ALLE
COUPONS
toch u/eeï qoedkopei (rij
Spiegel van Handel en Nqverheid
HET IS
ZO VER.
DE LAATSTE WEEK VAN ONZE
DE PPIJZEN ZIJN GEEN PRIJZEN MEER,
WANT WIJ SMIJTEN ALLES ER UIT
Maar kom vroeg, zo goedkoop koopt U nooit meer
Op elke lies een kurk of een copsnle
MANTELSTOFFEN
WOLLEN en ZIJDEN
JAPONSTOFFEN enz.
PER METER
2e Bedrijfsreportage:
Overal ter wereld behoort op
elke fles een kurk of capsule.
Het is vooral de laatste, de cap
sule, welke een werelddebiet
heeft. Dit hebben wij althans
ontdekt, toen wij een bezoek
brachten aan:
N.V. W. H. van den Toorn's
Industrieele Ondernemingen
Schie 88.
In de ontvangkamer viel ons
oog al direct op een unieke col
lectie van kurken en capsules
in een hoek van het vertrek.
Een ouderwetse driemaster, 'n
zeilschip indertijd door het per
soneel geschonken, prijkte bo
ven deze ongewone verzame
ling, waarvan de capsules wel
het meest onze aandacht trok
ken. De eenvoudige gladde cap
sule van vroeger heeft geleide
lijk een proces ondergaan van
de meest verfijnd-aesthetische
vormgeving, zoals b.v. de cap
sules voor de Schotse Whiskey.
De firma Van der Toorn be
staat reeds minstens 80 jaar.
Tot 1906 hield zij zich uitslui
tend bezig met de kurkenfabri-
cage. In dit jaar, hetwelk voor
dit oude Schiedamse bedrijf 'n
mijlpaal zou betekenen, brand
de er in Tilburg een capsulefa-
briek af. De grootvader van de
huidige, jongere generatie van
firmanten, greep deze gelegen
heid aan om de resterende in
ventaris over te nemen. Hij ging
zodoende naast zijn kurken nu
ook capsules fabriceren. Niet
lang daarna overleed deze
krachtige figuur. Gelukkig werd
dit groeiende bedrijf voortgezet
door zij zoon, die bovendien ja
renlang een bekende en geziene
persoonlijkheid in 't Schiedam
se openbare leven is geweest.
Parlevinker kan deze joviale
en markante Schiedammer nog
goed bij talrijke publieke festi
viteiten herinneren en bij de
naam Orpheus associeerde hij
in z'n gedachten steeds de naam
van de heer Van den Toorn.
Met vreugde en trots mogen wij
hem nog onder onze stadgeno
ten tellen. De continuïteit van
het koopmansgeslacht Van den
Toorn is thans gewaarborgd in
zijn zoons.
Ons leek de fabricage van de
jongere industrie, die der cap
sules nog interessanter, méér
sprekend tot ons aesthetisch ge
voel en ook internationaler dan
de oudere kurkenfabricage.
Hiervan is de dopkurk der laat
ste jaren een nieuwe creatie,
welke door haar doelmatigheid
steeds meer terrein wint op de
kurkenmarkt. De fa Van den
Toorn fabriceert haar eigen
merk: de Capto-kurk. Van de
capsules-industrie ligt het per
centage voor de export bestemd
naar wij ons herinneren, tussen
de 60 en 70%. Vooral na de
laatste oorlog zijn de buiten
landse markten letterlijk - het
dan op vreedzame wijze - ver
overd moeten worden. Een leek
moet daar niet te licht over
denken. Wij hebben ons hier
omtrent in grote lijnen laten
voorlichten. Daar hebt U na
tuurlijk allereerst de buiten
landse correspondentie, daarna
de tussenkomst van agenten;
maar tenslotte moet de export
manager toch er op uittrekken,
hetzij om deze corespondentie
door een persoonlijk bezoek aan
te vullen, hetzij met de agent
samen de buitenlandse relaties
op te zoeken.
Zo een buitenlandse verkoper
moet van vele markten thuis
zijn: een grondige talenkennis,
vakkennis, bekendheid met de
financieringsproblemen en de
kneepjes kennen van de zo ui
termate ingewikkelde export
techniek.
De exportmanagers van de fa
W.H. van den Toorn bezoeken
de markten, die op de beide
halfronden van onze aardbol
verspreid liggen.
Enige tijd geleden b.v. had er
een Canada en de States be
zocht.
En toen wij bij de bezichtiging
van de fabriek bij de expeditie
afdeling aanbelandden, zagen
wij juist in grote cartonnen do
zen, keurig verpakt in lange rij
en liggen de capsules voor de
wijnhandelaar op Cyprus, een
eiland in het oostelijk gedeelte
van de Middellandse Zee.
Deze exportorder was de vrucht
van een buitenlandse reis van
een der exportmanagers van
deze Schiedamse industrie. Hij
had maar „even" Zuid-Afrika
bezocht en was via Egypte^over
het veelomstreden wijneiland
Cyprus weer Europa binnenge
komen.
Dat zijn nog eens handelsreizi
gers
En als U ze ontmoet, maken ze
er helemaal geen ophef van,
eenvoudig zijn ze, ze gevoelen
zich slechts arbeiders onder de
arbeiders, kleine raderen van
't grote raderwerk: het bedrijf
waartoe ze behoren. Ook al zijn
ze dikwijls de directeur zelf.
Medearbeiders zijn ze in het ge
meenschappelijk zwoegen van
't arbeidsleger van noeste wer
kers op een klomp modder tus
sen de delta's van een paar gro
te rivieren in West-Europa. Het
kleine volk van Nederland
strijdt zijn productieslag met de
zelfde grimmige volharding en
taaiheid als een tiental jaren
geleden in die echte, bloedige
oorlog. Zal het ditmaal opnieuw
de overwinning behalen
Dit zal afhangen van het wel
slagen van zijn nationale ex
port. Mogen wij vooral niet te
duur worden op de buitenland
se markt.
<X
Wij zagen allereerst het lood in
de ovens smelten tót lange,
smalle, massieve broden, waar
van vervolgens glinsterende
banden werden geplet. Hiervan
werden de capsules gedraaid,
nadat zij eerst met een dunne
tinlaag werden overdekt.
Ook deze capsule-industrie is
geleidelijkaan gerationaliseerd;
wij zagen b.v. één enkele arbei
der kalmweg een vijftal machi
nes controleren. De machines
zelf deden het werk wel
Er is een kern van geschoolde
arbeiders, waaronder monteurs
aanwezig. De rest is onge
schoold. 't Personeelsprobleem
bestaat ook hier. Het viel ons
op hoe rustig hier werd ge
werkt. Het tempo vertoonde
geen enkel spoor van gejaagd
heid. Wij bezochten nog ettelij
ke nieuwe, moderne, ruim-ver-
lichte lokalen. Want het bedrijf
breidt zich nog steeds uit.
Wij zagen een arbeider met gro
te gummihandschoenen 'n hoop
pasgekleurde kurken op een
rooster uitstorten, waarna wij
een speciaal lokaal vol bussen
en flessen met verfstoffen be
zochten, waar een vakman met
veeljarige ervaring bezig was
de verschillende kleuren te
mengen.
Want men kan kurken en voor
al capsules in alle mogelijke
kleuren en vormen bestellen.
Soms krijgt men de moeilijkste
en meest verrassende opgaven
van de zijde der cliënten
Daar waren machines, meestal
door vrouwelijk personeel be
diend, waar de capsules met of
zonder reliëfdruk werden ge
stempeld en gekleurd. Eenmaal
gereed, zagen we deze capsules
keurig verpakt worden in een
soort wasriaoier. opdat ze maar
niet be^hadipd zouden aanko
men.
Bij de dopkurken werd de dop
er kear'g machinaal opgelijmd
met een soort lijmstof welke
nooit meer loslaat.
En al deze technische wonderen
en nieuwe snufjes, er is o.a. een
tweedelige capsule met grote
toekomstmogelijkheden uitge
vonden, zijn meestal het resul
taat van langdurig en nauwge
zet experimenteren.
Ook de machines-zelf en de
technische verbeteringen eraan
zijn practisch altijd uitvindsels
uit eigen brein.
Want er bestaat nu eenmaal
geen markt om deze machines
te kopen. Daarvoor is deze
branche te klein en te uitzon
derlijk.
-ar
Toen wij eenmaal de lange weg
door de verschillende afdelingen
van deze fabriek afgelegd had
den en de buitendeuren van het
eenvoudige kantoorpand aan de
Schie achter ons dichtvielen,
moesten we nog geven opkijken
naar de bescheiden frontgevel,
welke wij vroeger dikwijls ge
passeerd waren. Nooit hadden
wij kunnen- vermoeden, dat
daarachter zoveel arbeid werd
verzet en dat vandaar uit zo
vele dozen met capsules vooral,
naar al die verre landen wer
den gestuurd ter versterking
van onze Nationale Deviezen
pot.
Ons binnenlands afzetgebied is
nu eenmaal te klein om ruim
10 millioen monden open te
houden. Bovendien missen wij
de grondstoffen.
Daarom is het zo goed, dat wij
allen, van de laagste tot de
hoogste arbeider, de directeurs
inzien, dat slechts gemeenschap
pelijke krachtinspanning ten
aanzien van productie en ver
koop voor de wereldmarkt ons
volk als gehéél voor de honger
kan bewaren.
Achter al deze prozaische fa-
brieksmuren van onze stad
wordt slechts gearbeid voor:
Ons Dagelijks Brood.
Als wij dit maar inzien, dan le
ren wij de nuchtere zakelijk
heid en de ietwat grauwe sfeer
van onze industriewijken pas
beter waarderen. Onwerkelijke
romantiek vult nu eenmaal
geen magen.
Parlevinker.
ONHERROEPELIJK
UITVERKOOP
1 gld
