Het nieuwe
DE MASSALE HULDIGEVG
BIJ SWARTTOUW
achter de stopmand
tvtt mnnx-rnTm: interessante terugblik
HEITJE - KARWEITJE
WOENSDAG 24 APRIL 1963
14e JAARGANG No. 87
OPLAAG 26.100 EXEMPLAREN
Verschijnt woensdag en vrijdag in Schiedam en Kethel.
De „Randstad-edities" geven plaatselijke uitgaven in Delft,
Schiedam, Vlaardingen, Maassluis, Rijswijk met de rond deze
steden gelegen dorpen en 'n streek-editie voor geheel Wesfland
IN HET SOMBERE BLAUWE HUIS
KLINKT ELKE WEEK GEZANG
Redakfie en advertenties: BROERSVEST 125, Schiedam (C. J. van der Klink), telefoon 010-67368 en 63939.
Kantooruren: dagelijks (behalve zaterdag) van 9-1 en 2-6 u Inzendtermijn advertenties: dinsdag en donderdag 6 uur 's avonds.
Centrale administratie Randstad-edities: Koornmarkt 34, Delft, telefoon 01730-23627* Tarieven op aanvraag
Er zijn dezer dagen maar liefst 195 insignes
door dc presidente van de Raad van het
Bestuur van de N.V. Swarttouw's Con
structiewerkplaatsen en Machinefabrieken
bij trouwe werknemers opgespeld.
Dit gebeurde voor het eerst in het bestaan
van deze zaak en het betrof 7 mensen, die
40 jaar in dienst waren, 80 met 25 dienst
jaren en 108 met een koperen dienststaat.
Al deze namen noemen, zou kolommen
vergen. Laten we dus volstaan met die 7,
die het insigne met de DIAMANT verwier
ven, nl. de heren H. G. van Hoogdalem,
H. R. Lavree, M. C. Mosterd, P. de Geus,
K. Heesbeen, J. Waard en I. L. Zondag.
Als bijzonderheid vermelden wij nog, dat
het insigne voor 25 dienstjaren versierd is
met een rode robijn en die voor 12 Vi jarige
dienst uit enkel goud bestaat.
Bij de eerste huldiging waren aanwezig de
directeuren, de heren G. N. Wols, A.
Smits, P. Verpoorte en C. Englebert. De
leden van de Raad van het Bestuur, de
heren mr. H. G. Helders en C. Swarttouw
waren verhinderd.
Mevrouw Ch. E. Englebert-Verpoorte, pre
sidente van de Raad van het Bestuur stelde
het op hoge prijs, dat zij persoonlijk al
deze insignes uit mocht reiken, juist, om
dat zij deze mensen persoonlijk kent en
ook hun huiselijke omstandigheden. Dat
blijkt ook uit haar voorwoord in het eerste
contactblad in januari jl. uitgegeven en
waarin zij herinneringen aan haar vader
ophaalt, die zo intensief met zijn personeel
meegeleefd heeft, ook in de donkerste oor
logsjaren.
Zijn plotselinge dood in 1953 op zijn kan
toor, dus een heengaan temidden van zijn
werk, trof allen zeer en men zal hem dan
ook niet gauw vergeten. Dat zijn dochter
deze taak (de belangstelling voor een ie
ders persoonlijk leven) heeft overgenomen,
zal men alleen maar waarderen, hetgeen
dezer dagen dan ook wel tot uiting kwam.
In de loop der jaren hebben vele belang
rijke industrieën zich gevestigd langs de
Nieuwe Waterweg, die de verbinding
vormt tussen Rotterdam en de Noordzee.
Metaalverwerkende bedrijven hebben daar
een vooraanstaande plaats ingenomen en
één daarvan is ongetwijfeld Swarttouw's
Constructiewerkplaatsen en Machinefabriek
N.V., gevestigd te Schiedam aan de Wil-
helminakade met directe verbindingen naar
het Rotterdamse havengebied en de Noord
zee. Dit bedrijf heeft zich ontwikkeld tot
één van de belangrijkste constructiewerk
plaatsen in Nederland en haar gerenom
meerde producten vinden hun weg over de
gehele wereld.
Iets over de historie en prestaties van dit
bedrijf.
In Nederland waren in het begin van de
twintigste eeuw nog maar weinig construc
tiewerkplaatsen gevestigd. De kansen voor
een nieuw bedrijf in deze sector schenen
dus buitengewoon gunstig. Dat zag de heer
C. L. Verpporte in en hij zette in 1911, in
samenwerking met de heer C. Swarttouw,
een kleine constructie-werkplaats op.
Onder de bezielende leiding, mede dank
zij de grote bekwaamheid, visie en stuw
kracht van de oprichter en directeur, ont
stond uit deze kleine werkplaats een grote
moderne onderneming, welke op haar ge
bied gerust gerekend mag worden tot de
vooraanstaande in den lande. Kenmerkend
voor deze grootste ontwikkeling is het
feit, dat al na drie jaar na de oprichting
de oorspronkelijke fabriek aan de Buiten
havenweg te Schiedam te klein werd en
een nieuwe fabriek betrokken moest wor
den aan de Havenstraat te Schiedam.
In 1926, dus 12 jaar daarna, bleek de on
derneming ook uit deze fabriek gegroeid
en werd een tweed.., grotere fabriek ge
opend aan de Nieuwe Waterwegstraat. In
deze fabriek inmiddels ook al enige malen
vergroot) werden de constructie- werk
plaatsen ondergebracht. In het oude com
plex werden de machine-afdelingen gehand
haafd. In 1940 kwam een nieuw modern
kantoorgebouw tot stand, eveneens aan de
Nieuwe Waterwegstraat. Nieuwe magazij
nen, kleedgelegenheden en kantines werden
na de stilstand in de moeilijke oorlogsjaren
daarna in gebruik genomen. Kleedgelegen
heden, waslokalen en kantines kunnen wed
ijveren met de beste in den lande.
Een zwaar verlies trof de onderneming op
10 oktober 1953,, toen de heer C. L. Ver
poorte, die de onderneming vanaf de oprich
ting zo eminent had geleid, onverwachts
overleed. Allen, die met hem hebben mo
gen samenwerken, zowel in deze onderne
ming, als in de Verpporte - Swarttouw
Vlamovensteenfabriek Velp N.V. en Cu-
lemborg N.V., waarvan hij president-com
missaris was, houden zijn nagedachtenis
dan ook in hoge ere.
De dood van deze onvergetelijke man
maakte het noodzakelijk de vorm en de
leiding van de onderneming ingrijpend te
wijzigen.
Vorming van nieuwe N.V.
Er werd een nieuwe Naamloze Vennoot
schap gevormd, welke de productie op nor
male wijze voortzette. De algemene leiding
van deze N.V. kwam aan een Raad van
Bestuur, onder welke een directie, bestaan
de uit de heren G. N. Wols, directeur en
P. M. Verpoorte, onder-directeur. In 1945
was de heer Wols al benoemd tot onder
directeur. Het repareren van schepen en
werktuigen van het Stuwadoorsbedrijf van
de heer C. Swarttouw behoorden tot de
eerste werkzaamheden van deze onderne
ming. Hierna volgden de fabrikage van
stalen ramen en centrale verwarmingen
voor de broeikassen in het Westland. De
olieindustrie begon op te komenMen
legde zich toe op de fabrikage en montage
van komplete olie-opslaginstallaties, w.o.
begrepen tanks, pijpleidingen, pomphuizen
enz. In de fabrieken van de onderneming
werden deze installaties in onderdelen ver
vaardigd. Deze onderdelen konden ter
plaatse op de terreinen van de verschillen
de olie-maatschappijen, zoals Shell, Stan
dard Oil, Mobil Oil, Vacuum Oil e.a. wor
den samengebouwd, hetzij door speciaal
geoefende montageploegen van de onder
neming, hetzij door personeel van de op'
drachtgevers. In alle werelddelen tot in de
verste uithoeken der aarde kan men heden
tankinstallaties afkomstig uit de fabrieken
te Schiedam aantreffen. De totale tankin-
houd, gebouwd door de onderneming, be
draagt ca. 5 miljoen m3, waarvan men dan
ook met gepaste trots gewaagt.
In ons land werden grote installaties ge
leverd voor de petroleumhavens van Rot
terdam en Amsterdam, maar ook aan de
B.P.M.. Pakhuismeesteren en de Nieuwe
Matex van het Phs. van Ommeren concern
te Rotterdam (Pernis en Vlaardingen) als
mede aan de Amatex en de Gemeente
Amsterdam te Amsterdam. Een chemische
industrie ontwikkelde zich uit de olie-in
dustrie
Ook deze ontwikkeling besloot de onder
neming te volgen en apparatuur hiervoor
werd in het productie-programma opgeno
men, met als gevolg, dat vele zware che
mische apparaten aan de olie-industrie
werden geleverd, doch daarnaast ook be
langrijke opdrachten vetU werden voor
andere chemische industrieën, zoals de plas
tic en kunstzijde-industrie (A.K.U.), de
kunstmestindustrie stikstofbindingsbedrij-
ven) de steen-industrie e.a. Hiernaast wer
den toch andere staalconstructies niet ver
waarloosd. Belangrijke opdrachten werden
uitgevoerd voor de staalconstructies van
gebouwen. In ons eigen land kunnen o.a.
genoemd worden constructies voor de G.
E.B. te Rotterdam en garages voor de R.-
E.T. In het buitenland was een zeer be
langrijke opdracht die voor gebouwen voor
de High Commissioner of South Africa te
Bloemfontein. In bruggenbouw is de onder
neming ook zeer aktief geweest. Met de
vervaardiging van kleine vaste- en beweeg
bare bruggen voor het weg- en treinverkeer
werd begonnen. In combinatie met andere
Nederlandse fabrieken werden later ook
grotere bruggen gebouwd, zoals de ver
keersbruggen te Arnhem, Nijmegen en Ra
venswaay ende Moerdijk-spoorbrug.
Vele sluisdeuren met bewegingswerken
werden geleverd. Naast de normale staal
constructies omvat het huidige produktie-
programma voornamelijk de fabrikage van
tanks en tankinstallaties, pijpleidingen en
chemische apparatuur (welke ook worden
uitgevoerd in speciaal staal), bruggen,
sluizen, zinkers en pontons. De onderne
ming beschikt over een grote staf van des
kundige medewerkers, geleid door perso-
Toert die dag voor de zoveelste keer de bel ging, was de maat vol.
Zagen die welpjes dan niet dat er een zegeltje op de deur zat
Het was er toch al zo opzichtig mogelijk opgeplakt en als ze dat
dan nóg niet zagen, dan.dan.nou ja, dan moesten ze maar
eens een brilletje aanschaffen, want dan was hun gezichtsvermogen
bar en boos.
Woedend deed ik de deur open, haalde diep adem en wilde net het
verhaal beginnen, toen ik plotseling bleef steken, want het was de
slager. Ik blies mijn adem uit, zodat ik weer een normale omvang
kreeg. „Vandaag maar lamsbout", zei ik schaapachtig, friemelde
wat aan het gordijntje, zei wat over het weer, rekende af en deed
met een zucht de deur dicht. Hij moet wel gedacht hebben
Dit mocht niet weer gebeuren en even later deed ik met een zonnig
gezicht de deur open. En daar op de stoep stond een dikke rode
welp met sproeten en zijn petje in de hand. Hij draaide het petje
een keertje rond, keek toen op en met een verlegen gezicht begon
hij.maar ik had de deur al dichtgegooid, om hem meteen ech
ter weer open te doen, want het was zo'n zielepoot. Toen ik dus
weer open deed stond het welpje er nog met grote ogen en zijn
mond open van verbazing. Het petje lag op de grond.. Het arme
schaap raapte zijn petje op en begon het rond te draaien en na
deze ceremonie fluisterde hij bedeesd: Hebbie nog een heitje voor
een karreweitje?"
„Kom binnen", zei ik en manoevreerde hem de keuken in en stopte
hem een af droogdoek in zijn hand. Tezamen stortten we ons in de
afwas. Om de conversatie wat op gang te brengen, vroeg ik zo
langs mijn neus weg of hij het wel leuk werk vond. Hierover moest
hij lang tiadenken, maar eindelijk zei hij dan: „Ik vind het wel
leuk werk, maar het is altijd een beetje eng om bij vreemde men
sen te gaan. Ze smijten soms zo met de deuren. Dan denk je wel
eens.... maar ja, onze akela zegt altijd: „Met de pet in de hand,
kom je door het ganse land."
Pauze.
,Ja, en de akela zegt ook altijd dat je tevreden moet zijn met wat
je krijgt, maar ja zeg, soms ploeter en zwoeg je je eigen het leb-
bessie en wat krijg je dan? nog maar één enkel kwartje. Dat is
natuurlijk geen stijl, maar de akela zegt...."
„Nou ik vind dat ze gelijk heeft hoor, we zijn geen miljotiairs."
Het jochie trok zijn neus op en keek naar het plafond, en toen
naar buiten. Ver\>olgens liet hij het bord uit zijn handen vallen.
Hij schrok er zelf van, maar ik had er de hele tijd al op zitten
wachten en de spanning was nu tenminste gebroken. Hij keek ech
ter beteuterd naar de grond.
Toen bloosde hij en zei: ,£>e akela zegt dat scherven geluk bren
gen." Hij raapte de scherven op en gooide ze in de vuilnisbak.
Toen ging hij weer verder en zei maar niets meer. Gelukkig was
de afwas eindelijk klaar. Ik had er twee keer zo lang over gedaan
als anders. Het welpje zette zijn petje op en zuchtte.
Hij kreeg twee kwartjes en ik vroeg of dat genoeg was. ,Ja hoor."
zei hij, „de akela zegt dat je altijd tevreden moet zijn met wat je
krijgt." Ik vroeg me af waar hij het lef vandaan haalde. Toen hij
de deur uitging bleef hij nog even staan en zei toen verbaasd: Jéé,
zat er al een zegeltje op de deur, nou dan had ik me die moeite
wel kunnen besparen. Maar ja, de akela zegt
Ik smeet de deur dicht. ,flet arme schaap", dacht ik en lachte
schamper.
Joséphine Vincent.
nen met hogere- en middelbaar technische
of administratieve opleiding
Thans zijn 500 man in dienst, allen
vakmensen. De onderneming betrekt het
voor de fabrikage benodigde materiaal,
ca. 14.000 ton per jaar van diverse Euro
pese walswerken en voornamelijk uit de
Beneluxlanden. Voordat dit staal verwerkt
wordt, verwijdert men daarvan de wals-
huid, hetzij door zandstralen, hetzij door
beitsen. De onderneming beschikt over een
moderne beits- en fosfateer-inrichting, die
tot de grootste van Europa behoort.
In deze inrichting worden tevens platen
gebeitst en gefosfateerd voor bevriende be
drijven, o.a. ook voor verschillende scheeps
werven. Voor de verwerking beschikt de
onderneming over een groot aantal moder
ne machines, voornamelijk van Amerikaans,
Duits en Engels fabrikaat.
De sociale voorzieningen voor het perso
neel laten niets te wensen over. Men kent
er speciale pensioenfondsen, ziekenhuisver
zekeringen, personeelsver. enz.
Aan de vakopleiding en algemene ontwik
keling van het personeel wordt alle aan
dacht besteed, terwijl velen op kosten van
de onderneming diverse dag- en avond
scholen bezoeken.
•Al deze gegevens, ontleend aan het met
prachtige foto's verluchte boek van Swart
touw's constructiewerkplaatsen en machi
nefabriek N.V. geven wij u daarom, bij ge
legenheid van de massale huldiging graag
door. Waarbij wij aan de betreffenden on
ze hartelijke gelukwensen toevoegen
Ja, ik had het beloofd eens langs te komen,
als de vrouwenclub „Onder Ons" van de
Alg. Bond van Bejaarden op donderdag
middag bij elkaar kwam in „Het Blauwe
Huis" aan de L. Nieuwstraat. Maar tot
tweemaal toe moest ik door omstandighe
den verstek laten gaan
Donderdagmiddag 18 april was ik ver dan
En ik kan alleen maar zeggen, dat de ont
vangst bijzonder hartelijk was en zo over
rompelend. Want in haar welkomstwoord
tot mij gericht, maakte de voorzitster, me
vrouw P. Semeyn-Jongebreur bekend, dat
men spontaan collecte had gehouden voor
onze actie en dat zij nu een bedrag van
ƒ50.- aan mij kon overhandigen.
Ik was hier zo ontzettend blij mee. Deze
dames hebben veelal alleen maar een in
komen van A.O.W. en toch presteerden
zij het om tot een bedrag van 50.- te
komen. Ik ben u er heel erg dankbaar
voor. Ik heb u dat allemaal al gezegd, maar
ik wil het alleen nog maar eens herhalen.
Dit was werkelijk een verrassing, want ik
dacht, dat ik alleen maar naar uw zang
koortje moest komen luisteren!
Dat zangkoortje, nou, je mag gerust van
een koor spreken met een bezetting van
ruim 50 stemmen, liet weldra iets van zich
horen onder de bezielende leiding van de
heer C. J. VREDENBREGT, die al ruim
7 jaar elke week op zijn begeleidingspost
is en dit wat graag doet.
Van half 4 tot half 5 zingen deze dames
op hun wekelijkse clubmiddag (van 2 tot
half 5) en ze doen dit met plezier.
Gezellig worden de stoelen dan bij elkaar
geschikt, men vangt dit zanguurtje met het
clublied aan en dan doet men een keus uit
de 49 liedjes, keurig in mappen gebundeld.
Het programma is zeer gevarieerd, al heb
ben de dames een duidelijke voorkeur voor
zonnige liedjes en als u dan bedenkt, dat
niemand een noot kan lezen, dan is dit
toch wel een compliment aan de leider
en aan de dames waard!
Met veel overgave en maatgevoel (al was
't spijtig, dat er een paar alten ziek waren),
zong men, dat het een lieve lust was en
een gul applaus waard. Zij behoefden 't
niet met nadruk te vertolken: „Zingen is
ons leven, zingen is ons lust!"
Maar ze grijpen ook hóger! Wat zegt u
van het Nonnenkoor uit „Casanova", mu
ziek van Johann Strauss, het alombekende
Slavenkoor en het verrukkelijke Wiegen
lied van Schubert?
Ze had er een blosje van op haar wangen,
de tengere mevrouw M. v.d. Waal, het 89
jarige oudste lid. Maar haar ogen straalden
toen ze vertelde, dat dit de fijnste middag
van heel de week was. Al moest zij wai
eerder weg om voor haar dochter te zorgen
Heerlijke, overbekende liedjes nog uit mijn
schooltijd, zoals „Hoe schitteren duizend
bloemen", „Als de winter vlucht voor de
lentelucht" en „Het Zonnelied" van Ca
tharine van Rennes
Fijn, dames, dat u het allemaal zo gezellig
heeft. Ik vond het fijn kennis met u te
maken en graag heb ik de uitnodiging aan
genomen, om uw gezamenlijk verjaardags
feest mee te vieren straks in oktober. De
vrouwenclub „Onder Ons" telt 81 leden,
dus dat wordt me het feestje wel en ik
vind de gedachte erg origineel!
NU was er op deze middag een traktatie
van mevrouw den Held uit de Marconi
straat, die de „gouden bruid" is.
Vanaf deze plaats vanzelfsprekend mijn
hartelijke gelukwensen en dat u beiden
maar een fijne dag moogt hebben.
De vrouwenclub „Onder Ons" bestaat al
9 jaar. Het bestuur wordt gevormd door
de dames P. Semeyn-Jongebreur, voorzit
ster, mevrouw den Breker, secretaresse
(tevens penningmeesteresse van de bond,
waarvan haar man, de heer D. J. den Bre-
-ker voorzitter is en me eventjes vertelde,
dat deze bond 1962 leden heeft!en mevr
J. M. de Zeeuw, penningmeesteresse.
Op 11 mei hoopt men een bustocht naar
het bloemencorso in Aalsmeer te houden
en eind mei gaat men naar Keukenhof.
Nogmaals hartelijk dank dames voor al uw
gastvrijheid en vooral voor uw prachtige
gift. En mag ik dan geheel in deze zang
sfeer besluiten met uw clublied, gedicht
op de wijze van „O^ de grote stille heide!"
Tot ziens allemaal en veel plezier op uw
bustochten.
Clublied van de Vrouwenclub „Onder
Ons" van de Alg. Bond van Ouden van
Dagen:
Als de oude dag gaat komen,
voor de werkman en zijn vrouw,
Wordt het leven wat eentonig,
Dus verveelt men zich al gauw,
Kom dan naar het Blauwe Huis,
Daar is iedereen gauw thuis,
Eén recht en eén averecht 3 X
In de soos van de bejaarden
komen vrouwen bij elkaar,
Heren hebben daar geen toegang,
Donderdagmiddags is voor haar.
En zij werken daar met lust,
Handwerk laat hen nooit met rust,
Eén recht en één averecht 3 X
Dat men nooit van ons getuigen,
vrouwen uit de stad Schiedam.
Dat we 't hoofd niet willen buigen,
Als verschil van mening kwam.
„Onder Ons" blijfrtoch de naam,
Dat zij lang nog blijft bestaan,
Eén recht en één averecht (3 X
MIEKE
