Het nieuwe
Martin Groenhorst spoedig
omroeper bij Radio London
Schiedamse speeldrift door
de eeuwen heen....
INITIATIEFRIJK SCHIEDAMMER
ALS DISCJOCKEY BIJ ENGELSE
PIRATENZENDER „RADIO CITY"
Proefperiode en Eiland-praat
kapotte zender
De film van Jan
nog steeds niet
voor Alleman...
Schiedamse NOTITIES
Verschiint woensdag en vri|dag in Schiedam, Kethel en Oud Mathenesse
Taalmoeilijkheden
Zeeslag en plons
Nu Radio London
FOTO
B. v. d. MAST
HET IS PRETTIG WERKEN BIJ
(EN NOG GOED BETAALD OOK)
tel. 260500 na 6 uur 's avonds tel. 266459
WOENSDAG 12 JANUARI 1966
17 JAARGANG No. 25
OPLAGE 30.100 EXEMPLAREN
OOK IN ROTTERDAM
OUD MATHFNESSE
KANTOOR C. J. v. d KLINK - BROERSVEST 125 - SCHIED AM - TELEFOON 26.39.39 - 26.73.68
HOOFDREDACHE: P J HOVlNGH Inzendtermijn advertenties: dinsdag en donderdag 6 uur 's avonds.
Centrale administratie Randstad-edities» Koornmarlct 34, Delft, telefoon 01730-23627* Tarieven op aanvraag.
De „Randstad-edities" geven plaatselijke uitgaven in Delft,
Schiedam, Vlaardingen, Maassluis, Rijswijk met de rond deze
steden gelegen dorpen en 'n streek-editie voor geheel Westland
UK*
Naar Veronica luister ik vrij regelmatig. Naar „Radio London" als
het moet, en naar „Caroline" als de ontvangst redelijk is. Naar
„Radio City" heb ik echter nog nooit geluisterd. Ik heb er wel van
gehoord, en over gelezen, maar tot luisteren is het eigenlijk nooit
gekomen. Wat ik van „City" weet is dat het opgericht is door ene
mijnhaar Sutch, Screaming Lord Sutch noemen ze hem in Enge
land. Op een goeie dag klom deze verwilderde heer in z'n roei
bootje, en voer naar een van de vele verdedigingstorens die er
sind de oorlog voor de Engelse kust liggen. Mijnheer Sutch
plantte er een zendertje op en begon voor de lieve luisteraartjes
uit boeken te lezen die eigenlijk niet mogen. De batterijen raakten
echter op, en de Lord moest ophouden.
De screaming Sutch bracht echter een ander op een idee. Geen
duur schip, en geen zeeziekte. Hij zette een flinke sterke zender
op een van de torens, plus een omroeper/technicus, en het spel
kon beginnen Maar ja, wat doe je met een man personeel: Niet
veel, inderdaad. Er werd daarom een advertentie via de micro
foon uitgesproken, en op de vraag of er nog personen waren, die
geïnteresseerd waren in het vak van disc-jockey kwamen vele
aanmeldingen.
Hier neemt het tot nu toe waar
schijnlijk weinig interessante ver
haal een wending. Wat was name
lijk het geval. Tussen de vele aan
meldingen zat een brief van een
schiedammer. Een brief van Mar
tin Groenhorst uit de Boerhavelaan.
Via zijn radio had hij Radio City's
boodschap ontvangen, en had
prompt geschreven.
„Ik geloof niet met het idee
aangenomen te worden. Meer
als een lolletje. Maar goed, ik
kreeg een brief terug, waarin
stond dat ik maar eens langs
moest komen. Dat heb ik ge-
daan, en ik moest een proefpe-
I riode van 3 dagen doormaken
f aan boord van het eiland. Als je
van boord kan spreken. Ik was
de enige die die proefperiode
maakte.
Het maakte allemaal maar een
vreemde indruk op me. Aan boord
zat een man. Die riep alle program
ma's om. De eerste morgen deed hij
de eerstt twee uur, en toen mocht
ik. Maar, wat wil het geval, door
de een of andere oorzaak was de
zender uitgevallen, dus ik heb niet
veel kunnen doen.
Die man was ook niet zo'n tech
nisch licht, en moest steeds alles
via een illegale zender vragen aan
mensen aan de wal. Goed, alles is
weer goed gekomen, en ik kon be
ginnen", zegt Martin Groenhorst.
De enige moeilijkheid waarmee
ik als Nederlander met school
engels nog mee zat was, hoe
Martin Groenhorst zo goed En
gels kon spreken.
„Ia, dat was in het begin nooit zo
veel. Op school heb ik ook nooit
hoge cijfers voor Engels gehaald. In
het begin bleef het dan ook maar
bij 'dit was die en die, en hier komt
die of die.'
Maar, als je de hele tijd met men
sen bij elkaar zit die geen woord
buitenlands spreken, dan moet je
wel mee, of je wil of niet.
Trouwens er schreven ook vele luis
teraars naar die disc-jockey met
dat leuke accent. Dat vond ik wel
grappig, en daarom dacht ik, waar
om niet wat meer gepraat? Nou, en
dat ging steeds beter".
„De avonden op het eiland duurden
wel erg lang. De meesten gingen
vroeg naar bed. Het was slecht ver
warmd. Vooral in het begin. Toen
hadden we alleen maar een klein
olie-kacheltje. Later werd de ver
warming dan gerepareerd. Ook de
verlichting was niet best. De gene
rator moest 's avonds uit, en dan
waren er alleen maar wat batte
rijen. Het licht werd dan met het
uur minder. Van brieven schrijven
of boeken lezen kwam dus niet veel.
De enige die 's nachts door
werkte was de technicus. Die
was altijd met de zender bezig.
En men zegt dat hij steeds ster
ker werd. In het begin hadden
7^ ook zeer weinig platen. Ik
denk hoogstens 400. Die moes
ten ook allemaal gekocht wor
den. Later, toen er veel meer
geluisterd werd, kregen we de
platen rechtstreeks van de pla
tenmaatschappijen. Ook het per
soneel werd later uitgebreid.
Nu zijn er circa 10 mensen aan
boord".
Vreemde dingen zijn er ook ge
beurd. „Radio City was geves
tigd op een van die eilanden.
Een stuk verderop stond ook
nog zo'n soort eiland. De eige
naar van City wilde dat ook
gaan gebruiken, maar Radio Es
sex was hem voor. Er zijn toen
op dat eilandje hele gevechten
gehouden. Het kwam zelfs zo
ver dat een heel stel vissers er
bij gehaald werd door die Es
sex-man, en die hebben toen
het eiland in bezit genomen.
Wij hadden echter al een van onze
zenders, de 188-meter-zender aan
boord gezet, en ook een kleine ge
nerator. Dat moesten we achterla
ten. Zc maken daar nu nog steeds
gebruik van. Een ander gek ding.
Op een gegeven moment werd be
kend dat Citv samen was gegaan
met Caroline. Er zou toen een nieu
we sterkere zender naar het eiland
komen. Het schip kwam langs, en
de zender werd omhooggetakeld.
Toen het gevaarte op zijn hoogste
punt was gekomen ging er echter
iets mis, en de hele zender viel in
zee".
Sinds enkele weken is Martin
Groenhorst echter geen omroeper
meer bij Radio City. „Het had te
weinig perspectieven voor me. Ik
moet namelijk nog een hoop stude
ren, en ik hoop binnenkort in Lei
den mijn kandidaats te doen. Daar
om wilde ik maar een paar uur per
week een programma hebben. Dat
lukte me bij City niet, maar bij Ra
dio London voelde men er wel wat
Binnenkort ga ik daar nu star
ten met een .continental Show".
Dat is een programma dat niet
rechtstreeks de lucht ingaan,
maar aan de wal opgenomen
wordt. Ik wil daarin dan platen
draaien van Europese, en na
tuurlijk ook Hollandse groe
pen".
Afijn, we zullen het binnenkort
wel horen op Wonderful Radio
London. Tussen Tony Windsor
en 1de dubbele D. „Wonderfu
Radio London and The Continen
tal Show, presented by Martin
Groenhorst from Schiedam-Hol
land".
Joop Daalmeijer.
Spelen zijn waarschijnlijk zo oud
als de mensheid. Zeer oud is ook
de soort van spelen, die wij ha
zard-, kansspelen noemen. Juist de
ze blijken een geliefkoosde tijdpas
sering te zijn, wellicht doordat ze
door hun element van toeval iets
weerspiegelen, iets in zich hebben
van de wisselvalligheden van het
menselijk bestaan. Dat de overheid
bepalingen maakte om de speel
zucht, die de welvaart van rijk en
arm dreigde te verwoesten, tegen te
gaan, is begrijpelijk. De Schiedam
se vroedt vaderen bleven in deze
niet achter en hebben diverse malen
getracht het volk te beschermen te
gen zichzelf.
Zoals het in een standen-maatschap
pij past, maakten zij een uitzonde
ring voor de „hogere" standen, in
dit geval de Ridderschap en him ei
gen regenten-stand, blijkbaar van
mening zijnde, dat de speeldrift bij
hen meer getemperd werd door de
rede dan bij het „gewone" volk het
geval was. Zij vaardigden in mei 1556
een keur uit, waaruit ik hier enige
artikelen overneem. Na de lezing zal
de lezer opnieuw overtuigd zijn van
de juistheid van het woord van de
Prediker, dat er niets nieuws onder
de zon is, maar dat alles wat is,
reeds geweest is.
„Item soe en moet nyemandt met
taerlingen (dobbelstenen) speelen
eenich spul, sonder met scijven(?),
op die bueten (boete) van drie
pondt, uuytghenoven ridderen, knae-
pen (candidaat-ridders), der stede
heeren (de stadsbestuurders) ende
oyck eerbaere luyden, die alhier
gastwys comen (fatsoenlijke vreem
delingen), die moeghen speelen met
haer huysghesin in haar sellfs her-
berghe (woning) jegen malcander
somder te verbeuren."
„Item soe wat man afte wyff
in zijl huys liet speelen (gelegen
heid tot spélen gaf) met taerlinghen
sonder scijven, verbeurde drie pondt
Ten waer (tenzij) hij ofte zij be-
toechde (bewees) met twee knae-
pen als dattet hem ofte haer leet
waer (speet), uuytgenoemen als
voirscreven staet."
„Item soe en moet nyemandt
kooten (beentjes uit de hiel van
een schaap of rund, die dienst de
den als dobbelstenen, echter met
vier in plaats van 6 vlakken) om
ghelt, op die boete van twee pondt
ende sententie (vonnis) van sche
penen, tzij tot wat plaetsen dattet
zij (onverschillig waar); een der-
dendeel sheeren behouff (de graaf),
een derdendeel der steede behouff,
ende een derdendeel diet anbrengt."
6 „Item soe en moet nyemandt
qaerten (kaarten) ofte met taer
linghen speelen in de Doelen ofte
an den vesten ofte anders op die
straeten en de andere heijmlicke
plaetsen. Noch soe en sal nyemandt
stuypen (stycken? Het werpen van
munten in een putje, waarbij gera
den moest worden of het aantal even
of oneven was. Kinderen speelden
dit wel met knikkers en noemden
het o.a. „plompen") afte om ghelt
speelen, met wat bouverye (schel
merij) dattet zij, opte boeten voir
screven."
Veelal heerst de mening, dat eerst
de Calvinistische, puriteinse over
heid van na de omwenteling zich
keerde tegen kaartspelen e.d. Zoals
men ziet, was reeds de Katholieke
overheid gekant tegen zulke kans
spelen. Overigens ging het beide
overheden niet in de eerste plaats
(voor de gereformeerde predikan
ten lag dit anders) om het spel als
zodanig, maar om de dikwijls kwa
lijke gevolgen: het verlies van een
goed deel van de bestaansmiddelen.
Misschien ook maakte men daarom
een uitzondering voor de Ridder
schap en de eigen regentenstand,
omdat deze in de regel meer te ver
liezen hadden en minder snel tot
de bedelstaf gebracht?
Aldus schrijft Schiedams gemeente
archivaris, drs. G. v. d. Feyst in de
zojuist verschenen gemeentelijke uit
gave „Het Stadhuis meldt".
Speciaal voor Uw
TROUWREPORTAGES
NIEUWSTRAAT 43
(t.o. bevolking)
TELEFOON 260555-152573
Martin Groenhorst, volgens
de Engelsen Marin Green, ge
zeten tussen micro en platen.
Jan. Schapers' rolprent over
Schiedam, sinds jaar en dag, in
opdracht van de gemeente, in de
maak en in de wandeling al
Schapers' „onvoltooide" genoemd
dreigt nu toch klaar te komen.
Deze Schiedamse „goodwillfilm"
schijnt echter wel door pech
achtervolgd te worden. Burge
meester en wethouders hebben
„hun" film al even mogen zien,
tiidens een besloten voorstelling
in het Zakkendragershuisje.
Maar bij die voorvertoning, een
lokale filmkeuring zou men kun
nen zeggen, ging het ook al niet
van een leien dakje. Technische
moeilijkheden stonden dit voor
draaien voor de heren opdracht
gevers wat in de weg. De eeuwig
optimistische cineast Schaper,
die het waarschijnlijk allemaal
ook niet kan helpen (wel verhel
pen,is echter niet voor één gat
te vangen. Hij heeft inmiddels
B. en W. naar zijn filmstudio in
Rotterdam genodigd, waar hem
alle middelen ter beschikking
staan om zijn bewerkelijke werk
stuk er nu in laatste en blijkbaar
verbeterde versie er zonder dra
len uit te draaien. De verwachtin
gen zijn nu wel zeer hoog ge
spannen. En nu maar hopen dat
er geen jaren meer overheen
gaan aleer deze onversneden
Schiedamse filmstrook in roula
tie komt. Maar gelukkig lacht ci
neast Schaper het lest en het
best ah hij met zijn produkt aan
de hooggestemde verwachtingen
kan voldoen. We zouden haast
willen zegen, Jan, haast je vooral
niet. De allerlaatste versie kan al
leen maar de beste zijn. Laat je
niet opjagen.'
PER ABUIS
vermeldden we dat nieuwe leden
voor de schietver. „Schiedam" zich
aan konden melden in gebouw Ar
cade. Dit moet zijn De Korenbeurs.
U kunt er vanavond nog terecht...
SCHIEDAMSCHE CARTONNAGEFABRIEK
