«gS8S0^
wem
ii
6
m
HET NIEUWE STADSBLAD - PAGINA 38 - WOENSDAG 19 MAART 1975
i
i*n
Technisch is een kunstmatig eiland in de Noordzee heel goed mogelijk. Met het bestaande bagger- en bouwmateriaal zou de voorhaven van Rotterdam aldus kunnen worden aangelegd.
De Noordzee is herontdekt. Zij is een tweede leven begonnen. Eeuwenlang was
het de grote plas die de Britse eilanden scheidde duizenden mensenlevens eiste
maar ook een ongehoorde hoeveelheid haring en andere vissoorten opleverde.
Zij wed onze erfvijand genoemd; wij gaan er nog wel prat op dat ons land
slechts bestaat bij de gratie van onze waterwerken.
En nu, in 1975 is de haringvijver misschien wel de grootste energiebron van
West-Europa's toekomst. In plaats van hen te scheiden bindt zij de omringende
landen tot één belangengemeenschap. De Denen, de Noren, de Britten, de
Duitsers, de Belgen, de Hollanders en de Fransen vinden elkaar in de
onderzeese race naar olie en gas. Het kontinentale plat, zoals de bodem van de
AFVALVERWERKEND EILAND
Het zeeëilandenplan baarde een paar
jaar geleden groot opzien. Het werd
gelanceerd als antwoord op de vraag:
„Waarheen brengen we ons afval voor
verdere verwerking"? Tekenend voor
de ontwikkeling van afvalverwerkend
eiland via industrie-eiland tÖt energie
eiland is de toetreding van de Gasunie,
Thyssen Bornemisza Group en Oranje
Nassau Mijnen drie
vertegenwoordigers van de
energiesektor tot de Noordzee
Eiland Groep. Dat doet overigens
niets af aan de grondgedachte: het
scheiden van werk- en woonterrein.
Ook als de bestemming in eerste
instatie op het vlak van de
energievoorziening (vloeibaar aardgas)
komt te liggen, staat het streven naar
milieuneutraliteit voorop.
Behalve de bestemming begint ook de
ligging van het eerste kunstmatige
eiland in de Noordzee zich nu uit te
kristalliseren. De heer drs. G. A. N.
H. Schreuder, sekretaris van de
algemene vergadering en van de
land Groep: „De Gemeente
Rotterdam ziet het eiland als een
mogelijke aanvulling op haar
bestaande dienstenpakket. Een
dergelijke voorhaven zou uitstekend
van pas komen als opvangcentrum
„voor het aardgas uit Noord-Afrika en
andere windgebieden. Dit wordt
namelijk in vloeibare toestand met
ipeciale tankschepen over zee
vervoerd en op de plaats van
bestemming weer in het leidingnet
gebracht. Dergelijke schepen zijn
minder welkom uit
veiligheidsoverwegingen in de
bestaande havenbekkens. Het eiland
biedt soelaas, ver van de bewoonde
wereld. Een pijleiding naar de wal is
dan voldoende. De aanvoer van andere
gassen zou op dezelfde wijze kunnen
geschieden.
ELWOOD MEAD
Hetzelfde geldt voor erts- en
olietankers die averij hebben
opgelopen. Denk aan de Elwood Mead
die buitengaats gelost moest worden
voor zij Europoort binnen mocht.
Maar ook energiecentrales,
petrochemische bedrijven en de
verantwoorde opslag van gevaarlijke
stoffen kunnen op het eiland worden
gecentreerd. Een schip dat
bijvoorbeeld in Rotterdam
gerepareerd moet worden, kan hier
tijdelijk haar lading achterlaten.
Onder de deelnemers in de Groep zijn
voorts een aantal bedrijven die in dit
buitengaats gebeüren een toekomstige
oplossing voor hun
koelwaterproblemen zien.
TECHNIEK EN GELD
De technische uitvoering van het
projekt is geen probleem. De aanleg
van kunstmatige eilanden in zee sluit
goed aan bij de ervaring die is
opgedaan met de Deltawerken.
De financiering van de aanleg is bij
een gefaseerd bouwtempo wel rond te
krijgen.
VELE LOKATIES
De studie naar de beste plaats voor het
Noordzee nu heet, is verdeeld onder de kuststaten en er wordt volop geboord.
Pijpleggers trekken onderzeese leidingen van de winplaatsen naar de kust. De
scheepswerven bouwen vreemdsoortige schepen en boor platforms.
Inmiddels tuit Rotterdam letterlijk de lippen naar de Noordzee. Steeds verder
reikt de mond van 's-werelds eerste havenstad. Na Botlek kwam Europoort. Na
Europoort volgde.de Maasvlakte. En nu wordt gedacht aan een nieuwe oliegeul
met aangrenzend kunstmatig eiland. Men spreekt al van een voorhaven van
Rotterdam. Waar die zou kunnen komen en hoe die eruit zou gaan zien, vertelt
ons de Noordzee Eiland Groep, waarin vijf-en-twintig ondernemingen
deelnemen.
De zones in de Noordzee die het meest in aan
merking komen voor de aanleg van een
kunstmatig eiland,
diepe vaarroute
aanbevolen ankerplaats voor diepstekende
schepen
uitwijk-ankerplaats voor diepstekende schepen
aanbevolen ankerplaats
ankeren niet aanbevolen
Met toestemming overgenomen
uit het huis-tijdschrift van Bos en
Kalis-Westminster.
AS
Basis layout van een zee-eiland
fHH
PiPI
eiland heeft destijds een drietal
lokaties opgeleverd. De eerste ligt
benoorden de Bruine Bank. Daar
passeren de schepen die „om dé nbQi
varen. De tweede moet gezocht
worden op ongeveer vijftig kilometer
uit de Engelse oostkust, ter hoogte van
Great Yarmouth. De derde en
vooralsnog meest belangwekkende is
de genoemde voorhaven4akatie voor
de Nederlandse kust, op de rede van
Rotterdam.
Er bestaat een plan om de huidige scl
pvaartroute voor mammoettankers te
verleggen naar een nieuwe geul,
loodrecht op de kust. Dit zou een
ideale mogelijkheid zijn om werk met
werk te maken. Het zand dat bij de
aanleg van de supergeul vrijkomt, kan
dan direkt worden benut voor de
aanleg van het eiland. Ongeacht dit
bijkomende facet moet het gebied voor
de gunstige ligging van het eiland in
de omgeving van de eventuele geul
worden gezocht.
De technische en ekonomische
aspekten van het eiland worden
onderzocht door het ingenieursbureau
Hydronamic B.V. te Sliedrecht. De
toetsing aan het internationale recht is
eveneens een feit. Drie experts op dit
gebied, de professoren L. J. Bouchez
(Nederland), G. Jaeneke (W.
Duitsland) en R. Y. Jennings (Groot
hebben een uitvoerige studie aan dit
onderwerp gewijd. Hun eindoordeel
luidt: de bouw van een eiland in
internationale wateren is wettelijk
verantwoord er bestaan geen
onoverkomelijke bezwaren tegen; wel
moet toestemming van de kuststaten
worden verkregen.
Een opmerkelijk verschijnsel is dat
zich sinds de eerste publikatie van het
zee-eilandenplan nieuwe
ontwikkelingen hebben aangekondigd
met betrekking tot de territoriale
wateren. De mogelijke uitbreiding van
drie tot twintig mijl is zeer aktueel. De
internationale konferentie voor het
zeerecht, die vorig jaar onder
auspiciën van de Verenigde Naties is
gehouden, heeft zich ook bezig
gehouden met de zogenaamde
ekonomische zone. Kuststaten zullen
in de toekomst wellicht rechten
kunnen doen gelden tot 200 mijl uit de
kust. Deze konferentie wordt dit jaar
in Wenen voortgezet.
DE MENSELIJKE KANT
Hoe kunnen op het eiland de beste
omstandigheden worden geschapen
voor de mens die ver van zijn
woonplaats werkt? Wat leert ons het
leven aan boord van schepen en
booreilanden? Met deze en honderden
andere vragen op het sociale vlak
houdt professor W. Albeda aan de
bedrijfsgeneeskundige fakulteit van de
Erasmus-universiteit zich thans bezig.
Voorts wordt elders gestudeerd op de
bestuuriijke aspekten. Hierbij wordt
bijvoorbeeld nagegaan wie de overheid
vertegenwoordigt en volgens welk
systeem. Een bestuur als dat van de
IJsselmeerpolders, met een landdrost
en derqelijke, is een van de
mogelijkheden.
DE EXPLOITATIE
Dan is er nog het pant van de
terreinhuur en de havengelden. Daar
zijn eveneens verschillende-
mogelijkheden voor.
Van het begin af heeft de Nederlandse
overheid via waarnemers de
ontwikkeling gevolgd. In deze
and Groep via de minister van
ekonomische zaken haar voorlopige
ideeën aan de Nederlandse regering
voorgelegd. De Noordzee Eiland
Groep wacht nu op het standpunt van
Den Haag jegens kunstmatige
eilanden voor de kust.
