Zet oor en hart eens open
voor een klassiek concert
K
CLAASSISME IN DRIEVOUD DOOR
HET R. PH. ORKEST
K
El
LTl
JM
v %^rv> >r-.r ïfis®
P Xr% 1 Pl~
UITGAAN IN SCHIEDAM
achter de stopmand
Woensdag in het
Passagetheater
26
26
27
- tAv" t.iA h->'Ii>ü
i 4 V V* V
.ïi V' vl
k - i v 'k
-v -IIé-/' JL
lïW'
,|»Wj
Over de Schiedamse Gemeenschap
Houden wij ons niet meer aan de
O.S.N. regels
„Straks ga ik nog van jazz hou
denmoet een jong meisje,
dat het Haamlemse Hartewens-
festival onlangs bezocht, aarze
lend hebben verzucht. Waaruit
men kan afleiden, dat zij uit
een milieu komt, waar klassieke
muziek tot de levensbehoeften
voor de mens wordt gerekend.
Misschien is zij ervan doordron
gen middels het luisteren naar
platen uit een met zorg samen
gestelde discotheek.
Tot de vele begripsverwarrin
gen, die zich, sprekend over
muziek, voordoen, draagt de
tegenstelling klassiek-jazz of
klassiek-amusement het nodige
bij. Wie woensdag 27 januari
a.s. naar het concert van het R.
Ph. O. gaat luisteren, houdt van
klassieke muziek, dat is duide
lijk. Te verwachten en zeker te
begrijpen is, dat een kwantum
van deze muziekliefhebbers goe
de jazz eveneens op z'n tijd
weet te savoureren.
Onldel
Café „Oud Holland"
Schiedamse NOTITIES
IMAL lost het op
L. B. E. v. Hoogenhuyze
GEEN SPREEKUREN
Fa. H J. Blommendal
Monopole Theater
„LE CIEL ET LA BOUE"
Volksgebouw
Van Camperduin tot Kaap Gris Nez
Passage Theater
ROTTERDAMS
PHILHARMONISCH ORKEST
VRIJDAG 22 JANUARI 1965
3
,38 v - «L s-
-A r' W, W-C A~
.&.i
Over de Schiedamse Gemeenschap wil ik het vanavond niet heb
ben. Ik koos dit opschrift om de mensen die mijn stukjes over
dat onderwerp altijd overslaan meteen uit te schakelen. Wij zijn
dus nu met een klein groepje. Dat moet, want wat ik schrijven
ga, is een groot geheim. Als U even de gordijnen wilt sluiten en
de voordeur op slot wilt draaien, dan zal ik het U zachtjes ver
klappen, dat geheim.
Ik heb het van iemand, die het heeft van iemand anders, die het
hoorde van iemand, die zeker weet dat degene die het hem ver
telde het rechtstreeks heeft van de broer van de zwager van de
dienstbode van een zus van de ambtenaar die inzage heeft in de
boeken van een collega die nauw verbonden is aan de portier van
het kabinet van een commissaris van de Koningin van het Ko
ninkrijk der Nederlanden.
Dus U begrijpt: Mondje dicht.
De pers weet nog van helemaal niets. Dat gebeurt natuurlijk meer,
maar deze keer weet zelfs de directeur van het Rijks Voorlich-
tings Bureau er nog niets van. (Tenminste dat zégt ie).
Misschien is het beter als U toch even Uw pantoffels aandoet, aan
het kraken van Uw schoenen zouden de buren kunnen merken
dat U een geheim zit te lezen. Ik neem aan dat er nergens ver
borgen microfoontjes achter het behang zijn aangebracht en dat
U kunt zwijgen als het graf
Dat moet U me heus beloven hoor. Ik heb het mijn broer, de
groenteman, de oberkelner van EUROPOORT, de visboer en de
werkster van de buren een heel aantrekkelijke jonge vrouw,
maar dat doet er niets toe in dit verband en de boekhouder
van een bevriende relatie ook al verteld, maar die hebben plechtig
beloofd hun kaken niet van elkaar te doen.
Een geheim lekt zo gemakkelijk uit, vooral als het zo'n interessant
geheim is.
U weet toch heel zeker dat U het niet verder zult vertellen hé
Nou, vooruit dan: De nieuwe Burgemeester van Schiedam wordt
niemand minder dan: XQXQXQXQXQXQXQ (geschrapt door de
censuur).
SEBASTIAAN.
Vorige week werden er
een paar bekeuringen
uitgedeeld voor vuilnis
bakken, die niet aan de
eisen van de actie „Op-
geruim staat netjes" vol
deden. En nu deze week
maar liefst tien bekeu
ringen
Dat is niet leuk meer.
Dat is geen goede inzet
van het nog zo prille
1965. Het kan waarach
tig anders, dat is de af
gelopen maanden wel
bewezen. Nu moeten er
weer boze woorden val
len. Nu geven we school
kinderen weer alle ge
legenheid om het spel
letje van „hup, 'n schop
en daar ligt ie" uit te
voeren! Dat kan nog net
even voordat ze braaf
de school inpiepen.
Het mag natuurlijk niet,
maar het schijnt ergens
toch wel erg verleidelijk
te zijn. Wij huisvrouwen
worden daar boos om.
En dat is helemaal niet
eerlijk. We weten alle
maal, hoe laat of onge-
veer de vuilnisman
komt. Bij mij is dat
rond half drie. Dan is
het je reinste onzin om 8
uur die bak al buiten te
zetten. Dan vraag je om
'n schoppartijtje! Goed,
goed.... Die jongens zijn
naarlingen. Die mogen
dat niet doen.
Allemaal juist. Wie van j
die boefjes thuis heeft,
moet daar maar eens
over praten. Maar u kan
er zelf ook alles aan
doen. U zet die bak pas
buiten tegen de tijd, dat
de wagen komt. U blijft
er even bij staan en u
neemt die bak weer leeg
mee in huis.
Ja, stil maar...! Ik weet,
dat er veel gehuwde
werkende vrouwen zijn.
Die moeten die bak wel
ruim vóór die tijd bui
ten zetten. Maar zorgt
u dan, dat alles in orde
is. Wat er NIET in kan,
in een pak met een
touwtje erom ernaast.
We hebben zo aandoen
lijk ons best gedaan van
onze stad een SCHONE
STAD te maken. En zou
den we óns daar nu in
eens niet meer aan hou
den? Kóm nou! Ik weet
wel béter! En... vindt u
het eigenlijk geen zonde-
geld die bekeuring? Kan
u beter in uw vakantie
potje stoppen!
't Is nu allemaal triest
en koud. Maar straks....
Over een paar maanden.
Laten we dan in het bui
tenland kunnen zeggen:
wat een verschil bij ón
ze stad. Wat is die
schoon vergeleken bij....
Vult u dat zelf maar in!
MIEKE.
Mogelijk bespeelt ze zelf een instru
ment en is haar niets liever dan tus
sen de huiswerktaken door iets van
Bach of Handel te spelen. Men kan
om zo'n losse opmerking heen van
alles fantaseren, maar zeker is, dat
het trio Pim Jacobs om maar iets
te noemen lichtelijk buiten haar
invloedssfeer is gevallen en dat de
confrontatie met die totaal andere
muziekvorm, die jazz heet, dermate
als contrast wordt ervaren, dat de
appreciatie apart moet worden over
wogen.
Uenuarring
Zeer onwaarschijnlijk lijkt, dat een
Willeke Alberti fans onder dit pu
bliek telt. Het zich bedienen van de
zelfde grondstoffen (tonen, ritmen)
heeft geleid tot de verzamelnaam
muziek zowel voor wat Beethoven
schiep als voor wat de Schlagercom
ponist bedacht. Beter zou het zijn
geweest, wanneer de amusements
muziek een geheel andere naam zou
zijn gaan dragen, want de term lich
te muziek maakt het probleem al
leen maar groter. Tegenover licht
staat namelijk onvermijdelijk zwaar
en helaas is inderdaad de meest in
gewortelde misvatting bij in klas
sieke muziek niet onderlegden, dat
hetgeen de groten der toonkunst
schreven zware muziek zou zijn. Jo-
hann Strauss en Von Suppé, de ope
rette dienend, zouden op dit gebied
de gulden middenweg bieden, be
gaanbaar ook voor muzikale leken.
Wie zo denkt, zouden wij met klem
willen raden: ga, al was het maar
om deze gedachtegang te verifiëren,
woensdag eens naar Passagetheater
en ontdek, of Mozart (symfonie in
Es), Haydn (symfonie no. 104) en
Mendelssohn (vioolconcert) zware
muziek schreven dan wel of hun mu
ziek van een juist zo intens blijde
lichtheid is, dat zij de geest ver
kwikt en verfrist.
1/
De geest... hier raken wij een be
langrijk punt. Niet alle muzikale
elementen reiken tot aan de geest.
Er is ook wat de bekende musicus
pedagoog het instinctieve niveau
noemde van muziek. Datgene name
lijk, wat appelleert aan onze oerin-
stincten inzake het verschijnsel mu
ziek. Een kind, dat een vingertje op
steekt als het een wijsje hoort en
dat het ritme omzet in beweging
door mee te wiegen op de cadans
van het gehoorde, zo'n kind bevindt
zich op het instinctieve muzikale ni
veau. De tiener, die muziek degra
deert tot ritme en harde klanken
doet niet anders. Daarom is dit ver
schijnsel in de puberteitsjaren niet
zo onrustbarend als het wel eens
lijkt en daarom ook is het met wat
goede wil wel te begrijpen, dat ook
deze klanken onder de noemer mu
ziek worden samengevat. Als men
maar inziet, dat muziek tevens een
intellectueel (inzicht in structuur
etc.) en een intuïtief (aanvoelen
van stijl en sfeer) niveau omvat,
zodat alles, wat de geest ongemoeid
laat, minstens onvolledigheid kan
worden verweten.
Cjesol
Dat er met het woord muziek da
nig wordt gesold, zelfs binnen het
kader der klassieke muzieksoort,
bewijzen de allernieuwste compo
sitie-richtingen, die dermate des
oriënterend en herwaarderend te
werk gaan, dat het wezen van wat
altijd onder muziek is verstaan,
geducht is aangetast. Hans Hen-
kemans kwam daardoor op het
vernuftige idee, deze experimen
tele stromingen samen te vatten
onder de term soniek, welk
woord, afkomstig van sonare
(klinken) op klankconstructies
zonder traditionele muzikale ken
merken van toepassing is en in
een paar jaar tijds al sterk is in
geburgerd.
Er is nog een tweede tegenstelling
contra het begrip klassiek in de mü-
ziek. Dat is het vergankelijke, aan
tijd gebondene, tegenover het on
aantastbare, eeuwig-schone. Zo be
zien kent de serieuze muziek klas
sieke werken uit allerlei tijden (ook
het heden, voor zover reeds te over
zien! en van allerhande componis
ten. Het is denkbaar, dat 'n compo
nist enkele klassieke Werken schreef
of schrijft hoogtepunten uit zijn
oeuvre en dat het overige niet
van onvergankelijke waarde is.
Mendelssohns vioolconcert b.v. is
een stuk van eeuwigheidswaarde,
bijna alles van Mozart is dat en zeer
veel van Haydn. Toch kan men,
juist bij de groten, stukken vinden,
die niet bekend zouden zijn gewor
den zonder hun beroemde signatuur.
Ook het omgekeerde kan. Er zijn
componisten, die aan één enkel
werk een „uitschieter" klaarblij
kelijk hun faam danken. Wat
klassiek is in deze zin wordt door
de tijdszeef bepaald. Een stuk van
10 jaar geleden kan verouderd, een
werk van een paar eeuwen terug
springlevend zijn.
riedubbele zin.
Speelt het R.Ph.O. de 27ste januari
louter onvergankelijke, dus klassie
ke werken, het vertolkt ook een
klassiek programma in de derde zin
van het woord: In die betekenis wel
te verstaan, waarin de muziekge
schiedenis de term klassiek gebruikt
om een bepaald tijdsgewricht aan
te duiden. Men spreekt van de Ween-
se klassieken en verstaat daaronder
Haydn, Mozart en Beethoven, ter
wijl al degenen, die zich om hen
heen hebben gegroepeerd tot de pe
riode der klassieken worden gere
kend.
Nu kan men tegenwerpen, dat Men
delssohn met het geboortejaar 1810
daar toch buiten valt en dat men
hem moet rangschikken onder de
vroegromantici. Dat is stellig waar,
maar nu doet zich 't merkwaardige
verschijnsel voor, dat Mendelssohn,
beantwoordend aan de stijl van zijn
tijd, toch zo klassiek is georiënteerd
inzake heldere vormgeving en trans
parantheid van het klankbeeld, dat
hij als het ware twee stijlrichtingen
vertegenwoordigt: het juist beëin
digde klassicisme en de pas begon
nen romantiek.
Een klassiek concert in driedubbele
zin. Beide, verkwikkende muziek,
niet alleen voor ons, maar ook voor
wie ons voorgingen en voor wie na
ons komen. Muziek, die iedereen be
grijpen kan, wiens hart open staat
voor schoonheid in het algemeen en
voor klankschoonheid in het bijzon
der. Muziek in de ware zin van het
zo vaak misbruikte woord!
Elly Salojné
C. RISSEEUW
De zaak met sfeer
Hoogstraat 124, Telef. 269781
Dinsdags gesloten
DE CHR. GYMNASTIEKVER.
„ANIMO"
houdt op donderdag, 28 januari a.s.
haar jaarlijkse algemene ledenver
gadering in „De Rank" aan de Schie-
damseweg te Kethel.
Aanvang: 8 uur.
HET DERDE TOONKUNST
ABONNEMENTS-CONCERT wordt
op woensdag, 27 januari a.s. in het
Passage Theater gehouden. Gast is
het Rott. Philharmonisch Orkest, di
rigent: Franz-Paul Decker, solist Yan
Pascal, viool. De uit te voeren wer
ken zijn: Symfonie in Es, K.V. 132
van Wolfgang A. Mozart, Concert in
e, opus 64 voor viool en orkest van
Felix Mendelssohn Bartholdy en
Symfonie in D. nr. 104 van Joseph
Haydn. Bespreken: voor leden van
Toonkunst vanaf vandaag, voor an
deren vanaf 25 januari van 11 tot
18 uur aan de kassa van het Passage
Theater. Aanvang: 8 uur.
ARTS
26—27 en 28 JANUARI
WEGENS VERBOUWING
Voor spoedgevallen de dokto
ren:
de Ridder, Geerdes, Beukers,
Vlootman en Poll.
„KUNSTWERK EN
KUNSTENAAR
GEFILMD" de aangekondigde lezing
op dinsdag, 27 januari van de heer
J. Paalman, directeur van het Sted.
Museum te Schiedam, wordt wegens
tegelijkertijd plaatsvindende mani
festaties verschoven naar dinsdag,
2 februari a.s.
DIA'S VAN HET WERK
onder Oenda's en Toradja's hoopt
Ds. Bikker, die als zendeling van de
Chr. Geref. Kerk vele jaren onder
deze mensen heeft gearbeid, te ver
tonen op donderdagavond, 28 jan.
a.s. in het Geref. Jeugdhuis aan de
Lange Haven alhier. Een en ander
zal nader door Ds. Bikker worden
toegelicht. Toegang gratis.
Aanvang: 8 uur.
EEN ACCU WERD
uit de afgesloten ruimte van een ge
parkeerde auto van de heer v.d. B.
aan de Nieuwe Mathenesserstraat
weggenomen. Maar nog groter was
de strop voor de heer M. uit Arnhem
die zijn auto even op de Broersvest
neerzette en naar huis met de trein
moest
HOOGSTRAAT 55, TEL 67524
Erkend luwelier-Hortoger i
Dinsdag
januari
De Schied. Filmkring en Kon. Ver. Oost en West
presenteren de Nieuw-Guinea expeditie-film in
kleuren
(Tussen hemel en moeras) van Pierre Gaisseau
Vooraf: „De lage landen" van George Sluizer
Toegang niet-leden: 1,50
Jongeren en S.G.-donateurs 0,75
Dinsdag
januari
De NIVON brengt een filmprogramma over de
vogeltrek:
door J. Ivangh
Toegangskaarten a 0,50 verkrijgbaar bij het
secr.: Rotterdamsedijk 24c, en 's avonds aan de
zaal.
Woensdag
januari
20.00 uur
TOONKUNST presenteert het
Dir.: Franz-Paul Decker.
Solist: Ian Pascal, viool.
Toegang: Niet-leden 5,—, Jeugd 1,—
Kaarten aan de zaal.
