MONOPOLE-f HEATER KOLEN SINTMAARTENSDIJK Held uil tia-adfyoaii AVROS" Winkelman's f. 29.- f49.- REGIO PRIMA VORSTENLANDEN fO STUKS F1. JAGT Hoogstraat 150, Tel. 66601 COMMCEES DP OORLOGSPAD f 455.- Voor Gustoweg 55 AUTORIJSCHOOL W. v. d. BURG STORM OVER MALAKKA Uw geld dubbel en dwars terug Mathenesserplein 12 overtrekt, vermaakt of vult uw oude bedden bij JAMBALAYA HAKKERT Hoogstraat 163 Tel. 67949 M. C. DE MOOR BOEKEN OP ELK GEBIED I PASSAGE HOOGSTRAAT SCHIEOA9I TEUEFOON 68808 WEEKDAGEN 2—7-9 UUR ZATERDAG EN ZONDAG 3-5-7-9 UUR Louis Hayward „De Terugkeer van Monte Christo" Vrijdag 6 Februari t/m. Maandag 9 Februari WILLIAM ELLIOT IN ff Dinsdag 10 Febr. t/m. Donderdag 12 Febr. 2 HOOFDFILMS HOKTE BLUE DE WET VAN HET WOUD WIJ BEZORGEN OOK 1 HECTOLITER N.V. Brandsioffenhandel telef. 69330 (2 lijnen) ALLE SNELHEDEN telef. 31148-34355 HET SPECIALE ADRES VOOR: DAMESMODES OOK VOOR TAXI'S - TELEFOON 67570-69915 SINGEL 41-45 Zeer speciaal verlaagde prijzen SCHIEDAM BOERHAVELAAN 34a TELEFOON 67350 MED. GEDIPL. CHIROPODISTE Algehele voetverzorging, ook op medisch advies. BIJ ONS, DAT ZAL U NIET VERBAZEN OP ELK RECEPT DE JUISTE GLAZEN OPTICIËN V» d. Arend HOOGSTRAAT 91 TEL.688I4 AUTOMATISCH!! U I C II T V F R V E ItSISU Verwacht: A •k Zij vochten voor hun kinderen met de wapens in de vuist. TOEGANG 14 (AAR nog sterker „met veel winst" terug, als U zich 'n aanschaft. Prijs compleet met bel, jiffy stand, pomp, ba gagedrager, voor- en achterlicht met „Bosch" electr. ontsteking, ook leverbaar met voer- of voor- en achtervering, reeds vanaf Verkrijgbaar bij: DE HOOFDAGENT VAN SCHIEDAM AUTOMOBIELBEDRIJF WESTVEST 4 NIEUWE MATHBNESSERSTRAAT 11—13 TELEFOON 67521—68269 Brandende Wouden. ADRIAN BOOTH TUMULT IN DE SLANGENPUT Een opgejaagde moordenaar en een bende misdadigers. TOEGANG 14 JAAR in Oslo geslagen! De rolschaatsenrace in Oslo is een groot succes geworden voor onze Schiedamsohe pasvormschoen leverancier; was het eerst Hjallis Andersen welke hij meters versloeg, de Hongaar Pajor was de tweede en de Fin Salonen de derde welke het loodje moesten leggen tegen de fantastische rolschaatsen- sneLheid van de heer Ariëns. Het goud werd door hem veroverd op de 50.000, de 10.000 en de 5000 km. Deze eerste triomph van Ariëns op de rolschaats, heeft zelfs Amerika in op roer gebracht en zal de heer Ariëns doen uitno digen tegen de grootste Amerikaanse rolschaatsen- sterren. En ook deze sterren zullen verstomd staan van de kunde onzer pasvormschoenleverancier. Trouwens dat zijn er toch al velen, zelfs in alle landen ter wereld draagt men de speciale pas vormschoenen van Ariëns. Maar onze stad Schie dam spant de kroon, geen wonder, want wij kun nen deze bekende prettig zittende pasvormschoe nen, waar wel zes tenen in kunnen en welke toch hun slanke leest behouden, verkrijgen bij: Ariëns Pasvormschoenenhuis, Broersvest 54. Terwijl de kinderen een leuke rolschaatsenballon cadeau krijgen LOODGIETERSBEDRIJF ELECTR. TECHNISCH BUREAU HOOFDSTRAAT 185-187-189 PASSAGE 13 SCHIEDAM TELEFOON 68387 Levert U zeer comfortabele GASFORNUIZEN reeds vanaf 220.— GASCOMFOREN, slechts 5.25 of zo'n prettige gemakkelijke GEYSER reeds voor 85. Door eventuele levering via het FiS., behoeft ook de aanschaffing voor U geen bezwaar te zijn ROKKEN BLOUSES DEUX PIÈCES DAMES JAPONNEN MANTEL COSTUUMS LANGE KERKSTRAAT 19 TEL: 66135 ROES om de voorjaarsdrukte op te vangen en om werk verruiming in het voorseizoen, gaan wij nu onze prach tige collectie damasten verwerken tegen I pers. matras met kussen 2pers.3-dei.matras m. kussens Deze aanbieding It geldig tot 1 Maart Broersvest 64-66, telefoon 67920 JO STAFFORD TOP-HIT No. 1 GRAMOFOONPLATENHANDEL Hoogtczon Bestralingen Manicuren TE KOOP GEVRAAGD) S. BOAS, Lange Singelstraat 92a, Tel. 66719, Schiedam SCHIEDAM TEL. 69563 I DAG. 2 8 atur ZATERD. «n ZONDAG 2-4.15-7-9.15 uur I Donderd.avond geen voorstelling CLAUDETTE COLBERT - JACK HAWKINS ANTHONY STEEL i. ARTHUR RANK (The Plantar'» wife) 14 J. Deze week treffen wij een rpannend verslag aan in „The American Weeklyover de verzetsstrijd in de laatste we reldoorlog van de ondergrondse in Noorwegen. Een van de hoofdfiguren was hier een man, Max Manus genaamd. Max Manus leeft nu weer als een eerzaam en rustig burger in zijn land en is er blij om. „Het was een vreselijke tijd", zegt hij zelf van de avontuurlijke jaren welke hij heeft meege maakt. Op een avond In 1941, toen Max Manus de trappen opklom naar zijn kamers, had hjj er geen idee van, dat de politie op hem zat te wach ten. Natuurlijk was hij nooit vrij van het idee, dat ze hem een of an dere dag konden oppikken. De Noorse ondergrondse was nog jong, maar Max had weinig illusies over zijn kansen en veiligheid. Op de een of andere dag, zou men wel aan zijn deur kloppen, of hem midden in de straten van Oslo aanhouden. Toen hq zijn deur opendeed en bin nenging, greep men hem, voor hij tijd had het licht aan te draaien. Er waren zes man: Noorse staatspoli tie Zij namen zijn revolver weg, welke onder zijn oksel verborgen zat en de ander, welke aan zijn been ge bonden was. Dan rukten zij zijn rugzakken van de rug. Er zaten pa pieren in, welke uitermate bezwa rend waren. Wat kon hij doen? Hij had granaten in de badkamer ver borgen zitten. Zij laten hem erin om zich op te knappen, maar twee man bleven vlak naast hem, dus geen kans om de granaten te pakken te krijgen. Terug in de kamer komend zag hij hoe men zijn papieren verder onder zocht. Max mat de afstand tot het raam met de ogen. Toen met een verbaasde blik naar de deur, gaf hij een opgewonden schreeuw. Zes paar ogen wendden zich in die richting en op dat moment sprong Max door het verduisteringspapier en het glas Daar buiten en kwam onzacht neer op het plaveisel van de straat. Men kreeg hem direct weer te pak ken. want hij viel letterlijk half dood, en moest in het ziekenhuis worden opgenomen. En terwijl hij worstelde met zijn pijnen, half be wusteloos, hoorde hij een stem zeg gen: „Maar het zou onzin zijn om deze man mede te nemen om hem terecht te stellen met een kogel. Hij tal hier sterven en spoedig. Zijn rug is gebroken". Max viel weer in zijn toestand van bewusteloosheid. Toen hij weer bij kwam, was er een verpleegster en een dokter. De dokter boog zich over hem heen en fluisterde: „Je gaat niet dood. Je rug is niet ge broken, maar beschadigd. Over een poosje kun je je weer bewegen". Dag en nacht hield de Staatspolitie twee man als wacht bij hem aan de deur en de dokter vertelde Max, dat hü moeilijkheden kreeg met de poli tie te overtuigen, dat Max nog te ziek was om vervoerd te worden. „Ze zeggen, dat ze niet lang meer zullen wachten om je terecht te stel len". Spoedig was Max in staat om uit zijn bed te komen. Met zorg oe fende hij weer te lopen. Het raam van zijn kamer was dicht getimmerd met het oog op lucht aanvallen, maar bovenaan was nog een tuimelraam vrij. Max overleg de, dat hij er juist doorheen zou kunnen kruipen. Toen de verpleeg ster binnenkwam, gaf hij haar een naam en adres en gefluisterde in structies. Toen de verpleegster de volgende dag binnentrad, liep ze met een stijf been. Ze had een korte hengel mee gebracht met katrol en snoer. Ze deelde Max mee, dat de ontsnapping was vastgesteld op drie uur in de nacht. Ongeduldig wachtte Max zijn tijd af. Eindelijk was het tien voor drie. Max klom uit bed, haalde de vis hengel uit het closet, bevestigde het dieplood aan de lijn en liet de lijn uit het raam zakken. Het was vijf voor drie. Drie uur precies voelde hij, dat er aan de lijn getrokken werd. Alles goed tot zover. Max draaide de lijn weer op. Aan het uiteinde was een touw beves tigd, dat hij aan het bed vastbond. Dan klauterde hij naar boven en kroop door het tuimelraam. Het sneeuwde en een ijskoude wind blies door zijn dunne ziekenhuiskleding. Zijn vrienden vingen hem op, ze snelden naar een auto en Max werd in warme dekens gewikkeld. Ter wijl ze door de donkere straten re den, hoorden zij het alarmsignaal van een politie-auto, welke aan het ziekenhuis arriveerde. De staatspolitie kreeg Max Manus daarna nooit weer te pakken. Hij werd een van de bekendste werkers van de Noorse ondergrondse bewe ging. Bekend waren de verhalen over de wijze waarop hij schepen tot zinken bracht, munitiedepots op blies en de Nazi-bezetters terrori seerde. Na al deze verhalen zou men menen met een geweldenaar te doen te hebben. Niets is minder waar. Max Manus is een kleine onopval lende man, achter in de dertig, met grijzend haar en zachte blauwe ogen. Hij is reiziger in kantoor-ar tikelen. Met zijn vrouw en twee kin deren woont hij in een van de voor steden van Oslo. Wanneer U hem zou vragen waarom hij deze hel denrol speelde, dan zou hij U ant woorden, dat hij al die oorlogsjaren geen rust gekend heeft. Steeds drukte op hem de bijna ondragelij ke last van de vrees. Na zijn ontsnapping uit het zieken huis werd Max naar Londen ge stuurd voor een cursus in saboteren. Zeven maanden was hij weg uit zijn vaderland. Hij wist de grensbewa kers te verschalken en trok op ski's over de grens van Noorwegen naar Zweden, dan per trein naar Odes- sa, vervolgens naar Istanboel, waar hij nog bijna door Nazi-agenten ont voerd werd, want Max Markus was een getekend man en werd door de Duitsers overal gezocht. Nu ging hij naar Suez, door de Rode Zee rond de Kaap over de Atlantische Oce aan naar Amerika, en van daar ein delijk naar Engeland. In Londen leerde Max op de sabo- tage-cursus omgaan met „limpets", dit zijn platte blikken dozen, gevuld met sterk-explosieve stoffen, welke blikken door middel van zuignap pen aan een scheepswand aange bracht konden worden onder de wa terlijn. Per parachute kwam hij weer in Noorwegen en trok te voet naar Os lo. De angst hing over de stad als een klamme mist. De geheime po litie, Duitsers en Noorse Quislings waren overal te duchten. De bevol king liep zwijgend door de straten, bevreesd zelfs om openlijk met him beste vrienden te spreken. Maar Max nam zijn contact met de onder grondse weer op en spoedig was hij weer bezig met zwaar en gevaarlijk werk, het werk van een saboteur. Op bevel van zijn leiders in Enge land werden zeven fabrieken ver nield: een vliegtuigfabriek, een ko- gellagerfabriek, olieraffinaderijen, een locomotievenfabriek. het admi nistratiegebouw van de Noorse Spoorwegen etc. In de meeste van deze operaties nam Max een leidend aandeel. Wanneer men Max nu vraagt over deze dingen, dan haalt hij z'n schou ders op en zegt: „Het moest nu een maal gedaan worden". Wat was Uw meest opwindende opgave Misschien het geval met het troe penschip „Monta Rosa". De „Monta Rosa" zette troepen over tussen Oslo en Duitsland, Haar ver nieling werd aan de ondergrondse opgedragen. Het gebied rond het dok, waar de „Monta Rosa" lag was afgesloten met brede hagen prikkeldraad. Er was steeds een wacht bij het prik keldraad; andere wachten waren in het dok. Toen het schip in dok ge nomen werd, werden de voorzorgen verscherpt. Hitier zelfs had nauwe lijks in de haven kunnen komen. Zoeklichten speelden gedurende de nacht over het water rond het schip. Maar een dokwerker deed het idee aan de hand dat het mogelijk was zich in de constructie onder het dok te verbergen voordat het schip in dok was. Twee man moesten probe ren onder het dok te komen voor het schip arriveerde uit Duitsland, zij moesten daar op de balken blij ven gedurende de twee of drie da gen, dat het schip daar lag en ont plofbare stoffen aan de scheeps wand bevestigen. De lading kon zo afgesteld worden, dat ze op zee zou ontploffen. Het plan leek goed. Het enige be zwaar was, dat het twee mensen levens kon kosten. Maar de onder grondse besliste, dat de „Monta Ro sa" twee mensenlevens waard was. Max en zijn vriend Gregers Gram werden met het baantje belast. Gekleed In oude overalls reden Max en Gregers in een vrachtwagen naar de haven. In de auto stonden twee grote kisten, met gereedschap. On der de gereedschappen lagen twaalf „limpet"-bommen verborgen. Max verklaarde aan de wacht, dat zij kabels moesten repareren onder het dak. Zij toonden de benodigde (valse) papieren. De wacht onder zocht de papieren, ging dan naar de achterwant van de vrachtwagen. Hij opende de kist en begon het gereed schap te onderzoeken. Juist op dat moment, kwam een andere wagen snel aanrijden. De bestuurder toe terde en riep: „Kan je een beetje opschieten". De wacht zwaaide naar Max en Gregers als teken, dat ze konden doorrijden en keerde zich tot de ongeduldige chauffeur, welke eveneens een lid van de onder grondse was. Max en Gregers zetten de kisten op een stil plekje en reden weer terug. De volgende morgen kwamen ze te voet. Zij knikten onverschillig naar de wacht, toonden hun papieren en gingen naar binnen. Nu was de moeilijkheid om de kisten onder het dok te krijgen, terwijl een Duitse wacht er vlak bij stond. Terwijl de wacht toekeek, sleepten zij de kisten naar een ladder, welke naar bene den hing. Toen zij vlak bij de lad der waren, schreeuwde de wacht: „Wat zijn jullie van plan „Wij moeten de kabels onder het dok nazien. Deze kisten zijn zwaar. Zoudt U ons een handje kunnen helpen De wacht keek van Gregers naar Max. Dan kwam hij naar hen toe en hielp hen de kisten op te tillen. Onder het dok was het duister. De balken en de verbindingsplanken waren vochtig en glibberig. Beneden was het met olie bedekte water, waarin afval en viezigheid dreef. Ze moesten de kisten nog helemaal naar de andere kant van het dok slepen, waar men verwachtte, dat de „Monta Rosa" ligplaats zou krij gen. Het was alsof ze in een hol kro pen. De balken boven hun hoofd reikten zo laag, dat ze genoodzaakt waren op hun buik voorwaarts te kruipen. Spijkers, die van boven uit de balken staken, scheurden hun kleren open. Toen hielden de bal ken op. Het was maar een onder breking, iets verder begonnen de balken weer. Maar het was onmoge lijk om met een zware kist dat stuk je te zwemmen. Lange tijd lagen ze daar op de bal ken. Toen kreeg Max een idee. In een van de onderduikplaatsen in Oslo was een rubberboot, van het soort dat vliegtuigen gebruiken. Ze kropen terug, klauterden de ladder op en begaven zich naar de poort. Ze grinnikten schaapachtig naar de wacht en zeiden: „We hebben wat gereedschap vergeten". De wacht het hen gaan. Het was even een kritiek ogenblik, toen ze terug kwamen met de boot gevouwen op de bodem van een ge- reedschapkist. Zou de wacht hen on derzoeken Maar de wacht scheen al een beetje aan hun gezichten ge woon te raken en gebaarde hen zon der meer door te gaan. Een poosje later lagen zij met hun kisten aan de kant van het dok, waar het schip verwacht werd. Vier dagen lagen zij daar. De eerste dag was dragelijk. Zij had den broodjes en 'n fles brandewijn. Dit hielp hen de koude te doorstaan Ratten zwierven om hen heen en des nachts kwamen ze dicht bij hen. Ze roken de broodjes. Hun ogen gloei den in het donker. Ze leken zo groot als katten. Max en Gregers brachten de nacht door met ze steeds weer af te schrikken. Op de tweede dag hoorden zij her rie en schreeuwen boven hun hoofd} dan hoorden zij een scheepsfluit. En werkelijk, de „Monta Rosa" nam haar ligplaats daar, waar zij verbor gen lagen. Het schip bleef twee da gen in de haven. Max en Gregers wachtten tot het laatste ogenblik. Bijna wachtten zij te lang. Werkend vanuit hun rubberboot, bevestigden zij de laatste bom op het moment dat het schip begon te varen. De zuiging van 't grote schip dreig de hun rubberboot mee te sleuren en te doen kantelen. Max en Gregers wisten zich echter aan de balken vast te houden en ook de rubber boot. Voor ze het dok verlieten sta ken ze gaten in de boot en lieten ze zinken. Het was een kwaad moment toen ze de ladder opklommen fhun ge zichten weer boven de grond moes ten vertonen. Maar er stond geen wacht en zij kwamen naar buiten. De volgende dag kwam er nieuws uit Engeland: het schip was in de haven van Kopenhagen geëxplo deerd. Het schip zou maanden uit de vaart zijn. Later herhaalde Max met een ander dezelfde onderneming bij het zusterschip van de „Monta Ro sa". de „Donau"; de romp van dit schip ligt nog steeds buiten de ha ven van Oslo in zee. De oorlog eindigde, voor de Nazi's Max Manus te pakken hadden. Max heeft geen idee. hoe lang hij hel spelletje had kunnen volhouden. Hij beseft wel dat hij veel geluk had, maar er komt bij, dat hij ui.srsl voorzichtig was. Hij nam geen on nodige risico's Zijn vriend Gregers Gram was niet zo voorzichtig Hij werd in een café in Oslo gegrepen. Vijf Duitsers kwamen op hem af; Gregers greep een handgrs-aat. de Duitsers schoten hem iets snel ler neer. De mooiste herinnering van Max Manus is een lentedag na de oorlog, toen hij met de koning en kroon prins van Noorwegen in een open auto door Oslo reed onder de toe juichingen van de bevolking. Het leven is nu weer rustig en Max Manus denkt niet graag aan die oor logstijd terug. Hij vond die tijd ang stig. Hij is niet het type van de stoe re held en hij heeft het liefst dat alles maar normaal is. En daarvoor zal hij steeds weer vechten.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Nieuwe Stadsblad | 1953 | | pagina 3