AUA MODEMAGAZIJN
KIJK UIT HOEVEEL
GORDIJNSTOFFEN
U KUNT KIEZEN
IN CO-OP CENTRUM
CO-OP
DR. GUILLOTIN
en „het nationale scheermes"
■I ffltoShKi
r è-V
I
mira
p. m. 3.95
p. m. 5.95
p. m. 5.95
p. m. 9.50
p. m. 3.95
p. m. 5.25
p. m. 4.95
p. m. 2.25
p. m. 2.25
p. m. 1.45
16
HET NIEUWE STADSBLAD
WOENSDAG 13 MEI 1964
Ml
As®
linnen
pennels
vele kleuren
combinaties
prijs:
v.a. 14.95
t.m. 29.50
Van elk model slechts enkele stuks
BROERSVEST 111 TELEFOON 67416
SCHIEDAM
Z.g.a.n. accordeon te
koop. Tevens wegens om
standigheden een poedel te
koop, erg lief voor kinde
ren. Telefoon 61851.
Te koop: Vespa '56 met
bel., i.g.st. met reseve wiel
en bagagerek 165,
Molensingel 5, Kethel.
Mevr. van Thiel, Prins
Bernhardlaan 90, vraagt
voor de vrijdagmiddag een
hulp in de huishouding.
Tel. 62551.
Te koop: z.g.am. 6 pers.
tent. J. van Duyn, v. Heems
kerkstraat 74, Tel. 62164.
Te koop: Ford Taunus
15 M van particulier, motor
gerev., nw. rem, schokbr.,
etc., bekleding gaaf. Lange
Nieuwstraat 73, Tel. 66300.
Te koop aangeb. bruids
japon (kant) wit, maat 38,
met toebehoren (gebruikt 5-
5-'61) ƒ50,Te bevragen
na 18.00 uur.
Tel. 129785.
Nog slechts enkele dagen
kunt U profiteren van onze
reclame aanbieding sla
saus. Hele fles voor 59 cent.
Goudse Kaascentrale, Mgr.
Nolenslaan 460.
Gaat U met Pinksteren
kamperen? Wij hebben voor
U wat er zijn moet, o.a.
varkensvlees, gulash, mar
garine, soepen, melk e.d.,
dit alles in blik.
Goudse Kaascentrale, Mgr.
Nolenslaan 460.
Bij aankoop van 50 gram
kaas busje nootmuskaat
van 110 voor 89 cent; busje
witte peper van 95 voor 65
cent.
Goudse Kaascentrale, Mgr.
Nolenslaan 460.
Te koop: z.g.a.n. kinder
wagen.
Eendrachtstraat 8a.
Gaat U met vakantie?
Wij vervoeren U met baga
ge en rijwiel in Volkswagen
busje. Br. onder nr. 1755,
bur. v.d. blad.
Monopole Theater vraagt
een Ouvreuse en een Cais
sière. Goed loon. Aanmel
den aan het theater of tele
fonisch: 68808.
Monopole 1 heater vraagt
een nette Werkster. Goed
loon. Aanmelden aan het
theater of tel. 68808.
Te koop: kinderbox;
Ahorn kinderledikantje m.
hemel, compleet met bedje,
lakentjes en dekentje; een
Koelstra kinderwagen laag
model, geheel inklapbaar.
Burg. van Haarenlaan 1250.
Woningruil. Wie ruilt
mijn 3 kamerwoning met
douchecel, 2e woonlaag in
Nieuwland, voor 3 kamer
woning, beneden in 't Wes-
sen. Br. onder nr. 3452, aan
Boekhandel Verheijen, St.
Liduinastraat 98.
Gevraagdnette werk
ster voor 2 ochtenden per
week, geen schoonmaak.
Graaf Florisstraat 20.
Woningruil. Aangeboden
2 kamerwoning, ben., B.K.-
laan. Gevraagd: 3 kamer
woning. Br. onder nr. 3454,
Boekhandel Verheijen, St.
Liduinastraat 98.
Invalidewagen met mo
tor te koop, geschikt voor 2
■personen, t.e.a.b. Te bevra
gen zaterdagmorgen bii R
Boelhouwer, Burg. Stule-
meyerlaan 20 (Kon. Emma-
flat).
Wie wil ruilen mooie le
etage voor benedenhuis, be-
vatt.2 kamers en suite,
zijkamer, grote keuken en
balcon op nette stand, op
slaapetage 1 persoon inwo
nend. Br. onder nr. 3453,
Boekhandel Verheyen, St.
Liduinastraat 98.
Te koop: korte witte
bruidsjapon, Italiaans mo
del met alver kroontje, te
gen elk aann. bod. Achter
de Teerstoof 15.
Te koop: studie niano
ƒ50,Iepenlaan 70, Schie
dam.
Met K.E.S.-Voordeelcou-
pons voordeliger naar Cine
rama.
Te koop stationcar, le
lijk eendje, bwjr. 1958.
Maasstraat 34.
Te koop: Renault Gor-
dini, van 1ste eigenaar, pri
ma onderhouden.
Tel. 010-63418.
Te koop: goed onderh,
licht grijze kinderwagen,
Mutsaert, model Gracia.
W. Frankelanüsestr. 82a.
Te koop: 2 slagersjassen
mt. 62; 2 damesjassen, mt.
40, z.g.a.n.
Hogenbanweg 53a.
Te koop: goed onderh.
V.W. de Luxe. Brugman
straat 40a, Schiedam.
Plaatboeven die uit el
kaar liggen (de schoenen),
die maak ik veel sterker
dan ooit en de prijs valt
toch wel mee. Mr. Schoen
maker „Simons", sinds '29,
Broersveld 12 en 2.
Heel mooie CRETONNE
in moderne bloemdessins
120 cm breed
Prachtige Arlsto gordijnstoffen
„Trolleholm" kleurecht
120 cm breed
„Torsted"
120 cm breed
Boussac gordijnstoffen, zeer
modern, in bijzonder fraaie
bladdessins 120 cm breed
Franse damast met een be
schaafde gedistingeerde glans
„Marne" 120 cm breed
„Simone" in klassiek dessin
120 cm breed
Double face damast .Noblesse'
120 cm breed p, m. 12.50
Kies uit de grote kollektie
cretonnes voor de keuken.
Vele dessins, vele kleuren
120 cm breed
'n Effen Dobby stof blijft altijd
in de mode.
120 cm breed
VITRAGE
Filet in 6 moderne kleuren
112 cm breed
Terlenka marquisette f Qir
90 cm breed P' m-
Terlenka marquisette /r
120 cm breed P- Z.OO
Terlenka strook
40 cm hoog
Terlenka stores met rijk
geborduurd tussenzetsel one
165 cm hoog P-
KOEMARKT la
SCHIEDAM
TEL. 010-68875
Te koop: goth. huiska
mer dressoir, tafel, 4 stoe
len, 2 fauteuils, ook afzon
derlijk, t.e.a.b.
Burger, Heinsiusstraat 21.
Woningruil. Aangeboden
benedenwoning, voor, tus
sen, achter, uitbouw, tuin
en douche 13,55 p.w. Gevr.
grotere woning, hógere huur
geen bezwaar. Na afspraak
tel. 010-61630.
Als ik „Luxury-Repair"
lever en veel sterker, dan
ben ik voordeliger! punt.
Alles direct klaar.
Mr. schoenmaker Simons,
sinds 1929, Broersveld 12 en
2.
Te koop: z.g.a.n. geheet
opvouwbaar Mutsaert Cara-
vella kinderwagen.
Rembrandtlaan 45b, Telef.
68236.
Woningruil. 4 kamerwo
ning Nieuwland, huur 15,15
voor woning met minstens
6 kamers, geschikt voor sa
menwonen. Br. onder 3455,
Boekhandel Verheijen, St.
Liduinastraat 98.
Te koop: klein zeilboot
je. H. Holterman, Ridder-
kerksestraat 21, Schiedam,
van half 8 tot 5 uur, alleen
op werkdagen.
Te koop: half Engelse
kinderwagen1 traploper
st. roeden; 2 ganglopers; 1
met kussens en roestvrije
oliekachel voor bijverwar
ming.
van Swindensingel 4.
Oude dame vraagt naai
ster voor het onderhoud
van haar garderobe en lin
nengoed. Br. onder nr. 1891
bur. v.d. blad.
Op %6 maart 1814thans anderhalve eeuw geleden stierf te Parijs een man, wiens
naam een begrip geworden is. We bedoelen Dr. Joseph Ignace Guillotin, waar het
„nationale scheermes", de guillotine naar genoemd werd.
Al is het waar, dat Dr. Guillotin als lid van de Assemblêe Nationale in de zitting van
1 december 1789 het voorstel deed, de voltrekking van het doodvonnis voor alle ver
oordeelden op dezelfde wijze te doen geschieden en al is het waar, dat deze afgevaardigde
toen sprak van een „eenvoudig mechanisme"het is toch historisch onjuist, Dr. Guillotin
als de uitvinder van de guillotine te beschouwen.
Op de 3de juni 1791 besloot de Nationale
Vergadering nu op voorstel van Lepeletier
de Saint-Fargeau, dat iedere ter doodveroor-
deelde onthoofd zou worden.
Hoe gemakkelijk het ook viel, een dergelijk
besluit te nemen, des te moeilijker was het
een manier van onthoofden te bedenken,
welke snel en zeker werkend, het slacht
offer onnodige marteling besparen zou.
De Vergadering wendde zich daartoe tot
de secretaris van de Academie van Chi
rurgie, Dr. Antoine Louis, die in een uit
voerig, zeer breedsprakig rapport, een be
schrijving gat van een machine, waarvan
hij in oude boeken een afbeelding gezien
had. Reeds de Perzen bedienden zich van
een dergelijk toestel en ook bij ver
schillende volken in Europa was het in
zwang. In Italië was het sedert de 13e
eeuw een „voorrecht" van de ter dood
veroordeelde edelman, door zulk een werk
tuig te wc.deii onthoofd. Zij droeg toen de
naam „mannaia"; in Duitsland werd dit
instrument „diele" (dolabra of hobel) ge
noemd en in Schotland was de guillotine
onder de naam „maiden" in gebruik.
In Engeland, waar de suillotine reeds in
de 17e eeuw haar werk deed, noemde men
deze machine „gibbet".
Het rapport van Dr. Louis, hierover aan
Koning Lodewijk XVI uitgebracht en met
hem besproken, werd goedgekeurd en ver
scheen op 20 maart 1792 in de „Moniteur"
(het Staatsblad).
Restte slechts de machine te maken. Dr.
Louis stelde zich daartoe volgens de hem
verstrekte opdracht in verbinding met de
Mr. timmerman Guidon, die een begroting
indiende van 5600 francs, daar het zoals
hij betoogde uiterst lastig zou zijn, voor
zulk een griezelig karwei werklieden te
vinden.... Daar „sieur" Guidon te duur
was, droeg Dr. Louis het werk op aan....
de pianofabrikant Tobias Schmidt en deze
had op 17 april 1792 de machine gereed.
Het bestond uit twee door een dwarsbalk
verbonden staande balken, tussen welke
zich in groeven een zwaar, scherp mes be
vond, dat met kracht op de nek van de
daaronder gelegde veroordeelde neerdaalde.
De hoogte, ongeveer drie meter en het ge
wicht van het mes circa 60 kilo gaven
dit een snelheid en zekerheid, dat het
onthoofden slechts enkele seconden duurde.
Welke naam?
Die dag had in tegenwoordigheid van ver
schillende leden der Nationale Vergadering
en van de doktoren Louis, Curellerier,
Pinel, Cabanis en Guillotin een „proef-
terechtstelling" plaats met een drietal
lijken. Acht dagen later functioneerde „de
machine" reeds in werkelijkheid.
De eerste, die zijn hoofd daaronder liet,
was de bandiet Jacques Nicole Pelletier.
Welke naam moest nu aan deze valbijl ge
geven worden? Zou men haar noemen naar
Dr. Louis, Louison of Louisette?
Of naar degene, die het eerst deze wijze
van terechtstelling ter sprake bracht, dus
naar Dr. Guillotin: guillotine? Of naar de
voorzitter der Nationale Vergadering?
In de bladen van die dagen werd over dit
onderwerp een heftige pennestrijd gevoerd
en men stelde zelfs voor het instrument te
noemen naar de man, die aan de 'tyrannie'
de zwaarste slag had toegebracht, naar
Mirabeau. De naam Mirabelle klonk dan
ook lang niet kwaad. Doch het publiek
koos de naam Guillotine en daaronder is
deze valbijl nog bekend.
Een van de eersten, die zijn hoofd onder
de Guillotine verloor, was de man, die er
zelf over beraadslaagd heeft, koning Lode
wijk XVI. Na zijn gevangenneming in de
Temple werd hij voor een rechtbank ge
daagd en als „landverrader" veroordeeld
tot de dood door middel van de Guillotine.
De terechtstelling vond plaats op 21 januari
1793. Op 16 oktober van dat jaar viel ook
het hoofd van Marie Antoinette, koningin
van Frankrijk. Zij werd op een platte
wagen, door een paard getrokken, naar het
Plein der Revolutie gevoerd en daar deed
het „nationale scheermes" opnieuw dienst.
De guillotine kwam nadien steeds sneller
in beweging. Zelfs de beulen en rechters
klaagden er over, dat zij geen tijd hadden
om te eten of te drinken. Rijk en arm,
oud en jong was zijn leven niet zeker.
Er vielen in die dagen van het Schrik
bewind alleen ouder de guillotine twintig
duizend mensen. Van het driemanschap,
dat in die tijd Frankrijk regeerde, Marat,
Danton en Robespierre viel Marat onder
de dolk van een 25-jarig meisjes Charlotte
Corday. Danton's hoofd viel op 5 april
1794 onder de guillotine en de man die
dat bevolen had, Robespierre, ging van
27 op 28 juli van dat jaar dezelfde weg.
Daarmede was het Schrikbewind ten einde.
Dr. Guillotin: bijna zelf slachtoffer
Tenslotte nog iets over hem, die de aan
leiding was tot het schrijven van dit artikel.
Joseph Ignace Guillotin werd op 28 mei
1738 te Saintes, ten noorden van Bordeaux
geboren. Hij wijdde zich, nadat hij korte
tijd leraar was geweest aan het Jezuïeten
gymnasium te Bordeaux, tamelijk laat aan
de geneeskunde. Guillotin studeerde bij de
Parijse faculteit en promoveerde te Reims
wegens de hoge kosten die daarmede bij
de genoemde faculteit gepaard gingen.
Bekroond wegens een prijsvraag verwierf
hij toch ook de Parijse doctorstitel en was
van 1778 tot 1783 professor bij deze facul
teit. Als vertegenwoordiger van de derde
stand werd hij in 1789 voor de Generale
Staten gekozen en kwam zodoende in de
Nationale Vergadering, die uit de derde
stand is voortgekomen.
Zijn voorstel om de ter dood veroordeelden
snel uit hun lijden te helpen, kennen we
reeds. En toen in Parijs de moordpartijen
geen einde namen, toen de machine zo
snel werkte, dat 21 Girondijnen in 36
minuten werden onthoofd, zag Guillotin
vol afgrijzen in, dat zijn voorstel, voort
gesproten uit humane overwegingen, in
iets onzinnigs was ontaard. Hij poogde tal
van ongelukkigen te redden. Zo had de
graaf de Wezé ter dood veroordeeld
in een brief de dokter gesmeekt, voor zijn
vrouw en kinderen, die uitgeweken waren,
te willen zorgen. Die brief viel Fouquier-
Tinville, de openbare aanklager van de
Revolutionaire Rechtbank in handen en
men vroeg Guillotin de verblijfplaats van
deze familie. Toen hij die weigerde te
noemen werd hij gearresteerd en slechts de
val van Robespierre, op 28 juli 1794,
redde Guillotin van de guillotine.
Tijdens het keizerschap werd de dokter,
die zich in een café niet gunstig over
Napoleon uitgelaten had, daarover door de
prefect van politie onderhouden.
„Waarom bemint ge de keizer niet?"
vroeg deze en het antwoord luidde: „Om
dat ik hep niet beminnelijk vind!"
Het is hem, Dr. Guillotin, steeds een
ergernis geweest dat zijn naam aan „la
veuve" „la veuve Gapet" koningin An
toinette), „de molen van het zwijgen" en
het „nationale scheermes" verbonden is
gebleven. Dr. Guillotin, door wiens toe
doen in 1804 de „Academie de Médicine"
werd gesticht, stierf op 76-jarige leeftijd,
op 26 maart 1814, thans 150 jaar geleden.
Zijn strijd voor de ïncn - n zijn be
moeiingen voor de reo,g„n.satie van het
gezondheidswezen 'waren het schoonste ge
tuigenis van zijn humane bedoelingen.
J. H. Kruizinga
