Het nieuwe
kKcmMadlaMfa
clv bomt tehenina in bet nieuwe station
Hef kan een restauratie niet ontberen
Verschijnt woensdag en vrijdag in Schiedam en Kethel.
Waarom ik schrijf
over de Schiedamse Gemeenschap
Chemische bedrijven van de Staatsmijnen
INDUSTREEËL WARENHUIS
MET TALLOZE PRODUCTEN
Er verrijzen nieuwe steden in Limburg. Tussen de heuvels midden
in het Zuidlimburgse landschap, waar jaarlijks duizenden hun
vacantie komen doorbrengen. Merkwaardige steden met moderne,
torenhoge gebouwen, met fabrieken en kantoren, met kilometers
lange glinsterende leidingen. Steden met straten, met auto's en
treinen. Steden met mensen, die een eigen gemeenschap vormen,
die ook een eigen taal spreken.
Hoge gebouwen en talloze leidingen in de nieuwe witte steden van de
Staatsmijnen.
Er komt zo langzamerhand steeds meer tekening in het werk aan
het stationsplein. Liefhebbers van het moderne bouwen hebben er
al wekenlang kunnen zien hoe op echt hedendaagse manier het
hoge bouwlichaam van het nieuwe station in elkaar werd gestoken.
Een ijle open constructie van stalen balken vormt de kern, het
skelet, dat grotendeels wordt aangevuld met glazen wanden om de
benodigde kantoorruimte te verkrijgen. Onmiddellijk naast deze
hoogbouw komt aan de kant van de Schie de grote stationshal,
overdekt door een systeem van knikdaken. Het wordt eveneens
een glazig en open geval.
Voetbalschool van S.V.V. voor heel Schiedam
Redaktie en advertenties BROERSVEST 125 Schiedam IC I V d Klink) telefoon 010-67368 er 63939
Kantooruren: dagelijks (behalve zaterdag) van 9-1 en 2-6 uur
Centrale administratie Randstad-edities: Koornmarkt 34, Delft, telefoon 01730-23627*. Tarieven op aanvraag.
OPLAGE 26.100 EXEMPLAREN
De pandstad-edities" geven plaatselijke uitgaven in 'Delft,
Schiedam, Vlaardingen, Maasluis, Rijswijk met de rond deze
steden gelegen dorpen en 'n streek-editie voor geheel Westlarrd
WOENSDAG 28 MAART 1962
14e JAAPGANG No. 25
Ik schrijf over de S.G. omdat ik het „in alle opzichten" een sympathiek 3
instituut vind. Sympathiek, omdat men daar belangstelling heeft voor ALLE
3 Schiedammers. Sympathiek, omdat ALLE Schiedammers erin vertegenwoor-
H digd zijn: de jeugd, de werknemers, de vrouwen-organisaties, de schakers, g
3 de toeteraars, de amateurs op Welk gebied dan ook en dan nog die grote
H massa „langs de lijn". Want zelfs als U helemaal geen belangstelling toont
voor wat dan ook in dit stadje, de S.G. is tóch voor U in touw. 3
Wat de Gemeenteraad doet voor het maatschappelijk welzijn, doet de S.G. |g
H voor het culturele, het sportieve, het amuserende. Het spreekt vanzelf dat 3
3 het gemeentebestuur nauw contact houdt met de S.G.
Maar de Schiedamse Gemeenschap staat met op zuilen, heeft niets met 3
H politieke partijen te maken, laat iedereen vrij in zijn godsdienstige en levens- 3
3 beschouwende overtuiging. In de bestuursraad hebben zitting: een huis-
H moeder, een notaris, een onderwijzer, een winkelier, een ambtenaar, een 3
3 accountant, een arts, een bankdirecteureen. een ieder die voorzitter
S is van één van de secties. 3
s He samenwerking tussen deze lieden is uitzonderlijk goed. Nee, we zijn het 3
g niet altijd helemaal met elkaar eens, maar we „waarderen" elkaar, we „pra-
ten" met elkaar, we adviseren elkaar, we BOUWEN samen.
I De leuze van de S.G. is dan ook „EENDRACHTIG SAMENSTREVEND". j§
g En als je een béétje van de mensen houdt, een beetje medegevoel bebt voor g
H= je medeburgers, dan KAN het niet anders of je wilt „erbij" zijn, méêdoen.
g Hoe U mee kunt doen met de S.G. wéét U langzamerhand: Wordt donateur 3
voor vier gulden per jaar (maandblad inbegrepeng
3 Het adres kent U ook: dat charmante houten huisje bij het Postkantoor.
s Sebastiaan S
Deze moderne witte steden tussen de
Limburgse heuvels zijn de chemische be
drijven van de Staatsmijnen.
Wellicht gaat U nog van de veronderstel
ling uit, dat de Staatsmijnen zich voor
namelijk bezig houden met het produceren
van steenkool en cokes. En inderdaad
vormen deze vaste brandstoffen nog
steeds een belangrijk deel van het pro
ductie-schema van deze groot-industrie.
Maar de Staatsmijnen doen nog meer. Zij
produceren ook gas, dat geleid door
kilometerslange (750 kilometer om pre
cies te zijn) naadloze buizen een bron
van energie vormt voor gemeenten en
industrieën in Zuid-Nederland. Zij pro
duceren ook kunstmest, die in Nederland
en over de hele wereld, zowel in een
subtropisch als in een winters landklimaat,
in grote hoeveelheden wordt gebruikt.
En bovendien produceren zij plastic en
grondstoffen voor een reeks van artikelen,
die in de lijvige catalogus van een
industrieel warenhuis zoals de Staats
mijnen wel eens zijn genoemd niet
zouden misstaan. De producten, die van
deze grondstoffen worden gemaakt, mis
staan zelfs niet in een gewoon warenhuis
en vrijwel iedereen heeft wel eens te ma
ken gehad met artikelen, die in zekere
zin in de chemische bedrijven van de
Staatsmijnen hun oorsprong vonden. Want
wie heeft nog nooit te doen gehad met
asperine of met p'asHc huishoudartikelen,
met verf en lak of telefoon, met elec-
trische scheerapparaten, D.D.T.-poeder of
mottenballen, met geconserveerde levens
middelen of sacharine, met gist of zelfs
met bier?
Nu is het niet zo, dat deze artikelen bij
de chemische bedrijven worden vervaar
digd. Er wordt in de nieuwe steden in
Limburg geen bier gebrouwen en even
min houdt men zich bezig met het ver
vaardigen van sacharine of mottenballen.
Maar bepaalde grondstoffen, die tot de
vervaardiging van deze artikelen kunnen
leiden, worden in de chemische bedrijven
wél geproduceerd.
De sprong, die de Staatsmijnen van kolen
en cokes naar kunstmest en vervolgens
van kunstmest naar kunststoffen hebben
gemaakt, is niet zo groot als ogenschijn
lijk wel lijkt. Een zekere binding is
immers steeds terug te vinden. Het gas,
dat door talloze huisvrouwen in Zuid-
Nederland, tot Nijmegen en Tholen in
Zeeland toe, wordt gebruikt, is afkoms
tig van de cokesfabrieken. Bij het ver-
cooksen van de vette, gasrijke kool (de
Staatsmijnenproductie bestaat voor tach
tig procent uit vetkool) komt namelijk
een grote hoeveelheid cokesovengas vrij,
dat na gezuiverd te zijn uitstekend
geschikt is als brandstof. Dat die hoeveel
heid gas niet gering is, mag blijken uit
het feit, dat de gashuishouding van een
stad als New York met de productie van
de chemische bedrijven draaiend gehou-
Vervolg op pagina 2
lijk al niet. En het, ergste is, dat er in het
eigenlijke stationsgebouw voor Schiedam
ook geen restauratie-gelegenheid was ont
worpen. Het wordt daar dus wat je noemt
„staande receptie" en dat op grote af
stand van elke ruimere restauratie-gelegen
heid dan de paar pijpela's op de perrons.
Voor een zakenbespreking even tussen
een paar treinen door kan men straks op
ons eigen Schiedamse station dus niet te
recht, wanneer de Nederlandse Spoor
wegen hun plannen op dit punt niet wil-
Het zal straks overigens een interessante
ervaring zijn om in deze lokettenhal de
trap af te dalen en dan via een tunnel
naar het eigenlijke stationsplein te lopen.
Het gaat een beetje lijken op de situatie
in sommige stations van grote wereld
steden, waar men een trap af gaat naar
de metro. Een dergelijke onmiddellijke
verbinding tussen trein en ondergrondse
treffen we b.v. aan in het hyper-moderne
hoofdstation van Rome, dat voor de
Olympische Spelen in deze stad een
ondergrondse gekregen heeft als verbin
ding met de voornaamste olympische
arena's. Maar in Schiedam komen we
straks doodgewoon op lager niveau te
recht bij de autobussen, die daar netjes
geparkeerd zullen staan op de ruimte voor
het oude stationsplein. En tussen dat
plein en fyej, nieuwe stationsgebouw loopt
dan een brede duBÊÈI-baans-weg, die het
verlengde zal vormen van de Burgemees
ter van Haarenlaan. Zoals men weet gaat
deze nieuwe route over de oude spoor
dijk lopen. Van Rotterdamse zijde is met
bijzondere vlotheid aan het ontstaan van
deze belangrijke weg tussen beide steden
meegewerkt en ook is men er in de Maas
stad mee accoord gegaan, dat de nieuwe
weg op het terrein van beide gemeenten,
de Horvathlaan genoemd zal worden. Dit
om de herinnering levend te houden aan
Schiedams stedebouwkundige, die het ini
tiatief nam tot dit ei van Columbus op
'n tafel overladen met verkeersproblemen.
Voor de nieuwe weg moeten Schiedam en
Rotterdam elk een nieuwe brug bouwen,
ieder over zijn eigen Schie. Goedkoop
wordt de hele affaire dus bepaald niet,
maar Schiedam heeft al wel bewezen heel
wat kostbare plannen op vrij korte ter
mijn te kunnen verwezenlijken. Een eerste
slordige raming van de kosten van het
Opnama van de nieuwe aanleg stations-emplacement. Rechts: staalcon
structie benodigde kantoorruimte.
Onlangs is S.V.V. begonnen met een voet
balschool en iedereen die graag goed voet
bal wil leren is welkom. De tijden waar
op men op het S.V.V.-terrein terecht kan,
zijn: dinsdags van 56.30 uur, woensdag
van 24 en van 56.30 uur. Donder
dag en vrijdag van 56.30 uur en zater
dags van 121 uur. Trainer H. Croon
zal hierbij worden geassisteerd door
enkele cracks van S.V.V., zoals Jan van
Schijndel, Henk Könemann en kanonnier
Gerrit van Pelt. In Amsterdam werd de
voetbalschool van D.W.S.-A. destijds een
groot succes, maar alvorens ook de S.V.V.-
school een succes zal zijn, willen we toch
in een volgend artikel hierop nader terug
komen. Niet alle verenigingen gaan nl.
accoord met deze voetbalschool, maai
daarover een andere keer. Voorlopig
wordt de voetbalschool goed bezocht en
zal voetballend Schiedam wellicht enkele
treden op de voètballadder kunnen klim
men door dit ide van trainer Croon.
Toch zijn er nog een paar punten waarop
we niet helemaal gerust zijn. Het zijn
punten, die de inrichting van de open
bare stationsruimte zelf raken. Allereerst
verdient het de aandacht, dat de vrij grote
afstand tussen stadonsplein en het station
zelf een uitzonderlijk verschijnsel is,
waarmee bij de afwerking en inrichting
van het gebouw wel degelijk mag worden
rekening gehouden. De Nederlandse sta
tions munten in het algemeen al niet uit
door bijzonder veel comfort en welbeha
gen voor de reiziger, die op het station
even tijd heeft of voor de burger, die op
de aankomst van familie en bekenden
staat te wachten. Het is uitdrukkelijk
voorschrift van de Nederlandse Spoor
wegen, dat in de hal van de stations geen
zitgelegenheden mogen worden geplaatst.
Onaardiger en ongastvrijer kan het eigen-
len herzien. En in de onmiddellijke om
geving van het station is voor een derge
lijk vluggertje juist door de geïsoleerde
ligging van het gebouw ook al geen ge
legenheid. Wij zouden er werkelijk bij de
Nederlandse Spoorwegen nog eens op
willen aandringen het niet al te voordelig
bij de afwerking van het gebouw te wil
len aanleggen. Het devies „vlug" heeft
voor de bouw ook al niet gegolden, dus,
waarom het „voordelig" dan wel, nu hier
een werkelijk belang voor bet reizigersver
keer op het spel staat.
En laat men ook zo vriendelijk zijn enkele
banken in de stationshal aan te brengen
/ooral ten behoeve van oudere mensen,
die vanaf het stationsplein helemaal heen
en weer moeten wandelen, wanneer ze
anderen van de trein halen. Het buiten
land is ons in deze dingen aanzienlijk
vooe.
Zo zal het station er straks uitzien als het avond wordt. Op de voorgrond
de Horvathlaan en links naast cle hoogbouw de lokettenhal.
hele stationsplein en de nieuwe verkeers
weg tot aan de grens met Rotterdam ver
meldde een bedrag van niet minder dan
6 miljoen gulden. Aanvankelijk stelde de
gemeente zich voor de werkzaamheden
dan ook maar in verschillende fases te
verrichten. Maar dat hele systeem van
deze fases zal wel danig veranderd zijn.
Want er was op gerekend, dat het nieuwe
station tegen het einde van het afgelopen
jaar in bedrijf zou worden gesteld. Het
motto: „vlug, veilig en voordelig" gaat
dus voor deze stationsbouw beslist niet
helemaal op. Het werk is danig op de aan
vankelijke plannen ten achter en dat heeft
uiteraard ook zijn weerslag op de daar
mee samenhangende werken die onze
stad voor haar rekening moet nemen.
Daaronder valt ook de aanleg van een
tweede tunnel tussen stationsplein en
stationsgebouw. Deze tunnel leidt n.l.
naar de rijwielstalling onder het station.
Hierdoor kunnen de reizigers, die per
fiets naar het station komen in de onder
bouw hun rijwiel op stal zetten en dan
via een aparte trap naar de lokettenhal
gaan. Tenslotte moet er nog een derde
ingang aan de stationshal komen. Want
deze grenst aan de nieuwe verkeersweg,
de Horvathlaan en het is dus logisch dat
men ook van daaraf het station kan be
treden.
Schiedam krijgt dus wél een uniek sta
tionsplein met een even verrassend sta
tionsgebouw. Op het plein zal voor het
nodige groen worden gezorgd en voor een
behoorlijk systeem van oversteekplaatsen
om de voetgangers de volle gelegenheid
te geven veilig van en naar de tunnels te
gaan.
