liet nieuwe
STE^FLATS
BIJ DE MAASBOULEVARD
B
m
overpeinzingen
Luxe woningen e in hoogbouw
DROOM
VRIJDAG 4 MEI 1962
14e JAARGANG No. 36
OPLAGE 26.100 EXEMPLAREN
Verschijnt woensdag en vrijdag in Schiedam en Kethel.
Hopelijk over ongeveer een jaar, in mei of juni van 1963 zullen de
beide Sterflats aan de Havendijk gereed zijn. Wie wel eens een
wandeling maakt in de omgeving van onze Maasboulevard, weet
dat er op het ogenblik hard gewerkt wordt om de bouw van deze
beide torenflats op gang te brengen. Maar daarmee zijn ze uiteraard
voorlopig nog niet gereed. Heel wat werk moet er verzet worden
om te zorgen dat beide flatgebouwen binnen een redelijke termijn
klaar zullen zijn en een belangrijk element zullen vormen in de
sky-line van het nieuwe Schiedam.
&-A-J
fHuisvrouwelijke
dtckméz
Redaklie en advertenties BROERSVEST 125 Schiedam If t v d Klink] telefoon 010 67368 en 63939
Kantooruren: dagelijks (behalve zaterdag) van 9-1 en 2-6 uur
Centrale administratie Kandstad-edities: Koornmarkt 34, Delft, telefoon 01730-23627*. Tarieven op aanvraag.
De „Randstad-edifies" geven plaatselijke uitgaven in 'Delft,
Schiedam, Vlaardingen, Maasluis, Rijswijk met de rond deze
steden gelegen dorpen en 'n streek-editie voor geheel Westland
Om het tot stand komen van deze flatge
bouwen is nogal een en ander te doen
geweest. De ondernemer van het geheel,
de Aannemerscombinatie S.S.N., had lie
ver de beide complexen op de rand van
de Maasboulevard geplaatst, alsof ze vrij
wel op het water stonden. Maar de water
staatkundige argumenten waren tegen.
De hoge stervormige flatgebouwen kon
den alleen verwezenlijkt worden achter de
Deltadijk. De ruimte tussen deze dijk en
het restaurant Europoort zou 'n recreatie
gebied worden van een aantrekkelijk ka
rakter. Maar het bleek uitgesloten de flat
gebouwen onmiddellijk langs de Nieuwe
Waterweg op te trekken. Op basis van
deze gedachtengang werd het ontwerp
gemaakt door het architectenbureau Nuyt
en Heikens te Vlaardingen, een ontwerp
dat een bijzonder kloek karakter vertoont.
Voor de stervorm pleitte de behoefte om
elk van de flatwoningen althans vanuit de
woonkamer uitzicht te geven op de
Nieuwe Waterweg. Zo kwam men tot het
systeem van hoge gebouwen, die naar drie
kanten uitwaaieren met diverse woningen
DE KRACHT OM TE
STRIJDEN
Mijn kleine buurjongen José
probeert vandaag vergeefs zijn
nogal gehavende toeter. Ook
van zijn feestmuts is niet veel
meer over. „Morgen krijg ik
wel een nieuwe, want mórgen
is het een andere dag", zal hij
gefilosofeerd hebben, toen hij
met een energiek gebaar toeter
en muts weggooide. Een bijna
symbolisch gebaar juist op deze
dag, nu we met onze gedachten
in het verleden vertoeven, waar
bij zovelen van ons door de ge
welddadige dood, ons ontvie
len
Vanavond vooral zullen onze
gedachten weer bij hen zijn op
onze stille tochten langs de ere-
graven of de eenvoudige, hou
ten kruisen, waar het meest ge
leden werd. Vandaag is het
geen 22, 21, 20, 19, 18 of 17
jaar geleden, dat zij ergens neer
geschoten werden. VANDAAG
beleven we weer fel die angst,
dat verlangen van toen. Die
machteloosheid vooral.
Er zijn mensen, die beweren,
dat het onzin is, om elk jaar
opnieuw weer de herinneringen
op te graven. Het leven ging
immers zonder hen toch ook
wel verder.
Dat zijn dan ongetwijfeld de
mensen, die het minst onder
die gruwelijke jaren geleden
hebben. Die niet die eenzaam
heid gekend hebben, die niet
met kloppend hart geluisterd
hebben naar die laarzen, als die
dreunend voorbij gingen. Of
stil hielden, aanbelden en mee
namen, het liefste, dat men op
aarde bezat. Ontelbaar de tra
nen, die gevloeid zijn. En toch,
aoe eendrachtig was men toen ZIJN herinnering trekken ze
:n die bange jaren. Was men zich op. Al is juist déze dag
rikander een steun en toever- toch weer een van de aller-
aat. Moet daar nu alleen een moeilijkste....
oorlog voor zijn? Kan dat nu Tussen de vele, kleurige kaften
echt niet in jaren van voor- in mijn boekenrek, staat een
Tïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiïi
spoed en vrede? Her was zo
moeilijk te geloven, dat het nu
eindelijk vrede was. Stil keek
je naar al die uitbundigheid, zo
begrijpelijk immers, als een
mens geen persoonlijk verlies
geleden had
Natuurlijk was ik daar toch blij
om. Tenslotte gun je geen mens
verdriet. Verdriet, dat in tal
loze gezinnen na de roes van
de bevrijding tóch kwam, want
toen druppelden pas de berich
ten van de concentratie-kampen
binnen. Wat moet het voor de
achterblijvenden een hel ge
weest zijn, om weer verder te
gaan. Om alléén de zorg voor
de kinderen, ZIJN KINDE
REN, op zich te nemen. Om
moedig te blijven. Hebben ze
toen aan die éne regel uit het
liedje van Dirk Witte gedacht-
„Hou een hart vol van warmte
en van liefde in je borst.
Er zijn er, die na jaren, toch
weer in het geluk durfden te
geloven. Maar daarnaast zijn er
zo ontstellend veel, die een
zaam gebleven zijn. Die man,
gevallen in het verzet, is voor
hen de enige gebleven. Aan
dun, somber boekje met
zwarte kaft. Op bijzondere
wijze ben ik eraan gehecht.
Mijn zwager werd in septem
ber 1943 zo maar doodgescho
ten in een concentratie-kamp.
Hij had nooit die gehate David
ster willen dragen.
Op 12 juni 1942 begon Anne
Frank, het dertienjarige Joodse
meisje, met haar dagboek. „Ik
zal hoop ik aan jou alles kun
nen toevertrouwen, zoals ik het
nog aan niemand gekund heb
en ik hoop dat je een grote
steun voor me zult zijn
Die bladzijden zijn het onge
twijfeld voor haar geworden in
alle angst. In alle onzekerheid
omtrent hun lot. Ieder ogenblik
konden ze immers weggehaald
worden?
Maar weinig mensen zullen
„Het Achterhuis" niet gelezen
of gezien hebben. Ik kan me
voorstellen, dat haar vader het
toneelstuk en de film niet wil
de zien. Hij was tenslotte de
enige overlevende uit dat huis.
Marine Crefecoeur zal gestalte
aan die dappere Anne Frank
geven. Zij zal het symbool zijn
van de moed en de kracht, die
de Joodse mannen, vrouwen
en kinderen in die ellendige
oorlogsdagen hadden. Zij zal u
weer terugvoeren naar de avon
den van verduisterde ramen,
angst en vooral machteloosheid.
Op 4 augustus 1944, werden al
die onderduikers daar toch
weggehaald en in maart 1945,
dus slechts twee maanden voor
de bevrijding, overleed Anne in
het concentratie-kamp Bergen-
Belsen. Als zovele van haar lot
genoten, maar ook de onze.
Volgende maand, 12 juni, zou
deze Anne 33 jaar geworden
zijn. Ongetwijfeld zou zij een
goede vrouw en allerliefste
moeder voor haar kinderen ge
weest zijn. Anne, die ondanks
alles van die tijd, toch zoveel
van het leven verwachtte. Het
heeft zo niet mogen zijn. En
dit geldt voor duizenden ande
ren.
Daarom is het goed, aan hen
terug te denken. Niet alleen op
déze dag, zij hadden immers
ook zoveel verwachtingen van
het leven, dat voor hen nog
alles inhield? En toch stierven
ze moedig voor het vuurpelo
ton. Maar wie zal hun laatste
gedachten raden? Wie zal ge
weten hebben, hoe of zij on
danks alle uiterlijke moed, toch
bang waren
Het is maar góéd, dat we dit
allemaal niet weten. Ik kan
deze overpeinzing, geloof ik,
maar het beste besluiten met
een regel uit een versje van
Frans van Schaik: „De kracht
om te strijden, de moed om te
lijden". Daarvoor hebben we
door alle jaren heen, God kun
nen danken.... MIEKE
van verschillende afmetingen. Niet iedere
vleugel is gelijk aan de andere. Per flat
gebouw van elf verdiepingen zijn er drie
vleugels. Eén ervan herbergt boven elkaar
de vierkamerwoningen. Een andere de
vijfkamerflats en een derde vleugel huis
vest per etage twee driekamerflats. De
diverse vleugels monden per etage uit op
een centrale hal, waarlangs liften op en
neer gaan om bewoners en bezoekers aan
en af te voeren. Per flatblok zijn er dus
44 woningen, die door de twee liften wor
den bediend. Er is dus als het ware een
klein stadje ontstaan, dat zich in de hoog
te ontwikkelt en de liften zijn de eigen
lijke verkeersverbindingen, die nu eens
niet horizontaal, maar verticaal zijn aan
gebracht. Het ligt voor de hand, dat flat
woningen op zulk een riante plek ook,
wat men noemt, luxe flats zullen zijn.
Men heeft daar het uitzicht over de Nw.
Waterweg en een grandioze groene ruimte
aan zijn voeten. Bovendien is hoogbouw
bepaald niet goedkoop. Allerlei voorzie
ningen moeten getroffen worden om te
zorgen, dat het leven op een hoog punt
niet alleen romantisch is, maar ook com
fortabel. Vandaar het liften-systeem, dat
de verbindingen van beneden naar boven
en andersom garandeert. Maar ook op
andere punten moeten speciale regelingen
getroffen worden, Daarom zijn er in de
centrale hal postboxen voor elke woning.
En ook is er huistelefoon, waardoor het
mogelijk wordt vanaf de flat met bezoe
kers en leveranciers op de begane grond
te spreken.
Maar het wonen-in-de-hoogte stelt nog
andere speciale eisen. Hoogbouw is ont
vankelijk voor wind en kou en daarom
zijn de flats voorzien van een dubbele
beglazing. Deze ruiten moeten van binnen
uit schoon te maken zijn en toch wenste
men in beide bouwwerken geen kantel
ramen te gebruiken. Die zijn immers, naar
de ervaring leert, niet geheel tochtvrij te
maken. Men heeft dan ook een ander sy-
IHiiHiiiiiiimiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMtitiiiimiiimiimmiiiitiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiimiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiMii.
Of het de drie glaasjes Ouwe Duys zijn geweest of het staartje Wittkampf,
dat wéét ik niet, maar op een mooie lentenacht kon ik niet in slaap komen.
Nu kun je in zo'n geval natuurlijk wel even in de medicijnkast duiken en wat
slaaptabletjes nemen, maar dat vond ik zonde van de lekkere smaak in mijn
1 mond. Ik bleef dus maar wat van de éne zij op de andere woelen tot plotse-
ling de deur van de badkamer openging en de voorzitter van de S.G. binnen-
I slofte. Hij had zijn pyama aan en droeg trijpen pantoffels. „Tegen het kouwe
zeil", zei hij, „ik stóór toch niet?"
„Welnee", antwoordde ik beleefd, „was er iets?"
1 „Nou, eigenlijk niets bijzonders"zei de voorzitter met een geeuw, „ik kon
l mijn slaap niet vatten en dacht laat ik even bij Sebastiaan aanwippen."
„Het is kwart voor drie", merkte ik bescheiden op. De voorzitter keek op
5 zijn horloge en schudde het hoofd: „je loopt achter, het is vijf voor drie."
„Laten we sam-sam doen en er tien voor drie van maken", stelde ik voor.
5 Dat deden we, want ofschoon de voorzitter van de S.G. niet met zich laat
sollen, er valt altijd met hem te praten.
I „Heb je nog iets voor ons in het Stadsblad geschreven?" vroeg hij.
„Om eerlijk te zijn, ik ben vanavond aan de borrel geweest, 't Is schoon-
maak en er moest wat ópgeruimd worden," bekende ik.
„Nou goed", glimlachte hij minzaamAls je maar belóóft er mee door
te gaan." (Hij bedoelde waarschijnlijk mijn geschrijf in het Nieuwe Stadsblad
en niet de Ouwe Duys of de Wittkampf).
„Zou 't iets hélpen?", aarzelde ik.
„We hebben er al vijftien donateurs binnen één maand op gekregen", triom-
f eerde hij„Nog wel geen drómmen, maar bomen groeien langzaam
en als je je best blijft doen zal ik je zeker de legpenning uitreiken op je tach-
tigste verjaardag of eerder als je naar een andere stad verhuist", beloofde hij.
„Maar dan moet je ook echt verhuizen", voegde hij eraan toe, „want daar
zijn we eens lelijk ingelopen."
Ik wilde vragen hoe en wanneer dat dan was geweest, maar toen ratelde
opeens de wekker af. Verrekwe moeten er uit!" sprak ik teder tot mijn
I eega. Onder het scheren heb ik nagedacht over deze droom: VIJFTIEN 1
nieuwe donateurs. Dat is niet eens zo erg slecht om mee te beginnen.... f
Toen ik helemaal wakker was herinnerde ik mij dat „het bureau" inderdaad I
1 't getal ^vijftien had genoemd. Kom op, wie wordt de zestiende? Sebastiaan I
iiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiffiriiifumfiiiiimiiiiniiiiiimiiiiimnii
iiuiHiiiiiiiiiimiiftmiiiiiifimiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiimiifmniifmiiuimimnii
steem gekozen, waardoor toch het ramen-
wassen van binnen uit steeds mogelijk
wordt.
De woonkamers in de flats worden extra
groot. Ze beslaan een oppervlakte van 30
a 32 vierkante meter. Ook heeft men in
de woningen een ruime bergplaats van
ongeveer 6 vierkante meter aangebracht.
Voor zijn ogenblikkelijke behoefte aan
bergruimte behoeft de bewoner dus niet
terug te grijpen op de parterre, waarin
bergplaatsen en garages zijn aangebracht
als verbindingselement tussen de Haven-
dijk en de flatgebouwen.
Parterreflats zijn er dus niet. Elk van
beide flatgebouwen wordt ongeveer 35
meter hoog. Boven het dak uit steekt de
lifttoren, die een aantrekkelijke vorm zal
krijgen. En daaromheen zullen zich de
dakterrassen uitstrekken, waarop het goed
zonnen is op de weinige dagen, dat we in
Nederland van zonneschijn mogen genieten.
De flats zijn bestemd om te worden
verhuurd.
Tot nog toe gepasseerd door de sanering. Een dromerig hoekje oud-Schiedam, al is het
dan niet „eeuwen-oud"Rond 1837 werden de huisjes aan het Sint Janshofje gebouwd.
Direct naast dat betrouwbare baken: de Bank van Lening. Daar zwaaide Mozes Frank
de scepter. Logisch dat het straatje ernaast in de volksmond het hoekje van Frank" of
„het Joden hoek je" werd genoemd. Eerst in 1909 gaan B. en W. ertoe over het straatje
officieel te dopen. Dan wordt het, naar de nabij liggende Sint Janskerk, het Sint Jans-
bofje genoemd. Zo is het gebleven, tot op de dag van vandaag.
