VESTER
CHILDERSHUIS
Mercator"
BROERSVEST 4, Tel. 69726
De geschiedenis van onze stad
jföe Tlafiau-ek"
Broersvest 85
Schiedam, Tei. 69702
NVLON KOUSEN (DUPONT 51) U.S,A. DE ALLERBESTE f7.
Hi
Schiedams Recherchebureau
Ook in uw
huis ailéén
naast de Hema
No. 13
Oplaag 16.000 exemplaren
17 Maart 1950
Aan de vooravond van het
Jubileumfeest ter herdenking
van het 675-jarig bestaan
van onze stad.
Opsporen, nagaan en informaties.
ONDERZOEK OP ELK GEBIED
v. Ostadelaan 3 - Schiedam - Telefoon 66792
Wat aan het Stadsrecht vooraf ging
Met het voorjaar komt weer de schoonmaak ift het land. Het
zal niet voldoende zijn alleen de keuken, kamers en gang een
goede beurt te geven. Neen, veel woningen schreeuwen om
een VERFJE.
Hoeveel gemakkelijker is het schoonhouden van Uw huis, wan
neer het lekker in de verf zit.
Maar denk U er vooral om, alle verf is geen goede verf.
De bekende „RUBENS VERF" houdt langer glans. Deze koopt
U bij „De Papaver", de oude vertrouwde adressen.
Alles op 't gebied van Verf, Kwasten en Schoonmaakartikelen
Waterverf, Witkalk, Behangplaksel, Kastpapier, Kwasten
Witkwasten, Penselen, Werkborstels, Sponsen, Zeemlappen
Dweilen, Stofdoeken, Vaatdoeken, Bezems, Stoffers
Vergelijk onze kwaliteiten, U zult constateren
„DE PAPAVER" heeft de beste schoonmaakartikelen
Breng deze schoonmaak de zon in Uw
woning met
in elke kleur en prijs met gratis advies van de
vakman alleen bij
J a c. 15 a k k c r c li i I «I e r s b e. (1 r ij i
Breede Marktsteeg 3 - Tel. 66893 - Schiedam
Einde Hoogstraat bij het stadhuis
Voor Copieerwerk
H
St'JTER'J-WUNHANDEL
N. VAN DEN BOS
SPECIALE JUBILEUM-AANBIEDING DAMESKOUSEN
Reclamekous
Mooie sterke kous
f 1.per paar
f 1.24
Geplatteerde kous
Links geweven kous
f 1.43 per paar
f2.29
Links geweven kousen.
Links geweven kousen.
f 2.75 per paar
f 2.98
Links geweven kousen. f3.10 per paar
Bemberg's links geweven kous f3.95
HIEUHIE
STADSBLAD
Als U dit nummer van Het Nieuwe
Stadsblad in Uw brievenbus vindt,
staat onze stad aan de vooravond van
de dag, waarop de Schiedamse Bur
gerij het feit zal herdenken, dat gra
vin Aleid aan Schiedam de Stadsrech
ten verleende. Dit gebeurde 676 jaar
geleden. De klokken zullen 's mor
gens om 8 uur luiden en 's middags
om 2 uur zal de Stadsbeiaardier Ferd.
Timmermans het Stadscarillon van de
Sins Janstören bespelen. Vervolgens
zullen alle plaatselijke harmonie-, en
fanfarekorpsen optrekken naar de
Grote Markt. Daarna zal vanaf het
Plein Eendracht en de Tuinlaan een
indrukwekkende Vlaggenstoet, voor
afgegaan door de Drumband van de
Koninklijke Militaire kapel, naar de
Grote Markt marcheren. Nadat zij
van te voren door dappere hoornbla
zers op de torentrans van genoemde
Sint Jans toren om 3 uur met hoorn
geschal zullen aangekondigd worden.
Op de Grote Markt zullen wij kun
nen aanschouwen: Het défilé der Vlag
genstoet; het hijsen van onze Natio
nale en de Stedelijke vlag onder het
spelen varf het Wilhelmus en ons Ste7
delied; Inspectie door de Burgemees
ter van de Vlaggenstoet; Gemeen
schappelijke Muziek door alle muziek
korpsen; aanbieding van een cheque
aan de Burgemeester door het Caril
lon Comité; massale oplating van dui
ven; tenslotte weer muziek.
Terwijl de muziekkorpsen Zich in
verschillende richtingen zullen ver
spreiden, zullen de Burgemeester, de
Wethouders, de Raadsleden en de taL
rijke officiële genodigden zich door 'n
kleurige Vlaggenhaag naar de Aula
van het Gemeente Museum op de
Hoogstraat begev&n, alwaar om 4 uur
een plechtige zitting van de Gemeen
teraad zal plaats hebben.
i>eze zitting zult u over ro tr lijn
vtin Uw toestel der Radio-distributie
kunnen beluisteren.
De reeds genoemde Drumband zal
van 4.30 tot 5 uur op de Broersvest
demonstreren, waarna de Schiedamse
Volksdansgroep aldaar ettelijke volks
dansen zal lac&n zien.
Om 8 uuj; zal in de Grote Kerk door
de verschillende Schiedamse zangver
enigingen een concert aan de Burgerij
v;orden aangeboden. Ook dit concert
zal op lijn 4 van het Radio-distributie
net worden doorgegeven.
Laten wij hopen, dat het deze dag
mooi, zonnig Voorjaarsweer zal zijn.
De Redactie van Het Nieuwe Stads-,
blad wenst haar uitgebreide lezers
kring een vreugdevolle feestdag toe!
Redactie
Het Nieuwe Stadsblad.
„Sciedam dankt zijn opkomst
aan Aleijdis van Avennes, die de
nijeuwe stadt bij 't huijs te Rie-
viere in 1275 stadsrecht verleen
de, en wel dat van Dordrecht."
ONTSTAAN (in jaartallen).
990. Sche of Scye (thans Over-
schie) wordt reeds genoemd naar de
kreek de Scie (scheiding), die hier
voor ook andere namen gehad heeft.
11001200. Jacob, een zoon van
Alewijn, Ridder, Burggraaf van Lei
den en Britten, bouwt op een schor
of nes in de Merwede (thans Nieuwe
Maas) een kasteel dat hij Uijternesse
noemt.
1210. Op de Merwede en langs de
kusten wordt haring gevangen. Reeds
'vanaf 1070 wordt de haring in tonnen
ingezouten, en vanaf 1163 stuurt Zie-,
rikzee schepen in zee ter haring
vangst.
1216. Uit Old Scey (Overschie)
vestigen zich vissers op de hoge schor
ren aan de Merwede en wordt er ge
wag gemaakt van Nieuwer Scye.
1217. Willem I trekt ter kruis
vaart, en brengt voor de Scye-delta
een vloot ven m 80 bodefli bijeen,
"bemand irreu rrresen
Deze vloot onder Graaf Adolf van den
Berg verovert in 1217 Damiate.
1220. In dit jaar wordt geboren
Aleid (ook wel Aleydis of Aleida ge
naamd) dochter van Graaf Floris IV
van Holland.
1227. In dit jaar wordt geboren Wil
lem, zoon van Graaf Floris IV van
Holland, zuster van Aleid.
1234. Graaf Floris IV van Holland
wordt, tijdens een steekspel te Corbie
gedood, nalatende zijn weduwe Mach-
teld van Brabant en zijn twee onmon
dige kinderen Aleid en Willem.
1239. Willem, de zoon van Floris IV,
wordt meerderjarig en volgt zijn va
der op als Willem II, Graaf van Hol
land. Onder zijn leiding wordt er een
stuk grond uit de Scye-delta bedijkt,
waarop hij een tolhuis laat bouwen
met vuurbaak. Het nieuw gewonnen
land wordt Ambacht van Riviere ge
noemd, het versterkte tolhuis Huis te
Riviere. De eerste bewoner is 's Gra
ven baljuw, een der edellieden van
het nabijgelegen kasteel Uyternesse.
1240. Volgens de verdeling van dit
jaar worden het tegenwoordige Noord
en Zuid Holland gerekend in Noord
Holland te liggen. Zuid Holland ligt
aan de Noordzijde van de IJsel.
Graaf Willem II woont met zijn moe
der en zuster op het kasteel van
's Gravenzande, niet ver van Vlaar-,
dingen, de hoofdstad van Holland ge-
vj^raa.1-«iiieiri rasrae-
Nieuwlandpolder bedijken.
1247. Graaf Willem II wordt Rooms
Koning.
1248. De vissers-nederzetting bij het
Huis te Riviere breidt gaandeweg uit.
Voor de eerste maal hoort men van
van Henegouwen. Zij vestigt zich in
Holland op het Huis te Riviere.
1259. Vrouwe Aleid laat een kade
maken langs de Schie vanaf de N.W.
heek van de bedijking van het Am
bacht van Riviere tot aan de Z.W.
hoek van dat Ambacht (de latere Bo-
terstraat en Hoogstraat).
1260. Vrouwe Aleid damt de Schie
af tussen de nieuwe bekading van de
Schie en de Nieuwlandse kade. In de
afdamming komt een sluis ter lozing
en verversing van het Schiewater. Op
die afdamming sticht zij, dicht bij het
knooppunt de Drie Weechscee een ka
pel met een gasthuis voor doortrek
kende vreemdelingen.
1261. De inmiddels gereedgekomen
kapel met gasthuis wordt aan St. Ja
cob gewijd. Met de geestelijke leiding
wordt Betto, Vrouwe Aleids' huis-ka
pelaan belast.
1262. De Bisschop van Tours geeft
zijn toestemming tot stichting van
het Gasthuis en de kapel aan de
Schiemond. De nieuw ontstane neder-
IHlU 6cRit Kttl/s "tu j»«i
zetting wordt bekend als Nieuwen-
dam of Nieuwe Sciedamme. Vrouwe
Aleid, gesteund door de Zeeuwse ede-,
len, levert bij Vernoutse in Zuid Be
veland een gevecht tegen de Holland
se edelen, die geen vrouwenregering
wensën. Zij lijdt de nederlaag en moet
afstand doen als voogdes over Floris
V, die Otto van Gelder als voogd
krijgt. Vrouwe Aleid blijft de opvoe
ding van Floris V verzorgen.
1264. Dit jaar kan worden aange
merkt als het geboortejaar van de
stad. In een geschil tussen Vrouwe
Aleid, en Heer Philippus, Plebaan van
Oud Scie, waarin de Kapelaan Betto
als scheidsman wordt aangewezen,
v/ordt als scheidingslijn tussen Oud
tfliliUMIU IIHIHIIKIMI
*cie en Nieuwe Sciedamme de Noor-
- gl v u*
XlVlIjivr 'gi ljio i
Scie (Laanslotsöfveg) bepaald. Nieu-
wendam of Nieuwe Sciedamme moet
voor het door Old Scie afgestane paro-
chialchtsgebied, jaarlijks een som van
twaalf schellingen betalen.
1266. Floris V wordt meerderjarig
Korte Dam 3 - Tel. 68810
St. Liduinastraat 86
Tel. 67924
Gerrit Verboonstraat 8
Telef. 67759
Swammerdamsingel 7
Telef, 87509
- LoanDa hcwnnprg yan Scii>H3mra£
worden reeds vrije poorters genoemd.
Schiedam stijgt in aanzien. Op
29 Mei verleent Floris V aan zijn
poorters van Nieuwe Sciedamme het
recht van een jaarmarkt, en vrijheid
van tolrecht (jure oppid.smorum) voor
«ssschillbn- Als. Noordgrens van de
stad wordt de sloot genoemd buiten
de oude Nieuwlandse kade.
1273. Floris V geeft aan Nieuwen-
dam vrijstelling van alle verdere tol
len in zijn gebied.
1274. Vrouwe Aleid geeft aan haar
Jan v. d. Hulst Behangsels
kopen en verkopen. De zuster van
Willem II huwt met Jan van Aven
nes.
1249. De naam Uuternesse schijnt
verdwenen, om plaats te maken voor
Matenesse. In dit jaar komt die naam
voor op een charter, waarin Hendrik,
Heer van Voorne, aan Jacob van Per
nis, vergunning verleent om stalen
(d.w.z. staken met visnetten) te mo
gen zetten bij Matenesse, van de ha
ven van Pernis in de Merwede, tot
aan Schoonderloo toe.
1254. Floris, zoon van Willem II
wordt geboren.
Hoogstraat 26
Tel. 67735
1255. De hoge zeedijk gemaakt tus
sen het slot van Honingen, aansluiten
de bij de dijk van het Ambacht van
Riviere.
1256. Graaf Willem II sneuvelt te
Hoogwoud. Zijn broeder Floris de
Voogd, wordt regent over Willems'
zoon Floris, die de naam van Floris V
krijgt.
1257. Jan van Avennes, Graaf van
Henegouwen overlijdt 24 December,
achterlatende zijn vrouw Aleid, zus
ter van Graaf Willem II, en enige
kinderen.
1258. Floris de Voogd sterft in Len-,
temaand. Floris V krijgt als Voogdes
zijn tante, de weduwe Gravin Aleid
▼anaf
Schiedamse jenever
(Visser
HOOGSTRAAT 51 TEL.66B21,
Wij bezorgen door de gehele stad zonder prijsverhoging
verklaard. Het waterverkeer van
Kennemerland naar Zeeland en
Vlaanderen over Sciedamme neemt
voortdurend toe, en de nieuwe neder
zetting stijgt in aanzien.
1267. Machteld van Brabant, wedu
we van Floris IV, moeder van Vrouwe
Aleid en grootmoeder van Floris V
sterft. Twist tussen Floris V en het
Huis van Henegouwen.
1268. Bijlegging van de twist tussen
Floris V en Vrouwe Aleid. Zij doet
afstand van haar woning en land, on-j
der beding, dat zij gedurende haar
leven de opbrengst van de geschon
ken goederen mag genieten, waaron
der de Hofsteden, het Gerecht, de
Visserij en de Sluizen. Haar zoon
Folris van Avennes ontvangt de voor
malige bezittingen van zijn moeder in
leen van Floris V, benevens het be
wind over Zeeland.
1269. Ontstaan van het gilde-wezen
te Sciedamme.
Ammers, Niemansvrien, Moerdrecht,
Dubbelmonde, Dordrecht, Geervliet
en Striemunde. Vrouwe Aleid be
sluit tot het bouwen van een nieuwe
kerk, daar de bestaande kapel voor
de steeds groeiende bevolking te
klein wordt.
1271. Aanvang van de bouw van een
nieuwe kerk. Op 14 Juni bepaalt
Emonud, Bisschop van Tours, dat er
meer aalmoezen moeten gegeven wor
den voor de voltooiing van de nieuwe
kerk, die op een kostbaar fundament
(voet) wordt aangelegd, en die zon
der geldelijke bijstand, onvoltooid zal
moeten blijven. Dirk van Wassenaar,
Burggraaf van Leiden, verkoopt voor
100 pond Hollands, zijn gronden, am
bacht en gerechte, gelegen te Nieuwen-
dam, die sedert eeuwen aan zijn ge
slacht behoort hebben, aan Vrouwe
Aleid. Dit zijn de gronden benoorden
de Schie. Het gemis aan juiste afba
kening geeft naderhand aanleiding tot
nederzetting Nieuwendam of Nieuwe
Sciedamme, eigen wetten én keuren
(stadsrecht), bevestigt deze met de
eed der poorters en bekrachtigt het
handvest met haar zegel.
1275. Floris V bevestigt het stads
recht van Nieuwe Sciedamme. Dit
stadsrecht (zelfbestuur) is gelijklui
dend aan dat van Dordrecht, waar
door de nieuwe stad hofvaart op Dor
drecht krijgt. Door dit stadsrecht is
Nieuwe Schiedamme een plaats van
betekenis geworden, en is een bekro
ning van het werk van Vrouwe Aleid.
VERHUIZINGEN
v.h. Gebr. van den Bos
EXPEDITIE -
Nieuwe Haven 45 Tel. 68558
Let op het juiste adres!
BESCHOUWING.
De Merwe of Merwede (de Nieuwe
Maas van heden) was omstreeks 1200
heerseres van het gehele domein dat
zich uitstrekte ten Zuiden van de
Oude Dijk. (SpieringshoekWitte
BrugDelfshaven). Bij vloed over
stroomde zij de driehoek, bij eb liet
zij enkele beslijkte griendgronden
Nieuwe Sciedamme een plaats van
tje de Schie, dat bij de Witte Brug
(boerderij Huis te Rivier) haar uit-
watering had. In oude tijden was deze
m ik Rijwiel-Hulpmotoren
WAM zijn in Schiedam
alleen verkrijgbaar
bij B.MATTHIJSSEN St. Liduinastr.78
Tel 63150 - Vraagt demonstratie
t wolhuis W. v. d. LEEDEN
