"To
(jSiohnooth rabbeló
i
Hartstochtelijke ruiter was
verkeerde man in oorlogszadel
AKTUELE
Boterstraat 64 'tel. 68481
ST. NICOLAAS
J. H. KREUGER
(P.E.FOREHEAj?
D.E.FO REREAD
MACHT BIJ ONMACHT
mm
VRIJDAG 30 NOVEVPER 1962
HEI NIEUWE STADSBIAD
21
Begin november is de nieuwe zelf
bedieningszaak van „De Spar", de
eerste van dit concern, maar in feite
de tweede zelfbedieningszaak aan
de Parkweg in Nieuwland, geopend.
Een hypermoderne, lichte zaak,
volkomen beantwoordend aan de
eisen van deze tijd. Het echtpaar
J. J. van der Vorm helpt zelf in
de zaak, daarbij geassisteerd door
2 dames en een jongeman.
De heer van der Vorm, die eerst
in Rotterdam in een gewone bedie-
mngszaak werkzaam is geweest, is
bijzonder tevreden over de gang van
zaken, uiteraard voor hem in een
geheel nieuwe omgeving.
Wij vroegen hem, hoe of hij over
een zelfbedieningszaak dacht. Men
beweert immers, dat men dan het
contact met de klanten helemaal
kwijt raakt? Deze winkelier schud
de echter gedecideerd het hoofd.
„Daar ben ik het beslist niet mee
eens. Het contact met de klanten
kan je nooit verliezen, want er is
altijd wel wat te vragen. En het
praatje bij de kassa blijft
We keken naar zijn vrouw, die juist
op dat moment met een klant afre
kende. De klant vroeg haar mening
over een nieuw soort wasmiddel,
vooral in dit „harde" water hier
heel geschikt. En dan volgde er
meteen een geanimeerd gesprek
over het kopje thee, dat bijna niet
meer te drinken is, maar met ge
filterd water V'
„Als ik nu in mijn oude zaak in
Rotterdam ben, zou ik niet meer te
rug willen", zegt de heer van der
Vorm nadrukkelijk. En in deze mo
derne winkelwijk in het steeds
groeiend Nieuwland kunnen we ons
dat bést voorstellen
Bent u al in de gemoderniseerde
zaak van de firma J. Mak en Zn.,
in het Broersveld geweest? Een lust
voor het oog, als u alleen al voor
de etalage kijkt, maar dan moet u
binnen beslist ook eens een kijkje
nemen. Een week of 7 heeft men
daar naar hartelust getimmerd en
gezaagd, want de heer A. Wiegert
jr. heeft hierin zijn speciale hobby.
Let u bij gelegenheid eens op die
toonbank in bootvorm, vervaardigd
van mahoniehout met limba, op
sierlijke pootjes. De gehele winkel
inventaris is trouwens eigen werk.
Er is 8 rrri bij de zaak getrokken.
Het kantoortje is - verplaatst naar
de werkplaats en wordt in de loop
van de tijd ook gemoderniseerd.
Naast de verkoop van zonwering en
zeildoek, heeft men zich nu meer
toegelegd op de verkoop van tuin
meubelen, vanzelfsprekend tenten,
kampeerartikelen, slaapzakken,
luchtbedden, alles op kampeerge-
bied in een enorme verscheidenheid
november 1958 gevestigd in de Fi-
lips van Bourgondiëstraat 14, heeft
zijn zaak op drastische wijze uitge
breid, hetgeen mogelijk was door
bijtrekking van zijn woonhuis, zo
dat hij nu over een oppervlakte
van 46 m^ beschikt. Vroeger was dit
maar 16 ma, net genoeg voor de
- - 'V'
- t
verkrijgbaar. In deze wintermaan
den kan men dus geregeld wat aan
schaffen voor de zomer, die extra
warm belooft te worden, nu we alle
maal zo gefoeterd hebben.
De firma Mak, al daterend vanaf
1800, heeft met deze modernisering
een bijzondere glans aan zijn zaak
gegeven.
De heer N. H. van der Ree, al vanaf
verkoop van ijs, patat frites, cro-
quetjes e.d.
Nu is er een gezellige bar voor de
klanten, waarvoor fleurige krukjes
geschikt staan. Er is een nieuw type
oven, geheel van roestvrij staal,
thermisch beveiligd, electrische ont
steking en wat wel het allerbelang
rijkste is: geen nare benauwde reuk
verspreidend. Een open gekoelde
moderne toonbank, waarin alle lek
kere hapjes tentoongesteld staan.
De onderkant van die toonbank is
ook gekoeld voor de berging van de
voorraad.
Bijzonder trots is deze jonge eige
naar op de Soft-Ice-machines, de
laatste nieuwe, een uitvinding van
de Zweed Svenson, naar Amerika
geëmigreerd. Die uitvinding werd
30 jaar geleden al gedaan. Hier ken
nen we die machines pas zes jaar, al
komen de onderdelen nu al gedeelte
lijk uit Amerika.
Met deze machines maakt men ijs,
dat niet zo vreselijk koud is. Het
heeft slechts een temperatuur van
6 graden onder nul, vroeger was dit
10 tot 11 graden onder nul. Verpakt
ijs kan men mee naar huis nemen,
maar straks ook ijstaarten van een
halve en een hele liter, verkrijgbaar
in plastic bekers in drie smaken,
nl. aardbeien, vanille en chocolade.
Met handwarmte is dit ijs gemakke
lijk te verwijderen.
De firma Brussé was belast met de
uitvoering van deze verbouwing.
Voor de electrische apparaten zorg
de de firma Broeren en met de ver
lichtingsornamenten werd de firma
Geveke belast.
Tijdens een drukbezochte receptie
woensdagmiddag mocht de heer van
der Ree vele gelukwensen ontvan
gen, feestelijk onderstreept met een
keur van bloemstukken. Al met al
een gezellige snackbar, waar het
prettig vertoeven zal zijn
Kom bij ons eens kijken
Actetassen
•k Boodschappentassen
Visite tassen
Dames- en Heren-
portemonnaies enz.
T/m. 5 dec. dubbel KES
Zadelmakerij
DAM 37.
Te koop: Solex 75,
goed lopende motor.
Kamp, Grofbaan 25 klein 11
Wenst U Sin Nikolaas.
Bel dan Pater Klappe. Tel.
62103.
Te koop wegens over
compleet: Tornado electr.
vruchtenpers 15,-; A.E.G.
electr. koffiemolen ƒ8,
zeer grote zuiver wollen 2-
pers. deken ƒ20,1 pers.
ƒ5,lange grijze suède-
handschoenen, mt. 6 Vi nooit
gedragen ƒ15,modern
echt zilveren collier 15,
echte lederen heren porte
feuille ƒ12enige dames
kleding, mt. 42wollen gar-
badine regenmantel, maat
44-46; z.g.a.n. damesschoe
nen, mt. 37; Bally, Clarks
ƒ5,tot 18,
Graaf Florisstraat 33.
Te koop: complete was
tafel 60,en een Inventa-
haard, alles in pr. st. Na 7
uur.
Burg. van Haarenlaan 759.
Chauffeurs gevraagd bij
W. F. van der Heide, expe
ditie, Cortv. d. Lindenlaan
85. Aanmelden na 6 uur.
Te koop: in pr. st. zijn-
NYLONS de Citroen Spoi t met olie-
vrije motor 350,West
Frankelandsestraat 121a.
Te koop: houten kinder-
ameublement en een liber-
tystoel. Br. onder nr. 6101,
HOOGSTRAAT 8—10 I bur. v.d. blad.
Te koop: Vespa scooter
150 cc., motor prima 150,-.
Hogenbanweg 35c.
Nederlands, Frans, Duits
en Engels. Opleiding voor
praktijk-examens. Bijwer
ken van scholieren. Verta
lingen.
J. Hatenboer, Buvs Ballot
singel 64a, Tel. 66561.
Te koop: prima zingen
de mankanaries, broed '62.
Fabristraat 49a.
Sint en Piet costuums,
alleen het betere genre vol
ledig te huur bij
Het Masker, Broersveld 125
Tel. 64296.
100 Fopsurprices bij Het
Masker, Broersveld 125.
Bezoek van de echte
Sint en Piet aan huis, keu
rig verzorgd per auto.
Het Masker, Broersveld 125
Tel. 64296.
Te^koop: in pr. stv,zijn
de Chevrolet de luxe 1954,
mech. en motorisch 100%
ƒ500,West Frankenland-
sestraat 121a.
Te koop gevraagd: zuini
ge auto 1962. Br. onder nr.
6102, bur. v.d. blad.
St. Nicolaas baarden en
pruiken, negerzwart in pak
jes en flesjes, baretten en
maskers, struisveren, crêpe
mantels. Alles bij de speci
aalzaak Het Masker,
Broersveld 125.
Te koop stencilmachine.
Tel. 61712.
Vrouw alleen, 56 jaar,
zoekt voor de gezelligheid,
vriend of kostganger, 62 jr.
Br. nr. 6099, bur. v.d. blad.
Te koop gevraagdpop
penwagen, groot model. Br.
nr. 6097, bur. v.d. blad.
Gevraagdgemeubileer
de of ongem. zit-slaapka-
mer met demi-pension. Br.
nr. 6084, bur. v.d. blad.
Te koop aangeb.: platen-
wisselaar z.g.a.n.; 2 Liber-
tykussens; 2 pers. toogledi-
kant met matras.
Oranjestraat 43.
Huis te koonagevraagd
liefst wat léêg is bf in dë
toekomst leeg komt. Goede
prijs. Tel. 67691.
Te koop: z.g.a.n. televi
sie, een groot vloerkleed en
een groot noten dressoir.
Burg. van Haarenlaan 1538.
Te koop: accordeon, 120
bassen, in prima staat. Tel.
68130.
Herenrijwiel 24,-jon-
fensfietsje, 7 jaar 22,
hilips infra r ode lamp
15,—. Tel. 61593. Na 6 uur.
Te koop: Bestel Austin
A 40 1956 ƒ700,— Lam-
bretta scooter 200,
H. G. Sass, Lange Nieuw-
straat 163, Schiedam.
Te koop: pracht kleur-
kanarie's, in rood, goud en
zilver, mannen en poppen.
M. v. d. Tas, Copernicus-
straat 11b.
Te koopi.g.st.z. Vespa,
G.S. Anthonie Muysstr. 16.
Te koop: z.g.a.n. half
Engelse kinderwagen, met
uitneembare bak.
Nic. Beetstraat 18a.
Gevraagd: nette hulp in
de huishouding voor 2 da-
g enin de week.
Mevr. Kreuger, Raam nr. 3,
Schiedam, Tel. 67878.
Aangebodenongemeu
bileerde slaapetage voor
dame alleen. Br. onder nr.
6103, bur. v.d. blad.
Te koopdiverse brom-1
fietsen v.a. ƒ100.anti
vries 2,50 per liter. Tevens
diverse onderdelen en ban
den voorradig.
Dijkman en Co., Prinsen-
steeg bij de Dam en Oude
Sluis, Tel. 64195.
Te koop: Sparta brom
mer 75,Solex ƒ55,
beiden in goede staat.
Westvest 68.
Daily News. Blonde Le-
niDe Branderssoos, Dam
2, vergrijsd en vol historie,
een monument en zorgen
kind vol van vergane glorie
door André aan de Wiel,
succesvol nu geleid, een
exotique, in deze nieuwe
tijd. Toen Sinterklaas zijn
showroom zag, kwam hij
plots in extase, voor aan
koop van geschenken was
't voor hem als een oase.
Voor 'n schilders expositie
is alles in 't gareel „in An-
schlusz" op de showroom,
een artistiek geheel, de ope
ning vol luister, 'k vernam
't van zwarte Piet, straks
door Pierre Jansen inge
leid, is weldra in het ver
schiet. C.C.C., Dam twee,
maakt een artistiek entrée.
Koos de Kapper, Telefoon
68587.
Te koop: ijshockey-
schaatsen, in pr. st., maat
45-46.
Stadhouderslaan 84.
Te koop: bankstel, lage
ronde houten tafel, prima
potkachel, haard, prima rij
dende bromfiets om on te
knappen 37,50 werkbank,
bovenblad 3 cm. dik, 2 mtr.
lang, 75 cm. breed, nieuwe
hond.enmand, broedmachi
ne, grote wit geverfde op-
bergkast met 6 laden, alles
moet weg.
Penders, Belstraat 116,
Schiedam.
Gezinsverzorgster die
wenst te trouwen zoekt in
woning, onverschillig waar.
Br. nr. 6091, bur. v.d. blad.
V
NYLONS
HOOGSTRAAT 8—10
v t
CiiiiiiimimiiuiiiiiiiiuiiuiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiitiiimiiiiiimiMiiiiiiimiiiiiiiHMHMNiiiiiimiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiUMiiiiiiiiiiiiiiiiiinfiiiiiiif
Een tengere, gebogen man strompelde met een van pijn vertrokken gezicht
door de gangen van de Britse ambassade in Washington. Ambtenaren keken
hen met eerbied na toen hij hen langzaam passeerde terwijl hij zwaar op
twee krukken steunde. Die man was veldmaarschalk sir John Dill, chef
van de Britse generale staf in de Verenigde Staten. Hij reageerde niet
op de vriendelijke „goedemorgens" van de ambtenaren. Hij was trouwens
ook stof doof.
In zijn kantoor gekomen ging hij aan zijn
bureau zitten en trachtte zich te concen
treren op de stapel documenten die zijn
dringende aandacht vroegen. Hierbij waren
telegrammen, kort en bondig van toon, die
juist over de Atlantische Oceanen geseind
waren en de ondertekening van de Britse
premier Winston Churchill droegen. Inge
wikkelde kaarten en grafieken gaven aan
hoeveel en welke belangrijke voorraden de
vorige dag naar Europa waren verscheept;
alles, van blikjes gekookte ham tot snelvu-
rende machinegeweren toe. Het dagboek,
dat op het bureau lag bevatte een nauw
sluitend schema van afspraken, die op die
dag in augustus 1944 moesten worden na
gekomen. Er was een belangrijke conferen
tie over acties met luchtlandingstroepen te
gen Duitslandeen lunch met hoogge
plaatste V.S. generaals. een ontmoeting
met president Roosevelt op het Witte
Huis.
Een op en top gezonde man met een grote
geestelijke en lichamelijke kracht zou er
zich met enig plezier in hebben kunnen
vastbijten. De opdracht hield namelijk in
de krachten van de geallieerden voor de
beslissende eindstoot te bundelen nu de
tweede wereldoorlog zijn climax naderde
Beslissingen, die aan dit bureau werden
genomen betekenden voor honderdduizend
•oldaten gevechtsactie. Een korte aanteke
ning op een velletje papier gekrabbeld liet
tienduizend ton aan bommen boven Berlijn
uitwerpen. Een enkel woord door de tele
foon gesproken kon een grote oorlogsvloot
in de Stille Oceaan de steven doen wen
den
Maar veldmaarschalk Dill, de be •mwt-
Val van een paard.
Zijn beproeving was in feite reeds vele ja
ren terug begonnen toen hij in India van
een paard viel. Toen hij weer opstond had
hij een scherpe pijn gevoeld. Doktoren con
stateerden een ernstige breuk. Dill's nauw
keurige medische gegevens zijn van die
tijd af zorgvuldig bewaard gebleven in de
geheime archieven van het ministerie van
oorlog. Het is niet waarschijnlijk, dat ze
ooit bekend zullen worden gemaakt.
Maar de loop van zijn ziekte kan nagegaan
worden door gegevens, die de buitenwereld
toch bekend werden: hier een bezoek aan
de specialist daar een operatie.
De val van zijn paard had dusdanig ern
stige gevolgen, dat voor Dill paardrijden
een uiterst hachelijke zaak was geworden.
der van deze enorme anonieme macht, had
nooit op die dag in zijn kantoor mogen
zijn. Hij zou op een ziekenhuisbed hebben
moeten liggen, omgeven door doktoren, die
voor het behoud van zijn leven streden.
Maar de veldmaarschalk bleef hardnekkig
in functie, zich wapenend tegen de zware
pijn, die zijn lichaam ondermijnde. Dik
wijls moest hij achttien uur per etmaal in
touw zijn. Meer dan veertig jaren dienst
als beroepssoldaat hadden hem doordrenkt
met een ijzeren zelfdiscipline. Nu op te
geven zou voor hem laffe desertie in het
van de vijand hebben betekend
John Dill ging dus door.
Hij liet zich echter niet weerhouden toch
paard te rijden, want dit was zijn grootste
liefhebberij. Zodra hij zich beter voelde,
zat hij dan ook weer in het zadel. De her
nia werd, vanzelfsprekend ernstiger.
De militaire loopbaan van deze in Ierland
geboren soldaat, die in de boerenoorlog en
aan het westelijk front in de eerste wereld
oorlog had gevochten, verliep niettemin
uistekend en bracht hem aan de top.
Toen de Duitse invasie Engeland bedreig
de benoemde Churchill generaal Dill tot
opperbevelhebber van het leger maar reeds
oinnen enige weken had de premier spijt
van zijn beslissing. De twee mannen had
den de meest tegengestelde naturen. Chur
chill was ongeduldig en was een heersers
figuur; Dill was verlegen en gevoelig. Er
was vele keren verschil van mening over
het gebruik van tanks, kanonnen en man
schappen en na achttien ongelukkige maan
den werd Dill tenslotte gepensionneerd.
Er was toen enige sprake van, dat hij naar
India terug zou gaan om gouverneur van
Bombay te worden maar Dill had vele
vrienden. In december 1941 liet Churchill
zich overhalen de gepensionneerde veld
maarschalk mee te nemen naar Amerika
om, na de Japanse aanval op Pearl Har
bour, een belangrijke conferentie bij te
wonen. Er stond zeer veel op het spel. De
Verenigde Staten waren van de ene dag op
de andere een natie geworden met een
groot oorlogspotentieel en hun programma
voor 1942 was enorm.
Millioenen mannen moesten worden opge
roepen. De industrie moest vijfenveertig
duizend vliegtuigen, evenzoveel tanks, acht
millioen ton aan nieuwe scheepsruimte en
vijfhonderdduizend kanonnen leveren. Er
was een coördinatie op grote schaal nodig
om een uiteindelijke geallieerde overwin
ning te behalen. Toen Churchill naar Enge
land terugging liet hij Dill achter.
Vele vrienden.
De veldmaarschalk was een uitermate char
mante persoonlijkheid en hij maakte zich
vele vrienden onder de Amerikanen, die
hij op de juiste manier tegemoet trad, Ge
durende enige tijd boekte hij in zijn nieu
we functie tal van successen. Eerst in 1943
deden de gevolgen van zijn hardnekkig
paardrijden van zich spreken. In mei werd
hij in het ziekenhuis opgenomen voor een
breuk-operatie. Toen hij het ziekenhuis
verliet was hij een ziek mens, die er slecht
uitzag. Hij had er een infectie bijgekregen
en leed bovendien aan een te lage tempera
tuur; niettemin transpireerde hij 's nachts
zo erg, dat hij niet behoorlijk kon slapen.
Slaapgebrek deed zijn invloed gelden op
zijn werk. Lange werkdagen en de druk
van zijn verantwoordelijke functie, onder
mijnden zijn krachten. Sir Dill begon bo
vendien nog aan bloedarmoede te lijden.
Zijn geestkracht verminderde en hij begon
doof te worden.
In Washington werd hardnekkig geflui
sterd, dat de veldmaarschalk altijd wat af
wezig was tijdens beslissende commissie
vergaderingen. In mei 1944, aan 4e voor
avond van de grote invasie in Frankrijk,
werd Dill weer eens in het ziekenhuis op
genomen, Hij kwam er uit als een man. die
niet lang meer te leven heeft. In de vol
gende zes maanden bleet een man, die niet
meer was dan een schaduw voor zichzelf,
vertoeven op een van de belangrijkste pos
ten in de oorlog.
In Europa werd Brussel bevrijd en de eer
ste Amerikaanse patrouilles trokken de
Duitse grens over maar de definitieve over
winning was nog niet in handen van de
geallieerden. De zo nodige nauwgezette sa
menwerking met Washington vertoonde
gebreken. Er begonnen breuken te ko
men in de samenwerking. Britse en Ameri
kaanse admiraals en generaals beschuldig
den elkaar en op het hoogste niveau ont
stonden ruzies over onbelangrijke zaken.
Adempauze.
Hitier kreeg hierdoor een zodanige adem
pauze aangeboden, dat hij zijn uiteengesla
gen legereenheden kon reorganiseren. Bin
nen een paar weken kon hij zeventig Duit
se divisies hergroeperen om een laatste po
ging te doen de strijd een andere wending
te geven. Het gevolg was, dat de oorlog in
het Westen zich nog eens zes maanden lan
ger voortsleepte.
De Russen, die zich met deze interne moei
lijkheden niet bezighielden, trokken recht
op Berlijn af. Zij namen onder meer vijftig
duizend geleerden, technici en electronica-
experts gevangen, die op het gebied van de
geleide projectielen in Oost-Duitsland had
den gewerkt. De opkomst van Rusland als
ruimtevaartnatie is dan ook ongetwijfeld
voor een belangrijk deel toe te schrijven
aan het gekrakeel tussen Amerika en Enge
land in 1944.
De eerste dag van november was het ieder
een duidelijk dat Dill's ziekte de overwin
ning in de weg stond. Churchill besliste,
dat hij vervangen moest worden maar het
lot was de Engelse premier voor. Op de
-vijfde november overleed Dill. Hij was
63 jaar.
Hij ligt begraven op de nationale begraaf
plaats in Arlington (Massachusetts).
Op zijn graf staat een ruiterstandbeeld als
maar gezien in het kille licht van de histo
rie moet de passie van de veldmaarschalk
voor het paard beschouwd worden als een
van de duurste liefhebberijen in de oorlogs-
anvlenl
