HONIG
Van „stijfselkissie"
wereldconcern
totr taxi's
i
i
i
i
i
i
l
l
i
i
i
i
i
l
i
i
l
i
t
T
De kachelpijp-
T van Londen
De Honig-fabrieken, lang geleden, in 1930.
it Ook 's avonds bieden de fabrieken van het Honig-concern een fascinerende aanblik.
if De heer RL Kz. Honig (1846-
1908), de man die het bedrijf
bouwde en groot maakte. En
dat alles uit een stijfselkis
sie
I
4-
I
I
I
i
I
i
I
I
i
I
I
80.000 km.
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
1
I
if Vanuit de lucht galen ziet Honig er heel an ders uit, romantisch haast
I
1867-1967
Dat dit o.a. door Lou Bandv
destijds met veel talent bezon
gen „kissie" een stijfselkistje
van HONIG was, is helemaal
niet belangrijk. Veel belang
rijker was de baby, die er in
lag. Dat zou de heer Klaas Ho
nig Czn., die 9 mei 1867 voor
vijfduizend zilveren guldens
een eenvoudige stiifselwerk-
plaats kocht, stellig met ons
eens zijn geweest. Wat dat be
treft is er bij HONIG in de se
dertdien verstreken eeuw he
lemaal niets veranderd.
het gaat om de mens, tóen,
maar ook nü. HONIG beseft,
dat zonder de mens geen be
drijvigheid tot stand kan ko
men.
Klaas Honig Czn., die op 9 mei
1867 voor f5.000— het stijfselhuis
„De Troffel" kocht en daarmee de
eeuw van Honig inluidde, was geen
politicus, maar gewoon een „ouder
wets" zakenman.
„De Troffel" was bestemd voor
Meindert, die graag fabrikant wil
de worden. Hij had grote belang
stelling voor het moderne indus
trialiserende Engeland.
Vader Klaas en de hele Zaan
streek bleven trouw vasthouden
aan de wind als voornaamste
energiebron. In „De Troffel" werd
alles nog met de hand gedaan,
maar in Engeland heerste de
stoommachine...!
Op 26 april 1873 droeg Klaas Ho
nig het stijfselhuis over aan de
toen 27 jarige Meindert en natuur
lijk ging die gebruik maken van
hét energiemiddel van de toe
komst: STOOM.
Vader Klaas zag het nut daarvan
niet in: waarom bouwde zo'n jon
gen geen molen als hij een kracht
bron voor z'n machines nodig
had? Wind had je immers voor
niets en kolen moest je voor
„duur" geld kopen!
Meindert bestelde z'n stoommachi
ne, vader en zoon gingen uit el
kaar. Het was 1874.
M. K. Honig, nu dus ex-firmant
van de firma Klaas Honig en Zoon,
begreep zijn tijd. Hij bouwde aan
de toekomst en wilde daar zonodig
graag offers voor brengen.
Na het besluit omtrent de stoom
machine, ging hij in 1875 maïs-
stijfsel produceren. Menig vakge
noot uit die dagen schudde het
wijze hoofd. Maïsstijfsel, goedko
per dan tarwe-stijfsel, werd im
mers uit Amerika geïmporteerd,
zelf maken was een onmogelijke
zaak.
Het verzurings-procédé, geschikt
voor de bereiding van tarwe-stijf-
sel, kon bij de maïsstijfsel-fabri-
cage niet worden toegepast. Jaren
lang vocht M. K. Honig tegen het
bederf door schimmel, dat tijdens
het drogen van de maïsstijfsel dik
wijls ontstond. In 1895 ontdekte
hij de formule voor perfekte maïs
stijfsel.
Toen was er met al het experimen
teren zoveel geld gemoeid geweest,
dat de middelen om de zaak ver
der te financieren ontbraken.
Er werden maatregelen genomen:
een boekhouder die niet kón boek
houden werd van zijn taak ont
heven. (Meindert Honig ging toen
zelf het dubbelboekhouden leren).
Een meesterknecht, „duur en slor
dig en met veel praatjes", ver
dween. .Jan Zemel kwam in zijn
plaats, een grote verbetering",
schrijft K. C. Honig, zoon van M.
K. Honig. En hoe het verder met
Honig ging? Best, het groeide uit
tot een bedrijf met vele internatio
nale vertakkingen. Dat begin leek
ons echter interessanter.
4-
1
4-
4-
4-
4-
4-
4-
4-
4-
4-
4-
4-
4-
Op 23 maart 1907 kwam in de
vroege ochtenduren een stoet
van zeventien huurauto's, voor
zien van taximeters, uit de ga
rage van de General Motor Cab
Company te voorschijn en reed
onder veel geknal en gerairv
mei de Brixton Road in Zuid-
Londen af. De eerste taxi's uit
de historie hebben een prak
tische manier van stadsvervoer
in het leven geroepen, die de
gehele wereld ongeëvenaard
is. De Parijse taxi's hebben ge-
holpen Frankrijk de slag aan
de Marne te doen winnen; de
taxi's van Tokio behoren tot
de snelste ter wereld, maar de
Londense „cab" blijft een in
stelling die al zestig jaar lang
elke verandering tart.
Van binnen, aldus Het Beste, is hij
zo geconstrueerd, dat een heer met
een „kachelpijp", oftewel een ho
ge zijden, er rechtop in kan zitten.
Deze wagens voldoen aan zeer spe
ciale eisen en regels.
De deuren zijn extra breed, ter
wijl de interieurs smetteloos zijf-
Alhoewel de chauffeur buitenspie
gels mag hebben, is het hem ver
boden de gebruikelijke achteruit
kijkspiegel boven de voorruit aan
te brengen opdat hij niet in de ver
leiding komt zijn passagiers te be
spieden.
De vrijheid van de laatsten
wordt nog vergroot door een splin-
tervrije glaswand achter de rug
van de chauffeur van gekleurd
glas, waardoor wel naar buiten,
doch vrijwel niet naar binnen kan
worden gekeken. De Londense taxi
is vaak geprezen als de meest ra
tioneel gebouwde wagen ter we
reld. Hij is tamelijk kort, zodat
hij gemakkelijk is te parkeren.
Bovendien kan hij keren tussen
muren die acht meter van elkaar
staan, hetgeen in de nauwe stra
ten van de Britse hoofdstad hoogst
belangrijk is. Hij rijdt gemiddeld
twaalf kilometer op 1 liter ben
zine en wat hij aan snelheid mist
(maximaal 96 kilometer per uur)
maakt hij goed door zijn betrouw
baarheid.
4-
4-
4-
4-
1
Londen heeft momenteel ongeveer
7250 taxi's, die gemiddeld tachtig
duizend kilometer per jaar afleg
gen. Eenmaal per jaar gaat elke
,,cab" in de revisie, hetgeen rond
de tweehonderd pond kost. Deze
revisie vindt plaats door het Bu
reau Openbaar Vervoer, een afde
ling die onder Scotland Yard res
sorteert. Ook worden taxi's voor
een kwartaalinspectie opgeroepen,
terwijl inspecteurs onverwachte
steekproeven langs de weg nemen
Voor de kleinste onregelmatig
heid kan een rijverbod worden op
gelegd. Na tien jaar moet een taxi
die dan ongeveer 800.000 kilome
ter heeft gelopen, een volledige re
visie ondergaan. Dit is meestal niet
meer lonend, ondanks het feit, dat
de taxi's doorgaans nog in goede
staat verkeren.
De wettelijke regelingen voor het
taxibedrijf stammen goeddeels uit
1831 toen London Hacney Carria
ge Act werd ingesteld. Deze bepa
len o.a. dat de chauffeur niet ver
plicht is te stoppen wanneer hij
wordt aangeroepen. Als hij stopt,
of als er iemand op hem afkomt,
terwijl hij op een standplaats staat
met zijn bordje „For Hire", dan
moet hij hem meenemen, tenzij hij
een rit moet maken van meer dan
negen kilometer of een die langer
dan een uur in beslag neemt. In
dat geval mag hij weigeren of een
huurprijs bedingen, die waarschijn
lijk veel hoger zal liggen dan de
taximeter zou aangeven.
In 1940 werden vierhonderd taxi's
gevorderd en uitgerust met ma
chinegeweren voor de strijd tegen
de Duitse parachutisten. Ongeveer
tweeduizend andere werden ver
enigd tot een brandweerkorps. Er
werden opleggers aangekoppeld,
die werden beladen met ladders,
bijlen en brandslangen. Deze taxi
brandweer kwam met zijn handige
wendbare wagens en grondige ken
nis van de stad sneller ter plaat
se dan de logge brandweerauto's
met chauffeurs, die voornamelijk
hun ei een wijk goed kenden.
Geen stad ter wereld, zo besluit
het Beste, kan bogen op een par
ticulier, transportbedrijf, dat met
de kachelpijptaxi's van Londen is
te vergelijken, met hun vinding
rijke „cabbies", die dagelijks de
onmogelijkste pakketten, spoed-
brieven, boeketten ongeveer vier
honderdduizend mensen afleveren
in het hart van de drukke Britse
hoofdstad.