Delfts nooit opgehelderd mysterie
Naundorff of Lodewijk XVII
Oplichter of
Koningszoon
130 jaar dood
f
r
r,
)*33<9
3
1
IC l R EP OSE- V
CHARLES EOÜIS l>J C Dl-: 4tORM AND IE
ROI DE FRANCE &.L7E „N AVAftRE
VÉ A V E'R-S A I iïés.
D IÉ C ED E kt,'D K>.l'-'f i Ei.G'XCj-U T 'IS A5
WiSw?-
Ifihctjaareenduizendnchtljonderd vijf en veertig
c Ac* c y
i yy s c r is/ ef
-Y' C( f Ct fj, //rri j J- c rt n 'r r< s, rfc frt y'yjt-yt
C/ft?>Cr!'f,rc a <V1 O- tf Ar S> fe c r /X t A'c/ t
?e>, a.ChtfT- r ts, s, r. htt oh X'j c( c rfcc/j/c /f/r. 1
tjrccrCt ec t? c sic AV r> /f c. lY,t> /Cr, jj s.y<r v 1
Cc. dc A f
z j /v v Cr ~y j o 7 c c y
y f/f/J flr O Pr r/'
'yfxy. y
/a x W/li J t, C t> JA' )t t JCA ,/St~J /Ar////A' cCt a H
y 7 f< A\'J7/s//f AJrt 'ft ('///.-; "|l
'//Vxr e r//< jy/fJt Af//), J/,, r ft/i,
z/*.y/ f/,,. .f'/Ai rj /'A t■/,'J,Ct f.t tJ/jfr t, A 'fiVij-l. - t"t J,
fet
/nytyy
"6
%Ti'
'i*
ntT NIEUWE STADSBLAD - PAGINA 26 - VRIJDAG 7 MAART 1975
Rust er een
Franse koning
in het Kal verbos?
Hef graf is versierd met de Franse lelie.
Naundorff/de Bourbon.
Delft nooit opgehelderd mysterie.
Ligt er in Delft een Franse koning
begraven? Of herbergt de voor
malige begraafplaats bij de Gist
fabriek alleen maar de stoffelijke
resten van een man, die zoals
zovelen in z'jn tijd achter de troon
van Frankrijk aanzat? Een vraag,
die misschien wel nooit opgelost
zal worden. Een vraag ook, die
bijna niemand meer iets zal
interesseren, want het doet er ook
verder helemaal niets toe.
Niettemin bevindt zich bij het
Kalverbos nog immer het graf
van Karl Wilhelm Naundorff,
zoals hij zijn tijd bekend stond in
Delft. Maar op het graf staat wat
anders te lezen: „Ice repose
LOUIS XVII, Charles Louis Due
de Normandië, Roi de France de
Navarre. Vié a Versailles Ie 27
mars 1785. Decedé a Delft, le 10
Aout 1845.
Met andere woorden: hier rust de
koning.van Frankrijk. Geen kleinig
heid, maar is het waar? Geen mens
die het weet. Geen mens ook, die het
na kan vertellen. Ook het proces, dat
in de vijftiger jaren in Parijs om hem
werd gehouden bracht geen oplos
sing. Maar verhalen zijn er genoeg.
De oud-gemeente archivaris van
Delft, D. P. Oosterbaan, heeft zich
zijn leven lang beijverd om achter de
waarheid te komen. Doch zonder
resultaat. In 1951 schreef hij een
boekje. „Het Naundorff mysterie",
waarin hij trachtte tot de kern van
het vraagstuk te komen. En die kern
is ook weer een vraag. „Wist koning
Willem II meer"?
Feit is in ieder geval wel, dat de
afstammelingen van de in Delft
begravene niet als Naundorff, maar
als de Bourbon door het leven gaan.
Onlangs nog was de laatste telg uit
het geslacht op de televisie. Het feit
of hij van de Franse koningen
afstamde interesseerde hem maar
bar weinig.
Zijn vader, de voormalige burge
meester van een plaats in Brabant,
Louis de Bourbon, was een achter
kleinzoon van Naundorff. Deze is
ook de man geweest, die zojuist
genoemde proces voerde.
De huidige gemeente-archivaris, C.
D. Goudappel, is minder geïnteres
seerd in de waarheid rond Naundorff
dan zijn voorganger Oosterbaan. Hij
meent: „Het zal eeuwig een mysterie
blijven".
Ook is hij van mening: „Ik vind het
maar vaag. Er zijn mensen geweest,
die menen, dat Naundorff inderdaad
de afstammeling was van Lodewijk
XVI en Marie Antoinette. Zij
baseren die mening op het feit, dat
er in een geheim koninklijk besluit
de naam Bourbon officieel gebruikt
werd. Maar nu vraag ik me maar af
of koning Willem II die naam bewust
gebruikt heeft omdat hij meer van de
zaak afwist of dat de vorst gewoon de
naam heeft gebruikt, die ze hem
genoemd hebben".
Oosterbaan echter probeerde er
achter te komen. Goudappel: „Ik
herinner me, dat ik een brief voor
hem heb getikt, waarin ie om een
persoonlijk onderhoud met prinses
Wilhelmina vroeg. Het gesprek is er
nooit gekomen".
Er zou nog een kleine kans zijn om er
achter te komen. Een heel erg kleine
kans zelfs en dat is via het Koninklijk
Huis Archief. Om daar toegang toe
te krijgen is een persoonlijke toe
stemming van koningin Juliana
nodig. De koningin persoonlijk
waakt over de gegevens rond haar
voorouders en het is nog maar de
vraag of je uit het archief van de
Oranjes iets wijzer wordt omtrent de
vraag of koning Willem II meer wist
over de afkomst van Naundorff.
Immers, alles wat de koning vertelt is
staat uiteraard niet op schrift en in
een delicate zaak als deze kunnen
eventuele schriftelijke bewijzen, dat
Naundorff inderdaad de tijdens de
Franse Revolutie ontkomen zoon van
de koning is, best verbrand zijn.
En ook waren er in de tijd, dat
Naundorff leefde, het begin van de
negentiende eeuw, in Frankrijk
meerdere mannen, die beweerden de
troonpretendent te zijn. Zoals ook nu
nog in Engeland een bejaarde dame
beweerd de afstammelinge te zijn
van de RussischeTTsaar.
Maar wel waren er de artsen, die
Naundorff in de laatste ogenblikken
van zijn leven hebben horen praten
over zijn ongelukkige vader, Lode
wijk XVI. Kan iemand op zijn
sterfbed niet liegen? Wordt iemand,
die overlijdt niet gehaald door zijn
ouders, zoals de spiritisten menen?
Ook dit weer zijn mysteries, die
onopgehelderd zullenblijven. Noge
even een aantal feiten:
25 Januari 1845: Aankomst van een
vreemdeling met een pas ten name
van Charles Louis de Bourbon.
18 Maart-11 april: Rapporten van de
gezanten te Parijs, Londen en Berlijn
(Naundorff woonde ook nog in
Engeland en Duitsland voor hij naar
Holland kwam).
De vreemdeling blijkt te zijn Karl
Willem Naundorff, oplichter, intri
gant, valsmunter, bedrieger, leuge
naar, geslepen individu, gelukszoe
ker, religieuze fantast en avonturier.
25 Mei: Aankomst van de zoon van
de sujet in Rotterdam. Naam:
Charles Edouard de Bourbon. Refe
rentie: Hertog van Normandië.
12 Augustus: Overlijdensakte van
Naundorff, waarin: Karl Wilhelm
Naundorff wordt aangegeven als
zoon van Lodewijk XVI en Marie
Antoinette. De zoon Charles Edou
ard Bourbon wordt genoemd. Ten
slotte: Deze overlijdensakte, gete
kend door ambtenaar D. van Koets
veld, is de Delftse autoriteiten van
die tijde kennelijk niet onopgemerkt
voorbij gegaan, want op 15 augustus
1845 volgt er in dit rijtje feiten een
brief van B en W van Delft aan de
minister van Buitenlandse zaken,
waarin het belangrijkste gedeelte van
de overlijdensakte wordt geciteerd.
Op het graf staat echter officieel de
naam Louis XVII. Was Naundorff
een geslepen oplichter, die het toch
maar presteerde om door de Neder
landse autoriteiten onderhouden te
worden en allerlei uitvindingen te
doen (want dat gebeurde. Naundorff
vond ondermeer een vuurwapen uit
dat geen terugslag kende)?
In dat geval komt Oosterbaan in zijn
boekje tot de volgende conclusies:
De Nederlandse regering heeft toe
gelaten, dat de zoon van Naundorff
onder valse naam in Nederland heeft
geleefd zonder behoorlijke legiti
matiepapieren. De Nederlandse re
gering heeft een contract gesloten
met oplichter Naundorff onder de
naam Charles Louis.
Geen enkele aanwijzing is te vinden,
dat de Franse voornamen op rechts
basis berusten.
De Delftse autoriteiten hebben
hoogstwaarschijnlijk na ruggespraak
met de koning in de overlijdens
akte tot drie maal toe een valse naam
i
i k"y y
den a'Vj Vt? n C J c der maand t c cj
c- voor ons R~tl C f C V> i A
t f' J de9 7: ft
middags ten
Cf/Jjft
ff
ambtensir van den burgerlijken stand der Stad Delft,
verschenen ,y/ff}A (c J t f/tl O xTl /Cr /J S'ft A j /V f'r frt/)y/o I
t l'ffi-A /v Lr ij t f f'r, ac" fCa.' rj //c Vt.j/
relkc ons hebben verklaard, dat op dei» ,j'l C ff c r //ff'/ h 1 f n J ffcX( J j f' 7. J /t
e (SfCf<fJ (,4, a J-rtc Am ^VT/vc,-
i yl> 1 A >t f C rCl .0 A Ct__.
t ffc ji r> /Af J)n V t c r
welke ons hebben verklaard, dat op den .j/ë C 7/fc, r 7/f f~/ tr f n J fAc'Xt J j/ir. j /j
y Si-) (S/C A r*) 0 Cl frr c /t - c i>c f fm Cy AT'/ A- /rre t
'\Ac )/r O f, f, fU_ rt e A C/l f< C cv r Cl V fCr 1 x JTt S> 7 C C tj
Cy cf)i U t 1, j, 7 f r>y, j
h ijfCi x rtvs
l'C ft*//, e /i/f'c. tft.C
ly,,
i y
L* f f
y"yt f( /C/j ror Jj/rr A J't y jar/'t
•V 1. I
'aR A, So* c-fit) /C. 1 a rt> c r>t >i r't A y,,
Cffi n >1 rAC (f t f I 7 A Ift f.JJirc, rmm
tu 6 Are /U y e eJCrr a Ci Af n 'l£^c actc na voorlezing ncvepa
ff)l)I C? l
//fffj 1 t l' t //ftx
-.?!
7).
ons ondcrteckciuL
A
SAAcT't/' c
De overlijdensakte, zoals die in het gemeente-archief wordt bewaard.
.V*
- V
f
*-«4
Het grafschrift noemt de naam van Louis XVII.
toegelaten. De Delftse autoriteiten
hebben een ronduit belachelijke brief
aan de minister van buitenlandse
zaken geschreven over de akte en het
grafopschrift.
De Nederlandse regering heeft Delft,
een stad met grote historische
waarde, in het bezit gelaten van een
graf met een opschrift, dat iedereen,
die maar enige historische kennis
heeft moet ergeren. In het Kalverbos
rust niet Louis XVII, koning van
Frankrijk, maar Naundorff, oplich
ter, valsemunter, enzovoorts.
Oosterbaan beseft, dat, wil men de
toenmalige regering en het stadsbe
stuur van 1845 en herhaaldelijk
daarna, niet van waanzinnige hande
lingen betichten, er slechts één
uitweg overblijft.
Men wordt dan gedwongen te
erkennen, dat er of archiefmateriaal
bestaat, dat tot nu toe ontoegankelijk
is, of koning Willem 11 wist meer van
de zaak.
Het overlijden van Naundorff/Louis
XVII is op zichzelf ook al weer zo'n
mysterie. Hij woonde in een hotel aan
het Oude Delft 48 (Nu is er de
spaarbank). Na het drinken van een
biertje in het hotel werd hij onwel. Er
waren in het hotel enkele Fransen. Is
hij vergiftigd? Deden de onbekende
Fransen arsenicum in zijn bier?
Tijdens een latere poging de waar
heid rond Naundorff te weten te
komen is het graf nog wel eens
opengemaakt en zijn er inderdaad
arsenicumsporen gevonden.
Was de man een bedrieger, dan blijft
hij een krachtige persoonlijkheid, die
het klaarspeelde iedereen omtrent
zijn indentiteit toch op zijn minst aan
het twijfelen te brengen en schonk hij
Delft een graf met een eigen
mysterie.
Bedroog hij zichzelf, gevangen in de
obsessie van zijn waandenkbeelden,
dan is hij een fascinerend geval van
autosuggestie voor psychologen.
Was hij een koningszoon, een
koning, dan is het met geen pen te
beschrijven doe deze man geleden
moet hebben, z
Bedrieger, bedrogene of konings
zoon. Niemand zal hierop het
antwoord kunnen geven. Het blijft
een mysterie. Onopgelost, geheim
zinnig. Een ding is zeker. Giscard d'
Estaing zal er geen nacht van wakker
liggen. Wie eigenlijk wel?
AAT ZANDSTRA
