GEBUNDELDE OUD ILLEGALITEIT
HERDENKT VIJFDE LUSTRUM
Passage Theater Schiedam
DE WEG NAAR DE HEL"
De politie meldt
Kleuters in
het verkeer
Modehuis „Marcella"
met eigen sfeer
De honderdduizend
viel in Schiedam
NIES
110...
GIRO: 382623...
SCHIEDAM]
BOEKJE VOL
altijd f 5.- contant
voor U
K ESZEGELS.
tel. 010-13.34.01
HIT NIEUWE STADSBLAD - PAG 3 - WOENSDAG 7 OKTOBER 1970
Er is maar één stad in Nederland,
waarbij de Ned. Vereniging van
Ex-politieke Gevangenen en het
Voormalig Verzet Nederland N.F.R.
een gezamenlijk bestuur hebben. Die
stad is Schiedam.
Vier dagen na de capitulatie ont
vlamde Bernard IJzerdraat zijn Geu-
zenaktie. Op 15 maart 1941 werd
hij met veertien andere leden van de
Geuzengroep en drie Amsterdam
mers op de Waalsdorpervlakte gefu-
sileerd. Maar het ondergrondse werk
ging door. In het gehele land.
Met twee leden van de Expogé, die
hier ook deel van uitmaakten, heb ik
een praatje gemaakt.
In hetzelfde pand, waar toen op 15
juni 1945 in de bovenzaal van „De
Amstelbron" het besluit genomen
werd de beide verenigingen op te
richten. Met als hoofddoel iets te
doen voor de nabestaanden van hen,
die in concentratiekampen of ge
vangenissen waren omgekomen.
Aart Aardoom en Arie Pons, die
zoveel lief en leed met elkaar
gedeeld hebben in het Oranjehotel
en Buchenwald lichten een en ander
sober toe. Op vrijdag 16 oktober a.s.
komen ze allemaal bijeen om het
vijfde lustrum te gedenken. Om
mensen uit die tijd nogeens te
spreken. Voor zover het mogelijk is,
want er zijn veel bejaarden onder
hen.
Men had op die oprichtingsavond
direct 20 leden. Daarbij was ook de
man, die in de illegaliteit een grote
rol gespeeld heeft, de fraktie-leider
van de A.R., de heer Bernard G.
Hoogendam. Hij was een van de
eerste voorzitters en verblijft nu in
het St. Jacobsgasthuis. Ton van
Vuuren overleed op de dag van de
Hongaarse revolutie aan een hart
verlamming. Dit pakte hem teveel
aan.
Zorgen voor de nabestaanden. Een
zware taak zo vlak na de oorlog,
toen er nog helemaal niets was. Maar
ze wilden hun belofte nakomen. Ze
hebben het niet allemaal waar
kunnen maken in die dagen. Ze
hadden volledige medewerking van
alle diensten van de gemeente. Nu
genieten zij van een buitengewoon
pensioen. In de steek heeft men ze
beslist niet gelaten. Al hadden de
uitkeringen in de jaren, dat men
voor de taak stond de kinderen
groot te brengen, ruimer moeten
zijn.
Het onderling contact is blijven
bestaan. Daarvoor zorgt het tegen
woordig bestuur, bestaande uit de
heren E. v.d. Pas, voorzitter, A.
Aardoom, secretaris, A. C. Pons,
penningmeester, J. Oostlander, Koos
van Raay en L. G. van Beugen,
leden.
Aart Aardoom en Arie Pons zijn
volledig afgekeurd. Maar zij zitten
niet stil. Zij zijn het, op wie men
altijd terug kan vallen, als men in
nood zit. Als er huisvestingsmoeilijk
heden zijn e.d. Op 9 april 1941
werden zij door de Gestapo meege
nomen. Op 11 april 1945 werden zij
door de Amerikanen bevrijd. Om
daarna met acht chauffeurs terug te
keren om nog 150 man te bevrijden.
De ontberingen in die jaren van
Buchenwald zijn niet ongemerkt aan
hen voorbijgegaan. Daarover praten
ze liever niet. Dat is een hoofdstuk
in hun leven, waarvan zij de
bladzijden hebben omgeslagen. Bij
de achttien doden toen op de
Waalsdorpervlakte behoorde Albert
de Haas. Dankzij bemiddeling van
burgemeester Bosch werd zijn stof
felijk overschot naar Schiedam over
gebracht en vond hier de herbegra
fenis plaats. On4er enorme belang
stelling. -
Hetzelfde kan gezegd worden van de
verzetsstrijdster Nies v.d. Kort wier
nagedachtenis bij deze mensen zal
blijven bestaan. Zij heeft veel zieken
verzorgd, boodschappen overge
bracht. Na de oorlog was het bij
haar thuis op de Broersvest 46 altijd
maandagavond „spreekuur" en wer
den bij haar de vergaderingen
gehouden. Gaat men met een bus
weg, dan is het vertrekpunt nog
altijd van de Broersvest 46.
Op 9 april 1941, de verjaardag van
zijn vrouw, had Aart Aardoom
beloofd vroeg naar huis te komen.
Op de werf van W.F. werd hij om
vijf minuten voor 12 door twee
Gestapo's meegenomen en belandde
hij in het Oranjehotel, waar ook de
andere Geus Arie Pons arriveerde.
Ze zijn altijd samen gebleven, al trof
Aart het niet met het ABC van de
namen. Hij was overal het eerste
bij... Geen details. Maar in het kamp
werden 81.000 mensen vergast of
kwamen om van ellende.
Zij geloofden in de bevrijding, in de
uiteindelijke overwinning. Maar
vroegen zich soms weieens af: zullen
wij dit nog meemaken? Zij hebben
dit meegemaakt. Nu 25 jaar later
zijn er mensen, die de ontberingen
van toen nog niet teboven zijn of er
last van krijgen. Eén telefoontje naar
deze beide mensen en men tracht
hulp te bieden.
Een ander triest beeld uit dit kamp van ellende: de galg..
Een groep bevrijde Nederlanders, waaronder verschillende Geuzen van de
groep voor hun barak.
Terug naar Holland met gestolen autobussen. Achter het kampleven was
op dat moment een streep gezet. Al zouden de gevolgen daarvan zich jaren
daarna nog openbaren.
Op het ogenblik telt men gezamen
lijk 110 leden. Of zij er allemaal
zullen zijn op het diner, de receptie,
de feestavond? Dat zit er misschien
niet in, al doet men alles om hun
erbij te krijgen. In zaal „De Rank"
aan de Schiedamseweg te Kethel
biedt men hen en echtgenoten een
diner aan, dat met een glaasje wordt
ingeluid om 5 uur.
Het bestuur, hierboven reeds aan
gehaald, houdt dan van 7 tot half 9
receptie, die op zijn Schiedams wel
even uit zal lopen! Daarna de
feestavond met een keur van arties
ten, o.a. „De Spelbrekers" en dit
alles muzikaal omlijst door John
Wegman en zijn Trio. Aart Aardoom
en Arie Pons zijn mannen van weinig
woorden als het over die beroerde
jaren in het kamp gaat. Liever daden
gesteld. Hetgeen gebeurd is. Maar
het mag toch wel even extra vermeld
worden, dat Aart Aardoom sinds de
oprichting secretaris is en dus op
vrijdag 16 oktober a.s. een extra
handdruk krijgt als „zilveren" secre
taris. Hetgeen precies past bij zijn
haar!
Telefoon 26 95 63
WEEK VAN DONDERDAG 8 OKT. t/m. WOENSDAG 14 OKT. 1970
Dag. 2 en 8.15 uur. Zaterdag 2,-7 en 9.15 uur. Zondag 4.15, 7, 9.15 uur
KLAUS KINSKY GEORGE HILTON
Nederland.
(Salt in the wound)
Eastmancolor.
Toegang 14 jaar.
Zondag 11 oktober 2 uur: KINDERMATINEE
ELVIS PRESLEY In „DE KAMPIOEN VAN MIAMI BEACH"
Toegang alle leeftijden
De nachtmerrie van hen die in die jaren in Buchenwald verbleven: het
crematorium, dat praktisch dag en nacht dienst deed.
vóór een democratisch staats
bestel, gegrondvest op recht en
naastenliefde en opvoeding van de
hedendaagse jeugd in deze geest;
vóór de nagelaten betrekkingen
van hen, die hun leven offerden voor
onze vrijheid en de velen, die nu nog
onder de gevolgen van de kampver
schrikkingen lijden;
tegen elk staatssysteem, waar ook
ter wereld, dat steunt op dwang,
terreur, onmenselijkheid en concen
tratiekampen".
Ik wéét het: het is allemaal al 25
jaar geleden. Maar ik weet ook, dat
we toen na alle angst en ontbering
ons voornamen de eensgezindheid te
bewaren. Goed te zijn voor hen, die
het liefste wat zij op aarde hadden,
moesten missen.
Denk daaraan een moment terug.
Realiseert u zich wat of zij voor ons
deden en hoe of zij dit moesten
bekopen met hun dood.
De tijd heeft praktisch alle wonden
geheeld. Maar toch geef ik het
gironummer van deze beide vereni
gingen door: 382623 van de Boeren
leenbank, Schiedam. Maar zet u dan
wel op het strookje: t.a.v. penning
meester N.F.R. Vm. Verzet en
Expogé-N.F.R., de heer AC. Pons.
Op vrijdag 16 oktober zal een
deputatie een krans hechten aan het
monument op de Plantage.
M.W.-S.
Maar zijn hart is jong gebleven. Het
wil blijven kloppen voor al diegenen,
die zijn steun en die van zijn vriend
Arie Pons nodig hebben.
Ze hebben voor deze feestavond,
een contactavond met alle mensen
uit de illegaliteit, van te voren
gespaard. Ieder betaallj zijn eigen
diner-kosten. Het is ,geen rijke
vereniging. Verre van dat zelfs.
Vandaar dat men een beroep op het
bedrijfsleven deed. Misschien is het
wel goed een fragment uit de brief
aan hen gestuurd aan te halen:
„Voor haar leden is het jaar 1970J
meer dan voor wie ook, een jaar van
herinneringen en herdenking, maar
ook van bezinning óp heden en
toekomst. Zij immers behoren tot
de weinigen, die nog over zijn van
degenen, die de hel der nazi-concen
tratiekampen, gevangenissen en
-tuchthuizen alsmede 4 jaren verzet,
overleefden.
Verbonden door strijd en lijden voor
de bevrijding van ons land, een
bevrijding die ook uw onderneming
de mogelijkheid tot ontplooing en
welvaart hergaf, blijven zij ook nu
actief.
■zegels
geven veel meer
VRAAG ZE
SPAAR ZE
voor volgende attracties
en
RIJBEWIJS IN BESLAG GENO
MEN
In een vrolijke bui reed de 19-jarige
V. van der B. des nachts in zijn auto
over de Nieuwe Damlaan, geraakte
daarbij in een slip en schoof met zijn
wagen over een afstand van 45
meter over het wegdek. Waarna hij
nogal toegetakeld tot stilstand
kwam.
De bestuurder van dit alles? Een
ietsje te diep in het bekende glaasje
gekeken, hetgeen hem op in beslag
neming van het rijbewijs kwam te
staan...
MUZIEK BIJ HET WERK
Via de brandgang aan de achterkant
van de radio- en platenhandel van de
firma G. P. van Daalen verschafte
men zich toegang tot deze zaak,
haalde alles ondersteboven en nam
voor de gezelligheid uit het geldkist
je een bedrag van ongeveer f 50,—
mee, een grammofoon met verster
ker en twee luidsprekersboxen...
OP HETER (BRAND)DAAD BE
TRAPT
Ter hoogte van pand Nieuwe Haven
271, waar de vellenbereiderij en
ververij van de firma Beijer
Frauendorf is gevestigd, zagen twee
surveilerende politiemannen een
hurkende figuur bij een brievenbus,
die een brandende lucifer naar
binnen wierp. Tevoren had hij hierin
petroleum gegooid, waarvan de stille
getuige, een fles met die inhoud
achter hem stond.
Het begin van brand kon door de
gealarmeerde brandweer worden be
streden. De 28-jarige heftruckchauf
feur H.P.B. werd als verdacht van
opzettelijke brandstichting via de
portofoon naar het hoofdbureau van
politie vervoerd en aldaar ingesloten.
TE HARD GESTOOKT
In de woning van de heer C. van Zijl
geraakte een oliekachel door over
verhitting in brand. Geen paniek,
want men wist dit onheil zelf te
bestrijden, zodat de gewaarschuwde
brandweer o.l.v. de heer Corveleyn
geen dienst behoefde te doen...
TEGEN TRUCK MET OPLEGGER
Op de Schiedamseweg was de
chauffeur van een truck met opleg
ger bezig te keren, toen de 24-jarige
D.W.B., automonteur van beroep,
dit te laat zag en er tegenaan botste.
Met een zware hersenschudding,
enkele hoofdwonden, een kaakfrac-
tuur is hij middels de G.G. G.D. in
het Gemeenteziekenhuis opgeno
men. Een passagier, de heer E.B.
kreeg verwondingen aan pols en
gezicht, maar kon na behandeling
naar huis terugkeren.
bij de
vooruitstrevende
winkelier
Onder auspiciën van de gezamenlijke
consultatie-bureaus houdt op vrij
dagmorgen 9 oktober a.s. mej.
Hoogendijk van de Bond voor Veilig
Verkeer een lezing in het gebouw
aan de Westerkade. Om het heel
deftig te zeggen in het houten
complex t.o. pand 24. Het staat er
trouwens met duidelijke letters op.
Waarover mejuffrouw Hoogendijk
gaat praten? Over een onderwerp
dat elke moeder zal interesseren: nl.
de kleuter in het verkeer. Hoe
dikwijls leest u niet bij de politie
berichten, dat een kind door onver
wachts de rijbaan over te steken
door een auto werd gegrepen.
Een onderwerp, dat stellig uw
belangstelling verdient. Neem voor
de gezelligheid uw buurvrouw of een
kennis mee. Om 10 uur is de koffie
helemaal bruin.
Sinds vrijdag 2 oktober jl. is het
kleine winkelcentrum aan de Park
weg verrijkt met een nieuwe zaak:
het modehuis „Marcella". Een filiaal
van de zaak in Rotterdam, waar acht
maanden geleden een zaak met
dezelfde naam gevestigd werd.
Het interieur, oud-roze in een
combinatie van aubergine, eigen
ontwerp, doet heel leuk aan en geeft
warmte aan al die zonnig getinte
midi- en maxi-jurken. Regen- en
wintermantels, die we al tweemaal
voor u in de shows beschreven
hebben.
Nieuw is hier de kleuterkleding,
waaraan in onze stad wel behoefte
bestaat. Kleine meisjes van een jaar
of zes hebben beslist hun eigen
smaak en gaan, net als moeder, graag
in het maxi. Heel eenvoudige,
pretentieloze jurkjes, maar grappig
aan de hals en mouwen van
smockwerk voorzien. Verder gezel
lige rokken, jumpers, ook voor die
kleine meisjes. De jongeren hebben
hier hun eigen boetiek. Geheel op
hun smaak afgestemd.
Zomaar tussen al die rekken door
een uitgebreide keus voor de maten
48-50. Niet saai, zoals vroeger voor
hun weggelegd was. Integendeel.
Ook de grote maat kan met gemak
aan de nieuwe mode meedoen. In
het sportieve of klassieke genre.
Verder jumpingsuits, broekpakken...
Ook hier de kans van zelf te
combineren, waartoe de mode van
1970-'71 zich zo uitstekend leent.
Overtuigt u zich daar zelf van...
Zoals u weet is de f 100.000,—
gistermorgen getrokken. Het was het
lotnummer 86393, verkocht door de
collectrice van de Nederlandse
Staatsloterij, mevrouw E. M. J.
Rijkuiter-Scheffers op de Singel
100. Voor de negende maal overi
gens.
Singel 100 is dus een geluksnummer.
Het is maar dat u het weet!
SCHIEDAMSE NOTITIES
„DENEMARKEN"
een zwerftocht langs groene dreven.
Maar dan via dia's en een kleuren
film. Getoond door de cineast
Simond de Waard in het gebouw van
de Volks-Universiteit te Rotterdam.
Om precies te zijn: Westzeedijk 145.
Aanvang: 8 uur.
