f
GERRiTSENs
VUIIIIISCIILLECTIES
DE
1
15.-
KOOPJES
SLAGERIJEN
RUBENSPLEIN 10
J. KUIJPERS
I WO JIMA
50
okken ©^ANTALONs©
rok ®^C01BER«
jassen J.
ïsmm
Xe&tui fyojvdeA óJtaap,
ONGELOOFLIJK STERK
VRIJDAG EN ZATERDAG
DAMES.
Qxmiei&afióaEati
Gramofoonplaten
G. P. VAN DAALLN ZN
Hoogstraat 17-19 - Schiedam
PASSAGE
f 7.25
HADE BUYSING SCHIEDAM A- 182?
MOLEN TREURNIET
r
£j
$1
L2>9
gemaakt van prima drill
3 naalds gestikt
1 borstzak
2 voorzakken
1 achterzak
2 splitten
I duimstokzak
elastiek in de rug
maten 48 t/m "56
grote maten 58 en 60
Voor een goede HAARVERZORGINO
io Uw adres
MANTEL
Regen- nso
Halen bij i
Rotterdamsedijk 252 Tel. 68807
Service Station voor DEL
Hippolytusbuurt 17a. Telel. 1480
Agentschap voor SCHIEDAM
Dames, nu is het juiste moment
keus te doen voor uw garderobe
uit onze goed verzorgde
Zie onze e( al ages en vooral onze
voorjaarscollectie binnen.
Damesmode W« v. d. Burg
Lange Kerkstraat 19, tel. 66135, Schiedam
860 gram Utrechtse
Theerandjes 60 ct
250 gram
Choc. Sprits 60 ct
200 gram
Stengels 55 ct
150 gram
Bokkepootjes 55 ct
150 gram
Salonbanket 55 ct
Z.O GENEVER
VERLAAGT de prijzen!
2 Zachte
Mocca's
30 ct
PLOEGSTRAAT 24
Telefoon 696S5
LORENTZLAAN 64
Telefoon £5851
:::t
zulke lage prijzen en zo'n kwaliteit I
zult U zeggen.
Laat U deze zorgen aan ons en profiteer
er alleen van
Wij gaan verder met onze bespottelijke prijzen:
Pure chocoladeflikken p. ICO gr. 42 ct
Chocolade f^usketfiikkeii p. 100 c r. 35 ct
Onverpakte tabletten chocolade 92 gr. 38 Ct
Chocoladerepen, in melk en puur
van ongeveer 25 gr10 Ct
van ongeveer 30 gr., 2 stuks voor 25 ct
Ons r^clama koekje Theeblaadjes
(licht in gewicht) 150 gr. 1 kwartje
Groen staan
•'v **^•5'. V
1/
EET NU KALFSVLEES
HET IS VOEDZAAM, GEZOND EN GOEDKOOP
MALSE KALFSLAPPEN 1.19
KALFSFRICANDEAU en KALFSBEL 1.39
FIJNE RUNDER BRAADLAPPEN 1.29
HEERLIJKE RIBSTUKJES 1.69, 1.59, 1.49
MALSE STUKJES ROSBIEF 1.75
VARKENSCARBONADEN 1.49
HAMLAPPEN EN FRICANDEAU1.69
DIKKE REUZEL 0.59
Alles per 500 gram.
500 gram rund- of varkensgehakt 1 00
250 gram gesneden niervet, tesamen I.Lu
BESTE HAM 0.89
PEKELVLEES 0.89
GEKOOKTE VARKENSLEVER0.89
LUNCHWORST 0.49
LUNCHHAM 0.49
SAKSISCHE LEVERWORST 0.49
Alles per 200 gram.
Als extra reclame
ZUIVER GESMOLTEN RUND VET p.heefl kg. 1.49
Trakteer U zelf eens op onze
HEERLIJKE BLAASHAM p. 100 gr. slechts 0.55
U kent toch ons adres in Schiedam
ROEMEENSCHESTRAAT 8 (Oud Mathenesse)
Specialiteit ln Lockwell. Wij verven ook met de
bekende „Wella Koleston" crème-verf.
TELEFOON 38265 (na 6 uur 66749)
DE PLAAT VAN DE WEEK
„HERE IN MY HEART"
gezongen door Mieke Telkamp
Prijs 4.15
68097
Kamgaren mantelcostuums
jersey Japonnen
wol en zijde Deux pièces
Zijden Mouses
Kamgaren rokken
SCHIEDAM TEL. 69563
DAG. 2 en 8 uur ZATERD. mm
ZONDAG 2-4.15-7-9.15 uur
Donderd.avond geen voorstelling
CENTRA
JOHN WAYNE JOHN AGAR
(Sands of two Jima)
18 J.
U weet wel. die hoge, zonder wieken,
bü da ST. ANNA ZUSTERSTRAAT
Gemengd graan (met kleine rnais) 38 ct p. K.G.
Ochtend voer (le kwaliteit) 40 ct p. K.G.
Pracht Milletxaad45 ct p. K.G.
Prima Duivenvoer50 ct p K.G
Niet sjouwen: vanaf JO K.G. wordt thuis
bezorgd Per baal (50 K.G.) 50 ct korting
Bestellingen ook per telefoon 68606 of bij
W. VELDHUIJZEN, v. 'sGravesandestraat 15b
Weekend Witbrood-^
Gesneden
en
verpakt
ct
hoek Beyerl. straat
Een aantal jaren geleden heeft zich in Amerika het onge
wone geval voorgedaan, dat een schrijfster door een van
haar romans er de aanleiding toe was, dat het oordeel van
twee jury's btj de rechtbank in een proces over moord door
de president van de Verenigde Staten werd opgeheven en
de naar haar mening onschuldig veroordeelde begenadigd
werd. De schrijfster Mary Robert Rinehart, was noch ge
tuige van de misdaad, noch had zij de rechtszittingen bijge
woond. Zoals in het blad „The American Weekly" verteld
wordt, had zij alleen maar zich een eigen mening gevormd
na het bestuderen van de processtukken.
De geschiedenis begint in de nacht
van de 14e Juli 1896 aan boord van
de schoener „Herbert Fuller", op
weg van Boston naar Argentinië. Le
ster Monck, een student van de
Harvard-Universiteit, die tot herstel
van gezondheid een zeereis moest
maken, schoot die nacht plotseling
wakker, zodat hij eerst niet wist, of
de geluiden, welke hij hoorde slechts
droom of werkelijkheid waren. Hij
hoorde het knarsen en kraken in de
Echeepsspanten, het ruisen van de
regen op het achterdek vlak boven
hem, de wind in het takelwerk
maar dat andere geluid, wat was
dat geweest
Monck opende de deur van zijn hut
en spiedde naar buiten. De naviga-
tiekamer zag er heel vriendelijk uit.
Een olielantaarn schommelde aan
zijn spijker. De deuren naar de drie
andere hutten, waar de kapitein, zijn
vrouw en de tweede stuurman slie
pen, waren gesloten. Het raadsel
achtige, onheilspellende geluid moest
hij gedroomd hebben.
Monck grendelde de deur en pro
beerde weer in te slapen. Toen hoor
de hij het weer. Niet te miskennen
dit maal: een schreeuw, geen ver
beelding.
Monck haastte zioh uit bed en riep:
„Kapitein Nash, is U het".
Geen antwoord. Bevend greep Monck
naar zijn revolver, ging op zijn kooi
zitten en laadde hem. Dan zocht bij
zijn pantoffels, waarmee weer een
minuut verloren ging. Hij ontgren
delde zijn deur en keek weer in de
n a viga tiekamer.
Kapitein Nash lag met gespleten
«chedel ln een steeds groter wor
dende bloedplas op de grond.
Monck haastte zich naar de hut van
Nash' vrouw. Een blik was vol
doende. Laura Nash lag eveneens
dood, badend in haar bloed.
Monck ging naar de trap, welke naar
het onverlichte achterdek voerde.
Boven zich hoorde hij de zware
stappen van Bram, de eerste stuur
man, welke wacht liep. Toen Bram
naar beneden keek en Monck met
de revolver zag. greep hij naar een
losse plank en slingerde hem naar
de student.
„Waarom", zo vroeg men Bram later
voor de rechtbank, „Waarom heb je
deze plank naar Monck gegooid
„Wie zou dat niet gedaan hebben
Hij hield zijn revolver op mij ge
richt".
Tegen deze Tedenerïng viel weinig
in te brengen.
Monck wist echter voor de neer-
suizende plank uit te wijken, riep
naar de eerste stuurman en ver
telde hem, wat hij gezien had. Ten
slotte kwam Bram naar beneden en
deze steunde van verbazing bij het
geen hij zag.
„Dat is muiterij", riep hij. „De 2e
stuurman is zeker al voor, om het
commando over te nemen". Hij deed
echter geen poging in de hut van de
stuurman te kijken, maar zei alleen:
„Het is het beste, dat wij hier de
dag afwachten
Terwijl zij beiden op het ochtend
gloren zaten te wachten, begon Bram
te huilen. „Nu ben ik de volgende,
die zij van kant zullen maken",
jammerde hij. „Ik ben altijd tame
lijk hard voor de mensen geweest
Zij moeten iets in mijn koffie ge
daan hebben, waardoor ik zo ver
zuil was, dat k niets gehoord heb".
Maar Bram was toah, zoals Monck
duidelijk gehoord had, aan dek heen
en weer gegaan op zijn wacht. Als
hij wel kon lopen, waarom hoorde
hij dan niets. Monck hield deze
vraag voorlopig voor zich.
Toen de dag aanbrak, spanden Bram
en Monck hun revolvers en slopen
naar het slaapruim. Daar was geen
spoor van muiterij, alle lagen in
diepe rust.
De eerste, die zij wekten, was de
scheepskok, een West-Indiër, Spen
cer genaamd, een verstandig man.
Hij wilde hen aanvankelijk niet ge
loven, volgde echter naar de navi-
gatiekamer-kamer en toen hij de
kapitein en zijn vrouw in hun bloed
zag liggen, viel hg bijna in onmacht.
Toen rukte hij de deur van de hut
van de tweede stuurman open
en stootte een schreeuw uit.
De tweede stuurman was ook ver
moord.
De drie snelden naar dek, waar
Bram naar het moordwapen begon
te zoeken.
„Dat is het'", riep hij plotseling en
trok onder een hoop planken een
bijl met een lange steel vandaan,
welke met bloed bevlekt was. Eer
iemand het verhinderen kon, had
hij de bijl al over boord geworpen.
„Waarom heb je de bijl over boord
geworpen - luidde een andere
vraag, welke Bram later voor de
rechtbank te beantwoorden had.
„Ik was bang, dat zij gebruikt zou
worden, nog meer van ons te do
den", antwoordde hij. En ook tegen
dit antwoord was niets in te bren
gen.
Bram gaf toe, dat hij ook de drie
lijken over boord wilde zetten, maar
de kok, die het hoofd koel hield,
deed een voorstel. Waarom niet alle
mannen aan boord samengeroepen,
zei Spencer.
Cigaren, whiskey en drie lijken in
de navigatiekamer was er ooit
een griezeliger vergadering gehou
den. Want allen beseften, dat de
moordenaar rokend en drinkend in
hun midden zat.
Bram bracht de theorie naar voren,
dat de kapitein en de stuurman ru
zie hadden gehad met als inzet de
kapiteinsvrouw ei. dat men elkaar
wederkerig had neergeslagen.
Er was ook sprake van enige vlek
ken op de kleding van Charlie
Brown, een Zweedse matroos, die
toen de moord plaats had aan het
roer had gestaan, en van bloed
druppels aan dek. Maar men kwam
niet tot een beslissing.
Ten laatste werd besloten de lijken
voor het gerechterlijke onderzoek
te bewaren; zij werden in zeildoek
ingenaaid, in een kleine boot vast
gebonden en op sleeptouw genomen.
Monck maakte een verslag op van
alles wat gebeurd was en dat door
ieder aan boord ondertekend werd.
Er werd besloten naar de eerste de
beste haven te varen. Maar nu,
toen er weer enigermate orde aan
boord heerste begon de bema-nning
te beseffen, in wat voor een gru
welijke toestand zij zich bevond.
Van de negen overlevenden was er
een een moordenaar. Maar wie
Kon men zeker zijn van zijn leven
zolang men dat niet wist.
Zes dagen en nachten sliep niemand
aan boord van de „Herbert Fuller",
terwijl zij met hun verschrikkelijke
vracht op sleeptouw verder voeren.
De mannen werden mager en bleek.
De vrees vrat aan hun zenuwen.
Op een dag kwam iemand er mee
voor de dag, dat hij gezien had dat
Charlie Brown in de nacht van de
moord van kleren had gewisseld.
Waarom niet antwoordde deze. Hij
had het koud gehad na al die regen.
Een ander schoot in gedachten, dat
Brown onder een valse naam voer;
in werkelijkheid heette hij Wester
burg.
Dan kwam de vraag naar voren
had de roerganger zo lang als nodig
was om drie mensen te vermoorden,
van zijn post weg kunnen blijven,
zonder dat het schip van zijn koers
afgeweken was Sommigen van de
later als getuigen genomen deskun
dige zeelui meenden, dat wanneer
hij het roer had kunnen vastbinden,
het schip in zijn koers gebleven was.
Anderen meenden, dat dit bij veel
schepen kon, maar niet bij een
schoener als de „Herbert Fuller".
Bram, Monch en Spencer lieten de
roerganger in de boeien slaan.
„Jullie doen mij onrecht aan", was
alles, wat Brown zei.
„Nu we toch de moordenaar hebben,
kunnert we het verslag wel ver
scheuren, dat we allemaal hebben
ondertekend", stelde Bram voor. -
Maar Monck was van mening, dat
het nog helemaal niet zeker was,
of ze de moordenaar hadden.
Na de gevangenzetting van Brown
was de spanning voor een paar uur
gebroken. Toen brachten enigen, die
met Brown gesproken hadden, nieu
we verdachtmakingen te berde.
Charlie Brown zelf had zijn eigen
versie van de zaak: hij had de ge
luiden van de moord gehoord, door
een venster van de navigatiekamer
naar binnen gekeken en zo zelfs de
bijl op en neer zien gaan. Wie echter
de bijl vasthield, had hij niet kun
nen zien.
Kon een man aan het roer iets door
dit venster heen zien. Later werd
dit tijdens 't onderzoek geprobeerd.
Men ging bij het roer staan van de
„Herbert Fuller". Men stelde vast,
dat men daarvandaan door het ven
ster zelfs zeer veel kon zien.
Charlie Brown zei ook. dat hij de
stuurman Bram uit de navigatieka
mer had zien komen en naar het
achterdek had zien gaan. Enige an
deren der geprikkelde, oververmoei
de mannen wisten zich te herinne
ren dat Bram meermalen onvriende
lijke opmerkingen over kapitein
Nash en zijn vrouw gezegd had.
Zondag greep een groep mannen
onder leiding van Spencer, Bram en
bonden hem aan de bezaansmast.
„Ik oen onschuldig", was alles wat
hij. zei
Of Brewn of Bram moet het gedaan
hebben, zeiden -le overige zeven
Maar kon een verstandig mens het
voor mogelijk houden, dat Bram, de
kapitein zijn vrouw en de tweede
stuurman bloedig had vermoord,
zonder dat een bloedvlekje op zijn
kleren gekomen zou zijn.
Na een tocht van 18 dagen strom
pelde eindelijk de bemanning de
loopplank af. Zij schenen allen nog
zeer onder de indruk, toen zij voor
het gerecht hun verslag deden. Met
ontzetting hoorde de jury de ver
schillende verklaringen, vermoedens
en kletspraatjes. Bram, zo heette 't,
had al eens met de bemanning van
een ander schip een muiterij willen
opzetten. Daarmee werd een motief
geleverd: de man was een piraat, hij
wilde naar oud gebruik een schip
overvallen, de hele bezetting neer
slaan, zich met een grote som geld
in veiligheid brengen en tot aan z'n
laatste dagen gelukkig en tevreden
leven. En van Charlie Brown werd
gezegd, dat hij al eens wegens dood
slag terecht had gestaan.
De jury klaagde Bram aan. Twee
prima advocaten kreeg hij echter tot
zijn beschikking. Op Nieuwjaarsdag
1397 werden de twaalf leden van de
jury in de raadskamer gesloten. Na
26 uur en na meer dan 50 geheime
stemmingen kwamen zij tot de con
clusie „schuldig". Stuurman Brara
werd ter dood veroordeeld.
Een jaar later kwam de zaak nog
maals in behandeling, omdat de eer
ste uitspraak wegens een formele
fout door het Opperste Gerechtshof
ontbonden was. Intussen was het
Amerikaanse strafrecht in bepaalde
gevallen iets milder geworden: een
wegens moord ter dood veroordeel
de mocht nu op verzachting van zijn
straf in levenslang tuchthuis hopen,
wanneer de jury hierop aandrong.
Dat deden zij in dit geval. In Juli
1898 werd Bram tot levenslange ge
vangenisstraf veroordeeld.
Vijftien jaar lang hoorde men niets
meer van hem. Toen werd hij op 27
Augustus 1913 voorwaardelijk vrij
gelaten.
De schrijfster Rinehart, welke om
die tijd naar stof voor een nieuw
boek zocht, hoorde van het mysterie
van de „Herbert Fuller". Zij bestu
deerde deze zaak grondig en kwam
tot de vaste overtuiging, dat hier 'n
groot onrecht begaan was. Haar ro
man werd een vlammend protest.
De openbare mening werd dermate
door het verschijnen van dit boek
geschokt, dat tot in de hoogste krin
gen dit geval ter sprake kwam. .Zelfs
de ex-president Theodore Roosevelt
nam kennis van het geval, evenals
de toenmalige president Wilson.
Wat uiteindelijk doorslaggevend is
geweest in deze zaak: het werk van
Roosevelt of van Wilson heeft de
schrijfster Rinehart nooit kunnen
acherhalen. Feit is dat in 1919 door
de president Wilson de stuurman
Bram volledig begenadigd werd.
Deze zaak is dus, al kan men over
tuigd zijn van de onschuïd van
Bram, in de grond een onopgelost
raadsel gebleven.