90 pCt. van alle Canadese
olie komf uit Alberta
I
V
Alberta, provincie der toekomst van Canada
Op de lSe februari 1947 schoot
bij Leduc, 30 km. ten zuiden van
Edmonton in de Canadese provin
cie Alberta, een machtige, zwarte
geyser ten hemel Met een hels ge
donder leidde hij voor Alberta een
nieuw tijdperk in; er was olie ge-
Tonden!
Veertien jaar zijn er sindsdien
•voorbijgegaan. Genoeg om Alberta
in Canada's „Provincie der Toe
komst" te veranderen 90 Procent
van alle Canadese aardolie wordt
Canada is altijd het land van de
tarwe-overschotten geweest. Mil
joenen tonnen worden jaarlijks
verscheept. Kritisch onderzoekt de
boer de nog aan de halm staande
oogst.
in Alberta geboord Een groot deel
van het graan, dat in dit dominion
geoogst wordt, komt eveneens uit
Alberta, waar onder boortorens
weidende koeien een normale aan
blik vormen.
Alberta's jonge rijkdom geeft de
provinciale regering in zoverre
meer te doen, dat men eenvoudig
niet weet, waar men met al die olie
aardgas, graan en vlees heen moet
Meer mensen en meer industrieën
zijn tot nu toe de voornaamste
dingen, die Alberta nodig hèeft om
de droom van het Gouden Tijdperk
te laten voortbestaan.
Alberta is de westelijkste van de
drie „prairie-provincies". Het heeft
de vorm van een rechthoek, waar
van de linker benedenhoek is afge-
sneden. Op deze plaats loopt de
grens langs de bergketen van de
Rocky Mountains. Alberta is slechts
een provincie, maar toch heeft het
een oppervlakte gelijk aan Frank
rijk met inbegrip van de Benelux-
landen.
Slechts het zuidoostelijke deel
van Alberta is prairieland. Daar
doorheen lopen diepe rivierdalen,
aan welks oever de geologen de
geschiedenis van dat deel der aarde
kunnen aflezen. Wat zij daar ont
dekten, was interessant genoeg:
aard- en steenlagen, die miljoenen
jaren oud zijn en die skeletten van
machtige Dinousaurissen bevatten,
versteende bewijsstukken, dat er
vroeger in deze provincie een meer
was, dat het grootste gedeelte van
het gebied innam.
Eeuwenlang waren de Indianen
de enige bewoners van de prairie.
Waar zij vandaan kwamen en wan
neer zij hier binnentrokken is van
daag nog onderwerp van vele gis
singen. Over de 100 000 roodhuiden
moeten tussen de Rocky Mountains
en de Hudson Baai geleefd hebben,
toen de Witte Man het land binnen
kwam.
Een der eerste Europeanen, die
tot in het tegenwoordige Alberta
doordrongen, was de Franse Cana
dees De Niverville In 1754 volgde
hem Anthony Henday van de
Hudson Baai-Maatschappij, die in
zijn expeditieberichten enthousiast
schreef, hoe hij tezamen met de
Zwartvoetindianen op de buffel-
jacht geweest was
De drang van ontdekkingsreizi
gers, de belangstelling voor de
pelshandel en de missie-ijver waren
de drijfveren van de ondernemings
geest der eerste blanken, die naar
Alberta reisden.
Nog in de afgelopen eeuw kocht
de Canadese regering eer. grr >t •jt.ei
Van hei nor Iwest.n - een fccut-"",]
bijna zo groot als Europa - voor
anderhalf miljoen dollar van de
Hudson - Baai - Maatschappij. Dat
was voor die tijd een beduidende
som geld. Thans kan men zeggen,
dat de regering dat land spotgoed
koop kreeg.
Als provincie bestaat Alberta
eerst sedert 1905. In de loop van
enkele tientallen jaren werd het de
korenschuur van Canada, doch
daarna bleek, dat in de bodem van
Alberta onmetelijke schatten rust
ten. Deze provincie bezit, naar
bleek, meer kolenlagen, meer olie
en meer aardgas dan alle andere
Canadese provincies met elkaar.
Haar houtrijkdom is tot nu toe nau
welijks aangetast, haar water-
krach treserves zijn bijna onuitput
telijk.
Eindeloos lange wegen lopen door
het prairieland van Alberta. Links
en rechts ziet men niets dan tarwe
velden, die van horizon tot horizon
reiken. Zelfs tijdens de oogsttijd
kan men zich niet onttrekken aan
een gevoel van eenzaamheid, want
ook dan bespeurt men nauwelijks
een mens.
Als het koren rijp is rukken
legers van maaimachines aan. Ge
vorlgd door dorsmachines rollen ze
over de weiden. De oogst wekt de
indruk van een massale panters-
aanval.
In dit landschap voelt men zich
als mens verloren. Hoe vaak heeft
men niet van de eindeloze prairie
gelezen, maar het juiste zich er
niet van kunnen voorstellen. De
werkelijkheid overtreft zelfs de
bloemrijkste fantasie. Alberta
schijnt geen grenzen te hebben.
In Texas, zo heet het, groeien de
olie-millionairs op de bodem en in
derdaad is daar de laatste jaren
menige bescheiden boer schatrijk
geworden, omdat op zijn land pe
troleum ontdekt werd.
Ofschoon In Alberta steeds nieu
we oliebronnen beginnen te spuiten,
zijn daar slechts weinig particu
liere personen, die door het Zwarte
LAND EN VOLK
ANDERS DAN BIJ ONS
IN „LADIES LOUNGES"
MOGEN GEEN MANNEN
KOMEN
ADVERTENTIE
CAMPAGNES
VOOR KERKBEZOEK
„Bezoekt Alberta, het unieke
vakantieland", staat op de talloze
reklamebiljetten, „Alberta behoort
U toe", of „Alberta biedt U meer".
Oliepomp ln het gebied van
Redweater.
Goud rijk werden, want volgens de
wetten van de provincie behoren
de schatten onder de aarde aan de
regering. Daarbij zijn natuurlijk
enkele uitzonderingen. Maar de
meeste boeren ergeren zich, omdat
op hun landerijen boortorens staan
en de olie vloeit en zij buiten een
naar verhouding bescheiden scha
devergoeding er niets van krijgen.
Weliswaar nemen vreemdelingen-
verkeersdeskundigen graag hun
toevlucht tot aantrekkelijke over
drijvingen, maar Alberta heeft dat
helemaal niet nodig, want het is in
zijn soort werkelijk uniek. Het
heeft vier Nationale Parken, die elk
jaar duizenden bezoekers trekken.
Een der bekendste parken, de
Banff National Pare, is bijna drie
maal zo groot als Luxemburg.
Daarin wisselen bergtoppen, waar
op eeuwige sneeuw, zich af met
groene dalen en blauwe meren.
Zelfs in de weken van het hoog
seizoen, waarin duizenden en dui
zenden VS-toeristen dit natuurpa-
radijs bezoeken, kan men vele kilo
meters trekken zonder ook maar
één mens te zien. Men behoeft zich
echter niet te verwonderen, als
plotseling een beer voor de auto
opduikt. „Mister Pels" weet nauw
keurig, dat de mensen in dat reser
vaat slechts toeschouwersrechten
genieten, maar geen jacht op hem
mogen maken. Voederen mogen de
toeristen hen eigenlijk ook niet,
maar aan dit voorschrift houden
zich alleen de bevreesden.
Calgary was nog in de negen
tiger jaren van de laatste eeuw een
kolonie aan de rand van de be
schaving, waar de cowboys elkaar
ontmoetten, als zij eens een paar
dagen vrij hadden. Thans is het de
op één na grootste stad van Alberta
(100.000 inwoners), een belangrijk
handels- en industriecentrum met
dozijnen bankgebouwen van over
wegend Amerikaanse oliemaat
schappijen.
Een van de grootste attrakties
van deze stad is de Dionsauris-ten-
toonstelling. Zij omvat 20 levens
grote modellen van dieren, die in
vroegere tijd in Canada leefden,
•vaaronder de „Thunder Lizard",
die 25 m. lang was en een gewicht
van 40.000 kg. had.
De Canadezen houden er niet van
hun rekords aan de grote klok te
hangen. Daarvoor zijn zij veel te
conservatief en bovendien zijn re-
kordverrichtingen bij hen eenvou
dig een noodzakelijkheid, omdat het
land zo groot is. Zo hebben de Ca
nadezen er dan ook geen grote op
hef van gemaakt, dat zij enkele
jaren geleden een pijpleiding van
2000 km. lengte bouwden, die Al
berta's olievelden met de grote
meren verbindt. 2000 kilometer, een
afstand gelijk aan die van Ham
burg naar Rome. De bouwtijd be
droeg 150 dagen.
In de grotere nederzetting en in
de.pteden koken de huisvrouwen, op
aardgas. De aardgasbronnen zijn zo
overvloedig, dat zij eenvoudig niet
volledig benut kunnen worden
Weliswaar wordt sinds enkele ja
ren een deel van het gas naar de
Verenigde Staten geëxporteerd,
maar het blijft noodzakelijk grote
hoeveelheden in natuurlijke, onder
aardse reservoirs terug te pompen
In de omgeving van Edmonton,
Leduc, Calgary en de andere steden
in het oliegebied ziet men 's nachts
de walmende fakkels van verbran
de olie of aardgas. Niemand schenkt
er enige aandacht aan.
Oud en nieuw, pioniersgeest en
streng puriteins denken, beide in
zijn meest extreme vorm, vindt men
in Edmonton, de hoofdstad van Al
berta. Slaat men de zaterdagavond
editie van een plaatselijke krant op,
dan ziet men niet één, doch vele
pagina's reklame, die uitsluitend
op het bezoek aan de kerken zijn
gericht. De opmaak van deze ad
vertenties is voor iemand uit de
Oude Wereld steeds weer een ver
rassing. „Verzuimt U niet", heet het
bijvoorbeeld, „de meeslepende
preek van Reverend die en die aan
te horen". Daarnaast ziet men dan
een foto van een evangelist, die een
klarinet bespeelt en daarmee blijk
baar tonen wil, hoezeer hij met de
tijd meegaat. Men ziet, leest en
verbaast zich.
Niet minder verrast is men daar
na, als men na de intrede van de
duisternis door de hoofdstraten
De zware beelden op
de voorgrond zouden
eigenlijk iets voor
een fotoquiz zijn
Het zijn in dit geval
boodkoppen, zoals
deze bij boringen
naar olie in het
gebied van Devon
(Alberta) gebruikt
worden en door de
bewoners voor de
lol hier zijn op
gesteld.
Inkoopcentrum
in Edmonton
van de stad loopt, aan hotels en
café's neonverlichting boven de in
gang ziet, waarop men lezen kan,
dat deze ingang uitsluitend voor
heren, dames of slechts voor dames
in herengezelschap openstaat.
In Edmonton zijn gelegenheden,
waarin het zwakke geslacht zich
niet mag laten zien, ofschoon het
daar volstrekt rechtschapen toe
gaat In de „Ladies Lounge" heeft
weer geen man iets te zoeken.
Dat alles onderscheidt zich we
zenlijk van datgene, wat men zich
van een pioniersstad want dat
was Edmonton en dat is het nog
ten dele voorstelt. En toch, er
gens leeft, zij het in gewijzigde
vorm, de ondernemingsgeest, die
deze stad zijn bestaan heeft ge
geven, verder voort.
In de hotels ziet men mannen,
die aan de pioniers la Hollywood
doen denken. Zij dragen hemden
Elk jaar op de 10e juli vindt ln
Calgary een ver over de grenzen
beroemd volksfeest plaats, „Stam
pede" genaamd. Cowboys en cow
girls in kleurrijke kledij, vertonen
bij de openingsparade tot plezier
van de toeschouwers allerlei kunst
stukken.
met felle kleuren, hoeden die een
paar honderd gulden kosten en rij
den in Cadillacs of Lincolns rond.
Het geld zit hen los in d» zak.
Ofschoon zij de indruk wekken, als
of luxe hun normale omgeving uit
maakt, kunnen zij de hardste ont
beringen verdragen. Ze zijn de pio
niers van de Nieuw Tijd-oliezoe-
kers, handige handelaars, die hun
zaken buiten de grote wegen zoe
ken, of lieden met vooruitziende
blik, die naar uranium zoeken.
Edmonton is voor Canadese be
grippen zeer oud, want het werd in
de tweede helft van de 18e eeuw
gesticht. In het begin had het geen
grote betekenis. Het was in zijn al
lervroegste tijd een steunpunt van
pelsjagers. Aan belangrijkheid won
het eerst, toen het aan het spoor
wegnet werd aangesloten Zelfs de
waardigheid van een provinciale
hoofdstad maakt van Edmonton
nog »iea werkelijke wereldstad.
Eerst de ontdekking van olie was
de aanleiding tot zijn buitengewone
groei.
Patriottische burgers van Ed
monton geloven, dat hun stad bin
nen tien jaar een miljoen inwoners
heeft en de modernste stad van
Canada zal zijn. Aan rivalen man
keert het in deze omhoogstrevende
natie niet, maar in Alberta schijnt
niet» onmogelijk.
