Rotterdamse Rheumakliniek
met 150 plaatsen
VOORGESCHIEDENIS VAN DE DR.
DANIEL DEN HQED KL.INIEK
DR. DEN HOED
SPECIALISTISCH ZIEKENHUIS
NOG 1100 RHEUMABEDDEN NODIG
Eigen centrum
broodnodig
„Orpheus" sticht
Senectute-koor
-Jfliniicb
Ooi in rjCeiden
/7
eb
Wie is zijn „petje" kwijt
WOENSDAG 27 JAMIJARI 19AS
If M!' I\- A r»r r»t fs
9
Op 1 juli 1947 begon de Rotter
damse Stichting voor Rheuma-
bestrijding haar praktische
werkzaamheden door de open
stelling van twee consultatie-
bureaux voor rheumatische
ziekten. Dit werk bleek in een
grote behoefte te voorzien en
nam op zeer intensieve wijze in
omvang toe (in de laatste jaren
tot een niveau van omstreeks
2000 nieuw ingeschreven patiën
ten en een totaal van bijna
40.000 bezoeken jaarlijks).
Vanaf 1 maart 1959 werden dooreen
wegens verandering der rijkssubsi
dievoorwaarden noodzakelijk gewor
den, reorganisatie de Rotterdamse
consultatiebureaux gesplitst in een
Sociaal Adviesbureau en een Poli
kliniek voor rheumatische ziekten.
Sinds 1952 wordt het werk in Rot
terdam, Gouda en Dordrecht over
koepeld door de Provinciale Rheu-
ma Stichting Zuid-Holland, geves
tigd in Rotterdam. Intussen kwa
men door het initiatief van deze
Stichting ook andere Districts-stich-
tingen voor rheumatiekbestrijding
tot stand (en wel met als centra
Den Haag, Gouda, Dordrecht en
Leiden) met het doel ter plaatse
de rheumatiekbestrijding te organi
seren, eventueel te stimuleren en
een apparaat op te bouwen, dat kan
voorzien in de voor rheumatiekbe
strijding zo essentiele voorzieningen
op sociaal en sociaal-medisch ter
rein.
Wil het werk der rheumatiekbestrij
ding, waarbij de nadruk moet vallen
op vroege diagnostiek en controle
(medische en sociale nazorg) vol
ledig tot zijn recht komen en opti
male vruchten afwerpen, dan dient
ook voldoende gelegenheid te be
staan voor klinische behandeling
van de daarvoor in aanmerking ko
mende en door poliklinieken en con-
sultatie-bureaux „uitgezeefde" pa
tiënten.
Op dit gebied nu bestaan in Zuid-
Holland en in geheel ons land grote
onvolkomenheden. In Rotterdam
stonden slechts 36 bedden ter be
schikking, in Nederland rond 400.
Voor bepaalde ernstige vormen van
rheuma is klinische behandeling de
enige efficiënte behandelingsmetho
de. Buitenlandse cijfers, vooral uit
Zweden, leveren hiervoor het af
doend bewijs. Slechts wanneer be
schikt kan worden over voldoende
rheumaklinieken, kan de rheuma-
bestrijding haar grote sociale, maar
ook economische betekenis ten vol
le demonstreren. Vooral in begin
nende stadia van ernstige vormen
van chronische rheuma kan door
klinische behandeling de prognjse
zeer belangrijk worden verbeterden
kunnen de lijders vaak weer blijvend
in het arbeidsproces worden inge
schakeld (in Zweden gelukt dit bij
60% van de opgenomen patiënten
volledig, in 25% gedeeltelijk). Voor
het opnemen van deze vroege sta
dia bestaat tot nu toe in Nederland
nauwelijks gelegenheid, omdat het
geringe aantal bedden nog voor een
belangrijk deel opgeëist wordt door
de veel langere verpleegtijd eisen
de „lost cases", waarbij slechts
van voornamelijk palliatieve behan
deling sprake kan zijn.
Verder moet nog in aanmerking
worden genomen, dat de moderne
behandelingsmethoden der rheuma-
tiek door de verveiste, zeer stren
ge controle der patiënten veel
meer klinische behandeling vragen
dan vroeger het geval was.
Het totaal aantal rheumabedden
komt in Zweden op ruim 1000 (d.w.
z. 1 op 7000 inwoners), in totaal
6000 opnamen per jaar Ner
gens echter wordt harder geklaagd
en meer de nadruk gelegd op de be
staande tekorten ten opzichte van
de klinische behandelingsmethoden
dan in Zweden, het land dat alom in
de wereld ten voorbeeld wordt ge
steld en wordt geprezen om datge-
i.e, dat .eeds op dit gebied werd
bereikt.
Voor Zuid-Holland zou men zo op
350400 bedden komen (bij deze be
rekening gaat men uit van een on
geveer gelijke morbiditeit aan rheu
matische aandoeningen, met name
rheumatïde arthritis, in Zweden als
in Holland, hetgeen gerechtvaar
digd lijkt).
Wij kwamen tot een voor Zuid-Hol
land zeker benodigd aantal van 350-
400 bedden. Intussen is Leiden (an
nex Sole Mio in Noordwijk, gegroeid
tot een capaciteit van 100 bedden
en bestaan er in andere plaatsen
nog slechts vage plannen tot het
stichten van kleine rheuma-afdelin-
gen behoudens in Den Haag waar
een kleine afdeling van 50 bedden
kortgeleden geopend werd, waar
bij het de vraag zal zijn of zij in
de eerste plaats om economische re
denen wel die outillage zullen
kunnen hebben, welke momenteel
als eis aan een op moderne leest
geschoeide rheumakliniek gesteld
kan worden.
fëroodnoJiy
Momenteel zijn er in Zuid-Holland
ongeveer 180 „echte" rheumabedden
tegenover een geschat benodigd aan
tal van 350-400.
Wanneer Rotterdam in zijn rheuma-
centrum 150 bedden zou krijgen, zou
het totale aantal in de provincie op
300 komen.
Slechts door de stichting van
een grote rheumakliniek kan in
Rotterdam een echt „rheuma-
centrum" ontstaan, tevens fun
gerend als poliklinisch centrum
van onderzoek en behandeling
en bovendien geschikt als plaats,
waar op wetenschappelijke wij
ze met de rheuma samenhan
gende problemen kunnen wor
den bestudeerd. Rondam dit
rheumacentrum, waarop 'n gro
te kring poliklinieken en con
sultatiebureaux kan terugval
len, zal de organisatie der rheu
matiekbestrijding zich verder
harmonisch kunnen ontwikke
len.
Naast het geprojecteerde rheuma
centrum Rotterdam staat het reeds
bestaande centrum Leiden dat een
onderdeel van het Academisch Zie
kenhuis vormt, in stand wordt ge
houden door het „Praeventiefonds"
en onder leiding staat van Prof.
Dr. J. Goslings), functionerend met
een universitaire polikliniek voor
rheumatische ziekten en een klini
sche afdeling van 100 bedden
(meegerekend „Sole Mio" in Noord-
wijk aan Zee).
Het is niet de bedoeling, dat deze
rheuma-afdeling verder uitgebreid
zal worden, wel echter, dat zij zich
zal ontwikkelen tot een centrum in
de eerste plaats bestemd voor ba
saal researchwerk op het gebied der
rheumatische ziekten en zodoende
met een meer dan regionale bete
kenis.
Voor rheumatologische voorziening
der provincie is Leiden daarom
slechts van ondergeschikt belang.
ld/jaar 400x bedden
In Nederland beschikken wij mo
menteel over 400 rheumabedden
op ruim 11.000.000 inwoners. Gere
kend naar de niet voldoende geach
te situatie in Zweden op dit mo
ment zouden wij in Nederland ruim
1500 rheumabedden moeten hebben
9000 opnamen per jaar).
Het Rotterdamsch Radio-Thera
peutisch Instituut, dat met de
Rotterdamse Stichting voor
Rheumabestrijding de polikli
nieken en behandelingsruimten
huurt van de Dr. Daniel den
Hoed Stichting, die de Kliniek
exploiteert, werd in 1914 opge
richt in de vorm van een ver
eniging met leden en begunsti
gers. Er is een algemeen be
stuur. De inkomsten worden ver
kregen uit lidmaatschapsgelden,
donaties, legaten en behande-
lingsgelden.
De laatste jaren werden belangrijke
bedragen voor wetenschappelijk on
derzoek ontvangen van het Konin
gin Wilhelmina Fonds.
Ruimte yebrel
In 1916 werd het gebouw van het
Rotterdamsch Radio-Therapeutisch
Instituut voltooid. Het aantal on
derzoeken en behandelingen nam in
de loop der jaren evenwel zó snel
toe, dat spoedig ruimtegebrek ont
stond.
Getracht werd hieraan het hoofd
te bieden door de bovenverdieping
van een naastgelegen pand bij het
Instituut te trekken, door het hu
ren van een zolderverdieping in
het Ziekenhuis Eudokia, het plaat
sen van 'n tijdelijke barak en het
vestigen van een dependance in
het Bergweg-ziekenhuis. Aldus be
reikte men een verdubbeling van
de bruikbare ruimte.
Deze verdubbeling was evenwel
geenszins evenredig met de uitbrei
ding der werkzaamheden, hetgeen
duidelijk blijkt uit de toeneming
van b.v. 't aantal röntgènbestralin-
gen van 7.700 in 1940 tot 42.000.
Het aantal personeelsleden en de in
stallaties werden aan deze groei
aangepast, hetgeen aanleiding gaf
tot welhaast onoverkomelijke moei
lijkheden en een vrijwel onhoudba
re situatie in verband met ruimte
gebrek.
Uerpfpffingicentrum.
Lange tijd was het Instituut uitslui
tend een instelling voor stralenbe-
handeling. Het Instituut ontwikkel
de zich daarna tot een volledig
kanker-behandelingscentrum, waar
in thans de belangrijkste specialis
men zijn vertegenwoordigd. Tot nu
to<* heeff het Instituut echter pooit
kunnen beschikkên over een eigen
verplegingscen trüm. De tachtig pa
tiënten, die tot voor kort gemiddeld
per dag werden verpleegd, moesten
over verschillende ziekenhuizen in
de stad worden verspreid.
Ook de Rheumastichting, die haar
werkzaamheden in 1947 begon met
de openstelling in Rotterdam van
twee consultatiebureaux voor rheu
matische ziekten, heeft altijd ge
spreid moeten werken. Zij had
slechts één gesloten afdeling van
dertig bedden in het Zuiderzieken
huis. Het gebied van Groot-Rotter
dam (ca. twee miljoen inwoners)
heeft echter behoefte aan 'n inrich
ting met 150 bedden.
Nu in de Dr. Daniel den Hoed Kli
niek over dit aantal wordt beschikt,
kan men beginnen met de vroege
opneming van patiënten met rheu
matische aandoeningen, waarvan de
prognose ernstig is en de patiënten
nog in het beginstadium van hun
ziekte verkeren.
Deze lijders aan beginnende vormen
van bepaalde rheumatische ziekten
kunnen veelal als zogenaamde am
bulante patiënten worden behandeld.
Dit houdt in, dat zij hun ziekenhuis
bed alleen voor middag- en nacht
rust gebruikten en zich overigens
vrij bewegen en een groot deel van
de dag vullen met oefen- en bezig
heidstherapie. Er is op gerekend dat
de helft van het aantal rheumabed
den door deze groep wordt bezet, in
verhouding van twee vrouwen op
één man.Tot nog toe konden in Rot
terdam, in het algemeen, slechts de
rheuma patiënten in verdergevorder-
de stadia worden opgenomen.
Na de oorlog ontstonden in de krin
gen van het Rotterdamsch Radio-
Therapeutisch Instituut plannen om
tot de bouw van een eigen kliniek
te komen. Intussen ontwikkelden
zich in rheumakringen dezelfde ge
dachten. Nader contact leidde tot
de principiële overeenstemming
over te gaan tot de bouw van een
gemeenschappelijk ziekenhuis,
waarvan de exploitatie op een eco
nomisch verantwoorde wijze moge
lijk zou zijn.
Het RRTI achtte een grootte van
120 bedden gewenst, de Rheuma
stichting 150 bedden.
De samenwerking resulteerde in de
opdracht voor de bouw van het zie
kenhuis en op 10 november 1958 in
de oprichting van de Dr. Daniel den
Hoed Stichting.
^amenwerbinfy
De samenwerking met deVereniging
Rotterdamsch Radio-Therapeutisch
Instituut die ten doel heeft te ko
men tot een gemeenschappelijke kli
niek biedt grote voordelen, vooral
in economisch opzicht. Zo zijn b.v.
gemeenschappelijke laboratorium
voorzieningen geprojecteerd, terwijl
de röntgendiagnostiek, nodig voor
de rheumakliniek, geen eigen appa
ratuur eist en tevens gebruik kan
worden gemaakt van de operatie
afdeling van de radiotherapeutische
kliniek. Daarbij komt nog het voor
deel, dat voor de in de rheumabe-
handeling een plaats innemende
röntgen-therapie een vanzelfspre
kende oplossing aanwezig is.
De plaats van het, door de Ge
meente Rotterdam tegen een
symbolische prijs aangeboden
bouwterrein, leidde tevens tot
een zowel om economische als
wetenschappelijke redenen zeer
gewenst contact met het aan
grenzende Zuiderziekenhuis.
Naast de twee specialistische
klinieken voor gezwels- en rheu
matische ziekten bevindt zich
dus dit algemene ziekenhuis,
dat over een uitgebreide afde
ling voor physische therapie en
revalidatie beschikt en ook op
vele andere gebieden zijn dank
baar aanvaarde medewerking
biedt.
Dr. Daniël den Hoek werd op
18 oktober 1897 te Gouda ge
boren.
Na zijn middelbare schoolop
leiding studeerde hij medicij
nen in Utrecht, waar hij in
1922 het arts-examen deed.
Tot 1925 was Dr. den Hoek as
sistent-geneesheer in het Anth.
van Leeuwenhoekhuis te Am
sterdam. Daarna werd hij aan
hetzelfde instituut als radio
loog verbonden.
Op 16 februari 1934 promoveer
de hij te Utrecht op een proef
schrift getiteld: „Over de wer
king van harde röntgenstralen
en gammastralen van radium".
In 1940 werd hij als opvolger
van Dr. Lammers benoemd tot
geneesheer-direkteur van het
Rotterdamsch Radio-Therapeu
tisch Instituut.
De grote vooruitgang van de
stalenbehandeling van kwaad
aardige gezwellen in Neder
land is voor 'n belangrijk deel
te danken aan zijn bekwaam
heid en zijn rusteloze arbeid.
Dat hij zichzelf daarbij in geen
enkel opzicht spaarde is uit
eindelijk mede de oorzaak ge
weest van zijn overlijden op
10 maart 1950.
Bij zijn werk werd Dr. den
Hoed aktief bijgestaan door
zijn echtgenote, Mevrouw S.
den Hoed-Sijtsema, die na zijn
dood het werk van haar man
voortzette.
„Met de gedeeltelijke ingebruikneming van de Dr. Daniel den Hoed
Kliniek in Rotterdam-Zuid is voor Rotterdam en wijde omstreken
een belangrijke mijlpaal bereikt", aldus de heer J. P. Coelingh,
voorzitter van het bestuur van de Dr. Daniel den Hoed Stichting
tijdens een persbezoek aan dit nieuwe ziekenhuis. „Zowel het
Roterdamsch Radio-Therapeutisch Instituut als de Rotterdamse
Stichting voor Rheumabestrijding, die beide de poliklinieken en
behandelingsruimten in het nieuwe ziekenhuis huren, kampten al
jaren met ruimtegebrek.
De Dr. Daniel den Hoed Kliniek biedt plaats aan 120 patiënten
met gerwelsziekten en 150 met rheumatische aandoeningen". De
heer Coelingh benadrukte het grote belang van het nieuwe zieken
huis, niet alleen voor Rotterdam, maar voor geheel Zuid-Holland
en delen van andere provincies. De rheuma-afdeling is zelfs de op
één na grootste van West-Europa.
De geneesheer-direkteur van de
rheuma-afdeling, dr. P. van der
Meer, vestigde er de aandacht op,
dat nu een begin gemaakt kan wor
den met de vroege opneming van
patiënten met rheumatisch aandoe
ningen. Dr. G. Schalerij, geneesheer-
direkteur van de afdeling voor pa
tiënten met gezwelsziekten verklaar
de vooral trots te zijn op de moder
ne bestralingsapparatuur, die in het
ziekenhuis kon worden geplaatst.
Hiertoe behoren een lineaire ver
sneller (de eerste van het vaste
land), het betatron, de Cobaltbe-
straler e.d.
Naast het beddenhuis voor 170 pa
tiënten zijn er in het ziekenhuis o.
a. Poliklinische behandelruimten,
chemische en physische laboratoria
en een operatieafdeling.
In het moderne zusterhuis is plaats
voor 100 verpleegsters en leerling
verpleegsters.
Woensdagmiddag 3 februari a.s. om
2 uur is iedere bejaarde of eenzame
of wie zomaar graag in de middag
wil zingen, van harte welkom als
gast van het Koninklijk Schiedams
Mannenkoor „Orpheus" in gebouw
„Arcade" aan de Lange Haven 71
alhier.
Dan zal worden uitgemaakt of die
repetitie-middag gehandhaafd blijft
of dat men liever aan een andere
middag de voorkeur geeft. Mevrouw
Kockx, die hiervan de leiding zal
krijgen, brengt meteen muziek mee,
zodat men zich kan laten „horen".
Misschien zegt u nu, maar ik kan
geen noot lezen. Dat is immers bij
duizenden het geval. Hoofdzaak is,
dat u graag wilt zingen. Dat maakt
blij, dat kweekt vriendschap. Want
men ziet elkaar elke week terug. Er
zal...
Het Koninklijk Schiedams Mannen
koor „Orpheus" reikt u de zingende
hand. Grijpt u die woensdagmiddag,
3 februari om 2 uur. U zal er beslist
geen spijt van hebben.
Al heel vaak kregen we een tele
foontje: „Hoe zit dat nu met dat
bejaardenkoor?"
Het antwoord heeft u nu gelezen en
het is aan u er uw antwoord op te
geven.
Óp woensdagmiddag, 3 februari a.s.
De kosten van bouw en inrichting
van het gehele project bedragen
rond 23 miljoen gulden.
Lijst van gewonden voorwerpen.
Te bevragen aan het Hoofdbureau
van Politie te Schiedam, dagelijks
van 8.0017.00 uur, behalve op za
terdag en zondag:
portemonnee met inhoud; tasje met
snoepgoed; herenhandschoen (R);
dameshandschoen; een d imeshand-
schoen (R); handschoen; kinder
handschoen; ringsleutels en poets
lap; handdoek en 2 zwembroeken;
2 mutsen en mohairsjaal; sjaal; 'n
poncho; rabiesplaatje; ring m. sleu
tels; ring met sleutels; ring m. sleu
tels; ring met sleutels.
Te bevragen bij de vinders:
autostep, Oomk, Dr. Wibautpl. 117;
step,.De Blois, Nassaulaan 15a; 12
balpennen, Schenker, Dr. Wibaut-
plein 69; vulpen, Leenders, Dr. Cur-
tiusstr. 12; honden-halsband. Spruit,
v. Heemkerkstraat 26; doosje met
autolampjes en 2 sleuteltjes, Soe-
ters, Gem. Werken, Korte Haven;
bindlijn, v. Puffelen, Polderweg 78;
nylon-regenbroek, Gastelaars, Julia-
nalaan 90b; herenpet, Spruit, van
Heemskerkstraat 26; sjaal, v. Uijen,
Alb. Thijmstraat 23b; herensjaal,
Vendeloo, Zweedsestraat 169, Rotter
dam; mohairsjaal, v. Meerwijk, Nwe
Maasstraat 8; kinderringetje, Feel-
ders, Ant. Muijsstraat 28b; trouw
ring, Kooij, Klaas Katerstraat 24;
damespolshorloge, Buitendijk, Nic.
Beetsstr. 50; 2 muntbiljetten, Kool,
Portugaalsestraat 23a; dameshorlo
ge, v. Unen, v. Swindenstraat 60a;
herenhandschoen (L), Penders, J. v.
Zutphenstraat 87; 1 paar herenhand
schoenen, Viveen, Buijs Ballotsingel
nr. 57c; dameshandschoen, Lands
bergen, Lourens Costerstraat 25a; 'n
want, Vendeloo, Zweedsestraat 169,
Rotterdam; damesglacé, Jongbloed,
B.K.laan 190c; poedel, Meijer, Asiel,
St. Anna Zusterstraat 47; een zwart
hondje, Stormezand, Bokelweg 40;
portemonnee met inhoud, Spruijt, v.
Heemskerkstraat 26; knipportemon-
nee met inh., Stoppelenburg, Korf-
makerstraat 67, Rotterdam; knippor-
temonnee met inhoud, van Geene,
B.K. laan 235; badtas, Zandwijk, Vil
lastraat 20; étui met gereedschap,
Visser, v. Beverenstraat 37; tas en
dameshandschoenen, Kreemer, Bur
gemeester van H aarenlaan 993.
