tiet nieuwe
t
ATTENTIE
DIERBARE HERINNERING UIT 1900
GEËNT OP DE ACTIE BAD-ZUID
Dinsdag 21 en vrijdag 24 mei
ZOMER
MANTELS
MEISJES voor INPAKWERK
Schiedamse Notities
l Vmdsor
House
69.50
schiecarton
Verschijnt woensdag en vrijdag in Schiedam, Kethel en Oud-Mathenesse (Rotterdam)
In de toonzaal van de G.T.B. wordt, zoals u al gelezen heeft
de aktie --Warm water" gevoerd. De etalage is hierop geheel
afgestemd, doch ook de gehele entourage. In 1900 richtte het
bestuur van de Vereniging Schiedamse Volksbaden aan de Ge
meenteraad het verzoek om een terrein in koop te krijgen aan
de Gedempte Broersvest bij het plantsoentje aan de Rotter-
damsedijk, teneinde op dat terrein een Volksbad te stichten
Bedoeld verzoek werd aan B. W. gericht, dat zich de volgen-
e vraag stelde: „Ligt het op de weg der Gemeente om de po
gingen van adressante te steunen?" Waarop men tenslotte be
vestigend antwoordde.
Stoomketel
Twee klassen
"IVieuwsticht"
A. C. J. SCHEFFERS
DAM 35
«■T V. DEFECT ?n
bel
RADIO „ACTIEF"
testing
modemagazijn
18e JAARGANG
VRIJDAG 17 MEI 1968
Redaktie en Advertenties: Broersvest 125, Schiedam (C. J, van der Klink), telefoon 010-267368 en 263939
Inzendtermijn advertenties: dinsdag en donderdag 6 uur 's avonds. Hoofdredaktie: P. J. Hovingh
De „Randstad-edities" geven uitgaven in Delft, Schiedam, Vlaardingen,
Maassluis, Rijswijk met de rond deze steden gelegen dorpen en 'n editie
voor geheel Westland en beschikken over een uitgebreid N.I.P.O.-rapport
l
VOLKSBADHUIS:
Het terrein achter de windkorenmolen
„De Batavier", dichtbij de meest be
volkte buurten achtte men hiervoor de
juiste plaats. Aldus werd dit terrein
in erfpacht gegeven voor 50 jaar te
gen een jaarlijkse pacht van f 2,50.
De aanbesteding van de bouw, een
hele gebeurtenis in die tijd, had op
14 maart 1900 plaats.
Met als inschrijvers: S. Smit te
Rotterdam (8390,J, JPinster te
Schiedam 8600,terwijl deze
100,minder inschreef wanneer
de oplevering een maand eerder
was gesteld, A. Noordijk en A. J.
v.d. Vlis, Den Haag (f 8490,en
N. v.d. Velden, Schiedam
(f9753,Het verschil tussen de
hoogste en de laagste inschrijver
bedroeg 1.363,De firma Smit
kreeg de opdracht van het Volks
bad, dat een afmeting kreeg van
17.30 meter lengte en 7.30 breed
te.
Zoals men nu probeert iedere
huisvrouw ervan te overtuigen
van hoeveel onschatbare waarde
de geyser in de keuken en de ei
gen douchecel is, zo stond men
toen op de bres voor de bouw van
dit badhuis. Iets daarvan vinden
we in de aktie „Bad-Zuid" zelfs
terug.
Het badhuis (zie foto) werd on
der leiding van de heer K. Sneij-
ders de Vogel alhier gebouwd;
aannemer S. Smit te Rotterdam
en stadsarchitect J. M. A. Zoet
mulder. De heer Bleyenbeng te
Rotterdam werd met het schilder
werk belast. De machine, de ba
den en de leidingen werden gele
verd door de firma Ingelse Co
alhier, de gasleidingen en de or
namenten door de heer J. C. Zij
develd. Badmeester werd de heer
C. J. Duimel. Men had gehoopt op
1 augustus dit bad te kunnen ope
nen. Het werd een maand later.
Maar toen was het ook een his-
torische datum (1 september
1900) voor de vereniging Schie
dams Volksbadhuis, die bij Ko
ninklijk besluit van 7 februari
haar statuten zag goedgekeurd.
In het verslag van de Schiedams-
se Courant gevestigd aan de Bo-
terstraat 68 lezen we dan op het
Gemeente-archief, dat de indruk
van de rondgang op die dag een
zeer aangename was! Al miste
men node een vrouwenafdeling.
Men schrijft dan: „Wij houden ons
ervan overtuigd, dat juist de
werkmansvrouw in de eerste
plaats moet gesteund worden in
haar streven naar reinheid..."
Misschien niet zo hoffelijk gezegd,
maar men bedoelde het ongetwij
feld goed.
Zoals nu met de aktie „Warm wa
ter!" Waarvoor de huisvrouw ten
slotte „warm" moet lopen, want
zij heeft het gemak ervan.
We schreven u vorige week al
over het dringend gemis van de
fonteintjes in de toiletten en de
luxueuze wastafels in de slaapka
mer. Mejuffrouw G. M. de Haas,
leidster van de Stichting Huishou
delijke en Gezinsvoorlichting zal
u vanavond op de Koopavond aL~
les hierover vertellen in de Toon
zaal op de Broersvest!
Maar we keren weer terug naar
de Broersvest van 1900. Het Volks
badhuis had twee klassen, wat ook
bleef. Een kuipbad in de eerste
klas kostte 0,35, een stortbad
f 0,20. In de tweede klas zat men
vorstelijk „in de kuip" voor f 0,20
en kreeg men voor slechts zeven
cent een regenbad. Met aanmerke
lijke kortingen per kaarten van 10
baden!
De inwendige bouw berustte op
ijzeren moerbinten en overlegde
binten van de cementwelven.
Waardoor heel gemakkelijk repa
raties in riolen en leidingen uit
gevoerd konden worden. Het bad
was in tweeën gedeeld door een
corridor, in het midden onderbro
ken door het kantoor met loket
ten naar weerszijden.
Verder kuip- en stortbaden, priva
ten.
Op zolder een asbesten verwar
mingsketel, waar het water door
stoomcirculatie werd verwarmd
en vervolgens afgeleid naar de ba
den. De watertoevoer regelde zich
zelf door een vlotter. „Nette bad
kamers", schreef de N.S., al uitte
men wel de wens voor douches!
De regenbaden kregen alle lof.
11
Met name de afscheiding door een
dikke glazen plaat, die het voor
gedeelte der kamertjes beveiligde
tegen hinderlijke natheid en... die
door stoom waren verwarmd. Ter
uwer geruststelling: natuurlijk
kregen de dames later gelegen
heid een warm bad te nemen. Zij
het dan op een vastgesteld mid
daguur: nl. van 34 uur In de
maand september werden 1058 ba
den genomen, in oktober 734. Ge-
middels 60% stortbaden tweede
klas, terwijl de overige 40% 2de
klas kuipbaden en lste klas stort
en kuipbaden namen.
De vereniging „Nieuwsticht", in
1857 opgericht, stelde zich ten doel
aan minvermogenden een goede
woning te verschaffen. Doch naast
die goede huisvesting vond zij
reinheid op het lichaam een der
eerste vereisten! Wekelijks stelde
zij 100 kaarten kosteloos ter be
schikking voor de bewoners van
„Nieuwsticht".
Een onbekende schonk een aan
zienlijk bedrag voor schoolibaden.
De Schiedamse Courant zette zich
hiervoor met een speciale „ster
ren-rubriek" in en boekte daarme
de succes.
Van Gemeentewege worden in de
nabijheid van het bad werken uit
gevoerd. Het bad komt half be
graven onder de aarde te staan
en wordt aan het oog onttrokken
door het plantsoen. Het heeft bo
vendien de dreiging van instorten.
Architect Kramers stelt een des
kundig rapport hierover samen.
In 1909 richt men een verzoek tot
B. en W. voor een nieuw badhuis.
Ups en downs. Maar het nieuwe
badhuis komt er en het staat er
nog: aan dé Lange Haven. Het ou
de, dat eens de trots was van
Schiedam op de Broersvest werd
verbouwd tot een gymnastiekzaal
ten dienste van de nieuwe school
aan de Singel.
Wie van u namen daar vroeger
een bad en wie van u heeft daar
later gymnastiekles gehad? Heel
wat stadgenoten. Zo af en toe is
het leuk al die herinneringen eens
op te halen. Via het fotoboek
Schiedam rond de eeuwwisse-
ling" van Hans van der Sloot bij
voorbeeld, waarin ook bijgaande
foto is afgebeeld.
M.W.—S.
BANKETBAKKERIJ
Het Juiste adres
Géén filialen Tel. 267823
i.v.m. HEMELVAARTSDAG zal ons blad op
verschijnen.
Inzenden van copy redactie en advertenties uiterlijk maandag
resp. woensdag vóór 6 uur.
CLUB „DE WAAG",
nog wel bekend uit de recente
„Lichtstoet" organiseert zaterdag
avond in haar gekke-knots-boem-
hos-zaaltje aan de Nieuwstraat 36
(t.o. Sporthuis Ter Braak) een
groots opgezet Discobal, waar naar
hartelust gehost en gedanst kan
worden. Heb je nog een paar losse
centen in je zak (de toegang is
maar een gulden voor leden en
anderhalve piek voor niet-leden)
kom dan zaterdag eens langs, je
zult er geen spijt van hebben.
EEN BEZOEK
aan de Vlaardingse Eendenkooi
o.l.v. de heer C. J. Amsterdam
brengen de leden van de K.N.N.V.
afd. Vlaardingen/Schiedam op zon
dagmorgen 19 mei a.s. Verzamelen
om 8 uur bij de ingang der kooi.
„GEZAG
en democratie..." Daarover spreekt
mevrouw L. C. Bot-Don op dins
dagavond 21 mei a.s. tijdens de le
denvergadering van de Ned Chris
ten Vrouwenbond, afd. Schiedam-
Nieuwland. Daarna wil men in
groepjes met elkaar van gedachten
wisselen.
Aanvang: 8 uur.
0 IN ZAAL
1 van het Beursgebouw, ingang
Meent hoek Rode Zand organiseert
de internationale vereniging „Phi-
latelica" afd. Rotterdam een con
tactavond op dinsdag 21 mei a.s.
Aanvang: 8 uur.
DE SLUITINGS-
avond van dit seizoen van de Vrou
wengroep P.v.d.A. heeft op dins
dag 21 mei a.s. plaats in het Wijk
centrum, Dr. Wibautplein alhier.
Aanvang: 8 uur.
VAN
20 tot en met 26 mei a.s. wordt de
Blauwe Week Collecte gehouden,
uitgaande van de nationale com
missie tegen het alcoholcisme. U
kunt hiervoor ook gireren op num
mer 1390953 t.n.v. de heer J. H.
Weergang, Schaperlaan 48.
DE MAAN-
delijkse bijeenkomst van de aqua
riumvereniging „Aqua Fauna"
heeft plaats in zaal „Irene" aan
de Nieuwe Haven. De heer v.d.
Tuin zal in het bijzonder het le
ven der voedseldieren in de zo
mermaanden toelichten. Kleuren
dia's van diverse andere interes
sante dieren voor uw aquarium
zullen deze avond bijzonder aan
trekkelijk maken. Men krijgt te
vens instructies hoe men aquari
umfoto's kan maken. Een avond
die u niet zal willen missen en
waarbij iedere geïnteresseerde van
harte welkom is.
Aanvang: 8 uur.
HET GROTE
en Jeugd-orkest van O.B.K. is van
avond om kwart over 7 in de Mar
griethal aanwezig. De drumband
met grote majorettes gaan zater
dagmiddag om half 2 naar Over-
schie en een dag later naar Sam-
bre de Mons.
Telefoon 151604156274
263420
WIJ HELPEN DIRECT
Tot 's avonds 11 u. bereikbaar
Corn. Drebbelstr. 7, Schiedam
Verkoop en inruil van alle
merken
GOED GEKLEED IS
GEKLEED DOOR
MGR. NOLENSLAAN 600
NIEUWLAND
Vrijdags van 7 tot 9.30 uur
GEOPEND
HOOGSTRAAT 154
SCHIEDAM
TEL. (010) 263787
Buchmann zonnebrillen
vanaf 19,50
in klassieke en exclusieve
modellen, prijzen vanaf
voor moeder en dochter
BROERSVEST 111
TEL. 267416
VRIJDAGSAVONDS
GEOPEND
vraagt
Afdeling Personeel,
Burg. Honnerlage Gretelaan 159, Schiedam (telefoon 26.05.00)
;.t