Over een onbegrijpelijke taal,
romantiek en „bralbeelden"
Vrije Toegang
GEVONPEW
VüÖRWÏRPEfJ
DUINDIGT
SïO OPMAN
Balaton
De taal
Brandstof
Torso's
Course-agenda
Woensdag 17 juli
DAG VAN HET
PAARD
Zondag 21 juli
Woensdag 24 juli
Woensdag 31 juli
de Palinka
Zigeunermuziek
's Morgens
om acht uur aan
Maaltijden
HET NIEUWE STADSBLAD - PAG. 9 - VRIJDAG 12 JULI 1968
N BINNENWEG 397 ZWARTJANSTRAAT 8b
ROTTERDAM
MC-R NO' INSLAAN El? SCHIEDAM
Waar kunnen we nog meer heen
in Hongarije? Het Balatonmeer
komt dan allereerst aan de beurt.
De „zee van de Hongaren" is een
aardig recreatieoord, niet meer.
Wij, die Westerse goed geoutil
leerde badplaatsen gewend zijn,
moeten wat dat betreft, van de
Balaton niet al te veel verwach
ten. Buiten de vermaakcentra
biedt hot meer echter talloze stil
le en erg romantische plekjes met
een prachtige natuur als entoura
ge. Reden om de Balaton in geen
geval links te laten liggen.
Over Boedapest heb ik al gespro
ken, een stad die de moeite waard
is. Als u Hongarije echt wil bele
ven, zult u het toch voornamelijk
op het platteland moeten zoeken.
Daar is een blik in het leven van
de Hongaren geen moeilijke op
gave. Probeert u, ondanks alle
taalmoeilijkheden, met de boeren
eens in gesprek te komen en kijkt
u met hen uit over het land. Het
land Hongarije, dat zo moeilijk te
beschrijven is, juist omdat het
zo'n aparte soms bijna mystieke
sfeer bezit.
PETER
Alle registers op het culinaire ter
rein worden ongetwijfeld openge
trokken en dat betekent in Honga
rije heel wat. Zeker twee warme
maaltijden, en ontbijten en lun
ches gaan dan nog vergezeld van
koude Wiener-schnitzels en zoete
(maar sterke) likeurtjes.
Nodigt een Hongaar u uit, dart
kan er één ding beslist niet voor
komen: honger hebben of zelfs
maar trek hebben in iets. U zit
vol tot aan de kraag van het va-
kantiehemd, frequent.
De taal die men in Magyarenland
spreekt is even onbegrijpelijk als
vreemd. Met geen enkel ander
land in Europa (behalve Fin
land) heeft Hongarije taalver
wantschap. De taal van de Honga
ren is geboren ergens achter het
Russische Oeralgebergte en heeft
door de eeuwen heen vele invloe
den van buiten af kunnen weer
staan. Het wonderlijke is dat de
taal ook geen enkel internationaal
woord heeft geaccepteerd. Ik be
doel daarmee woorden als restau
rant, café, hotel, taxi e.d. De Hon
gaar heeft overal zijn eigen woord
of uitdrukking voor en dat maakt
het bijzonder moeilijk om Zich in
het land verstaanbaar te maken.
Ach, ook dat kan zijn charme heb
ben, maar het is lastig, dat wel.
Ik ga het nog een moment over
benzine hebben. U merkt wel, het
gaat van de hak op de tak; ik heb
hier echter al meer gesteld, dat
zoiets gebeurt als je in kort be
stek zoveel mogelijk over een land
zijn gewoonten en mogelijkheden
wilt vertellen. De (super) ben
zine is niet goedkoop, nml. 70 a
75 cent. De pompen staan nogal
ver van elkaar verwijderd en
's avonds na een uur of tien zijn
de meeste gesloten.
Mevrouw E. GroenendijkKooning die dezer dagtn het feit herdacht, waarop zij 50 jaar voor de bond
tan arbeiderszangverenigingen haar stem liet horen.
Vanaf 1930 is zij lid van de arbeiders Zangver. „Excel-Sior" in onze stad
HALF DRIE
HALF TWEE
HALF VIJF
Zaterdag 27 juli
HALF DRIE
HALF VIJF
ZATERDAG
VOOR DAMES
KINDEREN (onder geleide)
Peter van IJsselstein schreef voor Het Nieuwe Stadsblad
een serie artikelen over het Balkan Schiereiland. Voor de
tweede en laatste maal vertrekken wij met hem naar Hon
garije.
Ik geef het u op het bekende
briefje, tot het middagmaal bent
u zich dan maar vagelijk bewust
van uw bestaan op deze planeet.
Dat gebeurt natuurlijk niet altijd.
De gastvrijheid van de Hongaar
is wel een vaststaand feit. Doet
u hem ergens een plezier mee, of
dat nu een cadeautje is of het be-
Goed, we hebben de tank van on
ze auto boordevol gegooid en gaan
op weg naar Szèged, een stad in
nabijheid van de Roemeense
grens. Typisch Hongaars van op
zet, compleet met de geweldige
beelden, die de kracht en inzet
van de communistische man en
vrouw moeten uitbeelden. U kent
het wel, brede bronzen torso's met
een gereedschap in de gespierde
hand ten hemel geheven. De afme
tingen zijn meestal zo, dat de beel
den niet over het hoofd gezien
kunnen worden. Ik noemde het al
tijd maar „bralbeelden", ze zijn
groot maar allerminst fraai. Daar
voor gingen we ook niiet naar Szè
ged. Waarvoor dan wel? Naast
Boedapest, bezit Szèged een ware
cultuur op hat gebied van de zi
geunerin uziek.
Welke horecagelegenheid u ook
•binnenstapt, altijd resideert er
wel een primas met zijn dicipe-
len. We gaan linksaf en stappen
het eerste het beste restaurant
binnen.
U boft, er wordt net een verjaar
dag gevierd. Dat betekent, een vol
le zaak en tafeltjes vol lege fles
sen en flessen waarvan het in-
houdspeil zienderogen zakt. Bo
venal is er muziek, die vandaag
juist op zijn best wordt uitge
voerd. De aanwezigen zingen elke
melodie mee. Even bekruipt je het
gevoel „wat doe ik hier eigenlijk.
Ik wil meezingen, dat kan niet,
dus ben ik niet op mijn plaats".
Daarover verder nadenken is niet
mogelijk, omdat de eerste violist
zich bij ons tafeltje vervoegt en
met smeltende ogen een brok mu
zikale melancholie presenteert, op
zo'n manier dat het hem in opper
ste vervoering brengt. Met een fel
le streek beëindigt hij zijn recital
en kijkt vergenoegd in het rond.
Zou je zo'n man een fooi moeten
geven? Zigeuners schijnen erg
trots te zijn en bij die karakter
trek past het gebaar van twee of
^^drie forinten in het handje niet
RENBAAN
WASSENAAR
's Morgens om acht uur aan de Palinka. Een kop die uitleg be
hoeft. De Palinka, of Baracks, is Hongarije's nationale sterke
drank. Wie voor het eerst met het product kennis maakt en een
even piatige drinker is als ondergetekende, krijgt gegarandeerd
tranen in de ogen. De Hongaren hebben het over een „pruimen-
cognacje", maar in werkelijkheid bevat het distillaat zestig
volle procenten alcohol. De gastvrijheid van de Hongaar is even
ongebreideld als overvloedig. Ik heb eens bij een Hongaar
mogen logeren, die mij direct na het ontwaken (inderdaad, acht
-uur) de dag kwam inluiden met een Baracks.
wijzen van een dienst, hij zal het
u altijd vele malen willen vergoe
den. Bent u zijn gast, dan komt
u niets tekort.
Een „bralbeeld" in het cen
trum van Szèged.
Te bevragen aan het hoofdbureau
van politie te Schiedam, dagelijks
van 9.00 - 17.00 uur, behalve op za
terdag en zondag:
witte portemonnee met inhoud; pa
raplu i-houder; ring met sleutels;
sleutel; bril; slagersjas; tas met
regenkleding e.d.
Te bevragen bij de vinders:
meisjesvest, Reyngoudt, Rem-
brandtlaan 11; da'mesbadpak, Wal
beek, Schuttersveld 30; zwem
broekje handdoek, Loeff, 's-Gra-
vesandestraat 52; nylon kinderjas
je, mevr. Kiela, Peter v. Anrooy-
laan 16; herenhorloge, Driessen,
Warande 210B; sleutelbos in étui,
A. Tap, Goeman Borgesiuslaan 14;
sleutelbos, P. Broeren, Aleidastr.
24a; ketting met 5 sleutels, A. den
Houting, Lekstraat 8a; kinderbril,
M. Steenbergen, Mgr. Nolenslaan
211; sleutelring met sleutels, San-
nes, Klaas Katerstraat 124; dames
portemonnee, Collignon, Burg.
Stuhlemeyerlaan 86 (tel. 263416);
bankbiljet, Walbeek, Schuttersveld
30; kinderportemonnee met inh.,
van Roest, Mackaystraat 54; brui-,
ne portemonnee met inh., J. Heet-
kamp, Louis Zimmermainplein 35;
postduif met rode ring, A. v.d.
Wiel, Groenelaan 62.
Het Hongaars is een moeilijke taal. Spreekt U deze plaatsnaam maar
eens uit!
al te best.
Weldra valt te ontdekken hoe het
aangepakt moet worden. Dacht u
dat al die Hongaarse violisten die
wijde fladdermouwen zomaar
voor de sier haddenKom, kom.
Als de primas bij uw tafeltje
speelt, maakt een van de flodder-
mouwen steeds een korte reis
langs uw betaalhand. Het is nu de
kunst om uw hand met die bewe
ging te laten meegaan en de fooi
in de mouw te deponeren. Dat kan
en het geld blijft waar het ge
stopt wordt. Er schijnt een klei
ne uitsparing in de mouw te zit
ten waar het geld keurig in blijft
liggen. Het is maar een weet en de
zigeuners zal uw begrip voor de
gewoonten zeer zeker op prijs
stellen.
