Hout uit Zweden
TUNIEK MET SHIFT VOOR
STAD, LAND EN VAKANTIE
Vermijd uitersten
bij woninginrichting
OPENHARTIGE
MENING
lodebrief uit JLonden door tfill Baleman jw*
a I ft II t! K) geest van ^°^'n Hoodbuizen en er horen
Onlangs adverteerde een woeste oude
toneelschrijfster voor een huishoudelijke
hulp: Geen tact vereist, zwijgzaamheid
wórdt op prijs gesteld!
De toneelschrijfster met dat merkwaardige
openhartige oordeel over zichzelf is Enid
Bagnold, schrijfster van de „The Chalk
Garden", „National Velvet" en „The Chi
nese Prime Minister" dat kortgeleden in
New York werd opgevoerd.
Het merkwaardigste van haar persoonlijk
heid is waarschijnlijk wel, dat zij op 74-
jarige leeftijd nog leeft volgens het motto
„Pluk de Dag". In „The Chinese Prime
Minister" zijn de hoofdfiguren 75, 80 en
100 jaar oud. „De Chinezen", zegt ze, ge
loven, dat men respect moet hebben voor
de ouderdom. In het Westen worden ze
beschouwd als zeurkousen".
Weinig oude mensen zouden als zeurkousen
beschouwd worden als zij op Enid Bagnold
leken. Misschien komt het door het soort
leven, dat zij gehad heeft. Zij is de dochter
van een kolonel en de weduwe van een
krantenman, Sir Roderick Jones. De man,
die bekend staat als degene, die Reuter
maakte tot wat het nu is.
Zij heeft drie kinderen, vijf kleinkinderen,
een prachtig buitenhuis en een Londens
huis naast dat van Sir Winston Churchill.
Zij is rijk, maar heeft ook armoede gekend.
„Ik was zo arm, dat ik met mijn voeten
in een bak heet water ging zitten om
warm te worden".... vertelde zij ons.
handelaren en makelaars niet zelden erop
uit, omdat hier toch niets te verdienen
valt. Want hout beheerst het leven van die
Zweedse dorpjes. Aan deze kade waar
soms vijf of zes flinke schepen liggen
wordt niet anders geladen dan hout.
Hout, hout en nog eens hout.
Potige havenarbeiders ingedeeld in ploe
gen van acht, onvermoeibaar en met blaren
in de handen als rijksdaalders grijpen
de planken, die keurig afgemeten in een
soort heftruck naar elk schip worden ge
bracht. Men rekent hier in standaards,
maar elk plankje telt. Er is geen een te
veel, geen balkje te weinig ook. Het is niet
alleen een krachtwerkje, het laden van
zo'n kustvaarder waarvan veruit de
meeste uit Groningen komen het is
eigenlijk een kunststukje ook. Want al die
planken en balken worden in en tegen el
kaar geschoven, zodat er nooit ruimte tus
sen zit en zodat er onder geen omstandig
heid beweging in de lading kan komen.
Eerst de ruimen vol; dan komt de deklast.
Planken en balken, als dominostenen aan
elkaar geschoven en op elkaar gelegd.
Het klopt allemaal als een bus; meters
hoge houten palen die langs de railing ge
klemd zijn, zorgen ervoor, dat de lading
aan de zijkanten steun heeft. De lieren
van het schip trekken de ene hijs na de
andere aan boord, waar de arbeiders de
afzonderlijke planken op hun plaats bren
gen. Als zo'n coaster vol is, ligt tegen de
twee en een halve meter hoog opgestapeld
hout in de gangboorden. Enkele honderden
auto's vol planken en balken. En dan is
wel alle hout timmerhout.
Er zullen straks heel wat Nederlandse
vloeren van gemaakt worden, kozijnen en
hekkenMaar dan is al lang vergeten,
hoe datzelfde hout eenmaal als prachtig
groen bos het Zweedse land zijn speciale
bekoring gaf. Hoe die zagen het op maat
zaagden, hoe de Hollandse coasters het
over de zee brachten naar Nederlandse
haveps. Een knap stuk werk van allemaal.
Het laden van hout is een secuur werkje
en vereist veel tijd en vakmanschap.
Oxford-Street
Het meest populaire zwempak wordt on
getwijfeld dat van glanzend nylon, dat er
uitziet als leer. Eendelige badpakken zijn
voorts ver in de meerderheid en veel zwem
pakken hebben brede ceintuurs!
Knightsbridge
Veel winkels tonen in hun etalages de
rechte sluike linnen-japon met bijpassende
hoed. De kleur, die ik het meest zag, is
roze met daarnaast mauve.
Schoenen met riempjes in T-vorm en kleine
hakken in helder gekleurd leer... dambord
japonnen, mouwloos van wollen jersey....
meer zwempakken met ceintuur.... en
prachdge pastelkleurige chiffon-japonnen
met mouwloze overtunieken completeren
het modebeeld, dat de etalages in Londen
te zien geven.
„Ik moet er minstens twintig jaar mee",
zei ze, „en ik moet niet speciaal iets, dat
erg in de mode is maar dat over twintig
jaar volkomen uit de tijd is!"
Een moeilijke opgave bij woninginrichting
en vrijwel even onmogelijk op te lossen
als te moeten voorspellen, wat de vrouwen
over twintig jaar zullen dragen.
Toch willen we een poging doen antwoord
te geven op de vraag en daarbij enige ad
viezen geven: Vermijd uitersten bij het
kiezen van meubilair, dat jaren meemoet.
Alle voorspellingen, die gedaan worden,
wijzen op de populariteit van laag, func
tioneel meubilair. Denk daar dus aan als
men iets koopt! Meubilair uit de acht
tiende eeuw en boerenmeubilair uit de
negentiende eeuw doen het goed tegen de
hedendaagse achtergrond van pastelkleurige
effen muren en vaste vloerbedekking en
het is altijd de moeite waard deze altijd
blijvend waardevolle stukken te kiezen.
Slaapkamers
Slaapkamers zijn zo praktisch geworden
met verborgen opbergruimte en muur-
tonc-Laicis, dat we ons niet kunnen vooi
stellen, dat iemand weer terug zou willen
naar de inrichting van alles op de vloer
met zijn extra onderhoud.
Het aanzicht van de muren is aan grote
veranderingen onderhevig maar dat is niet
zo erg want behang kiest men toch niet
voor een langere periode dan vijf tot zeven
jaar. Men kiest tegenwoordig meer behang
met een soort werkje erin dan met een
dessin.
Kleur
Pas echter op met kleur en zorg ervoor,
dat kleurige dingen gemakkelijk veranderd
kunnen worden. Nu is bijvoorbeeld een
katoenen bekleding erg in trek met de
zelfde stof voor de gordijnen. Maar het is
goed kleur te beperken tot losse bekleding,
die geverfd kan worden als de kleur uit
de mode is geraakt.
Andere huiselijke zaken, die hun leeftijd
verraden zijn lampekappen en schilderij
lijsten. Maar de kosten van vernieuwing
zijn gering vergeleken met het meubilair
en een kleine verandering kan een kamer
opeens weer modern maken met weinig
moeite en kosten!
We zijn in Nederland trots op ons beetje
bos. En we zijn er zuinig mee.
Dat betekent, dat we onze huizen van
steen bouwen. Maar zelfs voor een stenen
huis is hout nodig.. Veel hout zelfs en dat
kunnen die paar Nederlandse bossen on
mogelijk leveren. Alle hout is immers nog
geen timmerhout ook.
Gelukkig zijn er andere landen: Zweden
bijvoorbeeld, waar de heuvels en bergen
begroeid zijn met onafzienbare bossen: van
het zachtgroen van de loofbomen tot het
hardgroen van de naaldbossen.
Gelukkig ook zijn er de Nederlandse kust
vaarders, die de planken en balken bij
scheepsladingen tegelijk rond Denemarken
naar de Nederlandse timmerlieden brengen.
Zonder hen zouden we hier nog veel meer
woningnood hebben dan thans al het geval
is, want het aantal bomen, dat de Noord
zee oversteekt naar hier is ontelbaar.
We reisden met een Groningse kustvaarder
naar midden Zweden. Een fraai scheepje
met een bemanning van tien koppen, die
Samengebundeld in grote vlotten drijft het
hout de rivieren af naar de zagerijen.
dergaan zie hun eerste behandeling: ze wor
den geschild. Eén voor één duiken ze in de
daarvoor bestemde machine,.die ze netjes
van de schors ontdoet en ze dan het water
in laat duikelen, waar ze door nijvere
handen worden gesorteerd en voortge
duwd. De mannen met pikhaken, die daar
voor zorgen, lopen over wankele vlonder
tjes boven het water. Ze duwen de ont
velde bomen op een jacobsladder, waar ze
keurig worden gewassen, terwijl ze om
hoog gaan en de zagerij inschuiven.
Aan de andere kant van die vele tientallen
meters lange schuur komen ze als balken
en planken te voorschijn: netjes gezaagd
op iedere gewenste maat en keurig aan
beide uiteinden gestempeld met in het
rood de handelsmerken van de firma, in
dit geval de overheid, want in Zweden
zijn velé van die houtfabrieken regerings
eigendom. Bij duizenden zagen de machines
in deze fabriek het hout aan planken.
Bij tienduizenden liggen de planken te
drogen, zoals langs onze rivieren de stenen
bij de steenfabrieken. Ze wachten op de
tijd dat er schepen komen. En vele maan-
Rechts: Mouwloze gebreide jersey-blouse
is topmode voor de wat kille dagen in de
lente. De jumper valt tot over de heupen.
Let voorts op de Peter Pan-kraag en het
zwarte strikje.
duursel gebruikt en ook hier speelt de
tuniek weer een rol bij de wikkelrokken,
die aan één kant vastgemaakt worden met
een goudkleurige broche in de vorm van
een racket.
Linnen zal waarschijnlijk de favoriete stof
worden voor mantels. De mantels zullen
voorts lang en slank zijn in effen kleuren,
te dragen over strakke bijpassende japon
nen. Deze japonnen, in zachte veelkleurige
bloemimprimé's, hebben als hoofdkleur de
kleur van de mantel.
Regent Street
Eerst de stoffen ook hier zien w« de
Deze week heb ik etalages bekeken in Londen om te kunnen vertellen, wat
deze stad aan modenieuws te bieden heeft. Ik heb mij daarbij beperkt tot
vier van de belangrijkste winkelcentra van de stadhet Piccadilly Cir
cus-centrum met drie warenhuizen vlak bij elkaar.
Regent Street waar men voor stoffen zowel als voor mode terecht kan
Oxford Street voor kleding in de populaire prijsklasse en Knights
bridge voor de aparte stijl van zwempakken tot schoenen.
Eén ding, dat alle winkels hadden, was de zomerse uitvoering van de tuniek-
met-shift. Ik zag deze stijl in allerlei uitvoeringen voor de stad, voor spor
tieve ensembles en voor vakantie.
nadruk op linnen en linnenachtige stoffen.
Veel effen kleuren en vaak met borduursel
in dezelfde kleur of opdruk langs de zomen.
Polohals
Voor de avond zien we vooral veel tuniek
japonnen met mantels van doffe satijn, die
enige centimeters van de cocktailjapon
laten zien. In minstens drie etalages zag
ik variaties op de losse tuniek in fijne wol,
leer of een linnen stof. Ze hebben voorts
allemaal lintsluitingen van voren in de
Piccadilly
De zomerse sportkleding alsmede mantel-
en japon-combinaties zijn de moeite van
het vermelden waard. De eerste tennis-
mode voor 1964 is er ook al weer en als
Wimbledon begint, zou het mij niet ver
wonderen vele speelsters te zien in een
sportief ensemble met een tintje „1930"
er aan.
Puntige kragen
Tennisjurkjes hadden lange puntige kragen
en kleine befjes in de lage uitgeschulpte
halslijn. Voor garnering wordt veel bor-
met veel routine hun schuit van Delfzijl
naar de Zweedse haven stuurden.
Een vreemde haven, namelijk aan een
binnenzee. Een haven alleen voor hout.
Men zal vergeefs op de kaart zoeken naar
de plaatsjes Skoghall en Gruvon. Het zijn
dan ook maar heel kleine plaatsjes. En de
haven is weinig meer dan een kade voor
de fabriek. Geweldige fabrieken staan hier
die een ontzagwekkend vieze geur produ
ceren. Het zijn houtverwerkende indus
trieën, want als je zoveel hout hebt als
Zweden, moet je wel proberen er meer
dingen mee te doen dan alleen maar vuur
tjes van stoken en huizen van bouwen.
Je kunt er lucifers van maken, dat ont
dekten de Zweden al lang geleden, maat
voor een scheepslading vol lucifers heb je
nog geen berg vod bos nodig.
Vandaar, dat er in Zweden zoveel cellulose
en zoveel papier gemaakt wordt. De beide
fabrieken in Gruvon en Skoghall leverden
in die produktie hun aandeel. In machtige
kookketels draaien de spanen rond, die er
verhit worden en vermengd met allerlei
chemicaliën, zoals natron, sulfiet of soda.
Het zijn geweldige fabrieken; bijna dorpen
op zichzelf, waarin de straten naar die
chemicaliën heten en waar het overal weer
anders, weer afschuwelijker ruikt.
De grondstof voor deze fabrieken is hout.
Hout, dat met auto's, met treinen of zo
maar geoon als drijvend hout wordt aan
gevoerd. Indrukwekkende kranen tillen in
één last hele wagonladingen tegelijk op en
smijten die in het water. Dat wil zeggen,
a! wens ze hun drijfroute beginnen, on-
den per jaar ligt het water in het Vener
meer, waar beide plaatsjes aan liggen, be
vroren en kan geen schip de kade bereiken.
Dan is hel, stil in het plaatsje; dan gaan
Lente in Londen met de tuniekstijl als
de grote mode. De gedeelde tuniek met
aan één kant een bloempatroon en aan de
andere kant gestreept, is een opvallende
bedekking voor een bikini (links).
