Iets over trimfietsen
en hoe alles in elkaar zit
SPORTFIETS MET DERAILLEUR
Raymond Poulidor MI8CJE8
31Equipe Gan-Mercier
HE.T NIEUWE STADSBLAD -
PAGINA 30 - WOENSDAG 21 JANUARI 1976
No. Benaming
1 Achterlicht
2 Achter-spatbord
3 Bagagedrager (Pakjesdrager)
4 Achtervelgrem
5 Staande achtervork
6 Zadelpen
7 Zadeltasje
8 Zadel
9 Staande buis (Zitbuis)
10 Bovenhuis
.11 Handpomp
12 Stuurpen
13 Stuur
14 Bel
No. Benaming
15 Kilometerteller
16 Remgreep
17 Koplamp
18> Balhoofdbuis
19 Balhoofdstel
20 Voorvelgrem
21 Voor-spatbord
22 Dynamo (Stroom-opwekker)
23 Voorvork
24 Uitval-as
25 Velg
26 Voornaaf
27 Vorkpat
28 Spatlap
No. Benaming
29 Onderbuis
30 Kettingwielen (Kettingbladen)
31 Trapas (Bracket-as)
32 Trapper (Pedaal)
33 Kruk (Crank)
34 Liggende achtervork
35 Kettjng
36 Kettingscherm
37 Geleidewieltje
38 Dérailleur (Kettingwiel-versnelling)
39 Uitval-as
40 Achterkettingwielen
41 Buis-verbindingsstukken (Lugs)
42 Dérailleurhefboompjes
'De Franse renner Raymond Poulidor op een typische wegfiets met breed stuur
Ivoor een betere ademhaling).
Dit is een samenstelling van diverse
onderdelen, namelijk de cranks, de
kettingbladen en de pedalen. De
cranks kunnen door middel van spieén
op de as bevestigd zijn en verder
kunnen ze met vierkante gaten
uitgevoerd zijn, welke vastgehouden
worden door een opsluitmoer, die
wordt geschroefd in een gat in het hart
van de as. Het eerst genoemde
crankstel noemt men het zogenaamde
crankstel met spie en het tweede
noemt men het zogenaamde spieloze
crankstel. Het laatste crankstel is
aanmerkelijk beter, omdat het
nauwelijks mogelijk is dat de crank
ruimte krijgt en zogenaamd gaat
kreunen. Verder is een dergelijk
crankstel meestal uitgevoerd in
duralmin, welke uitvoering in de
eerste plaats een geweldige
gewichtsbesparing geeft en bovendien
ook zeer sterk is.
DE WIELEN
W ielen zijn ont zettend
belangrijkedelen van de fiets, omdat
deze zowel het gewicht van de coureur
als van de fiets moeten dragen.
Bovendien moeten ze alle krachten die
de coureur ontwikkeld overbrengen op
de weg. De wielen moeten dus niet te
slap gespaakt zijn. in welk geval dan
die krachten die men op het wiel
overbrengt, niet voldoende op de weg
worden overgezet, waardoor men extra
vermoeid raakt. Er bestaan hoge en
lage flens naven zoals u waarschijnlijk
wel weet. Een wiel met lage flens
naven is soepel en wordt niet zo stijf
gespannen, waardoor het dus meer
geschikt is voor een slecht wegdek. Het
omgekeerde is het geval met een wiel
met hoge flens naaf. Aan de
linkerkant van het wiel is de pion
gemonteerd. Een pion is een
meervoudig freeweel. enis in vele
maten verkrijgbaar.
DE BANDEN
Deze zijn bijzonder bqjangrijk voor de
coureur daar de overwinning staat of
valt met goede banden, of beter
gezegd tubes. De kwaliteit van tubes
evenals de prijzen lopen zeer uitéén.
De tube moet worden vastgeplakt op
de velg. Dit kan op twee manieren. De
tube kan gekit worden, dus geplakt op
de velg. of men kan gebruik maken
van tweezijdig plakkend velglint. Voor
trimfietsen wordt veel gebruik
gemaakt van normale draadbanden,
deze zijn wel iets breder en zwaarder
dan een tube. maar kunnen eenvoudig
geplakt worden, wat ïpker bij een
vakantie tocht een voordeel is. Het is
erg belangrijk om tubes of
draadbanden op de juiste spanning te
houden.
HET ZADEL
De füuiieuil van een wielrenner is zijn
zadel. Een nieuw zadel moet
behandeld worden, anders gezegd
geprepareerd worden want het is niet
geschikt om direkt al een paar
honderd kilometer als zogenaamd
..fautteuil" te gebruiken. Men kan het
het beste enigzins soepel maken door
een hamersteel van de voorkant naar
de achterkant te drukken en te rollen
op het leer. Verder moet de onderkant
van het zadel rijkelijk besmeerd
worden met speciaal leervet of anders
zuur vrije vaseline. Tegenwoordig is
een volledig geprepareerd zadel in de
handel, hieraan behoeft niet te worden
gedokterd.
DE REMMEN
De remmen van een race- of trimfiets
zijn bijzonder belangrijk, omdat goede
remmen levens kunnen redden. Er zijn
twee soorten remmen, de zogenaamde
sidepull en centerpull remmen. Bij
centerpull worden de blokjes
gelijktijdig en gelijkmatig
aangetrokken, bij sidepull wordt
gebruik gemaakt van een vast blokje
en een blokje dat wordt aangetrokken.
Centerpull remmen gelden^ over het
algemeen als de beste, maar sinds
enige tijd zijn er remmen die min of
meer op het oude systeem lijken,
sidepull dus. maar in een
aanmerkelijk verbeterde uitvoering
zijn terug gekomen. De sidepull rem
blokkeerd minder snel dan de
centerpull rem.
De versnellings apparaten van
tegenwoordig zijn echte precisie
instrumenten geworden; ze vereisen
wel enige aandacht willen ze goed en
storingvrij werken. Derailleur. ketting
en pion moeten regelmatig gereinigd
worden en daarna dun worden
geolied. Het systeem van de derailleur
is ontzettend simpel en betrouwbaar.
DE ZADELPEN
Er zijn twee soorten zadelpennen, de
normale of kaarspen genoemd en de
beter afstelbare micro-pen, de laatste
heeft het voordeel dat het zadel precies
en meer exact in de goede stand
gesteld kan worden. Dan een
hoofdstuk apart.
DE KLEDING
Om het fietsplezier te vergroten is
goede kleding wel vereist, dit in
tegenstelling tot wat men nog al eens
hoort. Men zegt weieens allemaal
show en kapsones. Dit is in het geheel
niet waar. wielerkleding heeft
duidelijke praktische voordelen. In het
kort enige voorbeelden, die de ervaren
renners en trimmers zullen bevestigen.
De race broek. Evenals het zadel moét
een race broek ook van een goede
kwaliteit zijn, onder andere door een
goede pasvorm, en aan de binnenkant
moet hij. voorzien zijn van een
voldoende groot zitvlak van zeemleer.
De meeste tijd brengt een renner
zittend door. Het is dus een eerste
vereiste dat het zitten van de renner
geen reden mag zijn tot ongemak. Een
racebroek is een belangrijk ding, want
die vormt de tussenschakel tussen het
zitvlak en hat zadel.
De koerstrui. Uiteraard behoort een
koerstrui of ook wel race-shirt
genoemd, in fraaie kleuren te zijn
uitgevoerd. Dit maakt, hetzij
gedeeltelijk het, uiterlijk van de
renner. De beste truien zijn van wol of
één van de moderne kunstvezels
gemaakt, en dienen voorzien te zijn
van rugzakken. Dit om de reserveband
of eten mee te nemen. Verder moet
een koerstrui goed vocht opnemen.
De schoenen. Deze moeten goed op
maat zijn. en vooral niet te groot
gekocht worden. Wanneer men
nieuwe schoenen gekocht heeft kan
men ze het beste eerst thuis wat
uitlopen. En zorg dat er platen in de
zolen zitten, dit om doorbuigen te
voorkomen, en tevens wordt de
pedaaldruk over de hele zool
verspreid.
De handschoenen. Ook een belangrijk
onderdeel, maar ja. alles wat tot de
uitrusting behoord is belangrijk. De
handschoenen van de wielrenner
hebben twee funkties. Ten eerste als
gebruiksinstrument en ten tweede als
bescherming. De binnenkant van de
hand.-de handpalmen, zijn over het
algemeen gevoelig, het voortdurend
vasthouden van het stuur zou op den
duur doorschuren van de huid of ten
minste blaren kunnen veroorzaken.
De handschoenen zoegen voor
bescherming van de huid. terwijl
tevens een betere greep op het stuur
ontstaat, vooral wanneer men een
beetje gaat transpireren.
Voor de koudere dagen zijn er dan ook
nog de trainings jacks en broeken, ook
voor deze geldt, dat ze goed passend
en sluitend moeten zijn. Ze moeten
van een wat elastisch materiaal
gemaakt zijn.%m goed om het lichaam
te zitten. Wij hopen u met deze
informatie wat dichter bij de zo fijne
en gezonde wielersport gebracht te
hebben. Voor eventuele vragen kunt u
zich altijd tot de Fa. Wijtman wenden.
DE DERAILLEURS
De interesse voor de fiotssport groeit
de laatste jaren gestaag. Voor dit jaar
verwacht men een enorme toeneming
van het aantal race- en trimfietsen. De
schoonheid van het land per fiets
ontdekken is in, meer dan ooit. De
frisse lucht, de geur van de polder, van
de bossen; de fiets is het vervoermiddel
bij uitstek. Zowel het wedstrijdrijden
als het trimfietsen, krijgt steeds meer
aktieve liefhebbers en liefhebsters, ook
de dames gaan steeds meer recreatie
fietsen.
Om u wat vertrouwd te maken met de
verschillen van de diverse fietsen en de
speciale wielerkleding, is dit artikel
bedoeld.
Er zijn 3 soorten racefietsen; a. de
wegfiets; b. de baanfiets; c. de
stayerfiets.
A. De wegfiets wordt gebruikt op de
weg, onder andere in de Tour de
France. De fiets is uitgerust met de
nodige hulpmiddelen, zoals
derailleurs, voor en achter remmen.
De baanfiets heeft dergelijke
attributen niet. Het is op de baan
onmogelijk met remmen te rijden,
vanwege het feit dat freeweelen op de
baan levensgevaarlijk is. Soms is er
wel eens een finish van een
wegwedstrijd op een baan. maar de
wegrenners blijven zich dan gedragen
als wegrenners, omdat zij de gevaren
op de baan heel goed kennen.
B. De baanfiets is zeer kort gebouwd,
omdat hij enorm wendbaar moet zijn.
C. De stayerfiets is nog korter en heeft
een speciaal klein 24" voorwiel en een
omgedraaide voorvork. Het achter
wiel is normaal 27", dit wordt gedaan
om de rijder zo dicht mogelijk bij de
gangmaker te krijgen vanwegen het
profiteren van de door de gangmaker
gemaakte zuiging. Dan is er ook nog
de trimfiets, deze kan men het best
vergelijken met de wegfiets, met dit
verschil dat de trimfiets spatborden
heeft, ook verlichting en een
bagagedrager zijn gemonteerd.
DE RACEFIETS
In het kort willen wij gaarne de
volgende onderdelen van de racefiets
belichten; in de eerste plaats het
frame. Het is bij een echte racefiets
gemaakt van dubbelbutted chroom
molybdeen staal of reijnolds 531 staal.
Dat betekend dat de buis in het
midden dunner is gemaakt en aan de
beide uiteinden speciaal verdikt is.
Hierdoor is het frame enerzijds licht
van gewicht, maar omdat de uiteinden
dikker zijn uitgevoerd heeft het toch
weer de benodigde sterkte terug
gekregen. Een kort frame is ideaal
voor een bochtig circuit. Je kunt er
goed mee de bocht in gaan. Daarom
zijn alle racefietsen kort gebouwd.
Vanzelfsprekend zijn goede frames in
verschillende maten te leveren.
HET STUUR
Sturen zijn er ook in verschillende
maten, over het algemeen kan men
zeggen dat bij een hoog frame een
breed stuur gemonteerd dient te
worden, en bij een laag frame een smal
stuur. Men zegt dat een breed stuur
meer lucht geeft aan een grotere
renner. De longen krijgen hierdoor
meer ruimte. De stuur voorbouw. De
lengte hiervan is erg belangrijk voor de
goede rijpositie op de fiets. Men kan
niet zondermeer het stuur hoger
zetten. Voor de meest ideale
krachtsverhoudingen moet het stuur
tussen de 70 en 130 mm. uit het
balhoofd steken. Verder moet men
altijd denken aan deugdelijke proppen
in de stuur uiteinden.
Het balshoofdstel. Het is bijzonder
belangrijk dat dit balhoofdstel goed
afgesteld staat. Het mag nooit te strak
staan. Dit heeft een krampachtig
stuur tot gevolg en ook niet te los,
want dan gaat de vork met het wiel en
het stuur trillen, waardoor men
eventueel kramp aan de polsen kan
krijgen.
