KOPEN EN BETALEN
BESCHERMING TEGEN MISBRUIK BETAALPASSEN E.D.:
IDENTIFICATIE VIA DIREKT KLAAR FOTOGRAFE
Waterdicht
systeem is
ons te duur
Het varken gaat
met de mode mee
PTT:
ELEKTRONISCH GELDVERKEER
DE VOORDELEN
Betreurenswaardig maar onvermijde
lijk zijn we dagelijks in de weer om
ons inkomen uit te geven. Nu en dan
gaat dat met grote bedragen voor de
belangrijke inkopen. Vaker tasten we
in de beurs voor de noodzakelijke
dingen van alle dag. Er is dus een
levendig geldverkeer. De Rijksmunt
en de bankbiljettenpersen hebben er
volop werk aan om geld aan te
maken in het tempo waarin het soms
raadselachtige bestemming (sparen?)
uit de roulatie verdwijnt of daaruit
wordt weggenomen wegens slijtage of
beschadiging. Elke maand produceert
de Rijksmunt 9 miljoen kwartjes, 12
miljoen dubbeltjes, 4 miljoen stuivers
en 1 miljoen centen. Via de PTT
wordt deze geldstroom in de roulatie
gebracht.
Ondanks de geldstroom is er een
tendens om betaling in gemunt geld
of bankbiljetten, ook voor afrekening
van minder grote bedragen, te
vervangen door een betaalmiddel in
de vorm van een bankcheque of een
girobetaalkaart.
Daarnaast zijn er in de U.S.A. zo'n
65 miljoen en in Europa circa 16
miljoen kredit kaarten in gebruik bij
mensen die betaling van goederen of
diensten garanderen door het zetten
van hun handtekening op een
rekening.
De vervanging van kontante betalin g
in klinkende munt door het tekenen
van een schuldbewijs of het afgeven
van een cheque is zeker niet nieuw.
We gaan dit echter de laatste jaren,
ook voor kleinere bedragen, op steeds
grotere schaal doen. Nu veruit de
meeste mensen hun loon of uitke
ringen niet meer uitgeteld in een
zakje maar periodiek op de bank of
giro overgemaakt, is het ook wel
logisch er niet meer mee op zak te
lopen of thuis onder het linnengoed
te verstoppen.
Voorzover praktisch en mogelijk is,
is het veiliger het geld ook weer via
bank of giro uit te geven. Banken en
giro hebben dit ook gestimuleerd.
Iedereen die een rekening van enige
omvang heeft kan ook de beschikking
krijgen over cheques of betaalkaar
ten.
Om dan te kunnen aantonen dat men
gerechtigd is tot het afgeven van een
betaalpas: een fraai geplastificeerd
kaartje waarop onze naam, rekening
nummer en handtekening vermeld
staan. Schrijven we een cheque of
betaalkaart uit, dan moet ook die
getekend worden. De ontvanger kan
zich overtuigen van ons recht tot het
afsluiten van een transaktie door het
vergelijken van de handtekening en
de nummers op de betaalpas en de
afgegeven cheque of girobetaalkaart.
Belangrijk in dit systeem is, dat de
betaling van het bedrag dat op de
cheque of girokaart is ingevuld, door
de bank of giro wordt gegarandeerd
tot een bepaald minium. Dit is nu
300,— voor de Eurocheque en
100,voor de z.g. groene betaal
cheque en girobetaalcheque. Deze
garantie geldt formeel slechts wan
neer de ontvanger de nodige zorg in
acht heeft genomen by het incasse
ren.
INDENTIFICATIE
De zwakheid van dit steeds meer
populair wordende betalingssysteem
schuilt in de gebrekkige indentifica-
tiemogelijkheid die de betaalpas
biedt. In feite berust de identificatie
op een handtekening. Ongetwijfeld
een nuttige indentificatiemogelijkheid
in handen van grafologen, maar dat
zijn nu juist niet de mensen die in de
regel dit soort betaalmiddelen in
ontvangst nemen. Bovendien, wie zet
er steeds volkomen identieke handte
keningen?
Paspoorten en rijbewijzen zonder foto
zouden als waardeloze identificatie
middelen worden beschouwd. Verzil
vering van girobetaalkaarten in het
buitenland kan dan ook alleen maar
na legitimatie met paspoort of
toeristenkaart en betaalpas. Nu is
altijd een paspoort meedragen ook
niet aan te bevelen. Zo'n boekje is
rijkseigendom en vadertje staat neemt
het u ernstig kwalijk wanneer u zijn
bezittingen kwijtraakt. Waarschijnlijk
is het mede hierdoor dat het het
rijbewijs nogal in trek is voor de wat
minder officiële identificatie. We
mogen er tegenwoordig zelfs een
kleurenfoto op hebben wat de waarde
voor identificatie zeker nog verhoogt.
Mensen die vinden er in zwart-wit
maar weinig flatteus op te staan,
zullen dan ook met wat minder
schroom hun rijbewijs laten zien.
Geld stinkt niet. Het is een aloude
wijsheid, die uitdrukt dat aan geld
niet te zien is of het een nette of
minder fatsoenlijke wijze verkregen
is. Jammer genoeg geldt dat ook voor
cheques en betaalkaarten. Gevoels
matig lijkt de kombinatie van
betaalpas met cheque of betaalkaart
voor de meeste mensen een andere
waarde te hebben dan geld. Natuur
lijk zijn er lieden die met grote
geldbedragen rondlopen. Het zijn er
echter relatief weinig. Tallozen lopen
echter wel rond met cheques of
betaalkaarten met een gezamenlijke
waarde van vele honderden zo niet
duizenden guldens. In een maat
schappij met toenemende criminali
teit eigenlijk erg gewaagd.
Vertrouwen op de mogelijkheid van
het blokkeren van de rekening in
geval van vermissing is weinig
realistisch. Hoe immers moet een
willekeurige leverancier ergens in
Nederland weten dat uw rekening
gebokkeerd is?
GESCHEIDEN
Raakt men de betaalpas kwijt samen
met cheques of betaalkaarten dan is
Een woordvoerder van de PTT
heeft reeds laten weten dat de
Postgiro binnenkort over zal gaan
tot het uitreiken van nieuwe be-
taalpassen aan alle rekeninghou
ders.
Er is gekozen voor een uniform
model, belangrijk kleiner van for
maat dan het tot nu toe gangbare.
De nieuwe pas, in overleg met de
andere Europese postadministra
ties ontworpen, kan dan bijv. ge
makkelijk in een portemonnee
worden opgeborgen. Waarmee al
voor een deel wordt tegemoet geko
men aan het bezwaar dat men be
taalkaarten en betaalpas bij elkaar
opbergt, in een portefeuille bij
voorbeeld. In zo'n geval ligt bij ver
lies ras fraude op de loer.
Van PTT-zijde stelt men, dat aan
het voorzien van de betaalpasjes
met een foto van de houder-eige
naar wel eerder is gedacht. Een be
zwaar acht men oun. dat een foto
(i.e. de gefotografeerde) snel ver
oudert. Wat de noodzaak met zich
zou brengen de betaalpasjes regel
matig te vernieuwen. En dat acht
de PTT een kostbare zaak.
De banken zien ook op tegen de
extra kosten die het waterdicht
maken van het huidige betaal
passysteem zou vergen en stelt dat
zulks niet opweegt tegen de naar
verhouding toch gering genoemde
risico's van fraude, in verhouding
dan met de omzet ervan.
de kans niet denkbeeldig dat u
evenveelgeld verliest als waarvoor
de bank of giro garantie voor
betaling geeft. De minste voorzorg js
dan ook wel de betaalpas en
betaalmiddelen van elkaar gescheiden
te houden.
Heeft u de betaalpas nog en bent u
cheques of betaalkaarten kwijt dan is
er bij misbruik tenminste nog een
diskussie met bank en goro mogelijk
omtrent vergoeding van geleden
schade. Mist u ook uw betaalpas en
die van eventuele gemachtigen dan is
meestal de geleden schade voor uw
eigen rekening. Al te veel mensen
hebben dit tot hun verdriet moeten
ervaren.
Vooral in de U.S.A. is ruime ervaring
opgedaan met het gebruik van
kredit-kaarten uitsluitend berustend
op identificatie door middel van een
handtekening. Aan het einde van de
zestiger jaren bleek van op deze wijze
tot stand gekomen omzet 2%
frauduleus. Bestedingen op ontvreem
de kredit-kaarten liepen soms op tot
meer dan 100.000 dollars. De
georganiseerde misdaad betaalde 100
tot 500 dollars voor een kredit-kaart.
De door banken, leveranciers en
gebruikers van de kaart geleden
schade nam zulke afmetingen aan,
dat het systeem impopulair dreigde te
worden. De banken zijn toen
overgegaan op een kredit-kaart met
een visuele identificatie mogelijkheid
bij de handtekening. Houders van
kredit-kaarten konden een kaart
krijgen, voorzien van een foto in
kleur van de rechtmatige gebrui-
ketfster).
VISUEEL
Deze visuel identificatiemogelijkheid
geeft bq misbruik zoveel risiko's voor
de fraudeur, dat het fraudepercenta
ge nu is teruggelopen tot 0,15%. De
omzet via kredit-kaarten bedroeg in
de U.S.A. in het eerste halfjaar van
1975 een totaal van ruim 9 miljard
dollars. De met onze moderne
fototechnolog'e s'mpel ei: goedkoop
te vervaardigen kredit-kaart of be
taalpas met een pasfoto in kleur,
heeft dus wel bewezen de juiste
remedie tegen fraude te zijn. Ook in
ons land komt fraude voor. Gelukkig
nog niet op Amerikaanse schaal,
maar het misbruik is toch al sterk
toegenomen nu op de blauwe
girobetaalkaart op elk postkantoor
een bedrag van 100,kan worden
opgenomen.
Er is niet meer nodig dan de
girobetaalpas met de identiek genum
merde betaalkaart waarop een hand
tekening gezet is die bij benadering
lijkt op die van de betaalpas. Ook
banken bieden de mogelijkheid tot
het opnemen van geld, maar blijk
baar worden die door misbruikers
als gevaarlijker beschouwd dan
onze postkantoren.
Om ervan verzekerd te zijn dat
iedereen zijn eigen betaalpas zelf in
handen krijgt, is persoonlijke in
ontvangstneming na legitimatie op
bank of postkantoor een noodzaak,
de banken deden dit al. De giro gaat
De Polaroid betaalpas met mag
netische strip en kleurenfoto in
gebruik bij een automatische
kassa. Een nieuwe mogelijkheid
voor bescherming tegen misbruik
van betaalpassen, credit-kaarten
e.d.
dat dit jaar doen met de nieuwe
girobetaalpas, die kleiner is dan de
vorige, maar helaas evenmin voorziet
in visuele identificatie.
Idereen zal dus voor het verkrijgen
van een betaalpas naar het postkan
toor of de bank moeten. Het zou
uitvoerbaar zijn daarbij dan een
pasfoto te laten meebrengen en die
ter plaatse, na identificatie, op de
reeds van naam en rekeningnummer
voorziene pas aan te brengen.
Teil opzichte van de u gehanteerde
bank- en girobetaalpas zonder visuele
identificatiemogelijkheid zou dit de
gebruiker al een betere beveiliging
tegen misbruik geven.
Het is echter in de U.S.A. met de
kredit-kaarten gebleken dat ook dit
systeem niet waterdicht is. Vervalsing
of wijziging van een kredit-kaart of
betaalpas met opgeplakte of aange
hechte pasfoto is te eenvoudig.
Daarbij is er ook nog gemakkelijker
te knoeien met zwart-wit foto's dan
met kleurenfoto's. Van de wat
ouderen onder ons dankten velen
tijdens de oorlogsjaren hun vrijheid
en sommigen zelfs hun leven aan de
mogelijkheden die de persoonbewij-
zen boden om te vervalsen en te
wijzigen. Die waren dan ook nog
voorzien van een vingerafdruk. Mis
schien zal een betaalkaart met
opgebrachte zwart-wit foto een ama
teur-misbruiker afschrikken, de pro
fessionele misdaad zal er niet van
onder de indruk komen.
FOTO
Aanzienlijk grotere bescherming te
gen misbruik kan worden geboden
door het identificatiesysteem zoals
dat door Polaroid op basis van
direkt-klaar fotografie is ontwikkeld,
zo wordt door de voorstanders van dit
systeem gesteld.
Daarby vormt een in het postkantoor
of bank, na identifikatie ter plaatse
gemaakte kleurenfoto een deel van
het oppervlak van de betaalpas zelf.
De handtekening kan naast of door
de foto komen, al naar bank of giro
voorschrijft. Na het maken van de
foto wordt de betaalpas met foto en
handtekening en voorzien van naam,
rekeningnummer e.d., opgenomen in
een transparant folie-omhulsel, dat
over het gehele oppervlak aan de pas
vasthecht. Knoeien aan de betaalpas
is onvermijdelijk direkt zichtbaar.
Iedereen die deze betaalpas gebruikt
zonder het uiterlijk van de legitieme
gebruiker te hebben, loopt een ggroot
risico als misbruiker ontmaskerd te
worden. De spektakulaire daling van
het fraudepercentage in Amerika
toont de preventief beveiligde werking
tegen misbruik voldoende aan.
Zowel voor de gebruikers als voor de
banken en giri (en de verzekerings
maatschappijen) zou een dergelijke
betaalpas voordelen opleveren, die
ruimschoots opwegen tegen de ge
ringe kosten van elke pas. Het zou de
ontvangers van cheques en betaal
kaarten verlossen van de moeizame
en bij grote drukte vrijwel ondoen
lijke taak van vergelijking van
cijferreeksen en handtekeningen. Eén
blik op betaalpas en aanbieder is
voldoende voor de identificatie.
Ten opzichte van de los naar de bank
of giro mee te nemen foto wordt een
gang naar de fotograaf bespaard.
Hier staat tegenover de waarschijnlij
ke noodzaak van een tocht naar één
van de grotere kantoren van een
bank of een wat groter postkantoor.
De voor de vervaardiging van deze
betaalpassen benodigde Polaroid ap
paratuur zal waarschijnlijk om prak
tische en financiële redenen in
bepaalde centra moeten worden
opgesteld.
Bij wat samenwerking tussen banken
en giro lijkt echter voor de kleinere
plaatsen streeksgewijs de inzet van
mobiele apparatuur ook zeer wel
uitvoerbaar.
Door de betaalpas een geldigheids
duur van enige jaren te geven,
bestaat ook redelijke zekerheid dat
de foto gelijkend zal zijn. Een andere
haarkleur lijkt daarbij ternauwernood
bezwaarlijk. Wie zijn uiterlijk dras
tisch wil wijzigen door baard, snor of
dergelijke en blijkt niet goed meer te
identificeren te zijn, zal zich een gang
naar bank of postkantoor moeten
getroosten voor een nieuwe pas.
Verandering is onmogelijk.
De volgende generatie betaalpassen
zal niet alleen moeten kunnen
voldoen aan de mogelijkheid van
visuele identificatie maar zal zeer
waarschijnlijk ook moeten gaan
dienen voor elektronisch geldverkeer.
De Polaroidpas kan daarvoor worden
ingericht. Onder het folie is dan een
metaalstrip aanwezig, waarop een
magnetische code is aangebracht.
Voor het oog is deze code onleesbaar.
Daarvoor ingerichte apparatuur kan
echter de code lezen en elektronisch
de signalen overbrengen die betrek
king hebben op naam, nummer van
rekening, aanbieder van de pas e.z.
De gegevens gaan langs telefoonlijnen
naar centrale computers van bank of
giro, waar het saldo onmiddellijk kan
worden gewijzigd bij kasopnamen of
stortingen. Wanneer de zo gebruikte
betaalkaarten niet tevens voorzien
zijn van een zo goed mogelijk systeem
voor visuele identificatie ligt fraude
wel voor de hand.
Diefstal en fraude worden aangemoe
digd door omvoldoende maatregelen
er tegen te treffen. We zijn allemaal
wettelijk verplicht zo min mogelijk
gelegenheid tot diefstal of fraude te
bieden.
Onze tegenwoordige bank en giro-be
taalkaarten voldoen niet aan deze
plicht De technologie anno 1977
geeft tegen redelijke en alleszins
verantwoorde kosten de beschikking
over goede mogeiykheden tot be
scherming vsfn het bank- of girote
goed van individuen en onderne
mingen. Het is dus meer tyd dat onze
banken en de postgiro hun rekening
houders voorzien van betaalpassen,
die hun gebruikers zoveel als
menseiyk en technisch mogelijk is,
beschermen tegen misbruik.
Dat onze oosterburen altijd erg
„gründich" zijn, is bekend. Zo-verba
zen wij ons er ook niet over, dat het de
Duitsers zijn, die er een speciale
„Bundesdeutsche Fleischolympiade"
op na houden. Bij deze gelegenheid
worden alle vleessoorten op elke maar
denkbare manier gekeurd en krijgen
het predikaat ,,goed" of „minder
goed".
Zo heeft in 1976 het varken een gou
den medaille in de wacht gesleept en
wel voornamelijk om het (nauwelijks
te geloven) feit dat het Duitse varken
met succes aan de slanke lijn is gaan
doen.
Maar niet alleen het Duitse varken is
slanker geworden, ook wij
Nederlanders hebben in de afgelopen
jaren niet stilgezeten en onze varkens
op dieet gezet. Het Nederlandse var
ken is dan ook veel minder vet gewor
den en de fokkers zijn er in geslaagd
varkens te fokken die 25% meer spier-
vlees en 30% minder spek met zich
mee ronddragen.
Merkwaardig is ook het feit dat deze
slanke varkens vier ribben meer heb
ben dan voorheen, dus in totaal zes
tien in plaats van twaalf. Dit om de
toegenomen lengte van de rug te kun
nen dragen. Een nieuw Nederlands
varken dus, met meer vlees dan vroe
ger. dat een goede leverancier is van
een malse karbonade en ander vlees.