rOTOnrif» I de Weg °P met de
ru I Uncle Randstad Edities
SKODA
75 jaar
met drie
jonge
typen
S100, SIDOL
en luxe 110
AUTO-
allerlei
MINDER SCHADE BIJ
KETTINGBOTSINGEN
DOOR SCHOKBREKERS
UIT AMERIKA
Drie kwart eeuw Skoda, reden genoeg, vindt de Tsjechische
fabriek, om aan een verjongingskuur te beginnen.
En de nieuwe basis daarvoor is al gelegd met de introductie van
drie nieuwe typen, die de concurrentie positie van Motokov
Praha Czechoslowakia op de westerse markten belangrijk zal
kunnen versterken.
SUIKERZOET
Valuta schommelt,
auto's deinen mee
FACE LIFT
NOG WINST
„LEKKER"
s:;qmj Oc
OACJU5V
- CA-^GAV 3Wij»jM v»f
De geschiedenis van 75 jaar auto's maken in Tsjecho-Slowakije is even bont
als een mensenleven kan zijn. Geavanceerd begonnen met hoogtepunten die
dit merk in tal van landen een goede klank gaven, kende Skoda ook z'n
downs en daalden de verkopen aan deze kant van het ijzeren gordijn tot
minimale aantallen.
Maar sinds een paar jaar zit Skoda
ongetwijfeld weer in de lift en slaagt
men er in dit Oost-Europese land in
veel beter dan in Oost-Duitsland
of de Sowjet Unie automobielen
af te leveren die eigentijds, solide
van constructie en aantrekkelijk van
aanblik zijn.
Reeds in 1905 de fabriek begon in
1895 telde men technisch mee,
een jaar later pronkten reeds Japan
se schoonheden met een B-type
„Skoda". Het was in de winter van
1894 dat een boekhandelaar, Kle
ment, en een technicus, Laurin een
werkplaatsje voor velocipeden be
gonnen. Daarna kwam het tot
motoren en de volgende stap was
een personenwagen. In 1910 lever
den de beide fabrikanten al 100
wagens voor de verhuur in de stad
Wenen. De heren hadden een zwak
voor de autosport, die dankt de
Tsjechische fabriek dan ook zo het
een en ander.
De eerste wereldoorlog en de tweede
tussen welke de fusie valt met de
Skoda-fabriek in Polen in 1925
gingen de Tsjechische automobiel
industrie niet ongemerkt voorbij.
Direct na '45 begon men weer aan
de opbouw en Skoda's behoorden
tot de eerste auto's, die in Neder
land, nauwelijks bevrijd, weer geïm
porteerd konden worden. Nederland
was altijd Skoda-minded geweest en
in de jaren na de tweede wereld
oorlog was het bezit van een Skoda
een luxe.
De politieke situatie in Tsjecho-
Slowakije, dat geheel binnen de
invloedssfeer van het oostblok ge
raakte, deed Skoda geen goed. De
Veroorzaakte de devaluatie
van de Franse franc een
prijsvermindering van som
mige Renaults en Citroêns,
de gebeurtenissen rond de
Duitse Mark zijn er de
oorzaak van dat Duitse wa
gens meer gaan kosten in
Nederland. De Mark zit al
lang in de „lift" en allerlei
kostenverhogende faktoren
rond het Duitse loonpakket
zijn aan invloed op de
prijsstelling van Duitse auto
mobielen.
Het meest gevoelig zal de
prijsverhoging aankomen
voor VW-rijders, de meest
verkochte auto in ons land is
er niet onaanzienlijk duurder
door geworden.
Men behoefde niet over
profetische eigenschappen te
beschikken om te voorspel
len dat de andere Duitse
merken VW zouden gaan
volgen.
Octavia's en Felicia's die de fabriek
naar het westen exporteerde, droe
gen sterk het stempel van een weinig
comfortabele, nauwelijks sierlijke
auto. De suikerzoete tinten deden
hun intrede, een kwaal waarmee
aanvankelijk ook de Oostduitse
Trabants (zachtrose) en (lingerie-
bleu! te worstelen hadden.
Een extravagante hoeveelheid ge
reedschap, bijgeleverd bij de Skoda,
bewees de erbarmelijkheid van het
Tsjechische wegennet en dealer-stel
sel. Maar anders dan Oost-Euro
peanen voelen westerse automobilis
ten weinig voor sleutelen.
De dag waarop de Octavia's er uit
gingen om plaats te maken voor de
veel strakkere 1000 en 1100 typen
zal in de fabrieksgeschiedenis stellig
met gouden letters vermeld staan.
Waren er bij de eerste wagens nog
storende schoonheidsfouten een
luchtrooster dat onmogelijk ontsier-
ender kon zijn bijv. van lieverlee
werden die bijgeschaafd en de
collectie 1970 treedt dan ook aan
met drie auto's die er, zeker in de
prijsklasse waartoe ze behoren, we
zen mogen.
Skoda liet ook de wat gecompliceer
de cijfer-letter aanduidingen vallen,
nu zijn er drie Skoda's die de
belangstelling van het westen vragen,
de S 100, de S 100 de luxe en de
110, alleen maar als luxe uitvoering
leverbaar. Deze face lift schonk
Skoda drie volwassen auto's, terwijl
de prijzen liggen tussen f4.910,—
voor de standaard en f 5.310,—voor
de 110, BTW is daar niet bij in.
Zet maar plus achter Skoda plus"
is de nieuwe slogan van importeur
Englebert uit Voorschoten en dat is
niet aanmatigend. De nieuwe Sko
da's, gebaseerd op de „oude" 1000
MB, geven voor hun prijs werkelijk
veel.
Dat Skoda's redelijk goed verkocht
werden, de laatste jaren, mag gezegd
maar „wegvliegen" doen ze niet. Het
brede publiek dat in deze prijsklasse
koopt, neemt een afwachtende hou
ding aan. De recente gebeurtenissen
rond Wartburg en Trabant (export
stop) lijken reden tot die reserve te
geven. De werkelijkheid is echter
anders.
In tegenstelling tot de Oostduitse
fabriek die op deze wagens toelegt,
maakt Skoda op zijn auto-export
winst. Ten tweede is de capaciteit
veel groter, in de toekomst is Skoda
van plan de dagproduktie nog meer
op te voeren (men werkt pas op
halve toeren) en deze wagens zijn in
hoofdzaak bestemd voor het westen.
In de Bondsrepubliek gaat Skoda
goed, in Oostenrijk zeer goed, in
Frankrijk herstelt de markt zich en
België toont ook steeds meer inte
resse. In Nederland - heeft impor
teur Englebert zich voorgenomen -
zal de sales promotion krachtig ter
hand genomen worden: men wil veel
meer autorijders confronteren met
de drie nieuwe Skoda's.
Misschien past het niet helemaal bij
de loodzware ernst waarmee men in
Oost-Europa auto's maakt, maar de
beste difinitie voor de nieuwe
wagens van Skoda is beslist „een
lekker autootje". Dat geldt voor alle
drie.
De 110 heeft wat meer cc's, wat
meer pk's, de luxe 100 heeft,
uiteraard, wat meer verfijning dan
de standaard, maar alle drie komen
ze motorisch en wat weggedrag
betreft in grote lijnen overeen. Voor
hun prijs geven ze, stuk voor stuk,
véél auto.
Er werden weer belangrijke verbete
ringen uitgevoerd, de voornaamste
Naarmate het verkeer toeneemt wordt de vraag hoe het effekt van
botsingen te beperken is steeds actueler. Een Amerikaans bedrijf in
Californië dat zich tot dusver bezighield met de vervaardiging van
allerlei apparatuur voor het opvangen van schokken (o.m. bij landende
vliegtuigen en het afschieten van raketten) meent nu een oplossing te
hebben gevonden die de States tenminste een bedrag van 600 miljoen
dollar per jaar aan blikschade kan besparen.
Het door dit bedrijf gecon
strueerde apparaat bestaat uit 4
schokbrekers, die gemonteerd
worden tussen de bumper en
het frame van de auto. Zodra
een botsing plaats heeft worden
ze ingedrukt en wordt in de
schokbrekers een speciale vloei
stof samengeperst. De compres
sie daarvan moet het grootste
deel van de door de schok
ontwikkelde energie absorbe
ren. Er treedt geen schade op
als twee auto's die met deze
schokbrekers zijn uitgerust op
elkaar botsen met een snelheid
van 40 km/u. Het blijkt dat bij
kettingbotsingen in Amerika de
gemiddelde bots-snelheid rond
de 40 km/u ligt.
betreffen het „aanzicht" (zowel van
ex- als van interieur) en de rijveilig-
heid. De tijd van de suikerzoete
Skoda's is voorgoed voorbij, de
nieuwe serie kwam tot een fleurig en
volgroeid gezicht.
Nieuw is het gescheiden rem-
systeem, schijfremmen voor, trom
mel achter. Als gezinswagen moet
Skoda wel sterk de nadruk leggen op
het veilig rijden. Het middendeel is
beschermd, voor en achter vallen bij
een botsing de zware klappen maar
de kooi bezit een geruststellende
veiligheid. Het remsysteem garan
deert dat fatale verrassingen uitblij
ven. De schijnwerpers hebben een
vergrote capaciteit, ook terzijde.
Veiligheidsremmen, voor en achter,
kunnen op aangebrachte veranke
ringen worden bevestigd. Het stuur
rad behoort tot de verzonken
veiligheidssturen. Uitstekende delen
binnen in breken bij een forse
botsing af. De achterdeuren hebben
kindersloten (Skoda levert 4-deurs
auto's, dat kan dus ook voor die
prijs). Er is een stuurslot, een
starterbeveiliging en de ruitenwissers
hebben 4 snelheden (makkelijk bij
mist, zo'n lange interval). Nog een
typisch Skoda-grapje: van binnenuit
is de vergrendelde benzinedop te
openen, die springt er af zonder dat
er een sleutel aan te pas komt.
De Skoda's zijn bij normaal gebruik
zeer zuinig (tussen 1-12 tot 1-15) de
zit is goed het het uitzicht goed.
De 75-jarige fabriek wil met deze 3
typen een nieuwe snelle start ma
ken. Het heeft er veel van dat men
thans werkelijk de wind in de rug
heeft.
„Rijjijofrijik" is een nogal fins
aandoende slogan, die sommige
automobilisten in hun wagen aan
brengen. Het is een discrete hint aan
passagiers niet „mee te rijden", met
andere woorden niet hinderlijk te
mengen in het beleid van de man
achter het stuur.
Een nieuwe versie op de welgemeen
de raad is „Drinkjijenrijkik" wat op
zich zelf ook weer een variatie is van
het populaire „Glaasje op, laat je
rijden".
Hier wat CBS-cijfers over kilometer
prestaties van personenwagens in
miljoenen km's over de afgelopen
jaren.
In 1960 was het totaal 9.240; 1963
reeds 14.870; 1965 21.490 en in
1967 28.200. In 1965 werden in de
vakanties 1.780 miljoen km's afge
legd door Nederlandse autorijders.
De Kon. Shell verrast bezitters van
een nieuwe auto c.q. een inruilwa-
gen met een attentiekaart, waarop
men gratis aantrekkelijke
surprises kan aanvragen. Voorbeel
den: een uitstekende autokaart van
Nederland, een autodagboek en een
temperatuurmetertje voor in de
wagen.
Shell doet nog meer, per jaar int
men voor de fiscus een bedrag van...
800 miljoen. Om even te onthou
den: van een liter superbenzine, die
59 cent kost gaat 34 cent naar de
fiscus als accijns en 7.3 cent, ook
weer naar de fiscus, als BTW.
Waarmee iedere benzinepomp een
fiscaal melkkoetje blijkt te zijn.
