MEER WELVAART DOOR
AUTOMATISERING
HET GEHEIM VAN MELK
Juffrouw, wanneer gaat de
boot naar Singaporè
Schoonhetdswenken
V "i
iM
t
voorbeeld de ondergrondse mijnwer
kers reeds voor een belangrijk deel
overbodig gemaakt. Maar men kan
deze mensen niet tot wetenschappe
lijke onderzoekers omscholen, waar
aan juist een groot gebrek is. De
grote moeilijkheid is, vrijgekomen
arbeidskrachten te trainen voor dat
soort werk, dat niet voldoende kan
worden bezet. Ongeschoolde arbei
ders zullen steeds minder nodig zijn.
Op de scholen rust daarom een
uitermate zware taak. De toekomsti
ge arbeider dient een man te zijn
met wetenschappelijke kennis. De
specialisatie voltrekt zich immers
op vrijwel elk gebied.
De wondermachines van het ogen
blik zullen in het algemeen de kan
toorbedienden nooit kunnen ver
vangen. Waar een administratieve
kracht door een boekhoudmachine
zonder werk mocht komen, vinden
deze elders 2 open plaatsen. Want
de administratieve rompslomp waar
mee de automatisering gepaard
gaat, loopt altijd een stap voor de
machines uit. Ieder nieuw apparaat
brengt nieuwe papierlawines met
zich mee. Op het ogenblik werken
zo'n tien miljoen Amerikanen op
kantoor, hetgeen meer dan het dub
bele is van 1940. Een van iedere zes
werknemers vindt zijn dagtaak ach
ter een schrijfbureau.
Computers maken inderdaad kan
toorbedienden in sommige gevallen
overbodig, maar diezelfde compu
ters moeten „programma's" hebben
volgens welke ze kunnen werken.
Het opstellen van die „program
ma's", tien tot vijftien jaar geleden
een volslagen onbekend beroep,
geeft reeds nu duizenden Amerika
nen werk. Tegen 1970 zullen naar
schatting 240.000 mensen hierin hun
bestaan vinden. Vele van de door
de machine overbodig gemaakte ar
beidskrachten zullen uiteindelijk in
betere positie terecht komen. Auto
matisering creëert tal van nieuwe
functies. Veelal functies, die hoger
gewaardeerd worden, omdat het
simpelste, domste werk door de
machine overgenomen kan worden,
maar het werk, waarbij het mense
lijk vernuft een rol speelt veel min
der gemakkelijk. Trouwens er komt
nog iets bij: de automatisering
maakt bijvoorbeeld door de kos
tenverlaging het stichten van
nieuwe industrieën rendabel. En
ook dat schept nieuwe arbeidsmo
gelijkheden. De produktiviteit stijgt
tengevolge van de machinale aan
bak van de produktie; dat doet de
welvaart toenemen; de vraag naar
allerlei artikelen stijgt en een
nieuwe vraag ontstaat. Vandaar dat
het uiteindelijke gevolg van de auto
matisering niet zal zijn dat er op
nieuw een groot leger werklozen
ontstaat, maar dat naarmate de
mens meer werk door de machines
laat doen, de levensomstandighe
den beter worden.
Meer loon, korter werken. Dat in
dit proces slachtoffers zullen vallen,
doordat de aanpassing op sommige
momenten niet snel genoeg gaat,
ligt voor de hand. Die slachtoffers
zullen zij zijn, die niet willen of
niet kunnen overschakelen op ander
werk, als de machine hun plaats in
neemt. Zij betalen de tol voor meer
welvaart voor hun medemensen.
Onder: het heden; in een groot kantoor zitten tientallen kantoorbedienden aan hun dagelijkse werkzaamheden,
geholpen door „eenvoudige" kantoormachiner
Boven: de toekomst; in hetzelfde grote kantoor zijn de tientallen werknemers overbodig geworden door de auto
matisering en hebben zij door omschakeling elders werk weten te vinden. Slechts één man is nodig om de ver
vangende machine te bedienen en te „programmeren".
De turfsteker heeft zich reeds lang geleden laten omscholen; de hoefsmid
kreeg overbruggingssteun dan wel werkeloosheidsuitkering. De slootgraver
ziet met bedroefde blik, hoe een als het moet radiografisch bestuurde-
machine in een uur meer grond verzet dan hij in een hele week zou kunnen
doen. En menige kantoorbediende ziet met kloppend hart de machtige
elektronische rekenmachines binnen de muren van zijn kantoor ver
schijnen
De automatisering heeft het leven van deze mensen ingrijpend veranderd.
Met toenemende frequentie neemt de machine de mens het werk uit han
den. Iedere dag weer. Welke betekenis moet men aan deze ontwikkeling
toekennen? Zowel voor de werkers individueel als voor de wereld in z'n
geheel?
„De welvaart zal stijgen door toe
neming van de.automatisering", zegt
de wetenschapsman. „Op den duur
komen er steeds meer beroepen.
Beter beroepen voor ons allemaal".
„Het is de bedreiging van deze eeuw
voor de eerlijke, hardwerkende
handwerksman", zeggen sommige
vakbondsleiders. „Als deze ontwik
keling geen halt wordt toegeroepen,
zal onze economie te gronde gaan".
Er zijn zakenlieden industriëlen
die zich met enige zorg afvragen,
waartoe de thans in beweging zijnde
automatisering, moet leiden. Vooral
in Amerika doen ze dat, waar de
machine in zijn opmars reeds veel
verder is gekomen dan in het oude
Europa en waar het spook der wer
keloosheid en armoede soms zijn
kop al weer dreigt op te steken. De
industriëlen vragen zich af of ze hun
steeds grotere produktie het ge
volg van steeds efficiënter werken
straks moeten verkopen aan de ma
chines en robots, die hun personeel
bezig zijn te vervangen. Maar wie
kan de wetenschappelijke vooruit
gang keren? Ontevredenheid van
nieuwe werklozen begeleidt de op
mars van de tweede industriële re
volutie in Amerika. Een soortge
lijke reactie was het gevolg van de
eerste industriële revolutie, die toch
waarachtig nog niet zo heel ver ach
ter ons ligt. Ze deed haar intrede
kort nadat James Watt in 1769 de
stoommachine perfectionneerde.
Een reeks machines in allerlei
takken van industrie was er het
gevolg van.
Honderden, duizenden werklieden,
die bang waren dat hun werk door
die als uit het niets verschenen ma
chines zou worden overgenomen,
kwamen in opstand. Ze zagen zich
in hun bestaan bedreigd en voerden
acties, die er soms toe leiden, dat
gloednieuwe fabrieken in brand
werden gestoken. Hun acties hebben
de industrialisatie niet kunnen tegen
houden. Dat zal het huidige verzet
tegen de voortgaande automatise
ring evenmin kunnen.
„Er is totaal niets nieuws in de
automatisering, behalve het woord
zelf", aldus Arthur .J Goldberg, de
Amerikaanse minister van arbeid.
„Het is louter het gevolg van de
menselijke neiging om een gemak
kelijker manier te vinden om de
zelfde resultaten te krijgen. Sinds
hét ontstaan van de mensheid heeft
die neiging doen en laten van de
mens bepaald". Goldberg illustreert
zijn standpunt met de problemen v.
de ouderwetse smederij. Het aantal
smeden is sinds vijftig jaren geleden
gedaald van 23000 tot minder dan
4000. De automobiel heeft hen
werkeloos gemaakt. Maar daar staat
tegenover, dat er in Amerika 750000
monteurs werkzaam zijn om het
„rijtuig zonder paard", de auto rij
dende te houden. En dan hebben
we het nog niet eens over de vele
duizenden in de automobielfa
brieken, in de benzinestations en
noem maar op.
De geschoolde arbeider, die in staat
is een ander, passend beroep te vin-
Al sinds de oudheid hebben vrou
wen melk gebruikt als een schoon
heidsmiddel. In de 19e eeuw namen
aristocratische vrouwen een bad in
melk om hun fijne, witte huid niet
te verliezen.
Tegenwoordig is melk een bestand
deel van verscheidene zalfjes, elixers
enz.
Melk is voor de huid beslist ver
sterkend en voedzaam. U kunt melk
zonder meer op Uw gezicht aan
brengen. Melk reinigt de poriën en
versterkt de weefsels. Maar wist U
dat... om krullen in het haar te
houden niets beter is dan melk!
Dompel voorzichtig de uiteinden van
Uw haar in de vloeistof voor er
krulpennetjes in te doen. Tijdens
het dragen houdt een bestanddeel
den zoals de smid, die monteur kon
worden, behoeft geen enkele angst
te hebben voor de automatisering.
Minister Goldberg voorziet een toe
nemende vraag naar geschoolde ar
beiders van tenminste 25 procent
in Se komende tien jaren, ondanks
de verwachte automatisering. Ame
rika moet, aldus verklaarde hij,
voor 1970, buiten de normale groei,
in totaal tenminste vijf miljoen
nieuwe arbeidskrachten extra voor
een vak opleiden.
Wijlen president Kennedy heeft de
automatisering „de belangrijkste uit
daging van de zestiger jaren" ge
noemd. „Gedurende de eerste tien
jaren zullen we wekelijks in dit land
voor 25000- arbeiders, die hun plaat
sen door machines ingenomen zien,
nieuw werk moeten vinden", aldus
de vooruitziende blik van de presi
dent, kort voor zijn tragische dood.
Overigens heeft de Amerikaanse re
gering het probleem reeds met ener
gie aangepakt. De resultaten zijn
niet onbevredigend, aangezien het
aantal werklozen binnen de perken
is gehouden. De Manpower Develop
ment eind Training Act is speciaal
in het leven geroepen om duizenden
arbeiders te herscholen.
Het zijn in het grote raam bezien
nog maar schuchtere pogingen, want
het probleem van de automatise
ring neemt onvoorstelbaar grote
vormen aan. Machines hebben bij-
f
~..y.y.
van de melk, de zogenaamde kaas-
stof het haar in de gewenste vorm.
Yoghurt is nog een beter samentrek
kend middel Klop het eerste krach
tig. Breng deze crème op Uw gezicht
aan. Wacht tien minuten en spoel
daarna met koud water. Uw poriën
zijn nauwer geworden.
Zweertjes en zwartepuntjes zijn al
na een behandeling van een paar da
gen verdwenen.
Vergeet tenslotte niet dat melk en
yoghurt ook uitstekende middelen
zijn voor een vermageringsdieet.
Vindt U rauwe groente zander saus
flauw? Probeer 't dan eens met een
beetje yoghurt te kruiden. Uw sla
wordt er heerlijk door. Het is uit
stekend voor de ingewanden en U
wordt er niet dik van.
Steeds meer man van Neerlands
Stam, die zo langzamerhand twaalf
miljoen zielen telt, gaat op vakantie
in het buitenland. Steeds meer bui
tenlanders brengen een bezoek aan
ons land. Om een getal te noemen
in 1963 leverde het toerisme ons
land 1200 miljoen aan deviezen op!
Niet alleen neemt het aantal toeris
ten toe ook him actie radius
breidt zich gestadig uit. Een reisje
naar Griekenland en Turkije is al
geen bijzonderheid meer. Het inlich
ten en zonodig rondleiden van deze
miljoenen is daardoor een erg spe
cialistisch werkje geworden. Het is
niet meer voldoende als iemand met
een beetje algemene ontwikkeling
en talenkennis achter de balie van
een reisbureau gaat staan. De pro
blemen die zij of hij op te lossen
krijgt, zijn te gecompliceerd gewor
den en het is een vereiste dat alles
snel en met grote zekerheid gebeurt.
Vind maar eens snel uit wanneer
de boot van Bombay naar Singapo
re vertrekt en daarna wat de goede
hotels in Singapore zijn, de bijzon
derheden van de stad. Bepaal maar
eens wat voor kleding er meegeno
men moet worden op een voettocht
door Joegoslavië. En waar op Groen
land een kampeerterrein is! Enzo
voorts!
Toerisme studeren.
Het is van groot belang, dat de V.
V.Vbureaus, reisbureaus en reisver-
enigingen kunnen beschikken over
mensen die volledig tegen deze taak
zijn opgewassen. Daarom hebben de
Leidsche Onderwijsinstellingen in
samenwerking mét en onder auspi-
oiën van de A..NW..B, het A.N..V.V
en de Nederlandse Reisvereniging
de oursussen „Aankomend Toeristi
sch Informatrice/Informateur" en
„Toeristisch Informatrice/Informa
teur" samengesteld. Op het ogenblik
volgen honderden mensen deze opled
dingen, die het voordeel hebben dat
ze schriftelijk zijn, zodat de cursis
ten alvast een baantje in de toeris
tische branche kunnen nemen.
Het is opvallend dat ook veel cur
sisten deze studie zuiver en alleen
als hobby doen. Maar het is ook een
erg goede manier om een uitgebrei
de kennis over de landen en hun
volken te verwerven.
Vooropleiding.
Iedereen met einddiploma Mulo of
een gelijkwaardige opleiding kan de
cursus „Aankomend Toeristisch In
formatrice/Informateur" volgen.
Het diploma hiervan geeft toelating
Informatrice/Informateur". Mensen
met einddiploma MMS, 5-jarige
HBS en Gymnaium kunnen met de
tweede cursus beginnen. De duur
van de beide cursussen is één jaar.