NANTERRE
PANORAMA
ZONNEBRIL
POPULAIR
KUNST
WEG MET DE JUS LEVE
DE SAUS I
loppendorp
vlabbij
de lichtstadL..
s
kwaliteit
van de glazen
belangrijk
is haar leven.....
HEEFT U OOK AL DRIE
PARAPLUIES
msm
Ti
hmmi
Er zijn vele boeken geschreven over Parijs; er zijn liedjes gemaakt over de
romantiek van de stad aan de seine. Men zal er geen woord in vinden over
dit Parijs. Over het Parijs van de „voorstad" Nanterre, de schunnige krot-
tenbuurt, waar het leven nauwelijks leven mag heten. Twintig minuten van
de Are de Triomphe; twintig minuten van de lichten van de Grands Boule
vards. Twintig minuten van de kostbare etalages van de Champs Eiysees.
Het vroor op de morgen, toen wij op
stap gingen voor ons bezoek aan Nan
terre. Het was niet gemakkelijk een
taxichauffeur te vinden, die het risico
wilde nemen, daar heen te gaan. Ein
delijk stemde een van hen toe; zijn
eigen nieuwsgierigheid om deze plaats
eens te zien was sterker dan zijn aan
vankelijke aarzeling.
We betaalden hem, waar de normale
weg ophoudt en waar het koude, win
derige pad naar het dorp begint. Onder
ons lag de dikke wolksllerten uitbra
kende autofabriek van de Simca; daar
achter de daken van Parijs, zoals ze
vaak zo lyrisch zijn bezongen. Maar
aan de andere kant, in de richting
waarheen onze voetstappen ons leid
den, zag het er heel anders uit. Een
wonderlijk, bijna onwereldlijk landschap
van armoede en ellende, zoals je het
misschien nog ergens in Mexico of
Brazilië zou zoeken, maar aller minst
In het hartje van Frankrijk, het welva
rende land met zo'n oude beschaving.
Tussen de schamele hutten zochten
jonge mensen naar oude rommel, die
nog brandbaar zou zijn. Ze scharrelden
rond als honden in een vuilnisemmer.
De hutten zelf hadden geen verwar
ming, geen sanitair, geen licht en stro
mend water, of het moest al langs de
muren zijn. Het armetierige stuk grond
rond het dorp leek een vuilnisbelt:
veel lege blikken en schroot, veel oude
rommel en afval, dat in een onbeschrijf
lijke chaos daar al moet hebben ge
legen sinds deze „stad" in 1958 ont
stond.
Politie doet geen dienst in deze neder
zetting. Zo nu en dan is er een razzia.
Dan komen de agenten, de machinege
weren in de aanslag, zoekend naar de
een of ahder, die ze willen arresteren.
Soms komen ze alleen maar ondervra
gen, bullebakkend als een routinezaak.
Natuurlijk zijn er evenmin artsen. Maar
toch is er, wonderlijk genoeg, een
soort gemeenschapsleven ontstaan.
De Noord-Afrikaan heeft in Frankrijk,
Waarschijnlijk kijkt u weer in alle etalages om, zoals leder jaar, tijdig uw
garderobe aan te passen aan de plaats waar u uw vakantie zult gaan door
brengen, het strand, de bergen, de stad, of bos en hei.
Natuurlijk gunt u zich ruimschoots de tijd, ook bij het uitzoeken van het
vroeger door filmsterren zo geliefde vermommingsmiddel, de zonnebril.
Hij is er in alle vormen en maten, voor ieder gezicht een passend model.
Volgens experts zal dit jaar één van de populairste modellen, zowel voor
dames ais heren, het „panorama-type" zijn. Ideaal voor het dragen op het
strand en bij sportbeoefening. Dit model staat, doordat het rondom uw
:ezicht gebogen is, enigszins van uw gezicht af, om koele lucht achter de
ril te laten circuleren.
Bij uw streven een modieuze en flat
terende bril te dragen, mag u echter
niet vergeten, dat het belangrijker is
goed te kunnen zien dan alleen maar
te weten dat de bril u goed staat. U
moet boven alles de lenzen van de bril
als het belangrijkste beschouwen. Maar
loopt u hierbij niet In de val door te
denken, dat de beste bescherming door
de bril met de donkerste glazen wordt
gegeven. Met opzichtige bruine, gele,
blauwe of zelfs rode zonnebrillenzen,
voelt u zich misschien elegant, zij doen
uw ogen evenwel niet' veel goed, door
dat zij de natuurlijke kleurwaarden en
weergaven veranderen, hetgeen extra
oog-inspanning met zich meebrengt.
Opticiens hebben geconstateerd, dat de
beste en meest volledige bescherming
wordt gegeven door neutraal grijze
lenzen. Deze absorberen het intensieve
zonlicht voldoende en vergemakkelijken
daardoor het zien, zonder dat zij de
natuurlijke kleuren waarop uw ogen zijn
ingesteld veranderen.
Gereflekteerd licht of schittering is het
pijnlijke en hinderlijke effect dat ont
staat bij terugkaatsing van zonlicht
door een wateroppervlak, door zand of
door een nat wegdek. Bij normaal zon
licht is er al vijf maal zoveel licht aan
wezig dan wij nodig zouden hebben om
goed te kunnen zien.
Bij schittering echter, wordt dit licht-
teveel verdubbeld. De pupillen kunnen
zich onmogelijk snel genoeg aanpassen
aan deze lichtintensiviteit. U bent dus
een ogenblik verblind. Opticiens verkla
ren, dat de gevolgen van verblind zijn
zeer ernstig kunnen zijn, daar uit
onderzoekingen is gebleken, dat indien
onze ogen overdag herhaaldelijk aan
schittering onderhevig zijn, het ge
zichtsvermogen 's avonds met 60%
verminderd wordt
Zonnebrillen met gekleurde glazen ver
kleuren alleen de schittering, zij heffen
haar niet op.
Een hele dag in de zon zal de ogen
sterk vermoeien, hetgeen vaak lelijke
rimpels rond uw ogen veroorzaakt.
Uw opticien kan u laten zien hoe zon
nebrillen met de zogenoemde „polari-
zerende" lenzen, die 98% van de
schittering wegnemen en bovendien
70% van het intensieve zonlicht ver
zachten, u het zien bij zon vergemak
kelijken.
De lenzen in deze Polaroid zonnebrillen
zijn als een „sandwich" in elkaar ge
zet, met een stukje polarizerend mate
riaal geperst tussen twee optisch kor-
rekte glaslenzen of lenzen van splin-
tervrij plastic.
Deze polarizerende lenzen hebben de
volgende eigenschap. Zij kunnen wor
den vergeleken met een hekwerk. Het
dunne polarizerende materiaal bevat een
rij onzichtbare vertikale spijlen. Wan
neer nu een horizontale schittering van
af water of andere oppervlakken a Is
een bundel tegen het „hek" valt, wordt
het gestopt. Alleen het nuttigé licht be
reikt uw ogen, zodat u zonder inspan
ning zien kunt.
Ondanks de „sandwich"-konstruktie van
de lenzen wegen deze zonnebrillen toch
maar enkele grammen.
Wanneer u uw ogen beschermt, zowel
tegen het felle zonlicht als tegen
schittering, blijven uw ogen fris en ont
spannen, en u kunt uw vakantie „rim
pelloos" in de zon doorbrengen.
dat nog altijd met een schrikbarend
huizentekort worstelt, slechts de rechten
van een tweederangs burger. Zijn
kansen om ooit een eigen huis te krij
gen zijn daarom minimaal. Hij staat on
der aan alle lijsten. Hij wacht. Daarom
is hij in wanhoop weggetrokken uit het
Parijs met zijn absurd hoge huurprij
zen voor kamers-dubbel zo hoog voor
een Noord-Afrikaan-en vooral ook het
Parijs met zijn dagelijkse politieacties
tegen hem en zijn soortgenoten. Met
een beetje hout, wat cement en een
heleboel oud roest sloegen ze aan het
bouwen. Hun eigen huizen, hun eigen
„stad" bouwden ze ergens op een
braak .liggend stuk grond aan de rand
van de metropool.
De bevolking van Nanterre bestaat
vrijwel geheel uit Algerijnen, hoewel er
een handvol Tunesiërs tussendoor
loopt. Ik had een Arabische vriend
meegenomen en me op die manier ge
wapend tegen de conflicten en moei
lijkheden, die immers onvermijdelijk zou
den komen. We hoefden niet lang te
wachten. Toen de fotograaf zijn toestel
voor de dag haalde, sprong een man
woedend overeind en het scheelde bit
ter weinig of er was al direct een
vechtpartij ontstaan. M'n Arabische
vriend sprong tussenbeide en zijn
woorden-in de eigen landstaal gespro
ken-kalmeerden de opgewonden man,
die evenwel bleef weigeren om te wor
den gefotografeerd. „Smeer 'm"
schreeuwde hij ons nog achterna, „We
houden er niet van, dat jullie ons de
les lezen. We redden onszelf wel". Als
iemand aan lager wal zit, kan hij zich
moeilijk voorstellen, dat men hem dat
niet kwalijk neemt? Dat de mensen, die
zijn lot niet delen, niet zijn natuurlijke
vijanden zijn.
We liepen een haveloos café binnen
met vochtige muren en een koude ste
nen vloer. Er stond een belachelijk
klein ouderwets kacheltje, dat de vorst
nauwelijks uit deze ruimte kon verdrij
ven. Een Tunesiër, die er dicht bij zat
om wat warmte te vinden, begroette
ons met een o pgewonden nieuwsgie
righeid. Hij was een man van rrfiddel-
bare leeftijd, een ervaren man en hij
vroeg ogenblikkelijk onze papieren. „Wie
zegt me, dat jullie niet van de politie zijn,
was z'n commentaar.
De opgewonden discussie in het Ara
bisch duurde twintig minuten. Toen wend
de de man zich lachend tot ons, gaf
toestemming tot fotograferen en toonde
zich bereid onze vragen te beantwoor
den. We waren geaccepteerd en kregen
zelfs een borrel aangeboden. In de duis
ternis achter de bar, waar je de rook
kon snijden, was de kok bezig het mid
dagmaal te bereiden; coua cous, ge
kookte groente met iets van meel Hij
graaide met zijn smoezelige handen on
bekommerd in de pan rond.
Het tweetal beantwoordde willig onze
vragen. Ja, ze verwachtten hier nog wel
een paar winters te moeten doorbren
gen. Neen, de politie bezorgde hen wei
nig moeilijkheden tegenwoordig. Dat
was heel anders geweest toen de po
litieke akkoorden over Noord Afrika
nog niet in kannen en kruiken waren.
Natuurlijk, ze misten de zon van het
land waar ze waren geboren en geto
gen wel, maar toch wilden ze niet te
rug naar Algerië. Ja, er was de laatste
tijd steeds meer sprake van rassenon
derscheid, maar ach, daar went een
mens wel aan. Ze waren er al aan ge
wend.
Een jonge Algerijn nam me even apart.
In een bijna pathetisch aandoend ver
haal, vertelde hij, dat hij eigenlijk hier
niet thuis was. „Weet U, ik ben alleen
maar op bezoek bij m'n oom. Ik werkte
in Duitsland, maar ik heb nu een baan
gekregen in een Parijse nachtclub. Zo
dra ik volgende week m'n eerste salaris
beur, trek ik er tussen uit. Dit is geen
plaats waar een mens kan leven. Er
zijn er meer zoals ik. Zij komen hier
tijdelijk. Net zolang tot ze ergens
anders iets beters kunnen vinden. Er
zijn er ook, die er vroeger zo over
dachten, maar die zo langzamerhand
hier toch vastgegroeid zijn. Ze zijn er
nu aan gewend. De ouderen schijnen
zelfs van deze stad te gaan houden.
Maar, weet U, ik ben jong. En dit Is
geen oord voor een man. Zo'n smerige
boel. Nietwaar?" Hij probeerde zichzelf
te distantiëren van deze gribus. Hij
deed een hartstochtelijke poging, zijn
waardigheid als man te bewaren. Te
genover ons... en tegenover zichzelf.
Zijn gezicht had nog niet die vreemde,
bijna slaperige uitdrukking van aan
vaarden, die al de slachtoffers van onze
moderne samenleving kenmerkt. Die
gelatenheid, die men in alle vluchte
lingenkampen ontmoet en die ook de
ouderen hier al met zich meedroegen.
De geschiedenis gaat verder. Algerije
is vrij. Frankrijk probeert een steeds
belangrijkere rol te spelen in de
wereldpolitiek. Maar die voorstad Nan
terre blijft. Een kankergezwel In onze
moderne wereld van welvaart. Een van
de vele... Het is niet het enige in
Frankrijk, het is ver van een van de
weinige in de wereld. De bedelaar is
heilig in de Mohammedaanse wereld,
maar het armzalige jongetje, dat de
caféhouder een handvol cous cous
kwam vragen, werd de deur uitgebon
jourd. De armen hebben geleerd hard
te zijn. Trouwens, het is niet de lief
dadigheid, die de mensen in oorden als
Nanterre kan helpen. Dat kan alleen de
reïntegratie in de gewone gemeen
schap. Het gewoon aanvaarden van de
ze ongelukkigen als medemensen met
gelijke rechten. Zolang dat niet ge
beurt, zal er voor velen in de buurt
van de lichtstad nog een reeks heel
koude, heel donkere winters volgen.
Als u bent zoals ik, dan maakt u niet
veel drukte van uw parapluie. Deze
week echter ben ik me werkelijk bewust
geworden van de belangrijkheid van 'n
pararpluie. En hoe kan dat ook anders
als men honderden parapluies heeft be
keken, allemaal naar de mode van 1964.
Ik heb ontdekt, dat een parapluie meer
is dan aleen maar een beschermmiddel
tegen de regen. Het is een mode-acces
soir en men zou er minstens drie moe
ten hebben. Eén voor het winkelen, één
voor bij een mantelpakje en een nog
luxieuzere bij feestelijke kleding. Dat is
althans het orodeel van vele modedes
kundigen, die het er niet mee eens zijn,
dat wij gemiddeld slechts één achtste
parapluie kopen.
Licht.
De nieuwste vorm van de parapluie ia
vierkant, bestaande uit vier delen, ge
stippeld of effen. Er zijn zelfs para
pluies met een ingebouwd lichtpunt, zo
dat men kan zien waar men loopt in het
donker. De draden lopen via het hand
vat en zijn bevestigd aan batterijen, die
in een handtas kunnen worden meege
nomen.
Interessant is ook de zogoenaamde „mo
mentopener". Alles wat men met dit
nieuwe model behoeft te doen is op een
knop drukken.
De parapluie vliegt dan onmiddellijk
open. Natuurlijk moet men op straat wel
enige afstand bewaren als men de knop
bediend om geen moeilijkheden te krij
gen met andere voetgangers
„Haar kleur rood is zo uitbundig, dat
een kamer, waar haar schilderijen han
gen het als het ware „uitschreeuwt",
schreef eens een criticus. Hij had het
toen over het werk van prinses Fahri-
nissa Zeild, één van de huidige mode
schilderessen, die deze maand een be
langrijke expositie houdt in Istanboel.
Het is de eerste kee; sinds vijftien jaar,
dat ze daar exposeert, hoewel zij in
Turkije geboren is.
In haar jeugd zag de prinses de wereld
door een sluier en van achter een om
heining. Vandaar tot de kunst van het
westen lijkt een hele sprong maar de
oude wereld van de Islam was al lang
bekend met abstracte kunst, voordat het
westen met zijn eigen versie hierop
kwam.
Zij is de echtgenote van een diplomaat
en de kunst betekent bijzonder veel in
haar leven. „Het is mijn leven", zegt ze.
„Als ik schilder wordt mij als het ware
voedsel gebracht zoals dat bij een ge
vangene gaat en ik heb daar behoef
te aan na een dag van hard werken I"
Bw*s&ï
i:
mmmmm
-Vr -
U,*-* ter
U-.
Frankrijk, het land van de „haute-cui-
slne", wordt wei beschouwd ala de ba
kermat van de sauzen. Er gaat bijna
geen dag voorbij of er prijkt een saua
op tafel.
Wij stellen u voor dit goede voorbeeld
zo nu en dan eens te volgen en de zo
vertrouwde jus eens te vervangen door
een van onderstaande sauzen. U zult
merken, dat een saus b(j vele gerechten,
zoals b.v. rijst of macaroni, beter op z'n
plaats is dan jus en dat de smaak en
het uiterlijk van een gerecht er door
verhoogd kunnen worden. Bovendien
geven sauzen u meer mogelijkheden tot
variatie. Er zijn immers vfle goede sau
zen en er is maar één goede jus.
Recepten voor 4 personen.
Groene-kruidensaus.
60 gr. 5 eetlepels) boter of margarine
60 gr. (8'/2 eetlepel) bloem, 100 gi
rpinazle en liter water of een restjf
lekookte spinazie en spinazienat aan
jevuld met water tot liter, een bouil
ontablet, zout, peper, veel peterselie
selderij en bieslook, een scheutje melk
of koffiemelk.
De spinazie uitzoeken en In het water
gaarkoken in 5 minuten. De spinazie
op een zeef laten uitlekken en het vocht
bewaren. De boter of margarine smel
ten. De bloem erdoor roeren. Bij gedeel
ten onder goed roeren het spinaziewater
met het bouillontablet, zout en peper
bij de massa schenken. De saus telkens
laten doorkoken alvorens opnieuw vocht
toe te voegen. De spinazie fijnhakken
en door de saus roeren. De saus afma
ken met veel fijngesneden peterselie,
selderij en bieslook en een scheutje
melk of koffiemelk. Deze saus kan heel
goed gegeven worden bij hard gekookte
eieren, omelet, peulvruchten, gestoofde
of gekookte vis.
Pikante tomatensaus.
1 eetlepel boter of margarine, 2 grote
uien, 1 teentje knofloop, 1 a 2 afgestre
ken theelepels paprikapoeder, 1 blikje
tomatenpuree van 170 gr., 2 thee
'epels mosterd, 7 dl. water, 1 eet
epel azijn of citroensap of sinaasappe
;ap, 1 eetlepel suiker. 1 laurierblad, d
JChll van sinaasappel, zout, peper
nootmuskaat (aardappelmeel), peterselie
De uien en de knoflook schoonmaken
fljnsnijden en in de boter of margarine
licht frulten. Het paprikapoeder, de to
matenpuree en de mosterd even mee
verhitten. Vervolgens water, azijn of ci
troen- of sinaasappelsap, suiker, laurier
blad, enkele dunne stukjes sinaasappel
schil, nootmuskaat, peper en naar smaak
zout toevoegen. Het geheel tenminste 1
uur zachtjes laten trekken.
De saus desgewenst zeven, indien nodig
bijbinden met een weinig aangemengd
aardappelmeel en afmaken met fijnge
hakte peterselie. Deze saus smaakt ver
rukkelijk bij gegrilleerd of gebak':cn
vlees, vis of kaas, omelet of roerei,
bonen.
Bruine groentesaus.
5(7 gr. 4 eetlepels) boter of marga
rine, 60 gr. (8'/2 eetlepel) bloem, een
restje jus aangevuld met water tot
liter, zout of een bouillontablet, peper,
4 worteltjes, 1 preitje, 1 uitje, 1 to
maat (stukje komkommer), peterselie,
pikante saus.
De boter of margarine lichtbruin laten
worden. De bloem erdoor mengen en on
der roeren bruin bakken. Dit moet ge
lijkmatig gebeuren, tot de bloem een
kleur heeft van hazelnoten. De jus met
het water bij gedeelten onder goed roe
ren bij de massa schenken. Zout of een
bouillontablet toevoegen. De groenten
schoonmaken en wassen. De worteltjes
n dunne plakjes, de prei en ui in ringen
n de tomaat (en komkommers) in stuk-
38 snijden. De groente 15 minuten in
ie saus laten trekken. De saus desge-
venst door een zeef wrijven en afma
ken met fijngehakte peterselie en pikan-
e saus
Deze saus kan b.v. gegeven worden bij
gekookt of gebraden vlees, een rest
koud vlees of vleeswaren, omelet, roer
ei, bruine bonen of capucijners.
