Het nieuwe
n\omMad-edÉ&
Zeven eeuwen Grote Kerk
r
r. d. Vlerk
Boeiend stukje Hollandse gotiek
WILT U NOG
SNEL SLAGEN?
SP0RTJACKS
VINDT U DAT OOK
S.G. AGENDA
"N
J
VRIJDAG 21 DECEMBER 1962
14e JAARGANG No. 53
OPLAGE 26.100 EXEMPLAREN
Verschijnt woensdag en vrijdag in Schiedam en Kethel.
VERLOVINGS
RINGEN
CASSETTES
29.75
HOOGSTRAAT 58 SCHIEDAM
700 JAAR GROTE OF
ST. JANSKERK
J W. TONSBEEK
OVERLEDEN
van 24 t.m. 31 december 1962
26 december
„THURLEDE"
„DE OVERVAL"
„Ontmoetingen met
Koningin Wilhelmina"
stadsblad
pocketkiosk
Redaktie en advertenties BROERSVEST 125. Schiedam C J d Klink, telefoon 010-67368 en 63939
Kantooruren: dagelijks (behalve zaterdag) van 9-1 en 2-6 uur
Centrale administratie Kandstad-edities: Koornmarkt 34, Delft, telefoon 01730-23627*. Tarieven op aanvraa-
De „Randstad-edities" geven plaatselijke uitgaven in 'Delft,
Schiedam, Vlaardingen, Maasluis, Rijswijk met de rond deze
steden gelegen dorpen en 'n streek-editie voor geheel Westland
A/VWvnAfVYVWWVVVVVVVWV
Zeven eeuwen oud is onze grote Sint Janskerk. Dat wil zeggen het is zeven
eeuwengeledendat daar terzijde van onze Grote Markt een eerste kerk
gebouw werd gesticht door gravin Aleid van Henegouwen. Maar dat ge
bouw moet er bepaald anders hebben uitgezien dan de grote kerk, die nog
steeds een sieraad van onze stad vormt. Want het is nog geen zeven eeuwen
geleden dat de stijl, waarin de tegenwoordige Sint Janskerk is opgetrokken,
de gotische stijl ontstond en zeker was deze stijl nog niet tot ons vaderland
doorgedrongen. De lage landen aan de zee waren nog miuwelijks aan de
vorming van een eigen karakter toe.
En pas langzamerhand komen de
verworvenheden van de beschavin
gen in andere en meer ontplooide
cultuurgebieden ook in onze streken
tot gelding. Aleid van Henegouwens
kerkje moet in de romaansê bouw
stijl opgetrokken zijn geweest. Dat
wil zeggen dat alles er aan nóg al
stoer en zwaar geweest moet zijn
met hechte muren en kleine ven
sters. Overigens geen bouwwijze, die
het bijzonder doet op onze slappe
poldergrond. Karakteristieke ro
maansê stijlstukjes vinden we dan
ook meer in Zuid Limburg of b.v.
in Twente dan in het westen van
ons land, waar de bodem wat week
is om zo veel massaal gewicht te
dragen. Het is dan ook begrijpelijk
dat de eerste uitgave van de Sint
Janskerk bepaald niet een grote
kerk is geweest. Het was een be
scheiden gebouwtje, dat daarom
ook niet zo zwaar hoefde te zijn en
geen overbelasting van de bodem
hoefde te betekenen. Het gebouw
dat er nu nog staat dateert van de
veertiende en de vijftiende eeuw.
Het is geleidelijk aan over het oude
bouwwerk heen gebouwd. Dus nog
voor de reformatie. Pas in 1573
komt de kerk in handen van de
Hervormde Gemeente. Vooral aan
de restauratie uit de jaren vlak na
de oorlog is het te danken, dat wij
het bouwwerk weer in zijn volle
glorie, maar ook als een rasecht
stuk vaderlandse bouwkunst kun-
modern bewerkte en gladde
ringen, van 310 mm breedte
in alle maten voorradig.
Op GRATIS inscriptie kan
worden gewacht.
in Gero, Zilvium, Zilduro,
Zitmeta, alsmede Keltum en
Durfine, model Jeunesse.
Ale uitvoeringen uit voorraad
leverbaar.
HORLOGER JUWELIER
EDELSTEENKUNBIGE F.t.A
ROTTERDAMSE DIJK 2M SCHIEDAM
nen zien en beleven. Het schone
metselwerk aan de buitenkant, de
strenge rust van het gebouw met
zijn hoofd- en zijn zijbeuken laten
ons al onmiddellijk zien, dat we hier
hebben te doen met een stuk archi
tectuur van weinig zuidelijke allure.
Het is geen speels gebouw, eerder
strak in zijn lijnen en massa's.
Ook de toren vertoont een stoere
kantigheid, die zelfs niet overwe
gend vlaams van karakter is, maar
eerder Utrechts aandoet, zoals we al
eens in de kolommen van ons blad
hebben gesignaleerd. Ook heeft het
gebouw overeenkomsten met tal
van gotische kerken in het oosten
van ons land en in Duitsland. De
zuidelijke gotiek werkt namelijk
vrijwel steeds met het z.g. basilicale
systeem. Het middenschip is dan
aanzienlijk hoger dan de zijbeuken
en heeft dus eigen ramen, die voor
een flink stuk van de verlichting
zorg dragen. Maar in de meer ooste
lijke gotiek treffen we de z.g. hallen
kerk aan, waarin de zijbeuken prac-
tisch even hoog zijn als het midden
schip. Het licht komt dan practisch
geheel via de zijbeuken in het mid
delste van de kerk binnen. Meestal
waren dergelijke kerkgebouwen
stichtingen van de z.g. bedelorden.
Onze Sint Janskerk behoort bij dit
type, maar is in de uitwerking van
zijn vorm toch karakteristiek een
kerk van het polderland. Dat zien
we allereerst aan het ontbreken van
een stenen gewelf binnen het ge
bouw en van zware en uitgebreide
steunberen aan de buitenkant. Dat
hele gotische systeem maakte een
gebouw extra zwaar al zijn de resul
taten van de verfijnde gewelven-
bouw dikwijls bekoorlijk. Maar ook
dit stelsel kon juist om die zwaarte
op onze west-Nederlandse bodem
niet gedijen. De op het water inge
stelde hollanders kozen een andere
en meer nuchtere oplossing. Ze
overdakten hun ruimten met een
houten gewelf, dat op zich al min
der zwaar is dan een stenen over
kapping. Maar ze deden nog iets
anders: de problemen van de zij
waartse druk losten ze op door
flinke trekbalken juist onder het ge
welf dwars over de ruimte te leg
gen. Daardoor werden ook de zware
steunberen onnodig. En als U nu
naar boven kijkt ziet U als overkap
ping van de beuken in de Grote
kerk zo iets als omgekeerde scheeps
rompen, echte staaltjes van simpel
hollands bouwvernuft. En even echt
hollands is de sfeer van koele open
heid, van een blanke rechtzinnig
heid die de majestueuze kerkruim-
met wintervoerinq
Een ideale
dracht
voor
kou
regen
Diverse
modekleuren
36-46
Helanca pantalons
voor dames en
meisjes in aue
moderne kleuren
te doortrekt. Nergens de uitbun
digheid en de beeldhouwkundige
drukte waarvan de gotiek in het zui
den vooral op den duur zo veel last
had. Onze Grote Ke. x is een van de
markante staaltjes van hollandse
gotiek. En eigenlijk is het niet goed
te begrijpen waarom de „Gids voor
de Nederlandse Architectuur" van
prof. ir. J. H. van den Broek dit
karakteristieke bouwwerk onver
meld laat.
Van het interieur der Grote- of St.
Janskerk gaat altijd een grote aan
trekkingskracht uit op hen, die met
pen of tekenstift trachten hun in
drukken vast te leggen.
Zo krijgen elk jaar, de leden van de
Teken- en schildervereniging „De
Studievrienden" enkele middagen
gelegenheid in deze mooie kerk te
werken.
De hier weergegeven pentekening is
vervaardigd door een der oudste le
den dezer vereniging, de heer G. J.
de Reuver, Hagastraat 16, alhier. Zij
die zich interesseren voor tekenen
en schilderen kunnen zich te allen
tijde bij deze vereniging aansluiten.
Het atelier is gevestigd in Gebouw
„Arcade", Lange Haven 67, alhier:
's woensdagsavond van half acht tot
half elf en zaterdagsmiddag van
half drie tot zes uur
Artistiekleider is de kunstschilder
Taap de Raat.
A*A/VVWWVVVYWVWWWWWVVVV\'VVVVWWVVWV. TVVVAY/VVWVWWWVVVVVWVVWWWV
Vindt U dat ook, dat Uw Partij de enige is die uitsluitend het be
lang van Vaderland en volk dient en dat alle andere partijen
eigenlijk maar hun eigen mening aan ons op willen dringen?
Vindt U ook dat Uw zuil de enige eerlijke zuil is en dat alle an
dere zuilen er vriendjes-politiek op na houden?
Vindt U ook dat de meeste andere ouders hun kinderen helemaal
verkeerd opvoeden?
Vindt U ook dat U altijd „recht door zee gaat", onomkoopbaar
bent en geen onderscheid des persoons kent?
Vindt U ook dat U altijd bereid bent om te proberen het stand
punt van een ander te begrijpen, maar dat het zo jammer is dat
ze nooit eens naar U willen luisteren?
Meent U het ook zo goed met Uw medemensen en zoudt U ze ook
zo graag willen helpen? (Als ze maar niet zo deksels eigenwijs
waren
Als U op al die vragen een volmondig JA! hebt geantwoord, mag
ik U dan eens wat zeggen: Dan bent U net zo zelf-voldaan, precies
zo bekrompen, Ivopeloos, kleinzielig en onverdraagzaam pedant
als ALLE mensen waarvan U vindt dat ze zelf-voldaan, bekrom
pen, kleinzielig en pedant zijn!
Dan moet U nog ontzettend veel leren. Danmoet U eigenlijk AL
LES nog leren. Want ieder van ons, U en ik persoonlijk, maar ook
onze groep, onze maatschappij, STINKT van zelfgenoegzaamheid.
Wij zitten ons en masse in de handen te wrijven van „Sjonge,
sjonge, wat zijn we beste knulletjes en wat DOEN we het goed
en wat bedoelen we het primaen we kletsen net zo lang tot
we dat zelf geloven, tot ons geweten er doodmoe van in slaap ge
sukkeld is en we ons echt niet meer vóór kunnen stellen wat er
nou eigenlijk fout aan ons is.
„Verbeter de wereld, begin bij U zelf' zeggen we tegen anderen!
Mijn hemel.... wat heb ik vanavond achter mijn schrijf ma-
chien anders gedaan dan precies datgene, wat ik U in de
schoenen schuif?
Uw bekrompen, pedante, zelfgenoegzame,
Sebastiaan.
Vv/WWWVWNT '/WWV VVVWWVWVWWWVWWWWWWV'/V/VVWVWWWWWVVVWVVWWWWWV. -/VWV
In de ouderdom van 83 jaar is op
woensdag 19 december 1962 te Hel-
voirt, Noord-Brabant overleden Jus-
tinus Willem Tonsbeek, die van 1910
tot 1945 als herder en leraar de
Hervormde Gemeente van Schie
dam Wijkgemeente 2 heeft ge
diend. Na zijn emeritaat in 1945 is
hij nog een aantal jaren als hulp
prediker werkzaam geweest bij de
Hervormde Gemeente van Helvoirt.
De rouwdienst wordt gehouden
zaterdagmorgen 22 december 1962
in de Hervormde Kerk van Helvoirt
waar hopen voor te gaan ds. A.
Horst, en ds. H. J. L. A. Couvée. De
ze dienst vangt aan om 11 uur. Daar
na vindt de begrafenis plaats te
Utrecht.
Voor leden van de Hervormde Ge
meente te Schiedam, die deze dienst
willen bijwonen, bestaat de gelegen
heid om met een bus, die om 9 uur
van de oude Westerkerk hoek
Aleidastraat West Frankelandse-
straat vertrekt naar Helvoirt te
reizen. Ze kunnen zich daartoe op
geven bij de heer J. Sonneveld, Van
Ruysdaellaan 60, Schiedam, tel.
67303.
Irene
15.30 uur Herv. Wijkgemeente
III: Kerstmiddag zondags
school.
Sursum Corda
16.30 en 19.00 uur Herv. Wijk
gemeente IV: Kerstfeest zon
dagsschool.
Grote Kerk
20 uur Schied. Chr. Mannen
koor: Kerstconcert.
Wijkcentrum
20 uur Instuif R.K. Jong Schie
dam: Kerstbal.
28 december
Volksgebouw
20 uur Vrouwengroep P. v. d.
A. en Afd. Schiedam P.v.d.A.:
Jaarwisselingsbijeenkomst.
Irene
20 uur Geref. Oudersvereni-
ging: Jaarfeest.
29 december
Arcade
Postduiven ver. Union: Dui-
vententoonstelling.
Arcade
20 uur Schied. Jazz Soc. Guil-
laurr": Dansavond.
Irene
20 uur Schied. Korfbalclub:
Bijeenkomst.
Wijkcentrum
20 uur H.B.S. ver. Onder ons:
Feestavond.
30 december
Arcade
Postd. ver. Union: Duiventen-
toonstelling.
Wijkcentrum
20 uur Instuif R.K. Jong Schie
dam: Oliebollenavond.
De nieuwe volkstuindersvereniging
van het complex benoorden het
Prinses Beatrixpark heeft ook haar
naam gekregen en wel „Thurlede".
Het bestuur van deze vereniging
wijst alle leden er op, dat zij a.s.
zaterdagmiddag 22 december tus
sen 2 en 4 uur zitting houden in
Hotel Café Rest. Beijersbergen,
Vlaardingerstraat 32 voor het inle
veren van de bestelformulieren voor
Zaden, pootaardappelen enz. enz.
Tevens is er dan gelegenheid voor
het betalen van de tuinhuur voor
1963 en het bestellen van tuinhuis
jes. De tekeningen van de huisjes
zijn dan ook te bezichtigen en alle
inlichtingen dienaangaande worden
gaarne gratis verstrekt. Het bestuur
wacht evenals maandag j.l. een mas
sale opkomst.
DE NIEUWSTE UITGAVEN
zijn zojuist verschenen, o.a.:
Naar de gelijknamige Nederl
speelfilm, geschreven door
Dr. L. DE JONG.
Geïllustreerd met foto's
slechts ƒ2.95
Een dezer dagen verschijnt
slechts 1.50
Een pocket als Kerstcadeau
altijd welkom.
BROERSVEST 125
Tot en met zaterdag
tot 9 uur geopend.
