Het nieuwe
HELPT HET POODE KRUIS HELPEN.
Schiedam kreeg (eertijds)
het marktkruis na
t
OVER MARKTEN GESPROKEN
Flor is V was
er in 1270
al pal
voor!
ZOMER
MANTELS
SIP VLERK
GOUD
1 Vmdsor
House
MEISJES voor INPAKWERK
t
69.50
Verschijnt woensdag en vrijdag in Schiedam, Kethel en Oud-/y\athenesse (Rotterdam)
Het bericht dat in Groenoord
aan het Johan Straussplein
een tweed weekmarkt komt
maakte me een beetje nieuws
gierig. Want wanneer had
Schiedam zijn allereerste
markt? Dus op naar het Ge
meente-archief en heerlijk dui
ken in oude verhalen. Waar
voor terdege belangstelling be
staat, getuige de reakties op
het eerste volksbad. Maar daar
kom ik volgende week op te
rug.
3000 stuks
.Tlcl fli' kermis
0 Zondagavond
Eigen dood
hT.V. DEFECT
bal
RADIO „ACTIEF"
18e JAARGANG
VRIJDAG 24 MEI 1968
Redaktie en Advertenties: Broersvest 125, Schiedam (C. J. van der Klink), telefoon 010-267368 en 263939
Inzendtermijn advertenties: dinsdag en donderdag 6 uur 's avonds. Hoofdredaktie: P. J. Hovingh
De „Randstad-edities" geven uitgaven in Delft, Schiedam, Vlaardingen,
Maassluis, Rijswijk met de rond deze steden gelegen dorpen en 'n editie
voor geheel Westland en beschikken over een uitgebreid N.I.P.O.-rapport
Het is intussen wel interessant te we
ten, dat een van de eerste stadsrech
ten van graaf Floris V in 1270 was:
een weekmarkt. Waarvan we weten,
dat op 21 september 1610 Cornelis
Cornelisse, stuurman op een Schie-
damse haringboot 5 tonnen gezouten
haring meebracht.
In die dagen betaalden de vissers
op alle haring, die zij vingen, een
belasting aan de kerk. Wat oons
echter het meest boeide is het be
vestigen van een kruis bij de in
gang van de markt. Het markt
kruis als teken, dat het aan ie
dereen, ook aan hen, die door de
kerk verbannen waren, was toege
staan om de stad te betreden.
Markten werden vroeger veelal ge
houden ter herdenking van de
stichting van een kerk en waren
nauw verbonden met de kermis
sen, die later zouden ontaarden in
„wereldse kermissen"
Is de markt voor onze stad een
krtiis geworden? Nü zeggen we
volmondig: nee. Maar het is wel
eens anders geweest. De winke
liersvereniging „Schiedam" richt
te in 1901 een verzoek aan B. en
W., dat de Raad zou mogen be
sluiten ten eerste: een wekelijkse
algemene markt alhier op te rich
ten; ten tweede: als marktdag aan
te wijzen de maandag; ten derde:
van de op de markten ten verkoop
aan te bieden artikelen althans
voorlopig geen marktgeld te hef
fen en ten vierde: ter aanmoedi
ging van de handel in vee op die
markt premies uit te loven en
daarvoor een bedrag van 2080,—
uit te trekken. Voorts al die maat
regelen te nemen, verordeningen
in het leven te roepen of te wijzi
gen als in het belang der zaak
nuttig en nodig mag worden ge
acht. Met als ondertekening de na
men van F. J. Smit, D. Lodder, P.
Loopuyt, G. F. Wittkampf en C.
van der Most.
Omdat Schiedam de hoofdplaats
was van een zeer veerijke streek,
het zgn. „spoelingsdistrict", stel
de men zich de vraag: „Wat is na
tuurlijker dan dat het vee uit dit
district (een 3000 stuks) in zijn
woonplaats wordt „gemarkt"?
Een vergadering dus met de vee
houders, die hun sympathie aan
dit plan van een voorlopig vrije
markt betuigden. Op 18 november
1901 brengen B. en W. (burge
meester Versteeg en secretaris
Wijtema) ter kennis van belang
hebbenden, dat zij op die maan
dagweekmarkt een vaste stand
plaats verlangen, hun verzoek
daartoe met opgave van welke
koopwaren die plaats wordt ver
langd, behoren in te leveren bij
m Hierboven: de vrijdagmarkt op 1 september 1950, enige minuten voor
de officiële opening. AI belangstelling bij de vleet. Het lint wacht nog
om te worden doorgeknipt
En dat zou dan wethouder mr. P. van Bochove (still going strong) hier
onder doen, omstuwd door de belangstellenden. Misschien staat u er ook
wel bij! (Foto's: Chr. Breur)
de marktcommissie ter raadhuis
uiterlijk voor of op 22 november
(wel een spoedkwestie!en dat
inrichtingen, waar gelagen wor
den gezet, niet worden toegelaten.
Op 26 november is die weekmarkt
een jeit. Op de plaats, waar nu
het stadhuis staat. Het zal een wat
wonderlijke markt geweest z.ijn
met varkens, schapen en paarden.
Maar ook enkele tafeltjes met
lintjes en kantjes en galanterie
waren in tentjes. Een stalletje met
vogels, kunstbloemen van Adam
Fister?) planten en bloemen, za
den. Artikelen op de grond geëta
leerd of zomaar op een wagen.
Luid werden de waren aangepre
zen. Bijzondere koopjes, waarvan
men profiteerde, want ze werden
zo goed als cadeau gegeven.
Marktlieden maakten er een stunt
van door hoog boven de kopers
uit te tornen en met veel ge
schreeuw, zonderlinge gebaren en
geheimzinnige bewegingen het pu
bliek naar zich toe te trekken en
te imponeren. Zó groot was de
welsprekendheid, dat een steno
graaf met een snelheid van 300 let
tergrepen per minuut niet bij had
kunnen houden. Tegen 11 uur was
de belangstelling het grootst, want
toen werd het hoornvee gebracht!
Drie jaar later, op 19 januari 1904
stellen B. en W. op advies der
weekmarktcommissie tot ophef
fing van deze markt voor. Net als
in 1874... Hetgeen bij acclamatie
wordt aangenomen. Pikante noot
hierbij is dat in dezelfde verga
dering een adres van de A.R. Kies
vereniging „Nederland en Oranje"
c.s. om afschaffing der kermis
met advies van B. en W. wordt be
handeld. En hetzelfde lot als die
weekmarkt ondergaat. Zij het dan
met 13 tegen 8 stemmen.
Louis de Vries ageert op het slui-
in klassieke en exclusieve
modellen, prijzen vanaf
MODEMAGAZIJN
voor moeder en dochter
BROERSVEST 111
TEL. 267416
VRIJDAGSAVONDS
GEOPEND
ten van de markt met een inge
zonden stuk in de Schiedamsche
Courant van 4 februari 1904. Hij
wijt deze mislukkig aan onvol
doende voorbereiding en de over
haasting, waarmede deze zaak
door de marktcommissie werd
aangepakt. Doch ook aan het con
servatisme welke deze commissie
toonde, toen zij zich bewust werd,
dat de markt niet meer ging. In
verschillende plaatsen in Noord-
Brabant, haalde spr. bitter aan,
wist men van enkele jaarmarkten
in korte tijd bloeiende weekmark
ten te maken...
Er komt een zaterdagavondmarkt
voor terug. In 1908... Die wonder
lijk genoeg gehandhaafd blijft tot
1921. Dan vindt men het ineens
iets onrechtvaardigs tegenover de
om de markt wonende winkeliers,
dat marktgelden worden getrok
ken uit deze markt. Die mensen
zitten op lasten die geschat wor
den op f 5,per week. Concur
rentie op de zaterdagavond, de
drukste van de gehele week, door
die vreemde kooplui op de markt
met een verkoop van 20.000 zelf
gemaakte sigaren. Die ook in ei
gen stad te koop zijn. De stads
zegel kende ipen toen nog niet, an
ders had die redding kunnen bren
gen.' Strubbelingen over en weer
met als eindresultaat: opheffing
van de markt...
Dan lezen we in de Gemeentestuk
ken van 11 november 1937, dat de
weekmarkt des vrijdags en de var-
kensmarkt welke is vastgesteld op
de tweede vrijdag in de maand no
vember sinds vele jaren niet meer
zijn gehouden en wegens gebrek
aan belangstelling moeten worden
beschouwd als hun eigen dood te
zijn gestorven. Getekend door
burgemeester Van Haaren en se
cretaris V. Sickenga.
Dan is het een poos stil... Totdat
op 24 februari 1950 het verzoek
komt om een weekmarkt in te
stellen. Op 8 maart gaat de mid
denstand hierover praten, voelt er
weinig voor. Echter niet zo de
huisvrouwen van Schiedam! Die
geven tenslotte de doorslag en op
21 juli komt het besluit, dat de
Gemeente een jaar lang op proef
de markt op het Broersveld wil
proberen. De laatste week van au-
gustus staat alles in het feestte-
ken van die markt, die op 1 sep
tember 1950 met een forse knip
door wethouder mr. P. van Bocho
ve wordt geopend.
Hij heeft die proef glansrijk door
staan, die markt. Hij heeft het
derde lustrum achter de rug. Over
twee jaar bestaat hij twintig jaar.
Met straks een andere weekmarkt,
een tweede, doch eigenlijk de zes-
Telefoon 151604156274
263420
WIJ HELPEN DIRECT
Tot 's avonds 11 u. bereikbaar
Corn. Drebbelstr. 7, Schiedam
Verkoop en inruil van alle
merken
114 krt. gouden damesring in
Ëring, modern antieke kleur
i gestileerd met 14 kirt. goud
oesterparel met granaat
41,50 89,50
Sportieve ring
|H met witte
spinel of met
|H brillant
eeel massief
H= 14 krt. goud
v.a. 36,50
Monogram-
ringen voor
dames en
heren, in vele
modellen v.a
48,50
Ringen met Zeer bijzonder
originele is onze collec-
24 krt. gouden tie brillant
penningen ringen. Alles
v.a. 39,50 met certificaat
en foto,
reeds v.a. 76,50
Juwelier-
edelsteenkundige 'w'
ROTTERDAMSEDIJK 268 SCHIEDAM
de in Schiedam, in Groenoord aan
het Johan Straussplein. Fijn voor
de bewoners daar. Fijn voor de
marktkooplieden, die zelf bewe
ren, dat ze graag in Schiedam
staan. En hiervoor nu tweemaal
in de week de kans krijgen, nl.
op dinsdag en vrijdag. Die zijn
gouden en zijn eeuwfeest nog wel
zal vieren.
TEL.(0I0) 263787
Buchmann zonnebrillen
vanaf 19,50
HOOGSTRAAT 154
Vrijdags van 7 tot 9.30 uur
GEOPEND
GOED GEKLEED IS
GEKLEED DOOR
MGR. NOLENSLAAN 600
NIEUWLAND
vraagt
Afdeling Personeel,
Burg. Honnerlage Gretelaan 159, Schiedam (telefoon 26.05.00)