
schandaal dat de gemeenteraad van Schiedam akkoord ging met de
verkoop van de kostbare grond voor de snertprijs van anderhalve
gulden per vierkante meter aan de kapitalist Augustus Franciscus
Smulders, maar de socialisten waren nog niet vertegenwoordigd in
de gemeenteraad en deden dus niet mee aan de besluitvorming.
In die gemeenteraad pleitte de liberaal M.C.M. de Groot voor de
verkoop, desnoods voor die inderdaad belachelijk lage prijs. Hij ge
loofde dat door de komst van de werf de werkloosheid in Schiedam
zou verminderen en de Lonen zouden stijgen. Ook was hij ervan
overtuigd dat door deze nieuwe industrie de 'algemene geest' in
Schiedam zou verbeteren. Daarvoor had De Groot een paar harde
argumenten. Sinds het midden van de jaren '80 van de 19de eeuw
was de moutwijnbranderij begonnen aan een vrije val die niet meer
In 1901 ging de gemeenteraad van Schiedam knarsetandend
akkoord met de verkoop van een groot stuk grond aan de Nieuwe
Maas, ten oosten van de Voorhaven, tegenover de huidige flats op
het Hoofd, zo ongeveer het terrein waar eerder de scheepswerven
De Nijverheid, Van Schie Co en Wuylits waren geweest. Augustus
Franciscus Smulders kocht de grond. Meer dan f 1,50 per vierkante
meter wilde hij er niet voor betalen. Smulders was eigenaar van
de scheepswerf en machinefabriek 'De Industrie' in Slikkerveer
en wilde zijn bedrijf verhuizen naar en uitbreiden op een plek die
daarvoor geschikt was, onder meer door een open verbinding met
de Noordzee. Het zal hem niet zijn ontgaan dat Schiedam op dat
moment wanhopig op zoek was naar bedrijven die nieuwe werkge
legenheid opleverden, en die wetenschap zal zeker hebben bijge
dragen aan zijn weinig flexibele houding in de onderhandelingen.